Zrównoważone zakupy (sustainable shopping)

Czas czytania: 108 minut

Liczba: 12 ekoporad

Ostatnia aktualizacja:

Zakupy robimy codziennie i dotyczą one wszystkich aspektów naszego życia. Jak na zakupach oszczędzać? Jak oszczędzać pieniądze, jednocześnie nie obniżając komfortu, jakości naszego życia?

Zrównoważone zakupy (sustainable shopping)

Zastanów się nad tym co kupujesz i pomyśl, z czego jest to zrobione. Kupuj produkty, które zostały wyprodukowane w sposób naturalny i nie przebyły tysięcy kilometrów aby znaleźć się w twoim koszyku. Kupuj przedmioty, które będą ci służyć lata, lub które można przetworzyć. Nie kupuj bez realnej potrzeby, pod wpływem impulsu, promocji czy wyprzedaży. Zadaj sobie pytanie, czy produkt jest ci niezbędny, czy nie posiadasz już podobnego. A może taki przedmiot można kupić używany, wypożyczyć lub zrobić samemu?

Uwaga! Brak tu jakiejś porady? Uważasz że powinna się znaleźć w poniższym zestawieniu? Pisz na adres wlaczoszczedzanie@gmail.com.

Stosując ekologiczne nawyki podczas zakupów:
↑ ochrona środowiska

↑ ochrona zagrożonych gatunków
↑ ochrona różnorodności biologicznej

↑ zdrowsze odżywianie
↑ zdrowszy dom
↓ ślad węglowy

↓ ślad wodny
↓ zanieczyszczenie powietrza
↓ zanieczyszczenie środowiska
↓ zużycie energii
↓ zużycie wody
↓ ilość odpadów
↓ nierówność społeczna
ilość wydawanych pieniędzy

Podstawowe informacje

Wszystko, co konsumujemy, ma wpływ na nas, nasze zdrowie, otaczające środowisko, czy budżet domowy. Zrównoważone zakupy nie zaczynają się od momentu umieszczenia produktu w koszyku. Produkty ze sklepowych czy wirtualnych półek mają już swoją przeszłość, która uwzględnia etap projektowania, produkcji, pakowania i transportu. Mają swój ślad środowiskowy, ekologiczny, wodny i węglowy. Istotne jest zatem, jakie materiały wykorzystano, ile energii i wody zużyto na jego wytworzenie, jakie warunki panowały w fabryce. Produkty mają też swoją przyszłość – jest to faza użytkowania i utylizacji. Całość określa się jako cykl życia produktu.

Jako konsumenci mamy wpływ na to, jakie będą nasze zakupy, ile ich będzie i co się z nimi stanie. Ważne jest abyśmy konsumowali mądrze, unikając przy tym coraz szybciej zmieniających się mód czy nadmiernych bądź impulsywnych zakupów. Istotne jest również docenianie w wyborach w pierwszej kolejności tych lokalnych przedsiębiorców, którzy działają w sposób zrównoważony i odpowiedzialny. Nasz wzrost świadomości jako konsumentów, nasza wiedza o zagadnieniach zrównoważonego rozwoju, będzie implikować coraz wyższym oczekiwaniem wobec przedsiębiorców i ich odpowiedzialności za oferowane produkty i usługi.

Na zakupach – jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne

Ekologiczne nawyki, czyli jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne i co ty możesz zrobić dla naszej Błękitnej Planety!

Planuj zakupy (1)

  • rób listę zakupów – przygotuj listę zakupów przed wyjściem do sklepu. Tym większa szansa, że nie kupisz rzeczy które później wylądują na śmietniku. Zamiast przeglądać towary na półkach, od razu przejdź do działów, w których znajdziesz rzeczy z listy. Kupując bez planu przepłacasz, bo kupujesz za dużo i za drogo. Listy zakupowe pozwalają nie tylko ograniczyć produkty w koszyku, ale także zaplanować posiłki. W przypadku droższych produktów, w szczególności sprzętu RTV i AGD, warto porównywać oferty między sklepami, w tym internetowymi, na przykład wykorzystując porównywarki cenowe. Pamiętaj! Jest wiele aplikacji mobilnych pozwalających uporządkować zakupy.
  • planuj wydatki – gdy nie planujesz wydatków, dużo łatwiej możesz ulec sugestiom czy manipulacjom sprzedawców. Warto z wyprzedzeniem określić czego i ile rzeczywiście potrzebujesz, zaś w przypadku dóbr trwałego użytku dodatkowo określić ich niezbędne funkcjonalności. Pamiętaj o tym, że im bardziej złożone technologicznie jest dane urządzenie, tym więcej za nie zapłacisz oraz tym trudniej będzie je naprawić w razie wystąpienia awarii.
  • ogranicz zakupy na kredyt i raty – zastanów się, czy rzeczywiście jest to dobry moment na wydawanie pieniędzy, czy nie ma ważniejszych potrzeb lub czy nie lepiej przeznaczyć środków na oszczędności bądź spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań finansowych. Pamiętaj, kredyt konsumencki to droga usługa, zwłaszcza jeśli pojawiłyby się problemy w jego spłacie. Pożyczka na zakup dóbr, które mogą być nam zbędne, nie jest dobrym rozwiązaniem.
  • nie daj się nabrać reklamom, promocjom, wyprzedażą – każdego dnia jesteś bombardowany informacjami, które mówią: kupuj najnowocześniejsze, najświeższe, największe, najpiękniejsze, najlepsze, najtańsze. Reklamodawcy, firmy i korporacje chcą żebyś kupował ich produkty, a ty nie musisz się na to nabrać! Im więcej rzeczy kupujesz tym bardziej zużywasz zasoby Ziemi. Widząc reklamę, wymyśl powód, dla którego nie kupisz tej rzeczy. Zobaczysz jak często okaże się, że tak naprawdę możesz się bez niej obejść!
  • nie kupuj produktów pod wpływem impulsu – nie warto iść do sklepu głodnym, bo kończy się to wrzucaniem do koszyka zbyt dużej ilości jedzenia
  • pamiętaj, że darmowe zwroty nie istnieją – pamiętaj, że niekończące się odsyłanie zamówionych produktów (bo sklep oferuje darmowe zwroty) nie istnieją. Sklep na pewno wliczył taką usługę w cenę towaru. Dodatkowo obciąża środowisko m.in śladem węglowym i środowiskowym, związanym z transportem i powtórnym pakowaniem produktów.
  • noś własną torbę na zakupy – wybierając się na zakupy pamiętaj o torbie wielokrotnego użytku. To bardzo proste działanie, dzięki któremu nie zużyjesz kilkudziesięciu plastikowych reklamówek miesięcznie.

dodatkowe informacje:
Zasada Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem)
Zasada Refuse (Odmawiaj)

Pamiętaj! Mniej znaczy więcej

Pamiętaj! Mniej znaczy więcej (2)

  • kupuj rozsądnie, tylko to czego naprawdę potrzebujesz – przed kupnem, zastanów się i zadaj sobie pytanie: czy naprawdę tego potrzebuję? Kolejny nowy produkt nie sprawi, że będziesz szczęśliwszy. Z każdym kupowanym przez nas artykułem wiąże się zużycie wody, energii, paliwa, zanieczyszczenie środowiska. Każda zaoszczędzona złotówka zmniejszy nasz ślad ekologiczny. Pamiętaj! Jesteś tym kim jesteś, a nie tym, co masz!
  • kupuj mniej, tylko tyle, ile potrafisz zjeść – kiedy sięgasz po świeże produkty, nie kupuj więcej, niż będziesz w stanie zjeść. Produkcja żywności wiąże się z uwalnianiem do środowiska szkodliwych dla ekosystemów środków ochrony i nawozów. Wyrzucanie produktów to nie tylko strata pieniędzy ale także wody, oraz materiałów potrzebnych do ich wytworzenia.
  • nie marnuj żywności – naucz się robić zakupy, dobierając potrzebne ilości, nie ulegając wpływom ofert i starając się unikać marnotrawstwa. Zjadaj wszystko co masz na talerzu, staraj się wykorzystywać resztki z obiadu
  • 0granicz spożycie mięsa – przemysłowa produkcja mięsa oznacza cierpienie zwierząt i ogromną ilość zużytej energii i wody (ślad wodny). Rolnictwo jest też gałęzią przemysłu wytwarzającą duże ilości gazów cieplarnianych (ślad węglowy). Zwierzęta przyczyniają się do szybszej erozji gleby, niszczą środowisko, depcząc rośliny i ubijając glebę kopytami (ślad ekologiczny, ślad środowiskowy).

dodatkowe informacje:
Zasada Reduce (Unikaj, Ogranicz)
Zasada Rot (Kompostuj)

Sprawdzaj co jest w środku (3)

  • sprawdzaj etykiety na produktach – wszystko co kupujesz powinno mieć etykietę zawierającą informację o składnikach, sposobie przechowywania i producencie. To tylko niektóre informacje zamieszczone na etykietach.
    • sprawdź z czego wykonany jest dany produkt
    • sprawdź z czego składa się jedzenie – żeby wybierać zdrowiej i oszczędniej, sprawdź skład żywności, rodzaj przetworzenia
    • sprawdź datę ważności i datę przydatności do spożycia – naucz się je rozróżniać
    • sprawdź ile prądu, czy wody zużywa dany sprzęt RTV lub AGD – porównuj etykiety energetyczne i wyszukaj najbardziej energooszczędne urządzania

Wspieraj lokalnych producentów (4)

Lokalne firmy stanowią szkielet zrównoważonej gospodarki i miejscowej społeczności.

  • kupuj lokalnie – nie pozwól żeby jedzeni podróżowało dalej niż ty. Im krótszą drogę, od producenta do sklepu, przebył dany produkt, tym mniej zanieczyszczeń dostaje się atmosfery w czasie jego transportu, co przekłada się na niższy ślad węglowy produktu. Robiąc codzienne zakupy, staraj się rezygnować z produktów z drugiego końca świata i wybieraj produkty lokalne.
  • kupuj na miejscu – to samo dotyczy odległości, którą pokonujesz, żeby kupić jakiś produkt. Rób zakupy w pobliskich sklepach, do których możesz dojść na piechotę, lub dojechać rowerem. W ten sposób zadbasz o zdrowie, własną kondycje i środowisko.
  • dobre bo polskie – kupowanie polskich produktów jest korzystne zarówno dla naszej gospodarki, bo przyczynia się do tworzenia nowych miejsc pracy i poprawy warunków życia, jak i dla środowiska. Rzeczy wyprodukowane z daleka do naszego kraju mogą być tańsze, ale warto pamiętać o śladzie ekologicznym, środowiskowym, wodnym, węglowym zostawionym przez takie produkty i koszcie ponoszonym przez środowisko. Wspierając polskich producentów wspomagasz ideę zrównoważonych zakupów.

Kupuj zielone (5)

  • kupuj świeże owoce i warzywa – zamiast produktów importowanych, wybieraj rodzime, sezonowe owoce i warzywa. Takie produkty są nie tylko dobre dla zdrowia, ale i dla planety, ponieważ nie wymagają przetwarzania, puszkowania, zamrażania i pakowania, więc nie przyczyniają się do powstawania dużych ilości gazów cieplarnianych. Zorientuj się, gdzie najbliżej możesz kupić świeże warzywa i owoce z okolicznych upraw. Kupuj tam, kiedy to tylko możliwe. Spożycie większej ilości owoców i warzyw, nieprzetworzonego jedzenia jest zdrowsze, zmniejsza ryzyko nadwagi, alergii, chorób serca, raka, oraz innych dolegliwości
  • kupuj produkty ekologiczne – produkty ekologiczne oznaczone są odpowiednimi znakami ekologicznymi. Żywność ekologiczna posiadająca odpowiednie certyfikaty ekologiczne, wytwarzana jest bez użycia nawozów sztucznych, syntetycznych środków ochrony roślin, środków owadobójczych, ani modyfikacji genetycznych. Zawiera więcej witamin, minerałów i lepiej smakuje, niż ta hodowana metodą przemysłową. Rolnictwo ekologiczne działa zgodnie z naturą, a nie przeciwko niej. Pozwala dbać o zdrowie gleby, żeby rośliny mogły czerpać naturalne składniki odżywcze uwalniane z humusu przez drobnoustroje. Wykorzystuje naturalne metod zwalczania szkodników i chorób. Korzyścią dla środowiska, jest większa różnorodność biologiczna na każdym poziomie łańcuch pokarmowego.
  • przyrządzaj dania, zamiast kupować gotowe potrawy – przepisy znajdziesz w sieci lub książce kucharskiej. W własnym przygotowywaniu potraw najważniejsze jest to, że sam decydujesz z czego składa się dane danie.

Wspieraj marki odpowiedzialne środowiskowo (6)

  • sprawdzaj stosunek do środowiska firm, którym powierzasz swoje pieniądze – porównuj ich starania z działaniami konkurencji. Sprawdzaj jakie kroki podejmuje dana firma aby ograniczyć wpływ produkcji na środowisko. Jeżeli nie widać żadnego zaangażowania, kupuj gdzie indziej.
  • wybieraj produkty przyjazne środowisku – czytaj informacje od producentów i włóż odrobine wysiłku w wyszukiwanie marek, które produkują w sposób zrównoważony
    • kupuj uczciwie – kupuj produkty oznaczone etykietą Fair Trade. Jest to znak ekologiczny, nadawany producentom przestrzegającym standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy, czyli tym, którzy spełniają kryteria takie jak: równe traktowanie kobiet i mężczyzn, sprawiedliwe płace, uczciwe ceny za produkty, określone standardy ekologiczne. Certyfikacja tym znakiem obejmuje m.in takie produkty jak: banany, cukier, herbatę, kakao, kawę, miód, owoce suszone, owoce i warzywa świeże, soki, orzechy/ziarna oleiste, przyprawy, ryż, wino, kwiaty cięte, rośliny ozdobne oraz piłki sportowe.
    • kupuj ryby ze zrównoważonych połowów – wybieraj produkty oznaczone certyfikatem MSC. Owoce morza stały się ważnym elementem zdrowej diety, jednakże rosnąca konsumpcja, przełowienie i przyłów, przyczyniły się do wzrostu liczby zagrożonych wyginięciem gatunków. Znak ekologiczny MSC na produktach rybnych i owocach morza gwarantuje, że produkty pochodzą ze zrównoważonych połowów, a kupowana przez nas ryba pochodzi ze stabilnych i dobrze zarządzanych łowisk.
    • wybieraj włókna naturalne, organiczną bawełnę, len, wełnę i jutę – pozyskiwane w sposób ekologiczny bez środków chemicznych. Zapoznaj się z zasadami zrównoważonej mody.
      Uwaga! Choć sztuczne włókna takie jak nylon, poliester, lycra produkuje się z paliw kopalnych, wybór naturalnych tkanin wbrew pozorom nie zawsze jest wyborem dobrym dla środowiska. Bawełna stała się obecnie rośliną wymagają dużej ilości chemii podczas uprawy. Oprysków środkami owadobójczymi, chwastobójczymi, grzybobójczymi, a także 30 tysięcy litrów wody na każdy kilogram produktu. Natomiast produkcja wełny wymaga 170 tysięcy litów wody na 1 kg produktu i wiąże się z zadeptywanie gleby przez kopyta owiec, stosowaniem pestycydów do usuwania wszy, pcheł, skażeniem środowiska w wyniku wysokiego zapotrzebowania na pastwiska zależne od nawozów i z wysoką emisją metanu.
Kupuj rzeczy używane

Kupuj rzeczy używane (7)

  • sprawdź czy można pozyskać dany produkt z drugiego obiegu – sprawdź portale i grupy sprzedażowe, komisy, lombardy, sklepy charytatywne
  • kupuj rzeczy z drugiej ręki – takie jak książki, zabawki, gry planszowe, buty, meble
  • kupuj ubrania w second handach – często są lepsze od nowych produktów i kosztują ułamek ich ceny. Ze wszystkich działań konsumenckich największy wpływ na środowisko, po żywności, ma kupowanie nowej odzieży. Produkcja, transport i sprzedaż odzieży generuje olbrzymi ślad ekologiczny, środowiskowy, wodny i węglowy. Zamiast kupować nowe ubrania, nową parę dżinsów, które poddaje się specjalnym zabiegom, żeby nadać im wygląd znoszonych spodni możesz kupić używane.

Pamiętaj! Trwalsze jest lepsze (8)

  • wybierz jakość zamiast ilość – zainwestuj w dobrze zaprojektowane, bardziej wytrzymałe artykuły, łatwe w naprawie (zasada Repair), dające się ulepszyć, użyć ponownie (zasada Reuse) i poddać recyklingowi (zasada Recycle). Na dłuższą metę pozwoli to zaoszczędzić pieniądze i środowisko. Rzeczy, które możesz kupić za niewielką kwotę są wykonane ze słabej jakości materiałów, szybko się niszczą i nie nadają do wymiany. Tanie wyroby zwykle uniemożliwiają efektywny recykling. Lepiej zatem kupić produkt na lata niż kilka gorszych, które wkrótce wylądują na śmietniku. Zanim kupisz nowy produkt zwróć uwagę na to, czy daną rzecz da się naprawić w razie usterki.
  • zwróć uwagę na warunki gwarancji – im dłuższa gwarancja tym większa szansa na dłuższe użytkowanie, oraz dostępność części do naprawy urządzenia. Sprawdź w karcie gwarancyjnej lub zapytaj sprzedawcę.
  • szukaj produktów oznaczonych znakami ekologicznymi – np. symbolem Energy star, który wskazuje, że dany produkt jest przyjazny dla środowiska przez cały cykl życia
  • wybieraj urządzeni o najwyższej klasie energooszczędnościetykieta energetyczna pomoże nam wybrać najlepsze jakościowo i najbardziej energooszczędne urządzania pod względem zużycia wody i energii elektrycznej

Unikaj nadmiaru opakowań! (9)

Pamiętaj! Najlepsze opakowanie, to takie którego nie ma! Im mniej go tym lepiej!

  • zwracaj uwagę w co opakowany jest wybrany produkt – eliminuj plastik z zakupów, ogranicz zużycie papieru
  • opakowania najbardziej przyjazne środowisku:
    • opakowania szklaneszkło można przetwarzać praktycznie w nieskończoność, bo nie traci swoich właściwości. Dla porównania opakowania z plastiku można przetworzyć pięć, sześć razy.
    • puszki aluminiowe – aluminium również może być wielokrotnie przetwarzane, jednak lepiej wybierać napój w szklanej butelce niż puszce. Aluminium ma wyższe koszty recyklingu niż szkło
    • opakowania zwrotne – ich stosowanie zmniejsza ilość powstających śmieci. W zależności od kraju, systemem kaucyjnym objęte są często nie tylko butelki szklane, ale też butelki PET, puszki a nawet słoiki.
    • opakowania naturalne – po użyciu nie staną się śmieciami. To np. kubki z mąki, otrębów pszennych czy wodorostów. Owoce i warzywa mają własne, naturalne opakowania, nie ma sensu kupować np. ogórka owiniętego folią.
    • opakowania biodegradowalne – są to opakowania które rozkładają się podczas kompostowania i nie uwalniają szkodliwych substancji
  • opakowania najgorsze dla środowiska:
    • opakowania wielomateriałowe – kartony po sokach, czy mleku, składają się z wielu warstw różnych materiałów, przez co są trudne w recyklingu. Podobnie papierowe kubki, pozornie złożone w 100% z papieru w rzeczywistości są pokryte od wewnętrznej strony plastikiem.
    • opakowania pełne kolorów i ozdób – im bardziej opakowanie jest szare i proste, tym lepsze dla środowiska. Szkodliwe farby drukarskie wykorzystywane do nadruków trafiają do wód, podobnie jak cekiny czy brokat.
    • plastikowe butelki owinięte folią – butelki PET są zrobione z innego rodzaju tworzyw sztucznych niż foliowa etykieta, która jest na nie nałożona. Najgorzej, jeżeli owijka jest na stale połączona z butelką, bo wtedy opakowanie jest bardzo trudno poddać recyklingowi.
    • blistry – to zazwyczaj połączone ze sobą aluminium i tworzywo, nie do rozdzielenia i przez to bardzo trudne do recyklingu. Podobnie jest z wszystkimi laminatami.
    • opakowania styropianowe – w Polsce nie recyklinguje się styropianu. Z dwojga złego lepiej wybrać opakowanie z plastiku.
  • wybieraj opakowania ekologiczne – sprawdź oznaczenia na opakowaniach pokazujące czy dane opakowanie nadaje się do ponownego wykorzystania, recyklingu, czy też ulega biodegradacji
  • pakuj ekologiczne – wraz ze wzrostem sprzedaży w sieci rośnie także liczba przesyłek. Jeśli każdy zacząłby zwracać uwagę na to jak pakuje rzeczy do wysyłki, udałoby się zaoszczędzić znaczną ilość surowców. Wybieraj kartony dopasowane do rozmiarów zawartości. Wysyłanie małej rzeczy w kilka razy większym kartonie prowadzi do zużycia dużej ilości wypełniaczy. Zamiast folii bąbelkowej zastosuj papier nacinany. Dzięki strukturze plastra miodu skutecznie zabezpieczy rzeczy przed wstrząsami i zarysowaniem. Zwykłą taśmę pakową zamień na taśmę wykonaną z papieru
  • płać za produkty, nie za opakowanie – niektóre produktu można kupić bez opakowania. Gdy kupujesz produkt na wagę, możesz przyjść z własną torbą lub pudełkiem, do kawiarni z kubkiem, wodę w większości miejsc w Polsce można pić bezpiecznie z kranu. Kiedy kupujesz produkt, który ma zbędne opakowanie poinformuj o tym sprzedawcę.

Pakujesz jedzenie do własnych opakowań? Co na to sanepid
Przepisy określające wymagania higieniczne nie regulują w sposób bezpośredni wydawania produktów takich jak np. sery, ryby, wędliny do własnych opakowań konsumentów. Pozostawiają sprzedawcą swobodę w pakowaniu, jednak przy spełnieniu określonych kryteriów zapewniających bezpieczeństwo żywności.

Przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności za stan higieniczny prywatnych opakowań przyniesionych przez klientów, nie ma również wpływu na warunki w jakich konsumenci przechowują opakowania do żywności oraz same środki spożywcze.

Główny Inspektorat Sanitarny

Przepisy prawa żywnościowego nie wprowadzają zakazu sprzedawania żywności do opakowań (wielokrotnego użytku) przyniesionych przez klientów. Jednakże ostateczna decyzja w tej sprawie należy do przedsiębiorcy, który jest odpowiedzialny za sprzedawany produkt. W przypadku dopuszczania takiej możliwości przez sprzedającego, kupujący powinien mieć świadomość, że dany podmiot nie ponosi odpowiedzialności za ewentualny negatywny wpływ opakowań własnych klientów na zakupioną żywność, standardowo sprzedawaną w opakowaniach oferowanych przez sprzedającego.

Z uwagi na coraz większą popularność ruch Less i Zero Waste, GIS wydała zalecenia dla konsumentów zabierających własne opakowania na zakupy, by mieli oni pewność, że żywność nie zostanie w nich zamieszczona.

Zalecenia dla kupujących żywność:
Opakowania, które będą używane do pakowania żywności np. w sklepie spożywczym muszą być czyste, suche, nie zanieczyszczone pozostałościami poprzedniej zawartości, a ponadto muszą spełniać wymagania określone dla materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Przykładowo opakowania plastikowe, które mogą być stosowane do żywności są oznakowane

dodatkowe informacje:
Zasada Recycle (Utylizuj, Recyklinguj)

Daj przedmiotom drugie życie

Daj przedmiotom drugie życie (10)

Zamiast wyrzucać oddaj, sprzedaj, albo zorganizuj wymianę. Nie wyrzucaj zbędnych przedmiotów, ale przekaż potrzebującym lub organizacjom pozarządowym. Wymieniaj książki, filmy, płyt, ubrania, itp. z znajomymi, przyjaciółmi, rodziną. Przekazanie ich do dalszego użytku, zamiast wyrzucenia, zawsze będzie dobrym wyborem.

  • podziel się nadmiarem jedzenia – jedzenie, którego nie potrzebujesz, możesz oddać w lokalnej jadłodzielni lub poczęstować sąsiadów. Ograniczysz tym samym problem marnowania żywności i produkowania śmieci oraz pomożesz zaoszczędzić pieniądze innym.
  • przekazuj niepotrzebne ubrania do PCK czy Caritas – możesz czekać na specjalny wóz, który w określonych dniach jeździ po mieście i zbiera rzeczy, lub wrzucić je do dedykowanych kontenerów na używaną odzież
  • spróbuj przerobić stare ubrania – dzięki temu uzyskasz niewielkim kosztem coś nowego, oryginalnego
  • upcyklinguj odpady – nie trzeba bogatej wyobraźni, żeby fajne rzeczy zrobić z przedmiotów, które zwykle wyrzucamy. Z materiałów do ponownego użytku i przetworzenia można zrobić małe dzieła sztuki, a nawet materiały budowalne. Ponowne wykorzystuj opakowania np. słoik po dżemie jako słoik na własne przetwory, puszka po kawie jako pojemnik na bułkę tartą, opakowanie po lodach jako pojemnik na żywność lub drobiazgi, itp. Sprawdź w Internecie i poszukaj zielonych inspiracji.
  • przekazuj zbędne książki lokalnym bibliotekom, antykwariatom, lub do miejscach związanych z tzw. bookcrossingiem
  • przekazuj niepotrzebne, wartościowe rzeczy do antykwariatu lub lombardu
  • zorganizuj wyprzedaż garażową – pozbędziesz się przedmiotów, które mogą się jeszcze komuś przydać
  • sprzedawaj używane przedmioty – na pchlich targach i targach staroci, w internecie na portalach typu oddam/kupię/sprzedam/zamienię np. Allegro, OLX, Vinted
  • zorganizuj w pracy, kawiarni lub innym ulubionym miejscu mobilny givebox i w prosty sposób daj rzeczom drugie życie

dodatkowe informacje:
Zasada Reuse (Użyj ponownie)
Zasada Rehome (Znajdź nowy dom)

Naprawiaj! Zamiast wyrzucać (11)

  • naprawiaj zepsute rzeczy – zamiast wyrzucać i kupić nowe. Dzięki temu nie tylko ograniczasz ilość odpadów i działasz na korzyść środowiska, ale również pomagasz ocalić ginące zawody, takie jak np. krawiec, szewc, kaletnik, zapewniając rzemieślnikom i specjalistom stabilność zatrudnienia.
  • sprawdź czy w Twojej miejscowości nie ma kawiarenek naprawczych (Repair Cafe) – są to miejsca gdzie za darmo możesz naprawić uszkodzone rzeczy, otrzymać porady ekspertów, a wszystko to w przesympatycznej atmosferze, przy filiżance kawy i kawałku ciasta
  • jeżeli nie chcesz samodzielnie czegoś naprawiać czy płacić za naprawę, oddaj przedmiot komuś, kto zrobi z niego użytek

dodatkowe informacje:
Zasada Repair (Naprawiaj)

Wypożycz! Zamiast kupować (12)

Ekonomia współdzielenia (sharing economy) przyczynia się do kontroli nad zrównoważonymi zakupami.

  • dobry zwyczaj wypożyczaj – przy kolejnym zakupie zadaj sobie pytanie, czy naprawdę potrzebujesz na własność czegoś, co użyjesz, przeczytasz, obejrzysz tylko raz. Wypożyczanie, wspólne użytkowanie zasobów, transportu (carsharing, carpooling), czy współdzielenie przestrzeni prowadzi do ograniczenia produkowanych towarów. Zasoby naturalne są efektywniej wykorzystane, ilość odpadów zmniejszona, zyskuje na tym środowisko i lokalna społeczność
  • pożyczaj innym i od innych – rzeczy których rzadko używasz pożyczaj od rodziny, przyjaciół np. elektronarzędzia, przybory kempingowe
  • zapisz się do biblioteki – zamiast kupować wypożycz książkę
  • korzystaj z usług – usługi mają mniejszy niekorzystny wpływ na środowisk niż towary

Segreguj odpady

Czy wiesz, że każdy mieszkaniec Polski wytwarza co roku średnio 360 kg śmieci? Segregowanie odpadów jest w Polsce obowiązkowe. Większość śmieci trafia dziś do kosza na odpady zmieszane, a tylko 38% jest segregowanych i to nie zawsze prawidłowo. Ostatecznie, tylko 27%. odpadów poddawanych jest recyklingowi. Na ten wynik każdy z nas ma wpływ. Warto uświadomić sobie, że odpady są zasobem, który może zostać ponownie wykorzystany.

Jeśli masz wątpliwości jak segregować, wejdź na stronę: wlaczoszczedzanie.pl/segregacja-odpadow

Szczególnym rodzajem odpadów są elektrośmieci. Zużytych sprzętów elektrycznych nie wyrzucaj do zwykłego kosza na odpady. Najlepiej przy zakupie nowego sprzętu poprzedni zwróć w sklepie. Przedsiębiorca musi bezpłatnie przyjąć od konsumenta stary sprzęt tego samego rodzaju.

dodatkowe informacje:
Segregacja odpadów
Elektrośmieci (elektroodpady)

Włącz oszczędzanie na własną domową miarę

Pamiętaj! Ekologiczne podejście do życia powinno być częścią naszej codzienności, a nie przykrym obowiązkiem, który uprzykrza nam życie.

Każda NASZA decyzja, nawet najmniejsza zmiana w codziennym życiu ma znaczenie dla życia na Ziemi. Każdy ma swój mały, ale realny wpływ, może małymi krokami zmieniać rzeczywistość i polepszać stan planety.

Mamy tylko jedną Ziemię,
a jej przyszłość zależy od każdego,
na pozór niewielkiego,
ludzkiego działania,
zależy od każdego z nas.

Nie czekaj do jutra,
los Ziemi jest w Twoich rękach!
Już dziś Włącz oszczędzanie
na własną, domową miarę!

Łukasz Pająk – autor portalu Włącz oszczędzanie

źródło: materiały prasowe
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zaprasza na zrównoważone zakupy, wlaczoszczedzanie.pl
Informacja dotycząca możliwości kupowania żywności do własnych opakowań przyniesionych przez klientów, gov.pl

Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, freganizm, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, Roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

Scroll to Top