Etykiety energetyczne

Czas czytania: 14 minut

Ostatnia aktualizacja:

Zakup nowych urządzeń RTV czy AGD to spory wydatek, który nadwyręża domowy budżet. Analiza ofert promocyjnych, reklam, rozmowy z sprzedawcami czy znajomymi powoduje mętlik w głowie i nie pomaga w wybraniu odpowiedniego dla nas modelu. Przy wyborze sprzętu który będzie służyć lata, w rozsądnej cenie i przyjaznego dla środowiska naturalnego, pomagają etykiety energetyczne zamieszczane na urządzeniach.

Celem etykietowania energetycznego jest oddziaływanie na świadomość konsumentów dotyczącą rzeczywistego zużycia energii przez produkty i wynikających z tego skutków. Etykietowanie wpływa na podejmowane przez konsumentów decyzje dotyczące energooszczędnych i przyjaznych środowisku produktów.

Zużywając mniej energii do wykonania tego samego zadania, możemy zaoszczędzić znaczną ilość energii i zmniejszyć ilość odpadów. Jest to podstawowa zasada efektywności energetycznej i jeden z najważniejszych sposobów odejścia w UE od paliw kopalnych i osiągnięcia do 2050 roku neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla. Poprawa efektywności energetycznej pomaga też zmniejszyć zależności od importu energii, a jednocześnie obniży koszt energii dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w całej UE.

Etykieta energetyczna

Etykieta zawierająca informacje o klasie energetycznej i podstawowych parametrach urządzenia, np. zużyciu energii, poziomie hałasu. W Unii Europejskiej muszą w nią być zaopatrzone urządzenia AGD, oraz źródła światła. Etykieta taka daje konsumentowi możliwość porównania kilku urządzeń z tej samej grupy. Dane zawarte na etykiecie informują także, jaki będzie koszt użytkowania urządzenia przez cały okres jego funkcjonowania, oraz jaki będzie miało wpływ na środowisko. Etykieta energetyczna w formie nalepki powinna być umieszczona na frontowej stronie urządzenia.

Podstawowe informacje

System etykiet efektywności energetycznej wprowadziła unijna dyrektywa ELD 92/75/WE, która w 2011 roku została zastąpiona przez dyrektywę 2010/30/UE. Na podstawie obu dyrektyw powstały akty wykonawcze dla poszczególnych grup sprzętu.

W związku z coraz wyższą wydajnością energetyczną urządzeń od 1 maraca 2021 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące etykiet energetycznych. Dotyczą one lodówek, zamrażarek, urządzeń chłodniczych z funkcją sprzedaży bezpośredniej (np. szafy chłodnicze), pralek i pralko-suszarek, zmywarek do naczyń, oraz wyświetlaczy elektronicznych o powierzchni powyżej 100 cm2 (telewizory i monitory), natomiast od 1 września 2021 dla źródeł światła. Na reszcie produktów dalej będą obowiązywały stare oznaczenia, które zmieniane będą w kolejnych etapach.

Zmianie uległo oznaczanie, a nie jakość urządzenia. Te same modele są tak samo wydajne, a na nowej etykiecie otrzymały jedynie zaktualizowaną niższą klasę energetyczną. Do tej pory najbardziej efektywne energetycznie urządzenia oznaczane były symbolem A+++. Niżej w rankingu znajdowały się A++, A+, A, B, C, D. Teraz oznaczenia to A, B, C, D, E, F, G, gdzie A to produkt najsprawniejszy elektrycznie.

Zmieniła się też szata graficzna etykiety. Czytelniej są wyeksponowane roczne zużycie energii. oraz poziom generowanego hałasu.

Od 1 stycznia 2019 roku dla wyżej wymienionych grup producenci zobowiązani są zamieszczać informacje o swoich produktach w europejskiej bazie danych o produktach do celów etykietowania energetycznego EPREL, zanim wprowadzą swoje produkty na rynek. Na etykietach energetycznych w prawym górnym rogu, pojawiły się kody QR, dzięki którym po ich zeskanowaniu przy użyciu smartfona poznamy więcej informacji na temat danego urządzenia.

Etykietowanie wpływa na podejmowane przez konsumentów decyzje dotyczące energooszczędnych i przyjaznych środowisku zakupów.

Ekoprojektowanie

Oprócz nowych przepisów dotyczących etykietowania energetycznego od 1 marca 2021 roku weszły również w życie odpowiednie nowe rozporządzenia w sprawie ekoprojektu. Dotyczą one w szczególności zaktualizowanych minimalnych wymogów w zakresie efektywności energetycznej, oraz wzmocnienia praw konsumentów odnośnie do naprawy produktów i wspierania gospodarki o obiegu zamkniętym. Producenci lub importerzy od w/w daty są zobowiązani udostępniać profesjonalnym serwisom naprawczym szereg istotnych części (silniki i szczotki silnikowe, pompy, amortyzatory i sprężyny, bębny do prania itp.) przez okres co najmniej 7–10 lat po wprowadzeniu ostatniego egzemplarza danego modelu do obrotu w UE. Również na potrzeby użytkowników końcowych (tj. konsumentów, którzy nie są profesjonalnymi serwisami naprawczymi, ale chcą samodzielnie dokonać naprawy) producenci muszą udostępniać niektóre części zamienne przez kilka lat po zniknięciu danego produktu z rynku, np. w przypadku produktów takich jak drzwi, zawiasy czy uszczelki, które nadają się do samodzielnej naprawy. Maksymalny czas dostawy dla wszystkich tych części wynosi 15 dni roboczych od zamówienia.

Jakie są widełki prawa do naprawy dla poszczególnych sprzętów?

Pompy, wyświetlacze elektroniczne, oprogramowania, drzwi, uszczelki i dozowniki dla pralek i pralko-suszarek będą dostępne dla serwisów naprawczych przez co najmniej 10 lat. Z kolei termostaty, czujniki temperatury, klamki, zawiasy, tace i koszyki w urządzeniach chłodniczych (np. lodówek) będzie można wymienić w serwisie przez 7 lat. Z kolei nowe uszczelki można zamontować samodzielnie przez 10 lat.

Podobne terminy wyznaczono dla zmywarek. Termostaty, czujniki, płytki odwodu drukowanego, wyświetlacze elektroniczne, wyłączniki ciśnieniowe i oprogramowanie będą dostępne dla serwisów przez co najmniej 7 lat. Natomiast zawiasy do drzwi, uszczelki, ramiona natryskowe, filtry drenażowe, półki wewnętrzne i wyposażenie dodatkowe (np. koszyki i pokrywy) będzie można wymienić przez 10 lat.

Jednym z celów wprowadzenia w/w prawa jest ograniczenie zanieczyszczenia środowiska i zredukowanie problemu elektroodpadów, gdy urządzenie trzeba wyrzucić z uwagi na brak części zamiennych, a więc możliwości naprawy.

Prawo do naprawy i zwiększenie dostępności części będzie miało również swój wymiar finansowy – dłuższa eksploatacja urządzenia to oszczędność pieniędzy, zatem skutek finansowy dla konsumentów będzie

Klasa energetyczna

Klasa efektywności energetycznej danego urządzenia to parametr, który ma podpowiedzieć konsumentowi, jakie jest średnie zużycie prądu wybranego sprzętu. Obowiązek stosowania oznaczenia produktów AGD etykietą zawierającą informację na temat klasy energetycznej wprowadziła Unia Europejska. Zabieg ten ma na celu zwiększenie świadomości konsumentów, odnośnie energooszczędności, a także wpływu tych urządzeń na środowisko.

Klasę efektywności energetycznej oblicza producent. Liczona jest w kilowatogodzinach na podstawie porównania średniego rocznego zużycia prądu (oraz wody) dwóch urządzeń takiego samego typu (np. pralek) i o podobnym standardzie. Uzyskany wynik przyporządkowuje dane urządzenie do odpowiedniej klasy energetycznej.

Klasy efektywności energetycznej przyporządkowane są do skali złożonej z liter od A do G, gdzie klasa A umieszczana na zielonym pasku oznacza urządzenie najbardziej efektywne, a klasą G umieszczana na czerwonym pasku najmniej efektywne.

W 2010 roku na lodówkach, pralkach, zmywarkach i telewizorach wprowadzono dodatkowo trzy nowe klasy A+, A++ oraz A+++ charakteryzujące urządzenia najbardziej efektywne energetycznie, jednak w kolejnych latach, ze względu na coraz wyższą energooszczędność urządzeń, ponad 90% pralek i lodówek zawierało się w tych 3 klasach. Wraz z nowymi przepisami od 1 marca 2021 roku klasy A+, A++, oraz A+++ zostały zatem usunięte i najwyższą klasą stała się klasa A. Klasy z plusem zostały zaszeregowane do niższych kategorii zgodnie z poniższym kluczem:

  • klasa A – klasa zarezerwowana dla urządzeń najbardziej energooszczędnych
  • klasa B – urządzenia przekraczające energooszczędność dawnej klasy A+++ – obecnie pojedyncze urządzenia spełniają wymagane kryteria
  • klasa C – odpowiednik dawnego A+++
  • klasa D – odpowiednik dawnego A+++ ze współczynnikiem efektywności energetycznej (EEI) niższym niż 44
  • klasa E – odpowiednik A++
  • klasa F – odpowiednik dawnego A+ oraz B, z EEI poniżej 55
  • klasa G – dawne klasy B i C z EEI mniejszym niż 95

Pozostałe klasy energetyczne ze starego systemu etykietowania nie są uwzględniane, jako że odchodzi się od ich produkcji. W przyszłości skala efektywności energetycznej nie będzie więcej zmieniana, a co najwyżej będą aktualizowane wytyczne wymagane do zaszeregowania do konkretnej klasy.

Stara i nowa etykieta energetyczna dla lodówek i zamrażarek

Wybierając energooszczędne urządzenia warto zatem zwrócić szczególną uwagę na klasę efektywności energetycznej podaną na etykiecie.

Uwaga! Na etykiecie może znajdować się dodatkowy znak graficzny Ecolabel (Eu Ecolabel) zwany też Stokrotką lub Margerytką. Jest to znak ekologiczny ustanowiony przez Komisję Europejską żeby informować konsumentów, które produkty i usługi są przyjazne środowisku.

Cechy wspólne etykiet energetycznych

Głównym zadaniem etykiet energetycznych jest podanie informacji dotyczących produktu, dlatego zawierają one informacje o klasie energetycznej i podstawowych parametrach urządzenia np. o rocznym zużyciu energii, poziomie hałasu, zużyciu wody, pojemności, czy wielkości załadunku. W Unii Europejskiej muszą być w nią zaopatrzone m.in urządzenia AGD i RTV, źródła światła, opony, klimatyzatory.

Etykiety energetyczne dają konsumentowi możliwość porównania różnych urządzeń. Posiadają konkretne cechy wspólne, które sprawiają, że etykieta jest łatwo rozpoznawalna i pozwala na uzyskanie jak największej ilości informacji ważnych dla danego typu produktu.

Zgodnie z wytycznymi dla etykiet energetycznych znajdują się na nich następujące informacje:

  • nazwa dostawcy lub znak towarowy
  • identyfikator modelu produktu
  • skala klas efektywności energetycznej
  • klasa efektywności energetycznej danego modelu
  • kolorystyka – kolory od ciemnej zieleni (wysoka efektywność energetyczna) do czerwonego (niska efektywność energetyczna)
  • zużycie energii w kWh
  • kod QR przekierowujący do bazy EPREL gdzie uzyskać można dodatkowe informacje o produkcie
  • numer rozporządzenia do którego odnosi się etykieta
  • piktogramy pozwalające szybko uzyskać najważniejsze informacje o produktach

Na ich podstawie konsument jest w stanie zidentyfikować rzeczywistą efektywność energetyczną urządzenia, oraz ocenić jego potencjał oszczędności w rachunkach za prądEtykiety mogą również zachęcić przedsiębiorstwa do inwestowania w opracowywanie energooszczędnych urządzeń.

Ponieważ etykiety są obowiązkowe w całej Unii, to wszyscy producenci dokonując w laboratoriach pomiarów swojego sprzętu stosują te same normy unijne. Dzięki temu konsument może porównać różne marki i modele tego samego sprzętu mając przy tym pewność, że rzetelne dane na etykiecie są gwarantowane prawem unijnym.

Uwaga! Należy pamiętać, że zużycie energii przez dane urządzenie nie zawsze jest podawane w skali rocznej, ale np. na cykl prania.

Produkty które wymagają etykiety energetycznej

Etykiety energetyczne są obowiązkowe dla wszystkich sprzętów sprzedawanych w UE, dla których istnieje tego rodzaju etykieta. Informacja o klasie energetycznej musi zostać umieszczona w widocznym miejscu na każdym takim urządzeniu wystawionym w punkcie sprzedaży, żeby pomóc klientom porównać urządzenia.

Etykiety energetyczne muszą być takie same we wszystkich krajach UE i są neutralne językowo – prezentują informacje za pomocą piktogramów zamiast zapisu słownego.

Etykiety energetyczne dla poszczególnych grup urządzeń

Etykiet energetyczne dla danego typu urządzenia:

Etykiet energetyczne zastąpione innymi lub wycofane z użytkowania:

Etykiety energetyczne

Historia wprowadzania etykiet energetycznych

Etykiety energetyczne dla urządzeń takich jak suszarki, pralki, lodówki, zostały wprowadzona w Unii Europejskiej w latach 90. XX wieku. Pokazywały jak dużo energii zużywa urządzenie w skali od A do G. Klasa A (oznaczona kolorem zielonym) oznaczała najmniejsze zużycie, a klasa G (kolor czerwony) – największe.

Wyniki badań rynku wykazały że takie czytelne oznaczenie urządzeń okazały się sukcesem. Od roku 2005 do 2010 zużycie energii przez urządzenia gospodarstwa domowego spadło średnio o 9%, co wiązało się z zakupem przez konsumentów bardziej energooszczędnych urządzeń.

Sukces etykiet pociągnął za sobą znaczące inwestycje w podnoszenie wydajności energetycznej AGD. W konsekwencji, po 10 latach stosowania, dostępne klasy od najniższej G do najwyższej A, stały się mało ambitne, a prawo unijne przestało nadążać za wzrostem efektywności energetycznej pozostałych urządzeń. Producenci wprowadzając najnowsze technicznie urządzenia klasyfikowali je do najwyższej klasy A, mimo, że były one nawet o 30% wydajniejsze od innych urządzeń z tej samej klasy A.

Nowy system etykiet efektywności energetycznej wprowadziła unijna dyrektywa ELD 92/75/WE, która została zastąpiona przez dyrektywę 2010/30/UE. Na podstawie obu dyrektyw powstały akty wykonawcze dla poszczególnych grup sprzętu. Nowe przypisy ramowe pozwalały, aby etykiety mogły być stosowane dla szerszej gamy urządzeń. Najistotniejszą zmianą było wprowadzenie nowych klas A+, A++ oraz A+++. Bez zmian pozostała ilość klas pokazywana na etykiecie (7 pasków).

W 2018 roku Parlament Europejski opowiedział się za uproszczeniem oznakowania efektywności energetycznej sprzętów używanych w gospodarstwach domowych.

1 marca 2021 roku wprowadzona została jasna skala od A do G, która zastąpiła system zwiększającej się liczby plusów A+, A++, A+++. Nowe etykiety energetyczne w sposób czytelny pokazują klasę efektywności energetycznej danego modelu produktu i całkowitą konsumpcję energii w skali rocznej, podaną w kilowatogodzinach.

Utrzymany został wygląd etykiet i ich kolor, od ciemnozielonego po czerwony. Informacje o efektywności energetycznej produktu dostępne są także online, oraz w materiałach reklamowych i promocyjnych produktów. W przypadku zmian, które będą miały wpływ na efektywność energetyczną, producent ma obowiązek poinformować o tym klientów.

Powstała strona z kompleksową bazą produktów, zawierająca także specyfikację techniczną sprzętów, co pozwala lepiej monitorować dostosowanie produktów, oraz portal dla konsumentów, gdzie mają możliwość porównywania konkretnych produktów. Przepisy obejmą także aktualizację oprogramowania sprzętów i tzw. inteligentnych urządzeń domowych, dzięki czemu mogą stać się bardziej energooszczędne.

Nowe, bardziej przejrzyste etykietowanie energetyczne powinno przyczynić się do oszczędności energii, obniżenia rachunków za prąd, oraz sprzyjać innowacjom w zakresie wytwarzania energooszczędnych sprzętów i inwestycjom w ich produkcję.

Harmonogram wprowadzania etykiet energetycznych:

  • 2011 rok – urządzenia chłodnicze, urządzenia do przechowywania wina, telewizory, pralki, zmywarki
  • 2012 rok – klimatyzatory, oświetlenie
  • 2014 rok – odkurzacze
  • 2015 rok – okapy i piekarniki, ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze wielofunkcyjne, podgrzewacze wody
  • od 1 stycznia 2016 rok – systemy wentylacyjne przeznaczone do budynków mieszkalnych (jedno i dwukierunkowe
  • od 1 lipca 2016 rok – szafy chłodnicze lub mroźne
  • od 1 stycznia 2020 rok – kotły na paliwa stałe
  • od 1 maraca 2021 roku – obowiązują nowe przepisy dotyczące etykiet energetycznych. Dotyczą one lodówek, zamrażarek, urządzeń chłodniczych z funkcją sprzedaży bezpośredniej (np. szafy chłodnicze), pralek i pralko-suszarek, zmywarek do naczyń, oraz wyświetlaczy elektronicznych o powierzchni powyżej 100 cm2 (telewizory i monitory). Wprowadzona została jasna skala od A do G, która zastąpiła system zwiększającej się liczby plusów A+, A++, A+++.
  • od 1 września 2021 źródła światła

źródło: materiały prasowe
Etykieta energetyczna, autorzy, licencja CC BY SA 3.0
W centrum uwagi: nowa generacja unijnych etykiet energetycznych, ec.europa.eu
Etykieta energetyczna i ekoprojekt, ec.europa.eu
Komisja Europejska

Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, freganizm, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, Roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

Dom ekologiczny – dodatkowe informacje:
audyt energetyczny, dom energooszczędny, dom inteligentny (smart home,) dom niskoenergetyczny, dom pasywny, domowe (naturalne) środki czystości, energooszczędne ogrzewania (oszczędzanie ciepła), energooszczędne oświetlenie, energooszczędne urządzenia, energooszczędna wentylacja, etykiety energetyczne, etykiety produktów, kuchnia Zero Waste, kosmetyki naturalne (ekologiczne), oszczędzanie energii elektrycznej (prądu), oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody, rośliny oczyszczające powietrze, segregacja odpadów, termomodernizacja budynku, zrównoważone budownictwo

Rządowe, ogólnopolskie programy proekologiczne:
Ciepłe Mieszkanie, Czyste powietrze, Mój Prąd, Moja Woda, Stop Smog, Ulga termomodernizacyjna

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

Zostaw proszę komentarz

Scroll to Top