Na ogrzewanie domów czy mieszkań wydajemy majątek. Często jest to jeden z największych wydatków w domowym budżecie.
Termomodernizacja budynku, modernizacja istniejącej instalacji grzewczej, wybór odpowiedniego systemu grzewczego, oraz wentylacyjnego, dla nowo budowanego domu, to jedne z najważniejszych kwestii dla każdego inwestora.
Prawidłowy montaż, konserwacja i użytkowanie instalacji grzewczych również przyczyniają się do dalszych oszczędności w domowym budżecie i zminimalizowania kosztów, które ponosimy w związku z ich eksploatacją.
Jest szeroko rozumianym pojęciem, związanym z zapewnieniem odpowiednich warunków temperaturowych, zależnie od charakteru pomieszczenia i z uwzględnieniem zmian potrzeb klimatycznych w różnych okresach (czasowych lub funkcjonalnych).
Wdrażając zasady energooszczędnego ogrzewania:
↓ ślad węglowy
↓ zanieczyszczenie powietrza
↓ zanieczyszczenie środowiska
↓ zużycie energii
↓ ilość wydawanych pieniędzy
Czas czytania: 15 minut
Ostatnia aktualizacja: 15.09.2022
Spis treści
- Zużycie energii w gospodarstwach domowych
- Termomodernizacja budynków
- Zasady zakupu energooszczędnych systemów grzewczych
- Prawidłowy montaż, konserwacja i użytkowanie instalacji grzewczej
- Wymień na nowe lub uszczelnij stare okna
- Dobierz wielkość grzejników do pomieszczenia
- Zainstaluj za grzejnikami ekrany które odbijają ciepło od ścian
- Izoluj przewody i rury w ścianach
- Załóż termostaty na grzejniki
- Wyposaż urządzania grzewcze w zewnętrzną automatykę pogodową
- Zainstaluj regulator pokojowy
- Stosuj ogrzewanie elektryczne z piecem akumulacyjnym
- Regularnie odpowietrzaj kaloryfery
- Nie zasłaniaj kaloryferów
- Połóż na podłodze dywan
- Zasady energooszczędnego korzystania z ogrzewania
- Zmień garderobę i pościel
Zużycie energii w gospodarstwach domowych
- za 1/3 całego zużycia energii w Polsce odpowiada sektor mieszkaniowy
- 22% energii jest wykorzystywane tylko do ogrzewania naszych budynków
- ogrzewanie domów i mieszkań w Polsce pochłania niemal tyle energii, co cały przemysł lub transport
- 30% polskich rodzin nie jest w stanie zapewnić sobie komfortu termicznego – marznie zimą i ma za gorąco latem (ubóstwo energetyczne)
- przeciętne gospodarstwo domowe wydaje co miesiąc na użytkowanie mieszkania i energię 21% dochodów
- 49,1% gospodarstw domowych wykorzystywało do ogrzewania węgiel i drewno opałowe oraz jego substytuty, blisko 10% ogrzewało domy i mieszkania gazem ziemnym, 5,4% wykorzystywało do tego celu energię elektryczną, 0,5% olej opałowy, 0,3% gaz ciekły.
źródło: GUS
Termomodernizacja budynków
Istotną przyczyną wysokich kosztów ogrzewania jest niedostateczna lub niewłaściwa izolacja termiczna budynków i związane z tym straty ciepła. Ciepło ucieka przez nieszczelne okna, źle izolowane ściany, dachy, oraz stropy piwnic i podłogi posadowione na gruncie. Należy więc zadbać o odpowiednią izolacyjność budynków. Równie istotna jest drożna i prawidłowo działająca wentylacja, przez którą traci się od 30-60 % energii zużywanej zimą na ogrzewanie.
Jeżeli mieszkasz w starym domu lub mieszkaniu pomyśl o remoncie, którego celem będzie ograniczenie strat ciepła.
W przypadku mieszkania sprawa jest prosta. Wymień stare okna i drzwi wejściowe. Zaoszczędzisz na tym nawet do 1/4 kosztów rocznego ogrzewania.
Z domem jest już większy problem. Większość domów oddanych do użytku kilkadziesiąt lat temu pochłania 200 kWh/mkw/rok. Pełna termomodernizacja budynku, czyli ocieplenie ścian, dachu i wymiana instalacji centralnego ogrzewania na bardziej wydajną, montaż wentylacji mechanicznej, może przynieść oszczędności na ogrzewaniu sięgające nawet 40% jego rocznych kosztów. Taki remont jest kosztowny, ale można na niego uzyskać preferencyjny kredyt i dotację. Jeżeli się na niego zdecydujesz pamiętaj żeby przeprowadzić go na wiosnę, zanim za kilka miesięcy znowu trzeba będzie włączyć ogrzewanie.
Ogranicz straty ciepła w domu wprowadzając kilka ulepszeń:
- zadbaj o odpowiednią izolację ścian, dachu i podłóg
- zadbaj o szczelne i ciepłe okna – nie zapomnij jednak o wentylacji
- zastosuj odzysk ciepła w instalacji wentylacji mechanicznej – rekuperator
- wykonaj badanie termowizyjne budynku, żeby dowiedzieć się gdzie tracisz najwięcej ciepła
- uwzględnij energooszczędne technologie przy kupnie lub budowie i modernizacji budynku
dodatkowe informacje:
Termomodernizacja budynku
Zasady zakupu energooszczędnych systemów grzewczych
Najwięcej prądu, czy gazu zużywają urządzenia grzewcze, oraz te przeznaczone do przygotowywania ciepłej wody użytkowej. To na ogrzewanie zużywa się najwięcej energii, a poczynione na nim oszczędności są najbardziej odczuwalne. Trzeba nauczyć korzystać z instalacji grzewczej tak, żeby niepotrzebnie nie dostarczać ciepła do pomieszczeń.
Pomocne są do tego urządzenia regulacyjne takie jak:
- sterowniki źródła ciepła (np. kotła, pompy ciepła lub kominka z płaszczem wodnym) które umożliwiają zaprogramowanie różnych wartości temperatury dla różnych pór dnia
- zawory regulujące z termostatami przy grzejnikach lub w obiegach ogrzewania podłogowego
Gdy mamy tylko prąd na działce, oszczędność z pewnością przyniesie zakup ogrzewacza akumulacyjnego, który w czasie obowiązywania nocnej taryfy, będzie pobierać energię elektryczną, przetwarzać ją na ciepło, magazynować i stopniowo oddawać do pomieszczenia przez kilka godzin po odłączeniu zasilania
Problem ciepłej wody rozwiąże podgrzewacz pojemnościowy. Dla 4 osobowej rodziny mieszkającej w domu, w którym ciepła wodę trzeba doprowadzić do zlewozmywaka, dwóch umywalek, wanny i natrysku, taki podgrzewacz powinien mieć 200-300 litrów pojemności i być dobrze izolowany.
Prawidłowy montaż, konserwacja i użytkowanie instalacji grzewczej
Jest wiele łatwych i szybkich, do wprowadzenia w życie, sposobów zmniejszenia rachunków za ogrzewanie. Stosując poniższe zasady możesz obniżyć koszty ogrzewania nawet o 30-40%.
↓ ślad węglowy
↓ zanieczyszczenie powietrza
↓ zanieczyszczenie środowiska
↓ zużycie energii
↓ ilość wydawanych pieniędzy
Wymień na nowe lub uszczelnij stare okna
Jeżeli masz stare okna rozważmy ich wymianę na bardziej energooszczędne. Przez nieszczelne ramy może uciekać nawet do 25% wytwarzanego ciepła. Możesz na tym stracić nawet kilkaset złotych rocznie.
W przypadku gdy nie stać cię na wymianę starych okien uszczelnij je za pomocą uszczelek. Można je dostać w każdym sklepie budowlanym. Do uszczelnienia możesz użyć: listwę uszczelniającą, silikon, piankę, specjalną taśmę lub klasyczne uszczelki, które sprawdzą się przy oknach PCV. Pamiętaj jednak, że na zewnątrz stosuje się materiały paroprzepuszczalne (np. pianka), a od wewnątrz – paroizolacyjne (np. silikon).
Dobierz wielkość grzejników do pomieszczenia
Często w większych pomieszczeniach są małe kaloryfery, a w małych takie na całą ścianę.
Zainstaluj za grzejnikami ekrany które odbijają ciepło od ścian
Dla zwiększenia efektywności ogrzewania warto umieścić na ścianie za grzejnikiem folię aluminiową odbijającą promieniowanie cieplne. Dzięki temu nie będziesz niepotrzebnie marnować energii na ogrzewanie muru za grzejnikiem.
Izoluj przewody i rury w ścianach
W pomieszczeniach niewymagających silnego ogrzewania np. poddasze, piwnica, korytarz, klatka schodowa itp. należy zaizolować przewody cieplne. Straty ciepła z tego powodu mogą sięgać nawet 60%.
Załóż termostaty na grzejniki
Głowice termostatyczne w które wyposażone są grzejniki, to urządzenia które utrzymują stałą temperaturę w pomieszczeniu. Termostaty pozwalają zatem ustawić i kontrolować odpowiednią temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach.
W przypadku standardowych termostatów temperatura jest regulowana za pomocą skali (1-5). Liczby odpowiadają zazwyczaj w przybliżeniu następującym temperaturom pokojowym:
- poziom 2 – ok. 16°C
- poziom 3 – ok. 20°C
- poziom 4 – ok. 24°C
- poziom 5 – ok. 28°C
Upewnij się, że głowice termostatyczne (lub termostaty pokojowe) w tym samym pomieszczeniu są ustawione na taką samą wartość temperatury. Jeśli jeden z nich ma np. nastawę 4, a drugi 1, spowoduje to nieefektywność pod względem wydajności i kosztów.
Pamiętaj! Staraj się nie ustawiać poziomu ogrzewania na poziom 5 zakładając, że pomieszczenie szybciej się ogrzeje. Jeśli w pomieszczeniu jest zimno i będziemy chcieli podnieść temperaturę do 20°C, to wystarczy ustawić na pokrętle liczbę 3. Dzięki temu termostat i tak maksymalnie uruchomi dopływ gorącej wody.
Obecnie dostępne są również termostaty programowalne, dzięki którym za pomocą wyświetlacza lub aplikacji można ustawić pożądaną temperaturę w pomieszczeniu z dokładnością do jednego stopnia i zgodnie z zaplanowanym harmonogramem grzania. Termostaty programowalne można przymocować w zasadzie do wszystkich grzejników, odpowiednie adaptery są dołączone do zakupu.
Pamiętaj! Głowice termostatyczne nie mogą być zakryte zasłonami czy obudową grzejnika, nie mogą też być montowane w głębokich niszach ani w pozycji pionowej, ponieważ uniemożliwi to dokładną regulację temperatury. W takich przypadkach niezbędne będzie zastosowanie czujnika zdalnego lub termostatu pomieszczeniowego.
Wyposaż urządzania grzewcze w zewnętrzną automatykę pogodową
Należy z energię tylko dlatego, że pomieszczenie jest nadmiernie ogrzewane
Zainstalowana na zewnątrz domu automatyka pogodowa zapewnia ekonomiczniejsze ogrzewanie i zmniejsza koszt ogrzewania.
Zainstaluj regulator pokojowy
Regulator pokojowy (termostat pokojowy) to urządzenie, które podłącza się do systemu grzewczego np. pieca, kotła, grzejnika lub ogrzewania podłogowego i umożliwia sterowanie całą instalacją. Pozwala na wygodne sterowanie ogrzewaniem, zwiększenie wydajności instalacji grzewczej, oraz zmniejszenie wydatków.
Regulator pokojowy podłączony do instalacji grzewczej pozwala na precyzyjne sprawowanie kontroli nad ogrzewaniem pomieszczeń. Dzięki niemu możesz ustawiać żądaną temperaturę w każdym pomieszczeniu z osobna, zależnie od pory dnia, oraz wtedy kiedy domownicy z nich intensywnie korzystają.
Regulator pokojowy występuje w kilku wariantach. Kryterium podziału jest konstrukcja urządzenia (analogowy lub cyfrowy – elektroniczny), sposób łączenia się z urządzeniem grzewczym (przewodowy lub bezprzewodowy) oraz dostępne funkcje (programowalność).
- regulator pokojowy powinien być zaprogramowany stosownie do harmonogramu dnia i pracy
- termostaty i czujniki temperatury powinny być rozmieszczone w odpowiednich miejscach
- należy pamiętać o regularnym czyszczeniu powierzchni grzewczych
Regulator pokojowy uzależnia intensywność grzania od temperatury panującej wewnątrz budynku, natomiast regulator pogodowy – od temperatury na zewnątrz.
Stosuj ogrzewanie elektryczne z piecem akumulacyjnym
Ogrzewanie elektryczne z zastosowaniem pieca akumulacyjnego, z dynamicznym rozładowaniem, jest znacznie bezpieczniejsze, ekonomiczniejsze i komfortowe. Jeżeli korzystasz z ogrzewania akumulacyjnego zmień taryfę na dwustrefową, co przyczyni się do niższych wydatków za prąd.
dodatkowe informacje:
Taryfy energii elektrycznej – zasady korzystania z tańszej taryfy dwustrefowej
Regularnie odpowietrzaj kaloryfery
Kiedy dostanie się do nich powietrze ich wydajność maleje. Warto przeprowadzać odpowietrzanie z początkiem każdego sezonu grzewczego.
Jak odpowietrzyć grzejniki? W przypadku nowych grzejników wystarczy do tego śrubokręt i ścierka.
- pokrętło do odpowietrzenia ma nacięcie na śrubokręt i znajduje się zwykle na przeciwnym niż głowica końcu grzejnika
- podłóż ścierkę pod zawór
- drugą ręką odkręć śrubę odpowietrzającą
- syk uciekającego powietrza oznacza że kaloryfer ulega odpowietrzeniu
- po pojawieniu się kropli wody zakręć śrubę odpowietrzającą
- grzejnik został odpowietrzony
Nie zasłaniaj kaloryferów
Grzejniki mają zasysać zimne powietrze z dołu i ciepłe oddawać do góry, a poprzez zainstalowane parapety kierować je w stronę środka pokoju. Jeżeli zasłaniasz grzejnik meblami lub grubą kotarą, ich efektywność gwałtownie spada i utrudnia to dostęp ciepła do pomieszczenia. Grzejniki muszą mieć wtedy wyższą temperaturę, żeby dostarczyć do pomieszczenia tę samą ilość ciepła co niezasłonięte.
Nie wieszaj na kaloryferach ręczników ani prania. Wydajność ogrzewania zmniejsza się przez to o 20%.
Połóż na podłodze dywan
Ciepło ucieka nie tylko przez okna, ale także przez sufit, podłogę i ściany. Jeżeli mieszkasz nad nieogrzewaną piwnicą połóż na podłodze dywan – im grubszy tym lepszy.
Zasady energooszczędnego korzystania z ogrzewania
↓ ślad węglowy
↓ zanieczyszczenie powietrza
↓ zanieczyszczenie środowiska
↓ zużycie energii
↓ ilość wydawanych pieniędzy
Dostosuj temperaturę do warunków użytkowania poszczególnych pomieszczeń
Nie przegrzewaj nadmiernie pomieszczeń w których przebywasz. Optymalna temperatura dla człowieka to 19-21°C. Zwiększenie temperatury w pomieszczeniach o 1°C podnosi koszty ogrzewania od 6-10%.
- podczas godzin nocnych obniż temperaturę w pomieszczeniach – zdrowy, przynoszący odprężenie sen, to sen w temperaturze 18°C
- w pomieszczeniach gospodarczych ustaw temperaturę 16°C, a w magazynach 10-12°C
- gdy nie ma cię w domu obniż temperaturę do 18°C
- podczas kilkudniowej nieobecności w domu zmniejsz temperaturę do 15 °C – utrzymanie niższej temperatury nie jest zalecane ze względu na konieczność dostarczania później dużej ilości energii do ponownego nagrzania pomieszczeń, ścian, podłóg, stropów, mebli i wyposażenia.
Pamiętaj! Ogrzanie mocno wychłodzonych pokoi zajmuje sporo czasu i pochłania dużo energii. System grzewczy musi wówczas pracować ze zdwojoną mocą, co oczywiście przekłada się na wysokość rachunków.
Kiedy na zewnątrz panują niskie temperatury, a pomieszczenia są nieogrzewane, to istnieje prawdopodobieństwo, że zostaną one zaatakowane przez pleśń.
Zmień garderobę i pościel
Zwróć uwagę na to co na siebie zakładasz gdy jesteśmy w domu. Jeżeli oczekujesz, że zimę spędzisz w krótkich spodenkach i cienkiej bluzce, to faktycznie możesz mieć problem z marznięciem we własnych czterech ścianach. Na niższą temperaturę w domu nie ma jednak nic lepszego niż ciepła pościel, koce, skarpety i swetry. Wełniane lepiej się sprawdzą niż z akrylu, czy z poliestru, które sprawiają, że bardziej się pocimy, niż ogrzewamy. Pamiętaj, żeby chodzić w kapciach po mieszkaniu – to też zwiększa poczucie ciepła.
Dbaj o prawidłowe funkcjonowanie wentylacji
Warunkiem komfortu i dobrego samopoczucia jest utrzymywanie wilgotności względnej powietrza na poziomie 40-50%. Zapewnia to sprawnie działająca wentylacja grawitacyjna lub rekuperacja. Wentylacja jest konieczna do usuwania wilgoci, dlatego należy dbać o jej drożność i prawidłowe funkcjonowanie, żeby nie dopuścić do rozwoju zagrzybień na ścianach.
Należy pamiętać, że w Polsce budynki często były projektowane z uwzględnieniem wentylacji poprzez nieszczelności w stolarce okiennej. W momencie wymiany na nowe, szczelne okna, należy zwrócić uwagę na montaż w nich tzw. nawiewników. Celem stosowania nawiewników jest umożliwienie dopływu powietrza zewnętrznego do pomieszczeń, oraz regulacja strumienia doprowadzanego powietrza w zależności od potrzeb. Dodatkowym efektem ich stosowania jest także poprawa jakości powietrza w pomieszczeniach, oraz ograniczenie zawilgocenia pomieszczeń.
- zamontuj nad płytą grzejną okap kuchenny – podłącz go do odpowiedniego kanału wentylacyjnego i używaj podczas gotowania
- gdy nie masz możliwości zamontowania okapu w systemie otwartym usuwaj zawilgocone powietrze z kuchni, łazienki, pralni, poprzez otwieranie okien na 5-10 minut
- podczas gotowania używaj pokrywek – zmniejszasz dzięki temu zapotrzebowanie na energię, skracasz czas przygotowania potraw i chronisz pomieszczenia przed zwiększeniem wilgotności powietrza
dodatkowe informacje:
energooszczędny okap kuchenny
energooszczędna płyta grzejna
Wietrz mieszkanie krótko ale intensywnie
Lepiej jest wietrzyć częściej przez krótki czas niż raz, ale długo, bo wyziębią się meble i ściany, a ich ponowne ogrzanie pochłonie dużo energii.
Wietrz tylko to pomieszczenie, w którym przebywasz i zamknij w nim drzwi, żeby odgrodzić się od napływu zimnego powietrza z pozostałych pomieszczeń. Otwórz szeroko okna na 5-10 minut, ale co ważne, przed rozpoczęciem wietrzenia zakręć kaloryfery, jeżeli są wyposażone w głowice termostatyczne, lub wyłącz automatykę pieca. Jeżeli tego nie zrobisz, grzejniki będą działały intensywnie w trakcie wietrzenia, reagując na obniżenie temperatury i marnotrawiąc cenne ciepło.
Dopiero po zamknięciu okien uruchom piec lub odkręć kaloryfery. Temperatura w pomieszczeniach szybko wróci do poprzedniej wartości dzięki ciepłu zakumulowanemu w ścianach, podłodze, stropie.
Sprawdź ustawienie docisku okien
Większość nowoczesnych okien wyposażona jest w tzw. tryb lato-zima, czyli możliwość regulacji docisku uszczelki.
Przed sezonem grzewczym warto sprawdzić, jak ustawione są uszczelki w naszych oknach. Tryb letni zostawia minimalną przestrzeń między skrzydłem okna a ościeżnicą, co zapewnia lepszą cyrkulację powietrza. To ważne, bo lepsza wentylacja ma dobry wpływ na kondycję pomieszczeń i przeciwdziała powstawaniu pleśni i ich zawilgoceniu, ale zimą lepiej docisnąć uszczelki i przestawić na tryb zimowy, by ciepło nie uciekało z domu.
Odsłoń okna w słoneczne dni, zasłoń w pochmurne i w nocy
W piękne słoneczne dni odsłoń okna, żeby wpadały przez nie promienie które ogrzeją wnętrze pomieszczenia. Nocą i w pochmurne dni okna robią się zimne. Zasłoń je korzystając z żaluzji.
Jeżeli masz żaluzje zewnętrzne, ich funkcja nie ogranicza się tylko do zabezpieczenia antywłamaniowego, ale mogą się one również przyczynić do ograniczenia strat ciepła przez okna.
Unikaj wspólnej pracy instalacji grzewczej i klimatyzacji
W pomieszczeniach posiadających instalacje grzewczą i klimatyzacyjną należy bezwzględnie unikać pracy obu urządzeń.
Używaj konwektorów elektrycznych tylko kiedy jest to koniczne
Konwektory służą do dogrzewania pomieszczeń w okresach przejściowych (wiosna, jesień) a nie do ogrzewania pomieszczeń całodobowo.
źródło: materiały prasowe
Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cyfrowy paszport produktu (Digital Product Passport, DPP), cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), fast homeware, gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna
ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging
Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne
Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, fleksitarianizm, foodsharing, freganizm, jadłodzielnia, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, lodówka społeczna, roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)
Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne
Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)
Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl
Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie