Program Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze przeznaczony jest dla właścicieli lub współwłaścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych, lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą. Obejmuje swoim działaniem dofinansowanie kompleksowej termomodernizacji budynku, oraz wymianę starych, nieefektywnych źródeł ciepła (na paliwo stałe), na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy.

To największy proekologiczny projekt w Polsce działający od 2018 roku, na którego realizację zaplanowane 103 mld zł. Ma to pozwolić na poprawę efektywności energetycznej i wymianę źródeł ciepła w 3 mln budynków.

Dotacja może wynosić do 66 000 zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, do 99 000 zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania, oraz do 135 000 zł dla najwyższego poziomu dofinansowania. Dodatkowo dofinansowanie audytu energetycznego do 100% (maksymalnie 1,2 tys. zł) pod warunkiem zrealizowania wybranego wariantu z audytu energetycznego w ramach przedsięwzięcia.

Program Czyste Powietrze pomaga w ograniczenie emisji szkodliwych substancji, które powstają na skutek ogrzewania domów jednorodzinnych z wykorzystaniem przestarzałych źródeł ciepła i niskiej jakości paliwa. To tzw. niska emisja, która jest jedną z głównych przyczyn smogu.

Podstawowe informacje

Program Czyste Powietrze oferuje przede wszystkim dofinansowanie wymiany przestarzałych i nieefektywnych kotłów na paliwo stałe, tzw. kopciuchów, na nowoczesne, bardziej ekologiczne źródła ciepła, a także przeprowadzenie towarzyszących temu prac termomodernizacyjnych budynku, jak np. docieplenie przegród i wymiana stolarki okiennej. Dofinansowuje również audyt energetyczny, montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła i instalacje odnawialnych źródeł energii, np. kolektory słoneczne i panele fotowoltaiczne.

W październiku 2023 roku Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport, który krytycznie ocenił pierwsze trzy lata funkcjonowania Programu Czyste Powietrze (do października 2021 roku). W tym czasie podpisano umowy dofinansowania na ok. 4,2 mld zł, czyli 4% całkowitego zaplanowanego budżetu (103 mld zł). W powyższym okresie liczba budynków ocieplonych w ramach programu wyniosła niecałe 73 tys. (2,4% planu), a 66 tys. kotłów starej generacji (2,2%) wymieniono na niskoemisyjne. Według NIK przy takim tempie realizacji programu kluczowego dla poprawy jakości powietrza w Polsce na osiągnięcie zaplanowanych efektów trzeba by poczekać do 2033 roku, czyli cztery lata dłużej, niż planowano.

Pełnomocnik rządu ds. Programu Czyste Powietrze jesienią 2022 roku. zapowiedział duże zmiany w programie. Zaczęły one obowiązywać od 3 stycznia 2023 roku, kiedy ruszyło przyjmowanie wniosków o dofinansowanie do nowej, zaktualizowanej wersji programu.

dodatkowe informacje:
Termomodernizacja budynku

Zmiany w Programie Czyste Powietrze

Podwyższone progi dochodowe dla ubiegających się o dotację (wzrosły one do 1894 zł w gospodarstwie wieloosobowym i do 2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym), oraz atrakcyjny pakiet dofinansowania do kompleksowej termomodernizacji budynku wynoszący nawet 136 tys. zł (w zależności od osiąganego dochodu), to najważniejsze zmiany, które od 3 stycznia 2023 roku pojawiły się w programie Czyste Powietrze.

W programie urealniono wartości poszczególnych kosztów kwalifikowanych poprzez podniesienie maksymalnych kwot dotacji. To działania, które mają zachęcić beneficjentów do bardziej kompleksowych inwestycji w instalację OZE, wymianę źródeł ciepła i termomodernizację.

Do tej pory Program Czyste Powietrze skoncentrowany był głównie na wymianie źródła ciepła. W przypadku domów słabo ocieplonych, albo wcale, wiązało się to z ryzykiem wpadnięcia lub pogłębienia ubóstwa energetycznego. Po wymianie starego pieca, energii na ogrzanie domu nadal potrzeba dużo, ale gaz, pellet czy prąd są znacznie droższe niż węgiel i drewno i chrust. Nowe podejście, czyli ocieplamy, a potem zmieniamy ogrzewanie, ma też właściwą kolejność. Najpierw zmniejszamy zapotrzebowanie na energię, a potem dobieramy nowe źródło ciepła.

Aby otrzymać dofinansowanie na kompleksową termomodernizację, wymagany jest audyt energetyczny oraz wykonanie wszystkich elementów wskazanych w jednym z wariantów w przygotowanym audycie, który zagwarantuje zmniejszenie zużycia energii użytkowej (EU) na cele ogrzewania budynku: do wartości nie większej niż 80 kWh/(m2*rok), lub o minimum 40%. Nowa oferta programu gwarantuje dodatkowe dofinansowanie audytu energetycznego budynku do kwoty 1 200 zł, które jest kosztem kwalifikowanym, ale nie jest wliczane do limitu maksymalnej kwoty dotacji określonej dla poszczególnych rodzajów przedsięwzięć w ramach każdej części PPCP.

Zwiększenie kwot dofinansowania, urynkowienie cen materiałów i urządzeń czy podwyższenie progów dochodowych to kroki w dobrą stronę, ale należy pamiętać, że pieniądze to nie wszystko. To właśnie brak dostatecznej wiedzy i świadomości wsparcia, z którego można skorzystać w ramach programu, może być jedną z przyczyn, dla których jego realizacja przebiega tak wolno. Tak samo jak niezrozumienie Programu Czyste Powietrze, skomplikowane procedury, dostępu do kredytu albo doradztwa, którego nie ma w najbliższej gminie i trzeba go szukać w województwie.

Jak skorzystać z Programu Czyste Powietrze

Zanim wypełnisz wniosek, przeczytaj dokumentację programu. Więcej informacji znajdziesz na stronach internetowych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).

Złożenie wniosku

Jeśli chcesz złożyć wniosek przez internet potrzebujesz profilu zaufanego. Profil zaufany pozwala potwierdzić Twoją tożsamość.
Sprawdź, jak założyć profil zaufany

Jeśli nie posiadasz kwalifikowanego podpisu elektronicznego albo profilu zaufanego możesz wypełnić wniosek w serwisie Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD), wydrukować, podpisać i złożyć w wersji papierowej do właściwego WFOŚiGW.
Wniosek o płatność – formularz online

Na co otrzymasz dotację

Wsparcie finansowe można otrzymać na:

• audyt energetyczny, który pozwoli Ci uzyskać kompletną informację o potrzebach Twojego budynku, jak najskuteczniej ocieplić budynek, wybrać najlepsze dla Twojego domu źródło ciepła, uzyskać maksymalną dotację i następnie płacić niższe rachunki za ogrzewanie
• ocieplenie ścian, stropu, podłogi
• wymianę okien, drzwi, bramy garażowej
• wymianę starego pieca – kotła na paliwo stałe (węgiel, drewno) – na nowoczesne źródło ciepła
• instalację CO i CWU,
• wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła,
• mikroinstalację fotowoltaiczną.

Wsparcie finansowe możesz otrzymać na projekty zakończone (z wyłączeniem dotacji z prefinansowaniem), w trakcie realizacji lub jeszcze nierozpoczęte. Pamiętaj jednak, że rozliczeniu podlegać będą koszty poniesione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku.

Swój projekt musisz skończyć:

• do 30 miesięcy – Część 1) i Część 2) programu priorytetowego Czyste Powietrze dla dotacji (bez prefinansowania)
• do 36 miesięcy – Część 3) programu priorytetowego Czyste Powietrze dla dotacji (bez prefinansowania)
• do 18 miesięcy – Część 2) i Część 3) programu priorytetowego Czyste Powietrze dla dotacji z prefinansowaniem

od daty złożenia wniosku o dofinansowanie.

Kto może skorzystać

Osoba fizyczna, która:

• jest właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego

lub

• wydzielonego w takim domu lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą
• ma roczne zarobki (dochód roczny) do 135 000 zł – wtedy może starać się o podstawowe dofinansowanie

lub

• ma miesięczne łączne zarobki jej i osób z nią mieszkających i wzajemnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
  • 1 894 zł – jeżeli mieszka z kimś
  • 2 651 zł – jeżeli mieszka sama
• dodatkowo, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą – przychód nie może być większy niż 40 minimalnych wynagrodzeń za pracę – wtedy może starać się o podwyższone dofinansowanie

lub

• ma miesięczne łączne zarobki jej i osób z nią mieszkających i wzajemnie utrzymujących się, które w przeliczeniu na osobę (przeciętny dochód na osobę w gospodarstwie domowym) nie przekraczają:
  • 1 090 zł – jeżeli mieszka z kimś
  • 1 526 zł – jeżeli mieszka sama
• lub ma ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, potwierdzone w zaświadczeniu wydanym na wniosek Beneficjenta, przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta , zawierającym wskazanie rodzaju zasiłku oraz okresu, na który został przyznany.
• dodatkowo, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą – przychód nie może być większy niż 20 minimalnych wynagrodzeń za pracę – wtedy może starać się o najwyższy poziom dofinansowania

Co musisz przygotować

• wypełniony wniosek wydrukowany z Generatora Wniosków o Dofinansowanie (dla wniosków o dotację z prefinansowaniem)
• jeżeli ubiegasz się o podwyższone/najwyższe dofinansowanie – skan zaświadczenia, które cię upoważnia do podwyższonego dofinansowania Uwaga! Zaświadczenie nie może być wydane z datą wcześniejszą niż 3 miesiące od daty złożenia wniosku.
• księgę wieczystą a w przypadku braku księgi wieczystej dla domu inny dokument potwierdzający prawo własności tego domu.
• w przypadku współwłasności – zgodę współwłaściciela/współwłaścicieli na realizację przedsięwzięcia z danymi oraz podpisami wszystkich współwłaścicieli
• w przypadku małżeństwa z ustawową wspólnością majątkową – zgodę współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązań w ramach umowy o dofinansowanie z danymi oraz podpisem małżonka
• umowę/y z wykonawcą/mi (jeśli wnioskujesz o dotację z prefinansowaniem)

Co musisz zrobić

Najpierw musisz wypełnić wniosek w systemie Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD) na stronie internetowej https://gwd.nfosigw.gov.pl, następnie musisz go wydrukować, podpisać ręcznie i złożyć.

Żeby to się udało, skorzystaj z kilku prostych kroków:

1. Utwórz konto z wykorzystaniem adresu e-mail i zaloguj się na stronie internetowej https://gwd.nfosigw.gov.pl
2. Wypełnij wniosek o dofinansowanie w systemie GWD zgodnie z instrukcją (dostępna w dokumencie „Dokumenty programowe dostępne od 03.01.2023 roku”)
3. Zweryfikuj i zatwierdź wypełniony wniosek
4. Wydrukuj wniosek
5. Dołącz wymagane załączniki
6. Podpisz wniosek
7. Złóż wniosek wraz z załącznikami w postaci papierowej osobiście/drogą pocztową/kurierem lub przez  gminny punkt konsultacyjno – informacyjny do właściwego WFOŚiGW

Gdzie składasz dokumenty

Wniosek wraz z załącznikami możesz złożyć osobiście w siedzibie WFOŚiGW lub jego oddziale albo w siedzibie gminy, z którą WFOŚiGW podpisał porozumienie.

Wniosek możesz również wysłać pocztą lub kurierem. Wtedy włóż wniosek wraz załącznikami do koperty z dopiskiem: Program Priorytetowy Czyste Powietrze i wyślij do właściwego WFOŚiGW.

Złożenie wniosku nic nie kosztuje. Jeżeli zdecydujesz się wysłać wniosek do WFOŚiGW zapłacisz jedynie za przesyłkę zgodnie z cennikiem usług pocztowych lub kurierskich.

Dokumenty programowe obowiązujące od 03.01.2023 roku

Przed wypełnieniem wniosku zapoznaj się z dokumentacją Programu dostępną na stronach internetowych WFOŚiGW i gov.pl, w szczególności z:

• Programem Priorytetowym
• Regulaminem naboru wniosków
• Instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie.

Informacje ogólne na temat Programu Czyste Powietrze można uzyskać w WFOŚiGW i w gminach, które mają porozumienie z WFOŚiGW lub na stronie internetowej czystepowietrze.gov.pl

Informacje na temat złożonych wniosków oraz podpisanych umów można uzyskać przez kontakt z WFOŚiGW, do którego został złożonych wniosek.

Dodatkowe informacje:
Program Czyste Powietrze, czystepowietrze.gov.pl
Materiały do pobrania
Część I programu dla Beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania
Część II programu dla Beneficjentów uprawnionych do podwyższonego poziomu dofinansowania
Część III dla Beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania
Maksymalne dotacje dla poszczególnych kategorii kosztów kwalifikowanych
Zobacz jak łatwo złożyć wniosek o dofinansowanie
O Kredycie Czyste Powietrze
O dotacji z prefinansowaniem
Złożenie wniosku o dofinansowanie

Przydatne narzędzia:
Akademia Czystego Powietrza 
Doradztwo energetyczne
Kalkulator grubości izolacji
Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów
Obowiązujące uchwały antysmogowe
Składanie deklaracji do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB)

Inne projekty związane z programem

Stop Smog

Program dla gmin położonych na obszarze, gdzie obowiązuje tzw. uchwała antysmogowa, na wsparcie likwidacji lub wymiany źródeł ciepła na niskoemisyjne, oraz termomodernizacji w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych osób najmniej zamożnych.

Dotacja ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów wynosi do 70% kosztów realizacji porozumienia.

Dodatkowe informacje:
Stop Smog

Ciepłe Mieszkanie

Program dla gmin, które następnie będą ogłaszać nabór na swoim terenie dla osób fizycznych, posiadających tytuł prawny wynikający z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym.

W przypadku najbardziej zanieczyszczonych gmin dotacja może wynosić do 17 500 zł dla podstawowego poziomu dofinansowania, do 26 900 zł dla podwyższonego poziomu dofinansowania i do ;39 900 zł dla najwyższego poziomu dofinansowania.

Dodatkowe informacje:
Ciepłe Mieszkanie

źródło: materiały prasowe
Od 3 stycznia Program Czyste Powietrze działa w nowej odsłonie
Program Czyste Powietrze, czystepowietrze.gov.pl
Skorzystaj z programu Czyste powietrze, www.gov.pl, licencja CC BY NC ND 3.0 PL

Dom ekologiczny – dodatkowe informacje:
audyt energetyczny, dom energooszczędny, dom inteligentny (smart home,) dom niskoenergetyczny, dom pasywny, domowe (naturalne) środki czystości, energooszczędne ogrzewania (oszczędzanie ciepła), energooszczędne oświetlenie, energooszczędne urządzenia, energooszczędna wentylacja, etykiety energetyczne, etykiety produktów, kuchnia Zero Waste, kosmetyki naturalne (ekologiczne), oszczędzanie energii elektrycznej (prądu), oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody, rośliny oczyszczające powietrze, segregacja odpadów, termomodernizacja budynku, zrównoważone budownictwo

Rządowe, ogólnopolskie programy proekologiczne:
Ciepłe Mieszkanie, Czyste powietrze, Mój Prąd, Moja Woda, Stop Smog, Ulga termomodernizacyjna
Dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD)
Net-Zero Industry Act

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie