Wycieki ropy naftowej

Produkty rafinacji ropy naftowej to właściwie fundament naszej cywilizacji. Dzięki niej działa obecny przemysł i transport. Przy jej udziale produkujemy leki, tworzywa sztuczne czy ubrania. Niestety w historii doszło do wielu katastrof związanych z wyciekami „czarnego złota”, które wpłynęły nie tylko na człowieka, lecz także na życie na lądzie czy w oceanach.

Obecnie wszystkie lądy, morza i oceny zanieczyszczone są ropą naftową. Gdy w wyniku katastrofy ekologicznej ropa dostaje się do morza, tworzy na powierzchni wody olbrzymią, tłustą plamę. Silny wiatr, wzburzone morze, może zepchnąć tę plamę na pobliskie wybrzeże, pokrywając plaże i skały grubą warstwą ropy i powodując nieodwracalne szkody w środowisku. Ropa na powierzcie wody czy gleby ogranicza organizmom dostęp do życiodajnego światła i tlenu. Gdy ulega rozproszeniu tworzy smoliste kulki dalej zagrażające życiu faunie i florze.

Czy wiesz, że…
Gdy zaledwie jeden litr ropy naftowej wyleje się do wody, błyskawicznie pokrywa powierzchnię równą połowie boiska piłkarskiego. Wyobraź sobie obszar morza pokryty ropą gdy katastrofie ulegnie w pełni załadowany tankowiec.

Żeby zmniejszyć stopień zagrożenia wyciekami ropy naftowej musimy ograniczyć jej zużycie i stosować odnawialne źródła energii. Należy wprowadzać do użytku paliwa alternatywne i oleje silnikowe powodujące mniejsze skażenie środowiska. Utworzyć większą liczbę zakładów utylizujących niebezpieczne ropopochodne substancje chemiczne.

Ropa naftowa

Ropa naftowa (potocznie ropa, nafta, olej skalny) to ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych (bituminów) z niewielkimi domieszkami związków azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń nieorganicznych. Ma podstawowe znaczenie dla światowej gospodarki jako surowiec przemysłu petrochemicznego i jeden z najważniejszych surowców energetycznych.

Ropa naftowa powstała przez przeobrażenie szczątków roślinnych i zwierzęcych nagromadzonych wraz z drobnymi okruchami mineralnymi w osadach morskich. Czynnikami powodującymi przejście substancji organicznych w bituminy są prawdopodobnie: środowisko redukujące, odpowiednia temperatura i ciśnienie, działalność bakterii, oddziaływanie pierwiastków promieniotwórczych i innych.

Surowa ropa naftowa wydobywana ze złoża jest cieczą palną, barwy zwykle ciemnobrunatnej o ostrym, charakterystycznym zapachu, nierozpuszczalną w wodzie. Rozróżnia się cztery klasy ropy A, B, C i D o różnych własnościach. Jest podstawowym surowcem przemysłu petrochemicznego stosowanym do otrzymywania m.in. benzyny, nafty, olejów, parafiny, smarów, asfaltów, mazutów, wazelin i wielu materiałów syntetycznych.

Podstawowy skład pierwiastkowy ropy naftowej to: węgiel 80–88%, wodór 11–14,5%, siarka 0,01–8%, tlen 0,005–1,2%, azot 0,001–1,8%. Oprócz tych pierwiastków w ropie naftowej można znaleźć około 50 innych pierwiastków chemicznych, w tym wanad, nikiel, chlor.

Pod względem związków:

• węglowodory (95% wag.) – parafinowe (gazowe, ciekłe, stałe), naftenowe, aromatyczne
• związki organiczne zawierające heteroatomy – żywice i asfalteny, różne związki siarki, azotowe, tlenowe: kwasy naftenowe, kwasy tłuszczowe, fenol, krezole, ksylenole i naftol.
• związki nieorganiczne – siarkowodór, woda, związki manganu, niklu, krzemu

Złoża ropy naftowej często łączą się ze złożami gazu ziemnego. Mogą też występować w mieszaninie z piaskiem, tworząc tzw. piaski bitumiczne. Skałami macierzystymi ropy naftowej są najczęściej ciemne łupki o dużej zawartości substancji bitumicznych. Ze skał macierzystych ropa pod wpływem gradientu ciśnienia przesączała się do sąsiadujących ze skałami macierzystymi skał o większej porowatości i/lub przepuszczalności (głównie piaskowców, często również wapieni).

Wydobycie, transport i przetwórstwo ropy

Ropę naftową wydobywa się w Azji (w rejonie Zatoki Perskiej, basenie Morza Kaspijskiego oraz na Syberii), w Ameryce Północnej (w Zatoce Meksykańskiej, w Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie i w Meksyku), na dnie Morza Północnego, oraz w północnej Afryce.

Podstawową metodą typowania obszarów perspektywicznych i poszukiwania złóż ropy naftowej przez geofizyków jest sejsmika refleksyjna. Dzięki niej można rozpoznać budowę geologiczną badanego terenu i wytypować pułapki złożowe. Obecnie ropy naftowej poszukuje się na każdym terenie ze względu na wyczerpywanie się złóż dotychczas eksploatowanych.

Wieża wiertnicza to wieża zbudowana z metalowych kratownic, o wysokości do kilkudziesięciu metrów, służąca do wprowadzani przewodu wiertniczego do otworu wiertniczego.

Platforma wiertnicza to najczęściej konstrukcja pływająca wyposażona w urządzenie wiertnicze, przeznaczona do wykonywania odwiertów pod dnem akwenu. Sporadycznie bywa wykorzystywana do eksploatacji podmorskich złóż węglowodorów. Istnieje pięć zasadniczych typów platform wiertniczych: stałe, zanurzalne, jack-up, półzanurzalne, statki wiertnicze. Większość platform wiertniczych cechuje się charakterystyczną kratownicową konstrukcją wieży wiertniczej oraz możliwością zmiany miejsca pracy. Ze względu na wysokie ryzyko wybuchu i pożaru, a także trudno dostępne środowisko pracy, platformy wyposaża się w lądowiska dla śmigłowców.

Platforma wydobywcza to konstrukcja wsparta na dnie morskim lub jeziornym (sporadycznie pływająca lub półpływająca) przeznaczona do eksploatacji (wydobycia, wstępnego oczyszczenia oraz przesyłu rurociągiem podwodnym lub załadunku na tankowiec) węglowodorów znajdujących się pod dnem akwenu.

Przetwórstwem ropy naftowej zajmuje się przemysł rafineryjny, który przerabia ją w rafineriach. Aby wyodrębnić z ropy jej poszczególne składniki (np. benzynę) stosuje się destylację frakcyjną. Ropę rozdziela się na frakcje dzięki różnicy w temperaturach wrzenia poszczególnych jej składników. Jakość ropy ustala się na podstawie indeksu API.

Ropę transportuje się na dwa sposoby. Na terenach lądowych najbardziej opłacalny ekonomicznie jest transport rurociągowy. Rurociągi ropy naftowej są wykonane ze stalowych rur o wewnętrznej średnicy 30 do 120 cm. Tam gdzie to możliwe, są budowane na powierzchni ziemi. Ropa naftowa jest utrzymywana w ruchu przez system stacji pomp, budowanych wzdłuż rurociągu i zwykle płynie z prędkością około 1 do 6 m/s.

Chociaż rurociągi można budować nawet pod morzem, to jest to kosztowny i trudny technicznie proces, a przy tym ryzykowny ekologicznie, więc większość ropy naftowej jest transportowana na morzu przez tankowce.

Zbiornikowce (tankowce z ang. tanker) to statki-cysterny przeznaczone do transportowania materiałów płynnych. Zbiornikowce należą do największych statków handlowych. W przeciwieństwie do innych frachtowców nie posiadają ładowni, a zbiorniki ładunkowe. Załadunek/wyładunek odbywa się za pośrednictwem systemu rurociągów i pomp. Mostek zbiornikowca najczęściej znajduje się w części rufowej jednostki. Rozmiary zbiornikowców są bardzo zróżnicowane od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy ton wyporności.

Ze względu na swoje niejednokrotnie strategiczne znaczenie dla dostaw surowców energetycznych w czasie wojen mogą stać się łatwym (jednostki powolne z łatwopalnym ładunkiem) celem dla walczących armii i marynarek.

Katastrofy tankowców (zbiornikowców) są uznawane za jedne z największych zagrożeń ekologicznych dla środowiska, ponieważ podczas nich do środowiska wodnego uwalniane są ogromne ilość ropy naftowej. Niestety katastrofy wielkich zbiornikowców zdarzają się na świecie prawie co rok. Najbardziej znane przypadki to wejście na mieliznę tankowca MT Exxon Valdez u wybrzeży Alaski w 1989 roku, oraz zatonięcie MT Prestige u wybrzeży hiszpańskiej Galicji w 2002 roku.

Na szczęście, od czasu powyższych katastrof ekologicznych, tankowce budowane są w systemie double-hull (dwuposzyciowy kadłub). Ma to na celu zmniejszenie ryzyka ewentualnych wycieków w razie wejścia takiego statku na mieliznę. Konstrukcyjnie, w dużym uproszczeniu, wygląda tak jakby mniejszy kadłub został wsadzony w większy. Przestrzeń pomiędzy nimi wykorzystywana jest do przewożenia balastu. Dzięki temu woda balastowa jest w pełni odseparowana od ładunku. To także ma wpływ na ochronę środowiska, gdyż w starych typach tankowców balast przewożony był w pustych zbiornikach ładunkowych. Był więc zanieczyszczony resztkami ładunku. Podczas wyrzucania balastu mogło się zdarzyć, że resztki te dostawały się do środowiska naturalnego.

Szkody dla środowiska

Wycieki ropy odpowiedzialne są za zniszczenie środowiska naturalnego, śmierć fauny i flory żyjącej w toni wodnej czy strefie brzegowej. Powoduje degradacje morskich ekosystemów łąk podwodnych i raf koralowych. Ginie również plankton stanowiący podstawę łańcuchów pokarmowych.

Ropa z wycieków, na skutek prądów, fal i silnych wiatrów, błyskawicznie rozprzestrzenia się na duże odległości, tworząc na powierzchni wody tłustą warstwę. Pokrywa ona ciała ptaków takich jak np. kormorany, kaczki, perkozy, zlepiając ich pióra. Ptaki stają się niezdolne do lotu, a także częściowo do pływania. Zlepione pióra nie chronią już ich ciał przed zimnem.

Dodatkowo ptaki, ssaki jak foki, lwy czy wydry morskie, połykają ropę wraz z wodą, myląc ją z pokarmem, lub zlizują z piór czy sierści podczas prób oczyszczania z niej ciała. Inne giną z głodu gdy zostaje zatruty ropą plankton stanowiący dla nich główne źródło pokarmu.

W zanieczyszczonej ropą naftową wodzie giną ryby wskutek niedoboru tlenu. Ropa pokrywa też ich larwy i jaja, powodując że młode ryby wylęgają się uszkodzone.

Ropa z wycieków może zanieczyścić setki kilometrów linii brzegowej. Na brzegu, zmieszana z piaskiem i pokrywając skały, uniemożliwia odżywianie i rozmnażanie zwierzętom takim jak krewetki czy ostrygi. Dodatkowo przyczynia się do zniszczenia pięknych zakątków i popularnych regionów turystycznych. Poszkodowana zostaje miejscowa ludność czerpiąca korzyści z rybołówstwa i turystyki.

Na lądzie ropa tworzy nieprzepuszczalną błonę pokrywającą ziemię, działającą jak uszczelka i uniemożliwiającą przenikanie wody i tlenu do głębszych warstw. W ten sposób szkodzi organizmom glebowym, które są odpowiedzialne za jej żyzność. Ropa w końcu przedostaje się w głąb gleby, zanieczyszczając wody gruntowe, powierzchniowe, skażając zasoby wody pitnej. ograniczając dostęp do tlenu niezbędnego do życia ryb i innych organizmów.

Również zwierzęta lądowe są zagrożone wyciekami ropy. Wiele owiec i bydła zginęło podczas pożarów kuwejckich pól naftowych, zarówno z powodu wdychania drobnych kropelek ropy naftowej rozpylonych w powietrzu, jak też zjadania pokrytej nią trawy.

• ropa szybko rozprzestrzenia się po powierzchni morza, tworząc na wodzie warstwę o grubości 0,3 mm i powodując zanieczyszczenie wybrzeża – ropa wsiąka w piasek przyczyniając się do śmierci organizmów żyjących nad brzegami mórz
• najlżejsze składniki ropy parują, a najcięższe mieszają się z wodą morską i powoli opadają na dno
• lepka ropa skleja pióra ptaków morskich oraz skrzela ryb i innych zwierząt wodnych – powodując śmierć na skutek uduszenia
• na skażonym obszarze ropa uniemożliwia zwierzętom wodnym poruszanie, oddychanie i odżywianie – zwierzęta połykają ropę starając się z niej oczyścić
• warstwa ropy nie przepuszcza potrzebnego organizmom tlenu i promieniowania słonecznego
• bakterie stopniowo usuwają ropę, zużywając do tego celu cały tlen rozpuszczony w wodzie
• dla ludzi stwarza zagrożenie zatruciem wziewnym
• negatywnie wpływa na przemysł rybny i turystykę

Konwencja MARPOL

Międzynarodowa Organizacja Morska (MOM) ustala zasady obowiązujące w ogólnoświatowej żegludze i zajmuje się zagadnieniami skażeń i bezpieczeństwa żeglugi. W 1973 roku zaproponowała konwencję, rozszerzoną później w 1978 i 1997 roku, dotyczącą ochrony mórz. Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Konwencja MARPOL) ma na celu ochronę mórz i oceanów przed zanieczyszczeniami: ropą naftową i jej pochodnymi, płynnymi substancjami szkodliwymi przewożonymi luzem, ściekami, odpadami stałymi, spalinami, oparami ładunku, substancjami niszczącymi warstwę ozonową. Konwencję MARPOL należy odróżnić od innej Konwencji o zanieczyszczaniu mórz – Konwencji londyńskiej (1972).

Wpływ na powstanie konwencji miały wielkie katastrofy ekologiczne zbiornikowców: Torrey Canyon w 1968, oraz MT Amoco Cadiz w 1977 roku. W badaniach na temat przyczyn i skutków katastrof stwierdzono, że istniejące uregulowania czyli Międzynarodowa Konwencja o Zapobieganiu Zanieczyszczania Mórz Produktami Ropopochodnymi z 1954 roku nie zapewniały wystarczającej ochrony przy szybko wzrastających przewozach.

Załącznik I konwencji ma na celu ochronę przed zanieczyszczeniami ropą naftową i jej pochodnymi. Zawiera przepisy regulujące budowę, oraz dotyczące operacji ładunkowych i paliwowych. Opisuje dozwolony sposób wypompowania wody zanieczyszczonej substancjami ropopochodnymi. Wymaga prowadzenia ewidencji substancji ropopochodnych (tzw. Dziennik olejowy). Wymaga, aby statek był przygotowany do przeciwdziałania zanieczyszczeniu morza na skutek wypadku (w ograniczonej skali). Sprzęt potrzebny do akcji, informacje o budowie statku, oraz lista kontaktów i procedury zawarte są w Statkowym planie zapobiegania zanieczyszczeniom olejowym.

Dawniej puste zbiorniki były myte wodą morską, która tworzyła z ropą naftową trudną do oczyszczenia mieszaninę. Obecnie, po wprowadzeniu regulacji, tankowce używają część swojego ładunku ropy do usunięcia osadów znajdujących się we wnętrzu zbiorników.

Zapobieganie i zwalczanie wycieków ropy

Najbardziej efektywnym sposobem walki z wszelkimi katastrofami ekologicznymi jest przeciwdziałanie ich powstawaniu. Niezbędne do tego są odpowiednio przygotowane informacje o ich skutkach, jak również przygotowanie sił ratunkowych, oraz przeszkolenie ludzi odnośnie zachowań w czasie wystąpienia ewentualnych zagrożeń. Pożądane jest także posiadanie opracowanych zawczasu planów awaryjnych na wypadek sytuacji wyjątkowych.

W przypadku katastrof ekologicznych związanych z wyciekami ropy naftowej należy przede wszystkim zapobiegać ich powstawaniu poprzez wnikliwe sprawdzanie stanu technicznego poszczególnych urządzeń wydobywczych (wieże i statki wiertnicze), oraz jednostek transportujących ropopochodne substancje (ropociągi, pociągi, TIR-y, cysterny, tankowce), a także kontrole i ich ciągłe monitorowanie.

Zapobieganie katastrofom związanym z wyciekami ropy naftowej polega na:

• zbiorze, zagospodarowaniu i odpowiednim przetwarzaniu zużytych olejów (np. silnikowych) i substancji ropopochodnych w wyspecjalizowanych punktach i zakładach.
• skróceniu czasu podróży oraz czasu niezbędnego na przeprowadzenie wszelkich operacji cumowniczych i przeładunkowych
• zaostrzeniu przepisów dotyczących kwalifikacji i wyszkolenia załóg tankowców
• wyposażeniu statków i platform wiertniczych w nowoczesne urządzenia i środki bezpieczeństwa
• udoskonalenie technik pilotażu morskiego
• szkoleniu załóg zbiornikowców
• budowanie bezpieczniejszych tankowców
• prawidłowej eksploatacji statków i ropociągów
• przygotowaniu do możliwych rozlewów poprzez wcześniejsze planowanie i ćwiczenia
• ostrzejsze egzekwowanie przepisów dotyczących zanieczyszczenia środowiska morskiego

W przypadku wystąpienia katastrof ekologicznych związanych z wyciekami ropy ważnym działaniem jest doprowadzenie do ograniczenie miejsca skażenia, oraz jak najszybsze zwalczanie jej skutków. Służby ratownicze powinny rozpocząć akcję już w ciągu pierwszych kilku godzin od wylania się ropy naftowej.

Jeżeli plama ropy jest szybko ograniczona do małego obszaru powierzchni morza, a uszkodzony statek zostanie naprawiony lub jego ładunek przepompowany do innego tankowca, niebezpieczeństwo skażenia na skutek wycieku będzie poważnie zmiejszone.

W przypadku wycieku ropy pływające zapory przymocowane do rufy statku zapobiegają rozprzestrzenianiu się ropy po powierzchni wody. W razie konieczności plam ropy może być też odholowana w inne miejsce.

Rozlana ropa może być usuwana z powierzchni wody lub rozpraszana przez spryskiwanie jej środkami chemicznymi. Osiąga się to przez takie metody jak:

• bioremediacja – usuwanie zanieczyszczeń z gleby i wód za pomocą żywych mikroorganizmów i roślin naczyniowych
• usuwanie ropy i substancji ropopochodnych – stosując mechaniczne zbieranie oleju z powierzchni wody, jego unieruchomienie na powierzchni – poprzez użycie absorbentów, a także dyspergowanie, rozpuszczanie, zatapiania oraz spalanie.
• zastosowanie zeolitów – głównie poprzez możliwość ich uniwersalnego użycia do usuwania zanieczyszczeń olejowych i ropopochodnych

Istotnym aspektem z punktu widzenia ochrony środowiska przed skutkami katastrof ekologicznych, są podstawy ratownictwa chemicznego stosowane przez Straż Pożarną. Pozwalają one na szybszą interwencję w miejscach wypadków oraz zaistnienia sytuacji awaryjnych a także na sprawniejszą likwidację ich skutków.

Zastosowanie tych metod pozwala na zapobieganie katastrofom, przygotowanie się do sprawnego przeprowadzenia ewentualnej akcji ratowniczej, ochronę przed skutkami wypadku, a także na ograniczenie skali i skutków katastrof oraz próby doprowadzenia środowiska do stanu pierwotnego.

Jeżeli chodzi o kwestie finansowe akcji ratowniczej to na firmach naftowych i transportowych powinny spoczywać wszystkie koszty likwidacji skutków wycieku, zanieczyszczenia środowiska i odbudowy zniszczonych ekosystemów.

Największe katastrofy ekologiczne zawiązane z wyciekami ropy

Katastrofa żaglowca Thomas W. Lawson transportującego ropę naftową

Kiedy: 14.12.1907
Gdzie: Morze Celtyckie, południowa Anglia

Pierwszy tankowiec poszedł na dno, zanim jeszcze powstała taka kategoria statków. Wątpliwy zaszczyt przypadł żaglowcowi Thomas W. Lawson. Żaglowiec został zbudowany w 1901 roku. Statek skonstruowano z myślą o transporcie węgla i był jedną z ostatnich nieudanych prób utrzymania żaglowców jako głównego środka transportu morskiego. W 1906 roku stocznia Newport News Shipbuilding & Drydock Co. przystosowała żaglowiec do roli zbiornikowca dla Sun Oil Co., o ładowność 7 400 ton (ok. 60 tys. baryłek ropy). 19 listopada 1907 roku „Thomas W. Lawson” ruszył w swój ostatni rejs z Filadelfii do Londynu z ładunkiem 58 300 baryłek ropy naftowej. 13 grudnia w trakcie sztormu na Morzu Celtyckim starał się stanąć na kotwicy, jednak w nocy łańcuch kotwiczny pękł, zostawiając statek na łasce morza. Około godziny 1:15, po złamaniu wszystkich masztów, żaglowiec zatonął niedaleko wysp Scilly (południowa Anglia). W trakcie tego rejsu na statku przebywało 18 osób załogi, oraz pilot. Z katastrofy ocalał jedynie kapitan George Dow i mechanik Edward Rowe, którzy jako pierwsi opuścili statek. Cały ładunek ropy wylał się do morza. Nieznany jest stopień szkód, jakie spowodowała katastrofa Thomasa W. Lawsona.

dodatkowe informacje:
Thomas W. Lawson
Thomas W. Lawson (ship)

Lakeview Gusher – największy przypadkowy wyciek ropy w historii

Kiedy: 14.03.1910
Gdzie: Kalifornia, Stany Zjednoczone

Lakeview Oil Company rozpoczęło wiercenie odwiertu nieopodal miejscowości Lakeview Gusher 1 stycznia 1909 roku. Początkowo znaleziono tylko gaz ziemny. Kiedy 15 marca 1910 roku wiercenie osiągnęło głębokość 740 metrów ropa pod ogromnym ciśnieniem przebiła się przez obudowę odwiertu i wystrzeliła na wiele metrów ponad wieżę wiertniczą. Podejmowano wiele prób ograniczenia i likwidacji wycieku. Ropa jednak płynęła na powierzchnię nieprzerwanie przez 18 miesięcy. Szacuje się, że wyciek ten liczył 1 100 tysięcy ton ropy zanim został opanowany we wrześniu 1911 roku.

dodatkowe informacje:
Lakeview Gusher

II Woja Światowa – zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego bronią chemiczną i wrakami statków

Kiedy: 1939-1945
Gdzie: Europa, Świat

Podczas prowadzenia wojen, kategoria taka jak katastrofa ekologiczna schodzi na dalszy plan. Posługując się przykładem Morza Bałtyckiego, można zauważyć, jak wielkie szkody wyrządzono wskutek II wojny światowej również naturze. Po wkroczeniu wojsk alianckich i radzieckich na teren Niemiec odkryte zostały duże ilości broni chemicznej. Na mocy konferencji poczdamskiej znalezioną broń postanowiono zatopić w Morzu Bałtyckim.

dodatkowe informacje:
Zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego bronią chemiczną i wrakami statków
Pół miliona ton broni na dnie Bałtyku

Dewastacja lasu deszczowego i zanieczyszczenie ropą wód gruntowych

Kiedy: lata 60.
Gdzie: Ekwador, Ameryka Południowa

Wycinanie ekwadorskiej dżungli zaczęło się w latach 60. ubiegłego stulecia, kiedy na jej północnych terenach odkryto zasoby ropy. Przez blisko 30 lat jej eksploatacją zajmowała się głównie amerykańska firma Texaco, zakupiona później przez Chevron. Doprowadziło to do zanieczyszczenia ropą wód gruntowych i całkowitej niemalże dewastacji lasu deszczowego w tej części ekwadorskiej Amazonii. Działalność wydobywcza korporacji Chevron-Texaco spowodowała katastrofę ekologiczną określaną mianem Czarnobylu lasu deszczowego. Aktywiści na rzecz środowiska twierdzą, że do rzek wylano 60 miliardów litrów toksycznej wody. Wyginęły całe plemiona. Ci, którzy wciąż tam mieszkają, cierpią. Ostatnie dane mówią o wzroście zachorowalności na raka. To samo stało się z fauną i florą, zaczęły wymierać całe gatunki. Spór Chevronu z Ekwadorem toczy się w międzynarodowych sądach od ponad 20 lat.

Wypadek tankowca Torrey Canyon u wybrzeży Normandii

Kiedy: 18.03.1967
Gdzie: Normandia, Europa

18 marca 1967, na skutek błędu nawigacyjnego kapitana, płynący pod tanią banderą liberyjską wypełniony ropą tankowiec uderzył o podwodne skały Seven Stones, między wyspami Scilly a wybrzeżem Kornwalii. Zdarzenie to stało się pierwszą i największą na wodach Europy katastrofą ekologiczną. Po nieudanych próbach ściągnięcia statku ze skał, zdecydowano się zbombardować go i podpalić napalmem wyciekającą ropę. Pomimo tego ropa dotarła do wybrzeży Kornwalii i Normandii, powodując wieloletnie zanieczyszczenie plaż.

dodatkowe informacje:
Torrey Canyon oil spill: The day the sea turned black
Zatonięcie tankowca Torrey Canyon
Torrey Canyon: The world’s first major oil tanker disaster
Torrey Canyon. Pierwsza wielka katastrofa ekologiczna na morzu

Wyciek ropy z platformy wiertniczej w okolicach miasta Santa Barbara

Kiedy: 01-02.1969
Gdzie: Santa Barbara, Kalifornia, Stany Zjednoczone

Wyciek ropy miał miejsce w styczniu i lutym 1969 roku w pobliżu miasta Santa Barbara w Kalifornii. Źródłem wycieku był wybuch w dniu 28 stycznia 1969 roku, 10 km od wybrzeża na platformie A Oil Union w przybrzeżnym polu naftowym Dos Cuadras. W czasie dziesięciu dni, rozlało się od 80 do 100 tys. baryłek ropy naftowej zanieczyszczając plaże Santa, wybrzeże od Goleta do Ventura, a także północne brzegi czterech Wysp Normandzkich. Wyciek miał znaczący wpływ na życie morskie, zabijając około 3500 ptaków morskich, a także delfiny, foki, słonie i lwy morskie. Publiczne oburzenie wywołane wyciekami, zaowocowało powstaniem wielu aktów prawnych dotyczących ochrony środowiska w ciągu najbliższych kilku lat, które stanowią ramy prawne i regulacyjne dla nowoczesnego ruchu ekologicznego w Stanach Zjednoczonych.

dodatkowe informacje:
1969 Santa Barbara oil spill

Pożar rzeki Cuyahoga

Kiedy: 22.06.1969
Gdzie: Ohio, Stany Zjednoczone

Rzeka Cuyahoga to rzeka w Stanach Zjednoczonych, położona w północno-wschodnim Ohio, która przecina miasto Cleveland i wpływa do jeziora Erie. Gdy Cleveland stało się ważnym ośrodkiem produkcyjnym, rzeka została mocno dotknięta zanieczyszczeniami przemysłowymi, do tego stopnia, że ​​zapaliła się co najmniej 13 razy. Najsłynniejszy pożar rzeki wybuchł 22 czerwca 1969 roku, przyczyniając się do pobudzenia amerykańskiego ruchu ekologicznego. Od tego czasu rzeka była intensywnie oczyszczana dzięki wysiłkom władz miasta Cleveland i Agencji Ochrony Środowiska Ohio (OEPA). W 2019 roku stowarzyszenie ochrony rzeki American Rivers nazwało Cuyahoga Rzeką Roku na cześć 50 lat odrodzenia środowiska.

dodatkowe informacje:
Cuyahoga River
Cuyahoga River Fire
How a burning river helped create the clean water act
The Cuyahoga River Caught Fire at Least a Dozen Times, but No One Cared Until 1969

Zatonięcie tankowca Amoco Cadiz

Kiedy: 16.03.1978
Gdzie: Bretania, Francja, Europa

16 marca 1978 supertankowiec MT Amoco Cadiz uderzył w skały u wybrzeży francuskiej Bretanii. Wyciekło z niego ponad 230 tys. ton ropy i zostało skażone 300 km wybrzeża. Na okolicznych wyspach żyły rzadko spotykane gatunki zwierząt m.in. maskonury atlantyckie, a także ryby, skorupiaki, kraby i inne morskie stworzenia. Wyciek ropy zabił znaczą część z nich. Pomimo ogromnego wysiłku ochotników, zginęły dziesiątki tysięcy ptaków pokrytych oleistą cieczą.

dodatkowe informacje:
Zatonięcie tankowca Amoco Cadiz

Zderzenie dwóch tankowców Atlantic Empress i Aegean Captain

Kiedy: 19.04.1979
Gdzie: Morze Karaibskie

19 kwietnia 1979 roku na Morzu Karaibskim 20 mil morskich od wybrzeży Tobago tankowiec Atlantic Empress zderzył się z innym tankowcem Aegean Captain. Oba statki były w pełni załadowane ładunkiem. Według zeznań świadków tankowce zarejestrowały wzajemną obecność 500 metrów przed zderzeniem. Kapitan statku Aegean Captain, w ostatniej chwili nieznacznie zmienił kurs, ratując jednostkę i zapobiegając poważniejszej katastrofie. Na Atlantic Empress wybuchł pożar. Zginęło w nim 26 członków załogi, a tankowiec wypalał się, otoczony plamą ropy, przez kolejne dwa tygodnie. Do morza dostało się 287 tys. ton paliwa (2,1 mln baryłek ropy). Na skutek prądów morskich oleista plama wraz ze statkiem zdryfowała w głąb Atlantyku. Statek ostatecznie zatonął powodując jednak ogromne szkody wśród organizmów wodnych.

Wyciek ropy naftowej z odwiertu Ixtoc 1

Kiedy: 03.06.1979
Gdzie: Zatoka Meksykańska

3 czerwca 1979 roku w Zatoce Meksykańskiej doszło do jednego z największych wycieków ropy. Opanowanie wycieku zajęło ponad dziewięć miesięcy. Z odwiertu Ixtoc 1, znajdującego się 1000 km. od wybrzeży Teksasu, wyciekło ok. 480 tys. ton ropy (ponad 334 mln baryłek ropy – dziennie ponad 10 tys. baryłek). Próby zatrzymania plamy oleju nie powiodły się, ponieważ wiatr ciągle się zmieniał. Ropa zanieczyściła wybrzeże dwa miesiące po wybuchu.

dodatkowe informacje:
Ixtoc I oil spill

Katastrofa tankowca MT Independena

Kiedy: 15.11.1979
Gdzie: Cieśnina Bosfor

MT Independența był rumuńskim tankowcem przewożącym ropę naftową. 15 listopada 1979 roku przy południowym wejściu do Bosforu w Turcji, zderzyła się z greckim frachtowcem i eksplodował. Prawie wszyscy członkowie załogi tankowca zginęli. Wrak Independența płonął tygodniami, powodując znaczne zanieczyszczenie powietrza w Stambule i okolicach. Powierzchnia morza, zabudowane wybrzeża i plaże Morza Marmara i Cieśniny Stambułskiej pokryła oleista plama ropy. Oszacowano, że spaliło się 30 tys. ton ropy naftowej, a pozostałe 64 tys. ton wylało się do morza. Ze względu na szybkie parowanie lekkich składników, ropa naftowa szybko opadła na dno morskie, na obszarze o średnicy około 5,5 km.

dodatkowe informacje:
The Death Of MT Independenta
INDEPENDENTA, Bosphorus, Turkey, 1979
Instanlook
MT Independența

Wyciek ropy z pola naftowego Nowruz

Kiedy: 03.1983
Gdzie: Zatoka Perska, Iran

Pole naftowe Nowruz w Zatoce Perskiej w Iranie było miejscem kilku wycieków ropy w 1983 roku. Pierwszym z wycieków był spowodowany uderzeniem tankowca w platformę wiertniczą 10 lutego 1983 roku. Pochyliła się ona o około 45 stopni. Eksperci szacują, że dziennie wyciekało około 1,5 tys. baryłek ropy. Dodatkowo w marcu 1983 roku platforma została zaatakowana przez irackie helikoptery, co spowodowało zapalenie się paliwa. Wojna iracko-irańska uniemożliwiła technikom zlikwidowanie wycieku aż do 18 września 1983 roku. Jedenaście osób zginęło podczas akcji czopowania odwiertu. Osobny wyciek miał miejsce, gdy irackie helikoptery zaatakowały inną, pobliską platformę, również w marcu 1983 roku. Odwiert został zaczopowany w maju 1985 roku. Podczas akcji zginęło dziewięć osób. W wyniku tego incydentu wylało się ok. 733 tys. baryłek (100 000 ton ) ropy. W sumie w wyniku dwóch powyższych katastrof do morza wydostało się około 260 tys. ton ropy (1,9 mln baryłek).

dodatkowe informacje:
Nowruz oil field

Zatonięcie tankowca Castillo de Bellver

Kiedy: 06.08.1983
Gdzie: Wybrzeże Południowej Afryki

6 sierpnia 1983 roku tankowiec Castillo de Bellver płynący z Zatoki Perskiej do Hiszpanii, ok. 80 km od Table Bay w Południowej Afryce, eksplodował i zaczął się palić. Załoga opuściła statek, który zaczął dryfować, a następnie pękł na dwie części. Około 50-60 tys. ton lekkiej ropy wylało się do morza, tworząc płonąca plama oleju o długości 32 km i szerokości 4,8 km. Rufa statku wywróciła się i zatonęła 7 sierpnia 36 km od wybrzeża. Część dziobowa została odholowana od wybrzeża i zatopiona przy użyciu materiałów wybuchowych. Podczas incydentu do morza dostało się łącznie 286 tys. ton ropy (1,87 miliona baryłek ropy naftowej). Tankowiec płynął przez obszar w którym żyje wiele ptaków morskich i gdzie znajdują się ważne łowiska ryb. Na szczęście wiatr oddalił plamę w głąb morza, zapobiegając katastrofie ekologicznej na wybrzeżu.

dodatkowe informacje:
Castillo de Bellver oil spill

Wyciek ropy z tankowca Mega Borg

Kiedy: 08.06.1990
Gdzie: wybrzeże Teksasu (Stany Zjednoczone)

Wyciek ropy z tankowca Mega Borg miał miejsce w Zatoce Meksykańskiej 8 czerwca 1990 roku, około 50 mil od wybrzeży Teksasu, kiedy tankowiec Mega Borg podczas przeładunku ropy zapalił się i eksplodował. Podczas usuwania skutków katastrofy po raz pierwszy zastosowano bioremidencję, czyli usuwanie zanieczyszczeń za pomocą żywych mikroorganizmów

dodatkowe informacje:
Mega Borg oil spill

Katastrofa tankowca MT Exxon Valdez u wybrzeży Alaski

Kiedy: 24.03.1989
Gdzie: Stany Zjednoczone

Katastrofa zbiornikowca Exxon Valdez, do której doszło u wybrzeży Alaski w pobliżu Zatoki Księcia Williama, na dziesięciolecia stała się symbolem zniszczeń, jakie może spowodować wielki wyciek ropy. 24 marca 1989 roku tankowiec Exxon Valdez wypłynął z portu z ładunkiem około 1 mln baryłek ropy. Krótko po wyjściu w morze uderzył w skały. Z uszkodzonego tankowca wyciekło około 41 tys. ton ropy naftowej (270 tys. baryłek). Powstała plama ropy rozciągała się wzdłuż 2000 km linii brzegowej i dotknęła 28 tys. km2 oceanu. Szacuje się, że w wyniku wycieku zginęło ok. 250 tys. ptaków morskich, 2800 wydr morskich, 300 fok, 250 orłów i około 22 wielorybów oraz miliardy jajeczek łososi i śledzi.

dodatkowe informacje:
Katastrofa tankowca MT Exxon Valdez u wybrzeży Alaski
Ćwierć wieku od katastrofy, która zmieniła przemysły stoczniowy i naftowy
„Sądzę, że mamy poważne kłopoty”. 31 lat od katastrofy Exxon Valdez

Podpalenie szybów ropy naftowej w Zatoce Perskiej

Kiedy: 1991
Gdzie: Kuwejt

Przyczyną katastrofy była wojna tocząca się w 1991 roku. W trakcie lądowania amerykańskiej marynarki wojennej w kuwejckim terminalu Sea Island w trakcie pierwszej wojny w Zatoce w 1991 roku siły irackie okręciły zawory i wypuściły do Zatoki Perskiej zawartość tankowców 10,3 mln baryłek ropy. Dodatkowo armia iracka wycofując się z Kuwejtu z premedytacją podpalała tereny roponośne, doprowadzając do katastrofy ekologicznej na niespotykaną skalę. Skutkiem było dostanie się do wód Zatoki Perskiej 240 mln baryłek, czyli ponad 38 mld litrów ropy naftowej. Skażonych zostało ok. 550 km terenów przybrzeżnych. Warstwa oleju pokrywała morze i wpłynęła na cały morski ekosystem. Ropa zanieczyściła wodę, żywe organizmy, tereny przybrzeżne, lasy mangrowe, bagna. Czarne złoto zabiło co najmniej 30 tys. ptaków morskich oraz dużą liczbę ryb. Jedna czwarta pustyni Kuwejtu została zalana ropą. Dym sadzy z pożaru wzniósł się do 3 km i został rozniesiony przez wiatr daleko poza granice Kuwejtu. W Arabii Saudyjskiej i Iranie spadły czarne deszcze, a w Kaszmirze spadł czarny śnieg

dodatkowe informacje:
Podpalenie szybów ropy naftowej w Zatoce Perskiej

Zatonięcie tankowca ABT Summer

Kiedy: 05.1991
Gdzie: 1500 km od wybrzeża Angoli

Liberyjski supertankowiec ABT Summer eksplodował w maju 1991 roku około 1500 km od wybrzeża Angoli. Katastrofa miała miejsce na trasie z Iranu do Rotterdamu. W wyniku wypadku rozlało się ok. 305 tys. ton ropy (1,92 mln baryłek ropy), co spowodowało wytworzenie się plamy o długości 34 km. Zginęło 5 członków załogi. Po trzech dniach pożaru statek zatonął. Z ekologicznego punktu widzenia katastrofa nie była poważna dla środowiska, ponieważ miała miejsce daleko od wybrzeża.

dodatkowe informacje:
ABT Summer

Wyciek ropy naftowej z tankowca MT Haven

Kiedy: 11.04 1991
Gdzie: Genui, Włochy

11 kwietnia 1991 roku MT Haven rozładowywał 230 tys. ton surowej ropy naftowej na pływającą platformę Multego, siedem mil od wybrzeży Genui we Włoszech. Po przeładowaniu 80 tys. ton statek odłączył się od platformy i w rutynowej operacji wewnątrz pokładowej, przepompowywał ładunek ropy z dwóch bocznych zbiorników ładunkowych do zbiornika centralnego. Podczas przepompowywania ropy wewnątrz statku doszło do eksplozji. W jej wyniku zginęło pięciu marynarzy, a ogień zaczął ogarniać cały statek. Wreszcie po kilku mniejszych eksplozjach kadłub tankowca został rozerwany a do morza wyciekło około 40 tysięcy ton ropy. Włoskie władze zaangażowały znaczne siły do gaszenia palącego się wraku i ustawienia barier pływających, które uniemożliwiały rozlanie się ładunku na większe obszary. W kolejnych dniach kadłub został przeholowany bliżej brzegu, tak aby ograniczyć ewentualne skutki rozlewu ropy na całe wybrzeże. 14 kwietnia tankowiec zatonął, a jego ładunek sprzątano z włoskich plaż jeszcze przez kolejne 12 lat.

dodatkowe informacje:
MT Haven

Wyciek ropy w Dolinie Fregańskiej w Uzbekistanie

Kiedy: 02.03.1992
Gdzie: Kotlina Fregańska, Uzbekistan

Katastrofa miała miejsce 2 marca 1992 roku, w Dolinie Fergańskiej w Uzbekistanie. W jej wyniku wyciekło ponad 2 mln baryłek surowca. Wyciek ropy był największym wyciekiem w historii Azji i największym wyciekiem w historii wycieków śródlądowych.

dodatkowe informacje:
Mingbulak oil spill

Katastrofa tankowca Aegean Sea

Kiedy: 03.12.1992
Gdzie: wybrzeże Galicji (Hiszpania)

Podczas ekstremalnych warunków pogodowych Aegean Sea osiadł na mieliźnie u wybrzeża Galicji, a następnie przełamał się na pół, co umożliwiło uwolnienie 67-79 tys. ton lekkiej ropy naftowej. Dodatkowo statek zapalił się i płonął przez pięć dni. Wyciek dotknął aż 300 km linii brzegowej, powodując szkody w ekosystemie, w sektorze rybołówstwa i turystyki.

dodatkowe informacje:
Aegean Sea tanker oil spill

Zatonięcie tankowca MT Braer

Kiedy: 05.01.1993
Gdzie: Wyspy Szetlandzkie

5 stycznia 1993 roku płynący z Bergen w Norwegii do Quebec w Kanadzie tankowiec MV Braer, w okolicach Wysp Szetlandzkich stracił moc silnika. Statek następnie zdryfował na skały, gdzie uległ rozbiciu. Do morza wylało się ok. 88 tysięcy ton surowej norweskiej ropy.

dodatkowe informacje:
MV Braer
MT BRAER

Pożar platformy wiertniczej Piper Alpha

Kiedy: 06.07.1998
Gdzie: Morze Północne

Piper Alpha to nieistniejąca platforma wiertnicza usytuowana na Morzu Północnym na polu naftowym Piper, ok. 170 km na północny wschód od Aberdeen w Szkocji. Pożar zniszczył platformę Piper Alpha 6 lipca 1988 roku. Z 226 osób przebywających wtedy na platformie, 165 osób poniosło śmierć. Przeżyło 61 osób. Bilans ofiar zwiększył się o 2 osoby należące do załogi jednej z łodzi ratowniczych, którą objął pożar. Był to jeden z najpoważniejszy w historii wypadek na platformie wiertniczej.

dodatkowe informacje:
Pożar platformy wiertniczej Piper Alpha
Piper Alpha

Katastrofa tankowca Odyssey

Kiedy: 10.11.1998
Gdzie: Kanada

Gdy tankowiec Odyssey znajdował się ok. 1300 km od wybrzeża kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja, na pokładzie doszło do eksplozji, która spowodowała, że ​​statek rozpadł się na dwie części i zaczął tonąć. Na jego części rufowej wybuchł pożar, powodując zapalenie się oleju na pokładzie. Wylało się z niego do oceanu ok 132 tys. ton ropy. Wyciek prawdopodobnie miał znaczący wpływ na kryl na tym obszarze, a za jego pośrednictwem, mógł mieć wpływ na zwierzęta znajdujące się na wyższych szczeblach łańcucha pokarmowego.

dodatkowe informacje:
Odyssey (tanker)

Wyciek mazutu z tankowca Erika u wybrzeży Bretanii

Kiedy: 12.12.1999
Gdzie: Francja

12 grudnia 1998 roku maltański tankowiec Erika, płynący z Francji do Włoch złamał się na dwie części. Do oceanu wydostała się połowa z 30 tysięcy ton mazutu przewożonego przez tankowiec. Katastrofa ekologiczna u wybrzeży Bretanii miała znaczenie nie tylko dla wybrzeży francuskich, ale dla całej europejskiej przyrody. Silne wiatry i grudniowe sztormy przyczyniały się do rozprzestrzeniania mazutu na rozległe powierzchnie. Ostatecznie zanieczyszczone zostało 500 km francuskiego wybrzeża.

dodatkowe informacje:
Wyciek mazutu z tankowca Erika u wybrzeży Bretanii
MV Erika

Katastrofa tankowca Prestige u wybrzeży Galicji

Kiedy: 18.11.2002
Gdzie: Galicja, Hiszpania

W listopadzie 2002 roku w wyniku sztormu u wybrzeży Hiszpanii poważnemu uszkodzeniu uległ tankowiec MT Prestige. Jeszcze przed zatonięciem ze statku wydostało się 5 tys. ton oleju tworząc olbrzymią plamę, którą wiatry i prądy morskie zepchnęły w kierunku hiszpańskiej Galicji. 16 listopada olej dostał się na wybrzeże co spowodowało ogromne szkody w środowisku naturalnym.

dodatkowe informacje:
Katastrofa tankowca Prestige u wybrzeży Galicji
MT Prestige
Prestige oil spill

Wyciek ropy w zatoce Moreton

Kiedy: 14.03.2009
Gdzie: Australia

W zatoce Moreton koło Brisbane, znanej z występowania delfinów, utworzyła się plama ropy kilkukilometrowej długości. Stężenie toksycznych substancji było niebezpieczne nie tylko dla dzikich zwierząt, raf koralowych, ryb, ale i ludzi. Podjęto akcje ratowania zwierząt m.in. pelikanów i żółwi z dotkniętych katastrofą terenów.

dodatkowe informacje:
Wyciek ropy w południowym Queensland
2009 southeast Queensland oil spill

Wybuch platformy wiertniczej Deepwater Horizon i wyciek ropy naftowej

Kiedy: 20.04.2010
Gdzie: Zatoka Meksykańska

Wybuch należącej do koncernu BP platformy wydobywczej Deepwater Horizon nastąpił 20 kwietnia 2010 roku i wywołał pożar, oraz wyciek ropy. Do wypadku doszło z powodu silnie sprężonego metanu, który wyrwał górną pokrywę wiertnicy i wybuchł po kontakcie z powietrzem. Przez trzy miesiące z uszkodzonego podwodnego odwiertu do oceanu wydostawało się około 800 tysięcy litrów ropy dziennie, skażając na lata Zatokę Meksykańską.

Plama ropy dotarła do brzegów Luizjany. Zostało nią dotknięte wybrzeże pięciu stanów USA, w tym rzadkie mokradła w delcie rzeki Missisipi. W wyniku katastrofy zginęło prawie 6 tys. żółwi morskich, 26 tys. delfinów i wielorybów, 82 tys. ptaków i ogromne liczby ryb i bezkręgowców. Eksplozja platformy wiertniczej została uznana za jedną z największych katastrof ekologicznych na świecie. W 2016 roku sąd zatwierdził ugodę z BP za szkody związane z zasobami naturalnymi wynikające z wycieku. W ramach tej ugody BP zapłacił do 8,8 mld dolarów za usuwanie szkód związanych z zasobami naturalnymi.

dodatkowe informacje:
Wybuch platformy wiertniczej Deepwater Horizon i wyciek ropy naftowej
Największa katastrofa ekologiczna w historii USA. Politycy ryzykują powtórkę z Deepwater Horizon?
Ropa wyciekała miesiącami, zginęło milion ptaków. Największa katastrofa ekologiczna w historii USA

Wyciek mazutu z kontenerowca Rena u wybrzeży Nowej Zelandii

Kiedy: 05.10.2011
Gdzie: Nowa Zelandia

Była to najpoważniejsza morska katastrofa ekologiczna w Nowej Zelandii. Z kontenerowca Rena, który osiadł na mieliźnie ok. 20 km od nowozelandzkiego portu Tauranga wyciekło nawet 350 ton mazutu czyli ciężkiego oleju opałowego. Plamy paliwa dotarły do plaż w turystycznym mieście Mont Maunganui. Zanieczyszczona została również pobliska zatoka zamieszkiwana przez wieloryby, delfiny i ptaki morskie.

dodatkowe informacje:
MV Rena

Zatonięcie rosyjskiego statku Oleg Najdienow

Kiedy: 04.2015
Gdzie: Wyspy Kanaryjskie

Statek Oleg Najdienow przybył do portu na Gran Canarii, skąd miał wyruszyć na połowy ryb, jednak w maszynowni wybuchł pożar. Ponieważ ognia nie udało się ugasić w porcie, płonący statek został odholowany 20 mil od brzegu i porzucony. Zatonął 25 km na południe od wyspy. W jego zbiornikach zalega 1400 ton paliwa.

dodatkowe informacje:
Zatonięcie rosyjskiego statku Oleg Najdienow

Pęknięcie ropociągu w zachodniej Syberii

Kiedy: 06.2015
Gdzie: Rosja

W Nieftiejugansku, w zachodniej Syberii, doszło do pęknięcia ropociągu. Do rzeki Ob wylały się gigantyczne ilości ropy, która przemieściła się wraz z falą powodziową przepływającą przez region. Plamy ropy wdarły się do domów, zalały plaże i obszary leśne. Zginęło wiele zwierząt.

Uszkodzenie tankowca na rosyjskim Sachalinie

Kiedy: 11.2015
Gdzie: Sachalin, Rosja

Pod koniec listopada w pobliżu miasta Niewielsk na rosyjskim Sachalinie, w trakcie silnej burzy, doszło do uszkodzenia tankowca przewożącego blisko 800 ton paliwa. Ratownicy odnaleźli setki ciał ptaków, które z powodu pokrycia piór ropą, nie były się w stanie wydostać z oleistej mazi.

Pożar platformy wiertniczej na Morzu Kaspijskim

Kiedy: 12.2016
Gdzie: Morze Kaspijskie

Na początku grudnia doszło do pożaru platformy wiertniczej należącej do azerskiego SOCAR–u na kaspijskim polu naftowym Guneshli. Płomienie udało się opanować dopiero po kilkunastu dniach. Wypadek stał się jedną z największych katastrof ekologicznych jakie nawiedziły Morze Kaspijskie. Ropa zanieczyściła ponad 300 km2 akwenu.

Zatonięcie tankowca Agia Zoni u wybrzeży Aten

Kiedy: 10.09.2017
Gdzie: Grecja

10 września 2017 roku u wybrzeży Grecji nieopodal Aten zatonął tankowiec Agia Zoni II. W zbiornikach tankowca znajdowało się ponad 2,5 tysiąca ton paliwa. Skutki katastrofy ekologicznej odczuły okoliczne wybrzeże, w szczególności grecka wyspa Salamina. Skały pokrył gęsty oleje. Zginęła miejscowa fauna i flora.

dodatkowe informacje:
Zatonięcie tankowca Agia Zoni u wybrzeży Aten
Agia Zoni II

Zatonięcie tankowca Sanchi

Kiedy: Morze Wschodniochińskie
Gdzie: 16.01.2018

Tankowiec transportował prawie milion baryłek skondensowanej ropy do Korei Południowej. Po kolizji wybuchł na nim pożar. Jednostka zatonęła 16 stycznia na wodach stanowiących wyłączną strefę ekonomiczną Japonii. Dotknięty katastrofą ekologiczną obszar jest ważnym rejonem tarła kilku gatunków ryb, skorupiaków i kalmarów. Jest to również rejon, przez który migrują walenie wędrowne, jak wieloryby szare i humbaki.

dodatkowe informacje:
Zatonięcie tankowca Sanchi
MT Sanchi
Sanchi oil tanker collision
Zatonął tankowiec. Morze Wschodniochińskie zagrożone katastrofą ekologiczną

Katastrofalny wyciek ropy do rzeki Magdaleny

Kiedy: 03.2018
Gdzie: Kolumbia

Ponad 2400 zwierząt w północnej Kolumbii zginęło na skutek zanieczyszczenia głównej rzeki Magdaleny ropą naftową. Dodatkowo setki ludzi pozostały bez jedzenia oraz wody, a wiele rodzin było leczonych z powodu zatrucia Specjaliści twierdzą, że jest to najgorsza katastrofa ekologiczna, z jaką spotkała się Kolumbia. Do wody mogło trafić od 600 do nawet 24 tys. baryłek ropy.

dodatkowe informacje:
Katastrofalny wyciek ropy do rzeki Magdaleny

Wyciek ropy z osiadłego na mieliźnie statku

Kiedy: 02.2019
Gdzie: Wyspy Salomona

Katastrofa ekologiczna w pobliżu wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO East Rennell. 5 lutego pływający pod banderą Hong Kongu masowiec Solomon Trader został zepchnięty na rafę w Zatoce Kangava u wybrzeży Rennell podczas tropikalnego cyklonu. Odkąd osiadł na mieliźnie, występowały obawy przed katastrofą ekologiczną. Niestety kilka dni później został zgłoszony wyciek ponad 60 ton ciężkiego oleju napędowego. Szacuje się, że na pokładzie pozostaje jeszcze ponad 500 ton.

dodatkowe informacje:
Wyciek ropy z osiadłego na mieliźnie statku

Zatonięcie transportowca Grande America w Zatoce Baskijskiej

Kiedy: 12.03.2019
Gdzie: Zatoka Baskijska, Francja

Statek zatonął na wysokości miejscowości Penmarch 260 km od francuskiego wybrzeża. Z transportowca powoli wycieka paliwo i setki ton szkodliwych dla środowiska substancji chemicznych, dlatego wypadek statku określono jako bombę ekologiczną z opóźnionym zapłonem, której zawartość zagraża florze i faunie wybrzeży Bretanii i Akwitanii.

dodatkowe informacje:
Grande America

Wyciek oleju napędowego z pękniętych zbiorników elektrociepłowni w Norylsku

Kiedy: 29.05.2020
Gdzie: Norylsk, Rosja, Syberia, Azja

29 maja na terenie elektrociepłowni nr 3 w Norylsku doszło do uszkodzenia zbiornika wykorzystywanego do przechowywania oleju napędowego. W wyniku awarii wyciekło ponad 20 tys. ton substancji. Skażeniu uległa tundra, okoliczne rzeki i zbiorniki wodne.

dodatkowe informacje:
Rosja. Katastrofa ekologiczna po wycieku oleju z elektrociepłowni. Putin wściekły: Jesteście zdrowi na umyśle?
Rosjanie spowodowali gigantyczną katastrofę ekologiczną w Arktyce
Rosja: Katastrofa w Norylsku może być największym skażeniem w rosyjskiej Arktyce
Rosja. Katastrofa ekologiczna w Norylsku. Eksperci ostrzegali przed nią już trzy lata temu
Dziesiątki tysięcy ton ropy zanieczyściły tundrę. Rosjanie obwiniają globalne ocieplenie
Stan nadzwyczajny na Syberii. Największa katastrofa ekologiczna w rosyjskiej Arktyce
Katastrofa ekologiczna w Norylsku: to dopiero początek problemów w tundrze
Rosja. Katastrofa ekologiczna w Norylsku wciąż nieopanowana. Paliwo przenika przez zapory na rzekach
Rosja krwawi. Co wiemy o wycieku ropy w Norylsku – katastrofie ekologicznej, o której świat dowiedział się z Facebooka?
Norylsk – lecą kolejne głowy, są nowe szokujące fakty
Mały Czarnobyl w Norylsku. Katastrofa ekologiczna na Syberii
Katastrofa ekologiczna na Syberii widziana z satelity
Największa katastrofa ekologiczna w Rosji od 25 lat. I rekordowa kara
Rabunkowa eksploatacja złóż w Rosji. Trwa katastrofa ekologiczna w Norylsku
Sąd nałożył rekordową karę na Norylski Nikiel za katastrofę ekologiczną w Arktyce
Norilsk oil spill

Katastrofa tankowca u wybrzeży wyspy Mauritius

Kiedy: 25.07.2020
Gdzie: Mauritius

Wyciek oleju z MV Wakashio nastąpił po tym, jak tankowiec osiadł na rafie koralowej w dniu 25 lipca 2020 roku. Chociaż większość ropy została wypompowana, zanim statek złamała się na pół, około 1000 ton wylało się do oceanu. Była to najgorsza katastrofa ekologiczna w historii na Mauritiusie .

dodatkowe informacje:
Katastrofa ekologiczna u wybrzeży wyspy Mauritius​
Władze Mauritiusa ogłosiły stan katastrofy ekologicznej. Kto jest odpowiedzialny za wyciek ropy?
Katastrofa ekologiczna u wybrzeży Mauritiusa. Mieszkańcy próbują ratować środowisko
Katastrofa ekologiczna u wybrzeży Mauritiusa
Mauritius. Japoński masowiec rozpadł się. Największa katastrofa ekologiczna, jaka dotknęła kraj
Katastrofa ekologiczna na Mauritiusie. Ropa naftowa zalewa piękne plaże
Katastrofa ekologiczna na Mauritiusie. Tankowiec przełamał się na pół
Katastrofa na Mauritiusie. Przełamał się tankowiec, rafę skaziły setki ton paliw
Mauritius: statek, który spowodował katastrofę ekologiczną zboczył z kursu
Katastrofa ekologiczna na Mauritiusie. Obrońcy środowiska nie chcą zatopienia masowca
Katastrofa ekologiczna. Martwe delfiny na plaży na Mauritiusie. To gorsze niż koszmar
Mauritius. Śmiertelny wyciek na rajskiej wyspie. Katastrofa ekologiczna – giną delfiny
MV Wakashio oil spill

Skażenie wód Oceanu Spokojnego u wybrzeży Kamczatki

Kiedy: 09.2020
Gdzie: Kamczatka

Na Kamczatce fale wyrzuciły na brzeg setki martwych morskich zwierząt. Ostateczna przyczyna nie jest jeszcze znana. Być może przyczyną było paliwo z pobliskiej bazy rakietowej.

Wycieku ropy naftowej z statku u wybrzeży Izraela

Kiedy: 16.02.2021
Gdzie: Izrael

Począwszy od 16 lutego 2021 roku setki ton smoły zostało wyrzuconych na plaże wzdłuż 160-kilometrowego odcinka izraelskiego wybrzeża. Osady ropy pokryły również plaże w południowym Libanie. Według izraelskiego śledztwa rozlana ropa pochodziła z tankowca Emerald, który płynął z Iranu do Syrii.

dodatkowe informace:
Izrael: Wyciek ropy zdewastował wybrzeże. Jedna z największych katastrof ekologicznych w historii kraju
Wyciek ropy w Izraelu. Zamknięto plaże. „Największa katastrofa ekologiczna kraju”
2021 Mediterranean oil spill

Pożar statku MS X-Press Pearl u wybrzeży Sri Lanki

Kiedy: 20.05.2021
Gdzie: Sri Lanka

20 maja 2021 roku X-Press Pearl zapalił się u wybrzeży Kolombo na Sri Lance. Po 12 dniach pożaru statek zatonął 2 czerwca. Incydent został uznany za najgorszą morską katastrofę ekologiczną w historii Sri Lanki.

dodatkowe informacje:
Sri Lanka. Od 12 dni pali się kontenerowiec. Może być przyczynkiem do najgorszej katastrofy ekologicznej
Sri Lanka. Tonie kontenerowiec, tony plastikowych granulek w wodzie. Wyciek ropy niewykluczony
Dramatyczne echa katastrofy statku towarowego
X-Press Pearl

Wyciek metanu z gazociągu Gazpromu

Kiedy: 04.06.2021
Gdzie: Tatarstan, Rosja, Azja

Potężny wyciek metanu z infrastruktury Gazpromu, po raz pierwszy został zidentyfikowany w danych satelitarnych przez firmę geoanalityczną Kayrros SAS. Metan ma blisko 80 razy większy negatywny wpływ na środowisko niż dwutlenek węgla w perspektywie krótkoterminowej. Gazprom poinformował, że gaz wycieka w związku z awarią rurociągu Urengoj-Center 1 w rosyjskim regionie Tatarstanu.

dodatkowe informacje:
Największa katastrofa ekologiczna od lat. Potężny wyciek metanu z gazociągu Gazpromu

Wyciek ropy w terminalu pod Noworosyjskiem na Morzu Czarnym

Kiedy: 07.08.2021
Gdzie: Noworosyjsk, Morze Czarne

Do wycieku ropy doszło podczas tłoczenia surowca na grecki tankowiec Minerva Symphony. Właściciel terminalu podał, że wyciekło 12 metrów sześciennych ropy. Konsorcjum zapewniło też, że nie ma zagrożenia ani dla mieszkańców, ani dla flory i fauny Morza Czarnego. Jednak ekolodzy z rosyjskiego oddziału międzynarodowej organizacji WWF oceniają, że ropa dotarła do wybrzeży parków narodowych i innych obszarów chronionych.

dodatkowe informacje:
Rosyjska katastrofa ekologiczna. Gigantyczne straty

Wyciek ropy u wybrzeży Kalifornii

Kiedy: 03.10.2021
Gdzie: Kalifornia, Ameryka Północna

dodatkowe informacje:
Wyciek ropy u wybrzeży Kalifornii. Plama długa na ponad 10 kilometrów, martwe ptaki i ryby na plaży
Wyciek ropy w Oceanie Spokojnym. Odbudowa ekosystemów zajmie lata

Wyciek ropy wybrzeży Peru

Kiedy: 01.2022
Gdzie: Peru, Ameryka Południowa

dodatkowe informacje:
Wyciek ropy u wybrzeży Peru spowodował najgorszą katastrofę ekologiczną w ostatnich latach
Peru mierzy się z katastrofą ekologiczną po wybuchu wulkanu Tonga. Wyciekły prawie 2 miliony litrów ropy

Wyciek ropy do wód Zatoki Tajlandzkiej

Kiedy: 25.01.2022
Gdzie: Tajlandia, Azja

dodatkowe informacje:
Tajlandia: katastrofa ekologiczna u wybrzeży turystycznego raju. Ropa zagraża plażom i rafie koralowej

Eksplozja statku do produkcji, przetwarzania i magazynowania ropy naftowej u wybrzeży Nigerii

Kiedy: 03.02.2022
Gdzie: Nigeria

dodatkowe informacje:
Nigeria: Tankowiec zdolny do przewożenia 2 milionów baryłek eksplodował na morzu
Trzy osoby zginęły w wyniku eksplozji tankowca u wybrzeży Nigerii

Wybuch Nord Stream I i Nord Streem II

Kiedy: 26 września 2022
Gdzie: Morze Bałtyckie

Wskutek eksplozji i uszkodzenia gazociągów Nord Stream 1 i Nord Stream 2 przedostała się do atmosfery rekordowa ilość metanu. W sumie mogło uwolnić się około 500 tys. ton. Tak duża emisja metanu, silnego gazu cieplarnianego, będzie mieć niekorzystny wpływ na klimat na świecie podczas dwóch najbliższych dekad. Można ją porównać z zanieczyszczeniem powstałym w ciągu roku przez pracę silników 8-9 mln samochodów. Dotychczas za największe zanieczyszczenie metanem uznawana była awaria magazynu gazu w kalifornijskim Aliso Canyon, kiedy na przełomie 2015 i 2016 roku do atmosfery przedostało się 100 tys. ton metanu.

dodatkowe informacje:
Jak wyciek metanu z Nord Stream wpływa na środowisko?

źródło: materiały prasowe
Platforma wiertnicza, autorzy, licencja CC BY SA 4.0
Platforma wydobywcza, autorzy, licencja CC BY SA 4.0
Ropa naftowa, autorzy, licencja CC BY SA 4.0
Wieża wiertnicza, autorzy
Wyciek ropy naftowej, autorzy, licencja CC BY SA 4.0
Zbiornikowiec, autorzy, licencja CC BY SA 4.0

Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:

definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby

degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw

ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)

zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia

zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał

klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej

Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)

Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie