Oszczędzanie wody

Woda pokrywa 71% powierzchni Ziemi, jednak jedynie 2,5% to woda słodka, a tylko 1% to woda zdatna do picia. W wielu miejscach na świecie woda jest jednym z najrzadszych zasobów naturalnych. Na świecie praktycznie nie pojawia się nowa woda, a zatem pijemy tę samą wodę którą piły dinozaury.

• kula w której zmieści się cała woda na Ziemi ma średnicę 1385 km – dla porównania woda pitna to kula o średnicy 160 km
• jeżeli wyobrazimy sobie, że cała woda na Ziemi mieści się w stulitrowym akwarium, to zaledwie pół łyżeczki wody z tego akwarium nadaje się do picia

Według drugiego Raportu ONZ o Gospodarce Wodnej na Świecie, jeśli konsumpcja wody pozostanie na obecnym poziomie, to w 2025 roku dwie trzecie ludzkości będzie żyło na obszarach tzw. stresu wodnego (stres spowodowany niedoborem wody).

Rosnące zapotrzebowanie na wodę w połączeniu ze skutkami zmian klimatu oznacza, że realne jest niebezpieczeństwo braków wody. Obecnie 2,6 miliarda ludzi nie ma dostępu do bezpiecznej wody pitnej. Zmiany w modelach konsumpcji i aktywności człowieka powodują wzrost jednostkowego zapotrzebowania na wodę. Zaostrza to rywalizację o zasoby wodne między rolnictwem, przemysłem i gospodarstwami domowymi.

Na co dzień często zapominamy, że woda jest jednym z najcenniejszych ziemskich zasobów, równie cenna jak najrzadsze minerały. O tym, że zużywamy jej za dużo, przypominamy sobie kilka razy w roku, dostając rozliczenie kosztów dostawy wody, oraz odprowadzania ścieków.

Polska, w porównaniu z innymi krajami europejskimi, jest krajem o przeciętnych zasobach wodnych wynoszących 1660 m3 na gospodarstwo domowe rocznie i o przeciętnym zużyciu wody na mieszkańca.

Chociaż oba powyższe znaczenia często są stosowane zamiennie, istnieje różnica między efektywnym korzystaniem z wody a jej oszczędzaniem, które koncentruje się na ograniczanie zużycia wody. Efektywność polega na minimalizowaniu strat i marnowania zasobów wodnych, oraz podkreśla znaczenie konsumentów, którzy niewielkim zmianom nawyków mogą faktycznie przyczynić się do zmniejszenia ilości marnowanej wody, oraz promowania skutecznych w tej dziedzinie produktów.

Przykłady efektywnego wykorzystywania zasobów wodnych obejmują: naprawę kapiących kranów, wybór prysznica zamiast kąpieli, instalacje urządzeń zmniejszających ilość wody spłukiwanej w toalecie, korzystanie ze zmywarek i pralek przy pełnym załadowaniu.

Takie praktyki są zgodne z definicją efektywnego korzystania z zasobów wodnych, ponieważ ich celem jest osiągnięcie pożądanego rezultatu lub poziomu usługi przy użyciu najmniejszej koniecznej ilości wody.

Jak oszczędzać wodę? Zmiany warto wprowadzać małymi krokami, poprzez drobne ulepszenia w codziennych nawykach i przemyślane korzystanie z domowych urządzeń.

Oszczędzając wodę!
↓ ślad węglowy
↓ ślad wodny
↓ zanieczyszczenie środowiska
↓ zużycie wody
↓ zużycie energii
↓ ilość wydawanych pieniędzy

Dobre nawyki związane z oszczędzaniem wody powinien wprowadzać każdy z nas – bez względu na to, czy kierujemy się troską o środowisko, czy względami ekonomicznymi, związanymi z rosnącymi kosztami eksploatacji.

Problem niedoboru wody na świecie i w Polsce

Choć nasza planeta w ponad 2/3 (71%) składa się z wody, zaledwie 1% z niej nadaje się do spożycia. Naukowcy od dawna biją na alarm, że dostępne na Ziemi zasoby wody pitnej drastycznie się kurczą. Szacuje się, że do 2050 roku ponad połowa ludzi na świecie będzie zagrożona jej deficytem.

W większości państw ludzie zdali sobie sprawę z rosnącego znaczenia problemu niedoboru wody. Efektywne korzystanie z zasobów wodnych, mimo iż ciągle nie stanowi priorytetu w politykach rządowych, coraz częściej znajduje się w centrum uwagi.

Globalne organizacje takie jak Światowa Rada Wody (World Water Council), Międzynarodowy Instytut Zarządzania Wodą (International Water Management Institute), oraz UNESCO zajmują się promocją efektywnego korzystania z zasobów wodnych, a także oszczędzania wody. Wiele polskich organizacji ekologicznych zajmuje się promowaniem lub wspieraniem efektywnego korzystania z zasobów wodnych na poziomie krajowym i regionalnym.

Z prognozy wynika, że dostępność wody w Polsce będzie malała. Obecnie na jednego mieszkańca Polski przypada średnio ok. 1,56 mln litrów wody na rok, podczas gdy średnia dla Europy jest niemal 3-krotnie większa (4,56 mln litrów na rok). Długie okresy bezopadowe, które dotykają Polskę przerywane są przez krótkotrwałe, ale zarazem bardzo intensywne opady o charakterze nawalnym. Efektem są nagłe powodzie, które paraliżują całe miasta. Również coraz krótszy czas występowania pokrywy śnieżnej i jej malejąca grubość sprawiają, że wody podziemne nie są odpowiednio zasilane na wiosnę.

W Polsce zaopatrzenie opiera się przede wszystkim na wodach powierzchniowych, praktycznie nie wykorzystujemy potencjału wód podziemnych. W połączeniu z coraz większym zanieczyszczeniem wód powierzchniowych przez przemysł czy hodowle bydła oznacza to, że za 20 lat może nam zabraknąć wody.

To, co może nas uratować, to oszczędzanie wody, energii i ciepła.

Zużycie wody w gospodarstwie domowym

Wskaźnik zużycia wody na jednego mieszkańca Polski kształtuje się na podobnym poziomie od wielu lat. W 2015 roku wyniósł on 32,2 m3, co daje ponad 88 litrów wody dziennie. Wielkość ta rośnie, jeśli zużycie wody w Polsce przeliczymy na jednego korzystającego. W 2015 roku wyniosła ona 35 m3, czyli blisko 96 litrów wody każdego dnia. W gospodarstwie domowym najwięcej wody przeznacza się na higienę. Samo przygotowanie posiłków to tylko kilka litrów wody dziennie.

Koszty zużycia wody wynikają zarówno z jej podgrzewania, co pochłania dużo energii, jak również z konieczności jej dostarczenia i odprowadzenia ścieków. Wskazane jest zatem oszczędzanie ciepłej, oraz zimnej wody i racjonalne nią gospodarowanie. Na oszczędzaniu wody przeciętna 4 osobowa rodzina może zaoszczędzić nawet 1000 zł rocznie.

Zużycie wody w zależności od czynności:

• mycie pod bieżącą wodą – 6–17 l/min (dla ciśnienia 3 bar)
• kąpiel w wannie – w zależności od pojemności od 130–240 l
• prysznic – 6–20 l/min
• pranie w pralce automatycznej – 24–61 l na cykl
• mycie naczyń w zmywarce – 6–15 l na cykl
• spłukanie toalety – 3–10 l

Jak obliczyć średnie zużycie wody?

Wodomierz to urządzenie które rejestruje ilość wody dostarczonej przez przedsiębiorstwo wodociągowe którą mierzy się w metrach sześciennych (jeden metr sześcienny to 1000 litrów). Rachunki za wodę i ścieki są oparte na poziomie zużytej wody, oraz opłacie abonamentowej pokrywającej opłaty stałe związane ze świadczeniem usług przez daną firmę. Nie są zależne od liczby domowników, metrażu domu ani wybranej grupy taryfowej.

Przedsiębiorstwo wodociągowe dokonuje odczytu licznika co kilka tygodni. Jednak dobrze jest również wykonywać odczyty samodzielnie, aby mieć lepszą kontrolę nad ilością zużywanej wody. Pozwala to na wykrycie ewentualnych przecieków, oraz pomaga w ustaleniu, jakie jest średnie zużycie wody i jakie działania należy wdrożyć w celu oszczędzania wody.

Do odpowiedniego oszacowania kosztów zużycia wody potrzebnych jest kilka czynników, które należy wziąć pod uwagę w wyliczeniach:

• liczba osób w gospodarstwie domowym – zużycie wody na osobę szacuje się na około 100 litrów w ciągu doby. Uwzględnia się w tym ręczne zmywanie naczyń, mycie zębów, picie i gotowanie oraz inne czynności związane z jej poborem
• liczba kąpieli w ciągu tygodnia – kąpiel w wannie wiąże się ze zużyciem do 150 litrów wody. Istotny okazuje się tutaj poziom, do jakiego jest ona napełniona.
• liczba pryszniców – wzięcie prysznica to wykorzystanie około 130 litrów wody przy dziesięciominutowym myciu. Średnio eksploatuje się bowiem 15 litrów na minutę. Zakup perlatora pozwala wygenerować oszczędności rzędu 75%
• liczba spłukań toalety – nowoczesne spłuczki zużywają ok. 2 litry wody podczas jednego spłukania. Starsze systemy mogą wykorzystać aż od 7 do 10 litrów.
• użycie pralki – duże znaczenie ma energooszczędność i sposób pakowania prania. Pralki ładowane z przodu zużywają między 37 a 50 litrami wody, te ładowane od góry od 39 do 42 litrów na cykl
• uruchomienie zmywarki do naczyń – średnie zużycie wody podczas jednego cyklu działania zmywarki to 10 litrów. Ilość ta jest jednak uzależniona od wielkości zmywarki.
• podlewanie ogrodu – pobór wody może się tutaj wahać od 2 do 5 litrów na m² trawnika. Duży wpływ na to mają więc wymiary ogrodu oraz przepustowość.

Dzięki temu można wyliczyć średnie zużycie wody na tydzień, miesiąc, czy nawet rok.

Należy wziąć pod uwagę pojemności urządzeń i ich klasę ekonomiczną. Pozwoli to oszacować kwotę do zapłaty w najbliższym okresie rozliczeniowym. W tym przypadku trzeba też zaobserwować ilość energii poświęconej na podgrzewanie zimnej wody

Oszczędzanie wody w codziennym życiu

Każdy z nas może i powinien starać się oszczędzać wodę w codziennym życiu. Powinniśmy zwracać uwagę na pozornie błahe działania, takie jak stosowanie szczelnych kranów, montowanie spłuczek z opcją mniejszego spłukiwania, mycie naczyń w zmywarkach, a nie pod bieżącą wodą, zastępowanie kąpieli w wannie prysznicem, stosowanie tzw. ekologicznych baterii wyposażonych w perlatory, zakręcanie wody, zawsze wtedy, kiedy z niej nie korzystamy, wykorzystywanie nowoczesnego, oszczędzającego wodę sprzętu AGD.

Pamiętać należy jednak, że zużycie wody na cele komunalne stanowi zaledwie 20% pobieranej wody. Dlatego oprócz oszczędzania wody w domach można zrobić więcej. Każdy z nas pośrednio ma również wpływ na zużycie wody przez przemysł gdzie wynosi ono 70% pobieranej wody, oraz rolnictwo i leśnictwo, gdzie wartość ta wynosi 10%. Robimy to przez nasze decyzje zakupowe.

Jako świadomi konsumenci powinniśmy kupować tylko to, czego potrzebujemy i w odpowiednich ilościach. W miarę możliwości wybierać te artykuły, których wytworzenie było najbardziej neutralne dla środowiska. Produkcja żywności stanowi obciążenie dla środowiska, między innymi poprzez nakłady wody i energii, które są marnotrawione wraz z wyrzuconą żywnością.

Warto pamiętać o tzw. śladzie wodnym, będącym wskaźnikiem zużycia wody niezbędnej do wytworzenia danego produktu. I tak np. ślad wodny 1 kg ogórków wynosi 353 litry, 250 ml herbaty to 27 litrów, kilograma sera żółtego to 3 178 litrów, zaś kilograma czekolady i wołowiny to odpowiednio aż 17 196 i 15 415 litrów.

Wyrzucenie do kosza 1 kg wieprzowiny wiąże się ze zmarnowaniem ok. 6 tys. litrów wody użytej do jej wyprodukowania, a 1 kg wyrzuconego chleba to 1,6 tys. litrów. Skutki takiego marnotrawstwa odbijają się nie tylko na domowym budżecie, ale mają również wymiar ekonomiczny, społeczny i ekologiczny.

Ilość wody potrzebna, żeby dostarczyć ludziom jedzenie, jest 10-krotnie większa niż tej zużywanej w domach. To samo dotyczy produkcji energii. 9% generatorów energii na świecie wykorzystuje wodę w procesie chłodzenia.

• człowiek powinien wypijać dziennie około 3 litry płynów
• produkcja 1 samochodu pochłania ok. 379 000 litrów wody
• 1 kg surowej bawełny – 29 000 litrów wody
• 1 tony ropy – 15 000 litrów wody
• 1 para butów – 8 547 litrów wody
• 1 jeansów – 8 000 litrów wody
• 1 bawełnianej koszulki – 2 500 litrów wody
• 1 kg papieru – 250 litrów wody

dodatkowe informacje:
ślad wodny (water footprint)
ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint)
Zrównoważone zakupy

Zakup energooszczędnej armatury

Obecnie nowoczesne urządzenia pozwalają kontrolować zużycie wody, a tym samym oszczędzać wodę i energię. Na rynku dostępne są rozwiązania i specjalne czujniki które wykrywają przecieki wody, czy oszczędzające tryby spłukiwania. Urządzenia pozwalające samemu ustawić preferowany czas trwania prysznica i zatrzymać strumień wody na czas sięgnięcia po mydło, czy szampon. Systemy zintegrowane z aplikacją mobilną, w której można sprawdzić średnie zużycie wody, czas trwania prysznica, czy ocenić kiedy udało się zmniejszyć zużycie wody.

Oszczędzać wodę jest łatwiej, gdy dobierze się baterie dostosowane do naszych potrzeb. Przepustowość baterii można zweryfikować, sprawdzając jej klasę przepływu.

Rodzaj baterii ze względy na liczbę uchwytów

Uwzględniając liczbę uchwytów wyróżniamy baterie:

• jednouchwytowe (mieszakowe) – mają jedną dźwignię, za pomocą której jest regulowana temperatura i strumień wody
• dwuuchwytowe – mają osobne pokrętła do ciepłej i zimnej wody, mogą być stylizowane na lata 70. ubiegłego stulecia, w stylu retro lub w bardzo współczesnej wersji
• bezuchwytowe
  • bezdotykowe – uruchamiają się dopiero po włożeniu rąk pod wylewkę. Wymagają podłączenia do prądu lub zasilania bateriami. Jest to idealne rozwiązanie dla rodzin z małymi dziećmi, które uwielbiają myć ręce, ale już niekoniecznie zakręcać kran.
  • samozamykające się – zamiast uchwytów, zazwyczaj posiadają specjalny przycisk na korpusie (wyjątek: baterie Cifial i Tres, które po prostu należy dotknąć), który po naciśnięciu uwalnia strumień wody. Czas płynięcia wody jest ściśle określony zazwyczaj do 15 do 20 sekund .

Oprócz różnicy estetycznej, baterie jednouchwytowe pozwalają na zaoszczędzenie wody nawet do 30%. W przeciwieństwie do dwuuchwytowych, nie trzeba za każdym razem regulować temperatury, a czas regulacji wody jest o wiele krótszy. Ponadto baterie jednouchwytowe dzięki swojej budowie są wytrzymalsze i rzadziej się psują.

Parametry baterii

Najważniejsze parametry baterii pod względem oszczędności:

Wydajność przepływu (klasa przepływu)

Jest to jedno z istotniejszych kryteriów. Niektórzy producenci podają wydajność przepływu w litrach (np. Kludi, Grohe), inni (np. Ferro) posługują się oznaczeniami klasy. Jednak większość producentów nie informuje o wydajności przepływu baterii i wtedy należy zapamiętać zasadę: największy przepływ mają baterie podtynkowe, najmniejszy baterie sztorcowe jednouchwytowe.

Wydajność przepływu ma największe znaczenie przy napełnianiu wanny (im większa, tym szybciej napełnisz wannę), minimalne przy korzystaniu z prysznica czy umywalki.

Klasa przepływu określa wielkość wypływu strumienia wody z baterii. Jest wypadkową przepustowości głowicy, aeratora oraz wylewki (jej kształtu).

Podział klas przepływu w litrach na sekundę [l/s]:

• Z klasa ≤ 0,15 l/s
• A klasa ≤ 0,25 l/s
• S klasa ≤ 0,33 l/s
• B klasa ≤ 0,42 l/s
• C klasa ≤ 0,50 l/s
• D klasa ≤ 0,63 l/s

Najbardziej ekologiczne baterie mają klasę Z. Taka bateria zużywa nie więcej niż 0,15 l na sekundę, czyli 9 l na minutę. Tak ekologiczny poziom zużycia wody zapewniają baterie bezdotykowe, oraz modele jednouchwytowe ze specjalnymi eko­przyciskami i eko­blokadami.

Armatura klasy A, charakteryzuje się już mniejszą oszczędnością. Tu przepływ wody plasuje się na poziomie nie większym niż 0,25 l na sekundę. Mając taką baterię, w ciągu minuty zużyjemy więc 15 litrów wody. Taki poziom ma większość kranów jednouchwytowych. Jednak i tu możemy dodatkowo oszczędzić, gdyż są dostępne krany z ekoprzyciskami które pozwalają zaoszczędzić dodatkowo 40% wody.

O ile w baterii umywalkowej niski przepływ wody jest wskazany i zaleca się kupowanie baterii z klasą Z lub A, to w przypadku baterii wannowej klasa przepływu musi być inna. W przypadku kranów montowanych przy wannie przepływ wody nie może być tak niski jak w umywalce, bo przygotowanie kąpieli trwało by zbyt długo. Wybierając armaturę do wanny powinniśmy kupić tę oznaczoną klasą B, C. Takie baterie charakteryzują się przepływem nie mniejszym niż 0,42 l na sekundę, co oznacza, że w ciągu minuty przez kran przepłynie 25 litrów wody. Nasza kąpiel powinna być więc gotowa w maksymalnie 6-8 minut.

Codzienne napełnianie wanny jest mało ekologiczne, a dodatkowo w przypadku rodziny dużo kosztuje w skali miesiąca. Stąd od wielu lat promowana jest zamiana kąpieli na szybki prysznic.

Klasyfikacja baterii pod kątem ekologiczności i ekonomiczności wygląda następująco:

• termostatyczne
• przyciskowe
• bezdotykowe
• samozamykające się

Baterie jednouchwytowe są bardziej ekonomiczne od dwuuchwytowych..

Rodzaj głowicy

Na rynku są dostępne trzy rodzaje głowic:

• mosiężne (suwakowe) – mało precyzyjne w ustawianiu temperatury, coraz rzadziej spotykane
• ceramiczne – precyzyjniejsze, umożliwiają szybką regulację strumienia wody. Większość nowoczesnych baterii jest wyposażona w głowice ceramiczne, które są uważane za bardzo wytrzymałe.
• termostatyczne – stosowane w bateriach termostatycznych. Rdzeń jest wypełniony ciekłym woskiem, dzięki czemu bateria jest najprecyzyjniejsza pod względem ustawienia strumienia wody i temperatury.

Dodatkowe funkcje

System kontroli ciepłej wody HWTC (Hot Water Temperature Control)

Dostępny w bateriach jednouchwytowych. Polega na ustawieniu (w momencie instalacji baterii) temperatury wypływającej wody.

Zaawansowanym systemem kontroli ciepłej wody jest bateria termostatyczna. Bateria wyposażona w system kontroli temperatury, zapewnia zawsze idealną ciepłotę wody (temperaturę ustawia się na pokrętle), czyli niweluje ryzyko zbyt gorącej lub zimnej wody (jeśli zabraknie wody ciepłej lub zimnej i nie będzie możliwości uzyskania ustawionej temperatury, to bateria zablokuje wypływ wody). Ponadto jest najekonomiczniejsza ze wszystkich dostępnych systemów baterii (nie marnuje się niepotrzebnie litrów wody). Szczególnie dobrze spełnia swoją funkcję przy wannie lub prysznicu, gdzie stała odpowiednia temperatura ma wpływ na komfort kąpieli. Bateria termostatyczna może być też montowana przy bidecie czy zlewozmywaku.

Zanim zdecydujesz się na zakup baterii termostatycznej lub jednouchwytowej z systemem kontroli ciepłej wody, rozważ, w jaki sposób ogrzewasz wodę. Takie baterie najlepiej sprawdzają się w blokach z miejską ciepłą wodą, lub tam gdzie jest zasobnik na ciepłą wodę (dowolnie ogrzewany). Nie należy ich montować, jeśli źródłem ciepłej wody jest dwufunkcyjny kocioł przepływowy (woda i c.o.) lub gazowy podgrzewacz przepływowy. W takim przypadku bateria nie spełni swojej roli, ponieważ ustawienie określonej temperatury jest niemal niemożliwe, co więcej, może skończyć się uszkodzeniem kotła.

Ograniczenie wypływu wody WSVC (Water Sailing Variable Control)

W bateriach ograniczenie wypływu wody jest możliwie za pomocą kliku metod:

• dwustopniowa dźwignia uchwytu – przy podniesieniu uchwytu za pierwszym razem, uzyskuje się 50% strumienia wody, aby otworzyć strumień całkowicie, należy pokonać opór uchwytu. Minusem tego rozwiązania jest wyrobienie się po kilku latach uchwytu, przez co zwiększenie strumienia wody jest łatwiejsze i częstsze.
• ekoprzycisk – jego naciśnięcie powoduje uzyskanie 100% strumienia wody w wyższej temperaturze, natomiast bez wciśnięcia przycisku woda płynie o połowę mniejszym strumieniem i w temperaturze ok. 38°C
• quick Stop – przycisk, którego naciśnięcie powoduje wypłynięcie ściśle określonej ilości wody
• oporowy ogranicznik temperatury wody – polega na ustawieniu mechanicznie przy montowaniu baterii temperatury wody. Żeby strumień był cieplejszy, trzeba przekręcić uchwyt, pokonując przy tym lekki opór ogranicznika.
• perlator – system zwiększenia strumienia wody poprzez wpuszczenie do niego pęcherzyków powietrza. Perlator pozwala na zaoszczędzenie do 50% wody, ponieważ napowietrzona woda sprawia wrażenie, że jest jej dużo więcej niż w rzeczywistości, a w żadnej sposób nie obniża to komfortu korzystania z baterii. Dodatkową korzyścią jest brak rozchlapywania wody.

dodatkowe informacje:
Perlator (aerator) do wody. Jak wybrać i jak działa?

Wodnooszczędne nawyki

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne, czyli co ty możesz zrobić dla własnego portfela, Błękitnej Planety, ochrony środowiska naturalnego i przyrody.

Oszczędzaj na co dzień wodę podczas mycia, zmywania i podlewania!

Nie lej wody (łazienka i toaleta)

Potrzeba czystości i higieny jest najczęstszym powodem zużycia dużych ilości wody w domu. Najwięcej, bo aż 70% zużywamy wody w łazience, dlatego też twórcy urządzeń sanitarnych opracowują technologie, które pozwalają na przemyślane zarządzanie zużywaną wodą.

Oszczędzanie wody w łazience:

• zastanów się nad zakupem baterii termostatycznych. Największe straty wody odnotowuje się podczas prób osiągnięcia przez użytkownika pożądanej temperatury wypływającego strumienia. Nowoczesne baterie termostatyczne, szczególnie pod prysznicem, umożliwiają ustawienie komfortowej temperatury jeszcze przed kąpielą. Dzięki temu nie trzeba tracić czasu na manipulowanie uchwytami. To rozwiązanie nie tylko oszczędne, ale też wygodne, pozwalające wyeliminować ryzyko oblania się lodowatym strumieniem lub ukropem
• zastanów się nad wyborem baterii czasowej i bezdotykowej (z fotokomórką) – te pierwsze, po upłynięciu zaprogramowanego czasu, automatycznie zamykają wypływ wody. Baterie bezdotykowe z kolei posiadają czujnik ruchu, który steruje przepływem wody i dostarcza ją tylko wtedy, gdy trzymamy pod nią ręce. Takie baterie potrafią zaoszczędzić do 6 litrów wody na minutę. Pozwolą również na obniżeniu kosztów wynikających z ogrzewania wody, jej dostarczeniem i odprowadzeniem ścieków.
• wymień baterię umywalkową lub prysznicową na jednouchwytową z ceramiczną głowicą. Ilość wypływającej z baterii wody regulować można również poprzez ceramiczną głowicę zamontowaną na baterii jednouchwytowej. Posiada ona dwa poziomy otwarcia przepływu – ekologiczny bądź komfortowy. Przy uruchomieniu baterii wypływa strumień ekonomiczny, strumień zwiększony – po pokonaniu delikatnego oporu głowicy. Dzięki baterii jednouchwytowej szybciej też ustawisz pożądaną temperaturę wody.
• zamontuj słuchawkę prysznicową z reduktorem przepływu wody. Na poziom wypływu wody z baterii wpływają rozwiązania, stosowane nie tylko w bateriach, ale również w słuchawkach prysznicowych. Warto wspomnieć o systemie posiadającym reduktor przepływu automatycznie reagującym na zmiany ciśnienia wody. Ten specjalny ogranicznik może mieć postać okrągłej tulei wkręcanej w słuchawkę (perlator prysznicowy), lub montowanej baterii natryskowej, zmniejszającej strumień wody nawet do 4 litrów na minutę.

Zasady korzystania z wanny lub prysznica

Zarówno spokojna kąpiel, jak i szybki natrysk mają swoich zwolenników. W większości nowych domów montuje się obecnie zarówno kabinę prysznicową, jak i wannę.

Prysznic wydaje się rozwiązaniem bardziej oszczędnym, ale diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. W końcu siedząc pod deszczownicą przez kilkanaście minut, można zużyć tyle samo gorącej wody, ile potrzeba do napełnienia wanny.

Ważna jest też pojemność wanny. Najmniejsze modele, przeznaczone do małych łazienek, mieszczą zaledwie 75 litrów wody. Przeciętne mają pojemność ok. 200 litrów, ale dostępne są też wanny mieszczące nawet 400 litrów wody. Kąpiel w takim miniaturowym basenie oznacza większe wydatki na wodę, oraz dodatkowe opłaty za ścieki.

• reguluj temperaturę wody przy małym strumieniu
• bierz szybki prysznic a nie kąpiel w wannie – biorąc prysznic zużywamy około 35 l wody o temperaturze 45 °C, a do napełnienia niedużej wanny potrzeba około 100 l, wobec czego 3 razy większe jest też zużycie energii.
• nie stój pod bieżącym strumieniem wody – na przeciętą długość kąpiel pod prysznicem trzeba zużyć 60 litrów wody. Namocz ciało, zakręć wodę na czas namydlania i odkręć ją ponownie do spłukania.
• kontroluj temperaturę nalewanej wody do wanny – zbyt ciepła woda powyżej 37 °C wymaga ostudzenia poprzez zmieszanie z zimną, albo odczekania aż wystygnie. Zbyt chłodna wymaga dolania kolejnej gorącej partii i upuszczenia już nalanej. Nie przestrzegając tej zasady możesz zużyć nawet 100 litrów wody na kąpiel.
• jeżeli chcesz przeznaczyć na kąpiel w wannie 20 minut nalej do niej niewielką ilość wody
• zakręcaj wodę podczas golenia, czy mycia zębów – normatywny wypływ wody z baterii umywalkowej przy ciśnieniu 0,1 MPa wynosi 0,07 litra na sekundę, co daje ponad 4 litry na minutę.
• możesz wstawić wiaderko pod prysznic i wykorzystać wodę, która się w nim zbierze do wtórnego użytku – np. mycia podłogi, podlewania ogrodu

Oszczędzanie wody w toalecie

Każdego dnia zużywa się średnio około 35 l wody na spłukiwanie toalety. Jednak dzięki odpowiednim rozwiązaniom do tej czynności wystarczy jej o wiele mniej.

Żółtego w sedesie niech woda nie niesie, dopiero jak jest brązowe, możecie spuścić wodę! (If it’s yellow let it mellow, if it’s brown flush it down.

amerykańska rymowanka

• podczas zakupu wybierz spłuczkę z podwójnym systemem spłukiwania lub funkcją start-stop – pierwsza opcja umożliwia opłukiwanie misy toaletowej mniejsza ilością wody (zazwyczaj ok. 3 l), druga pozwala na zatrzymanie przepływu, gdy stwierdzimy, że dalsze spłukiwanie nie jest już potrzebne. W ten sposób unika się marnowania wody typowego dla starszych urządzeń.
• zastanów się nad zakupem miski ustępowej z dystrybucją wody w kilku kierunkach – obmywanie miski tym sposobem znacznie zmniejsza zużycie wody, w stosunku do standardowych misek. System ten pozwala zaoszczędzić nawet 30% zużywanej wody.
• w spłuczce możesz umieścić spory kamień. cegłę, lub plastikową butelkę napełnioną wodą – taki zabieg zmniejszy ilość wody, która gromadzi się do spłukania toalety
• zastanów się nad zainstalowaniem tzw. hydraulicznego recyklingu i wykorzystaniu tzw. wody szarej – woda po myciu rąk trafia do zbiornika i jest używana do spłukiwania miski ustępowej zamiast czystej kranówki.

Zmywaj oszczędnie (kuchnia)

Choć najwięcej wody zużywamy w łazience, również kuchnia liczy się w domowym bilansie. Dobrym pomysłem jest rezygnacja z ręcznego mycia naczyń i kupno dobrej jakości zmywarki. Z takiego urządzenie trzeba jednak odpowiednio korzystać, dlatego warto zapoznać się z zasadami korzystania z zmywarki.

• wybierz baterię wyposażoną w perlator – perlator, to rodzaj nakładki (sitka) w kształcie pierścienia, którą montuje się na końcu wylewki, kranu, prysznica. Perlator napowietrza wodę i daje złudzenie intensywności strumienia – mniejsza objętość wody wystarcza do efektywnego mycia. Najnowsze perlatory mogą ograniczyć poziom zużycia wody nawet do około 40%.
• zastanów się nad zakupem baterii bezdotykowej – obecnie baterie bezdotykowe są montowane w budynkach biurowych i publicznych, ale rośnie zainteresowanie nimi przez klientów indywidualnych. Na razie są droższe w zakupie od standardowych, ale bardziej oszczędne i wygodne w użyciu. Wystarczy zbliżyć ręce, by z wylewki popłynęła woda o ustawionej wcześniej temperaturze.
• myj naczynia w zmywarce, a nie ręcznie, bo to w znacznym stopniu ogranicza zużycie wody – zużycie wody przez zmywarkę może być nawet dziesięciokrotnie mniejsze niż podczas zmywania naczyń pod bieżącą wodą. Energooszczędne zmywarki podczas jednego cyklu mycia (12 kompletów naczyń) zużywają ok. 9 l wody, podczas gdy na ich ręczne mycie pod bieżącą wodą potrzebujesz nawet 90 litrów wody.
• włączaj zawsze pełną zmywarkę
• jeżeli w domu nie ma zmywarki, nie myj naczyń pod strumieniem bieżącej wody – umyj naczynia w zatkanym zlewie, dopiero później spłukuj naczynia świeżą wodą. Najpierw zmywaj naczynia mniej zabrudzone, potem zatłuszczone lub przypalone. Płukać naczynia można też w zimnej wodzie.
• owoce i warzywa myj w misce z wodą a nie pod strumieniem bieżącej wody – można też pod płukane owoce i warzywa podstawić miskę, talerz, pojemnik, a potem zebraną wodą zalać przypalone naczynia, lub podlać kwiaty
• odpadki, resztki jedzenia, patyczki do uszu i wszelkiego rodzaju śmieci wyrzucaj do kosza a nie do toalety – dzięki temu zaoszczędzisz każdorazowo od 5 do 10 l wody, oraz ułatwisz proces oczyszczania ścieków.
• pamiętaj o sitku kuchennym w zlewie – zapobiegnie on kolejnym odpadom w kanalizacji
• zwróć uwagę na parametry zmywarki którą kupujesz – najnowsze energooszczędne urządzenie poprawia efektywność zużycia wody i energii elektrycznej
• nie myj naczyń za każdym razem – zastanów się, czy na pewno musisz umyć szklankę po herbacie lub talerzyk po kanapkach za każdym razem. Może spokojnie dasz radę wypić z tej samej szklanki za dwie godziny. A jeżeli z talerzyka strzepiesz okruchy chleba, okaże się, że jest czysty. Oszczędzisz i wodę i czas.

dodatkowe informacje:
Energooszczędna zmywarka
Perlator (aerator) do wody. Jak wybrać i jak działa?

Pierz oszczędnie (pralnia)

Również zakup i energooszczędne korzystanie z pralki to dobre rozwiązanie na obniżenie domowych rachunków za prąd i wodę.

• zwróć uwagę na parametry pralki którą kupujesz – najnowsze energooszczędne urządzenie poprawia efektywność zużycia wody i energii elektrycznej
• włączaj zawsze pełną pralkę
• nie używaj na delikatnego programu prania – delikatny program do prania ubrań wybieraj tylko wtedy, kiedy to naprawdę potrzebne. Wymaga zużycia większej ilości wody, a na dodatek powoduje największe uwalnianie się mikro włókien z tkanin.

dodatkowe informacje:
Energooszczędna pralka

Dbaj o instalacje wodną (naprawiaj i konserwuj)

Dla efektywnego oszczędzania wody bardzo ważna jest też konserwacja urządzeń. Nawet najnowocześniejsza bateria może być źródłem strat, jeśli przecieka w niej stara uszczelka. Powolny wyciek wody ze spłuczki, czy kapanie z wylewki, prowadzą do niepotrzebnego zużycia wody.

Zakładając że jedna kropla wody o wadze 0,02 ml kapie co 3 sekundy:

• przez 1 godzinę tracimy 72 ml wody
• przez 1 dobę 1,73 l
• w miesiącu 51,84 l
• rocznie 622,08 l wody czyli 0,622 m3

• sprawdź instalacje wodną – nieszczelna instalacja jest odpowiedzialna za niepotrzebne zużycie wody. Zakręć wszystkie kurki sprawdzając, czy wskazanie licznika zmieniło się w przeciągu godziny od zakręcenia wody.
• dbaj o szczelność spłuczki w toalecie – zepsuta spłuczka jest cichym pożeraczem wody. W nieszczelnej toalecie, przy założeniu, że strużka wyciekającej wody ma ok. 1 mm grubości, w ciągu godziny wypłynie ok. 9 litrów wody, w ciągu doby 216 litrów, w ciągu roku będzie to niemal 800 wanien.
• dbaj o stan filtra do wyłapywania piasku czy rdzy

Załóż ogród ekologiczny

Podstawą naturalnego ogrodu jest odpowiednie skomponowanie jego elementów, tak żeby stał się częścią większego, naturalnego ekosystemu, niewymagającego nadmiernej pielęgnacji czy podlewania.

• posadź rośliny, które zacienią trawnik
• postaw na mniej wymagające rośliny – zużycie wody zależy także od tego, jakie rośliny wybierzesz do ogrodu. Te, które mają niskie zapotrzebowanie na wodę nie zmarnieją nawet podczas długo utrzymującej się suszy.
• zmniejsz powierzchnie trawnika – na rzecz mniej wymagających, bardziej sucholubnych roślin
• używaj aeratora, spulchniaj ziemię motyką – woda łatwiej będzie penetrować glebę. To bardzo prosty zabieg, który natychmiast poprawia warunki wilgotnościowe podłoża. Twarda gleba jest jak tarcza, przez którą woda nie ma szans przeniknąć do korzeni. Spulchniając ziemię aeratorem, motyką, niszczymy tę naturalną barierę.
• załóż łąkę kwietną w części ogrodu – łąki kwietne nie potrzebują pielęgnacji i podlewania tak jaki inne rośliny ozdobne
• pomyśl o ściółkowaniu podłoża – ściółka z rozdrobnionych resztek roślinnych, jak kora, trawa, słoma, zabezpiecza podłoże przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych. Ściółkowanego podłoża nie trzeba tak często podlewać, bo dłużej trzyma wilgoć. Obecność ściółki przyciąga też mikroorganizmy glebowe, które przerabiają ten organiczny materiał w cenny humus. Rozłożone roślinne resztki po kilku miesiącach zmienią się w próchnicę. Dżdżownice i glebowe mikroorganizmy przetransportują ją do głębszych warstw, poprawią właściwości gleby i zwiększą zdolność do magazynowania wody. Co więcej, ściółkowanie znacząco ogranicza napływ chwastów, które na ściółce nie znajdują dogodnych warunków do rozwoju.
• koś rzadziej trawnik
• nie koś trawy zbyt krótko – trawnik mocno przystrzyżony potrzebuje więcej wody, a wysoka trawa zapobiega przesuszeniu gleby i pomaga utrzymać wilgoć. Piękny, zadbany trawnik wymaga naszej uwagi i dużo wody, zwłaszcza jeśli murawa jest koszona nisko przy ziemi. Optymalna wysokość koszenia latem wynosi 4 cm, ale w czasie upałów zaleca się zwiększyć wysokość do 5 cm. Wówczas darń nie będzie narażona na szybkie wysychanie.
• zbieraj deszczówkę – woda deszczowa, w przeciwieństwie do kranowej, jest darmowa i nie zawiera chloru, fluoru i wapnia. Deszczówka jest miękka i idealnie nadaje się do podlewania roślin. Najlepiej wykorzystać do jej gromadzenia duży zbiornik. Deszczówkę moższ zbierać także do mniejszego pojemnika np. beczki z tworzywa sztucznego lub drewna. To proste rozwiązanie – zbiornik ustawiasz obok rury, którą spływa zebrana z dachu woda opadowa. Zebrana woda może posłużyć do podlewania roślin w ogrodzie, ale także mycia zewnętrznych powierzchni, schodów, tarasu, pojazdu. Za pomocą tak zebranej wody możesz oszczędzić miesięcznie kilkaset litrów.
• nie podlewaj ogrodu w godzinach, kiedy nasłonecznienie jest największe – zrób to rano lub wieczorem, kiedy woda tak szybko nie paruje. Badania pokazały, że podlewanie trawnika w samo południe jest bardzo nieefektywne, bo doprowadza do utraty do 90% wody wskutek parowania. Strata wody jest najmniejsza w godzinach porannych i wieczornych, dlatego to te pory dnia należy wybierać na podlewanie.
• podlewaj rzadziej i ale obficie – wtedy woda wsiąka głębiej pod powierzchnię gleby i dociera do korzeni roślin. Nie dotyczy to jednak roślin w doniczkach.
• wykorzystaj automatyczne nawadnianie – podlewając rośliny oraz trawę ręcznie zużywasz znacznie więcej wody niż podczas zautomatyzowanego procesu. Takie rozwiązanie to także zdecydowanie większy komfort. Na rynku dostępne są stałe oraz ruchome zraszacze ogrodowe, a także system nawadniania kropelkowego.
  • stałe zraszacze ogrodowe – to system składający się z połączonych za pomocą węży pojemników umieszczonych pod trawnikiem lub glebą. Zraszacze stałe mogą być zarówno wynurzane, jak i niewynurzane. Systemy tego typu zazwyczaj wyposażone są w sterowniki nawadniania, elektrozawory oraz czujniki. Za ich pomocą można nawadniać trawniki o powierzchni już od kilku m kw. Maksymalna powierzchnia nawadnianego obszaru jest natomiast liczona w hektarach.
  • ruchome zraszacze ogrodowe – stanowią je modele przenośne, które najlepiej sprawdzą się w przypadku małych trawników. Wśród ruchomych zraszaczy popularne są zraszacze rotacyjne oraz wahadłowe. Choć nie posiadają wbudowanego mechanizmu, z łatwością możesz podłączyć je do kranu instalacji wodociągowej, pompy pobierającej wodę ze zbiornika na deszczówkę czy wykopanej studni.
  • nawadnianie kropelkowe – system ten umożliwia dostosowanie nawadniania do konkretnych roślin i doskonale sprawdza się w ogródkach warzywnych. Specjalna instalacja w formie taśm kroplujących sprawi, że woda dotrze bezpośrednio do korzeni, a co za tym idzie grządki będą dokładnie nawodnione
• jeżeli stosujesz systemy nawadniania roślin regularnie sprawdzaj, czy zawory, węże i połączenia nie przeciekają
• wyposaż automatyczną instalację w czujnik deszczu – ustaw system tak, by nie włączał się kiedy pada deszcz
• zraszacze trawy ustaw tak, żeby nie podlewały chodników i wybetonowanych podjazdów – gdy dzieci chcą się schłodzić, ustaw zraszacz w miejscu, które wymaga podlania
• zostaw trochę miejsca w doniczce – przy sadzeniu i przesadzaniu roślin balkonowych pamiętaj, aby doniczka nie była wypełniona ziemią do pełna, lecz maksymalnie 2-3 cm poniżej górnej krawędzi. Dzięki temu łatwiej się podlewa, woda nie wycieka z doniczki i nie jest marnowana, a parapet i podłoga tarasu lub balkonu pozostają czyste.
• zadbaj o dno doniczki – aby zapewnić swobodny odpływ nadmiaru wody na dnie doniczki wsyp warstwę keramzytu, lub żwiru. W ten sposób unikniesz gniciu korzeni wskutek nadmiaru wilgoci. Warto rozważyć wybór doniczek, które nie wchłaniają i później nie transpirują wody. Niektóre pojemniki mają wmontowany w dno zasobnik na wodę, dzięki któremu nawet w upały rośliny wystarczy podlewać co kilka dni.
• samochód myj w myjniach, które stosują recykling wody – nie wykorzystuj do tego wody deszczowej zgromadzonej na działce. Kiedy jednak zdecydujesz się myć auto na własnej posesji, korzystaj z ekologicznych środków czystości, wiaderka z wodą i gąbką, a do płukania używaj zebranej deszczówki.
• zainstaluj podlicznik ogrodowy – dodatkowy wodomierz instalowany w miejscu z którego pobieramy wodę do podlewania roślin. Podstawową różnicą pomiędzy klasycznym wodomierzem a podlicznikiem ogrodowym jest fakt, iż odczyt z niego nie zalicza się do opłaty ściekowej, która jest zwykle dużo wyższa od ceny jednego metra sześciennego wody. Koszt zakupu urządzenia, oraz jego montażu (zaplombowania przez pracownika z zakładu wodociągowego) oscyluje w granicach 250-400 zł. Przy częstym podlewaniu ogrodu miesięczne rachunki za wodę powinny zmniejszyć się o kilkadziesiąt zł. Trzeba jednak pamiętać, że licznik ma 5 letni okres legalizacyjny i po tym okresie trzeba go wymieniać. Dlatego rzadsze podlewania ogrodu, niewielka ilością wody wodociągowej, a co za tym idzie długi okres zwrotu inwestycji, niweluje sensowność wdrożenia takiego rozwiązania.

dodatkowe informacje:
ogród naturalny (ekologiczny)

Ogranicz konsumpcję i kupuj rozsądnie

Mniej kupuj. Tak po prostu. Wszystkiego. Produkcja i transport pochłaniają ogromne ilości wody. Przykładowo na wyhodowanie bawełny potrzebnej do wyprodukowania pary jeansów potrzeba ok. 6800 litrów wody, a na wyprodukowanie jednej, bawełnianej koszulki potrzeba ok. 2 tys. l wody.

• kupuj rozsądnie produkty o jak najniższym śladzie wodnym
• wybieraj producentów, którzy dbają o zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi wykorzystywanymi w procesie produkcji
• stosuj zasady związane z stylem życia Zero Waste, lub Less Waste – dzięki temu ograniczysz nie tylko swój ślad wodny, ale również ślad ekologiczny, ślad środowiskowy i ślad węglowy. Zero Waste to styl życia, zgodnie z którym człowiek stara się generować jak najmniej odpadów, a tym samym nie zanieczyszczać środowiska. Hierarchia Zero Waste, oparta na Zasadzie 5R (pochodzącej od słów Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Rot), pozwala wypracować, a następnie utrwalić nawyki pozwalające na ograniczenie powstawania odpadów.

.dodatkowe informacje:
Świadomy konsument i odpowiedzialna konsumpcja
Ślad wodny (water footrpint)
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

Nie marnuj jedzenia

Produkcja żywności stanowi obciążenie dla środowiska, między innymi poprzez nakłady wody i energii, które są marnotrawione wraz z wyrzuconą żywnością. Żywność ląduje w koszu przede wszystkim przez nieprzemyślane, za duże zakupy, oraz przegapienie terminu przydatności do spożycia.

Ponieważ do produkcji żywności potrzeba dużo wody, zasobów takich jak paliwa, ziemia i praca, marnowanie żywności ma poważne konsekwencje. Skutki marnotrawstwa odbijają się na domowym budżecie, mają również wymiar ekonomiczny, społeczny i ekologiczny.

Poniższe działania pomogą znacznie zmniejszyć ilości marnowanej na co dzień żywności i wody wykorzystywanej do jej produkcji.

• sporządzaj listę potrzebnych artykułów przed dokonaniem zakupów
• planuj posiłki
• zużywaj resztki pożywienia
• kompostuj

dodatkowe informacje;
Zrównoważone zakupy

Ogranicz spożycie mięsa

Ponieważ produkty mięsne i zwierzęce mają wysoki ślad wodny, spożywanie mniejszej ich ilości może być dobrą strategią zmniejszania ilości wody potrzebnej do zaspokojenia codziennych potrzeb żywieniowych. Nie oznacza to pomijania mięsa w diecie, ale również spożywanie mniejszych porcji.

• spróbuj zorganizować bezmięsne dni w tygodniu – zredukujesz w ten sposób zużycie mięsa
• jedz białka z różnych źródeł – nie dostarczaj sobie białka wyłącznie z mięsa. Ten ważny składnik znajdziesz też w warzywach, roślinach strączkowych, orzechach i nasionach.

Przejście na dietę wegetariańską, lub wegetariańską przynosi dużo większe korzyści dla oszczędzania zasobów środowiska, ochrony bioróżnorodności i przeciwdziałania zmian klimatu niż np. ograniczenie latania samolotem, lub kupno samochodu elektrycznego.

Korzystaj z wody z kranu

• pij wodę z kranu – zrezygnuj z wody butelkowanej na rzecz wody z kranu. Oszczędzisz pieniądze, czas i środowisko naturalne. Woda butelkowana jest zazwyczaj rozlewana z daleka od Twojego domu. Zapakowana w plastikowe butelki owinięte folią, transportowana jest do punktów dystrybucji generując przy tym olbrzymi ślad węglowy. Tymczasem w kranie w kuchni płynie kilkadziesiąt razy tańsza, w nic nieopakowana woda o bardzo zbliżonym składzie mineralnym. Podobnie jak woda w całej Unii Europejskiej spełnia ona normy wody zdatnej do picia bez przegotowania.
• jeżeli potrzebujesz, uzdatniaj wodę w domu – korzystając z dzbanka filtrującego wodę, lub odpowiednich systemów poprawiających jakość wody wodociągowej
• poza domem, na wycieczce używaj butelki z filtrem węglowym – oszczędzasz wodę, pieniądze i środowisko.

Uwaga!! Woda z kranu jest zazwyczaj bezpieczna dla twojego zdrowia. Dla pewności możesz jednak zadzwonić do lokalnego Sanepidu, lub sprawdzić na stronie dostawcy jakość wody wodociągowej.

Dodatkowe sposoby na oszczędzanie wody

• szklanka wody – jeżeli lubisz pić czystą i zimna wodę, to wstaw wcześniej napełniony dzbanek do lodówki. Nalewając wodę prosto z kranu i czekając, aż strumień będzie naprawdę zimny sporo jej marnujesz
• wykorzystaj wodę z zwierzęcej miski – wszyscy posiadacze zwierząt wiedzą, że woda w ich miskach musi być świeża. Wymieniając więc wodę nie wylewaj jej do zlewu, a do doniczki z kwiatkiem
• gotuj jedzenie w niewielkiej ilości wody – nie wypełniaj naczynia po brzegi. Zaoszczędzisz wodę, energię i dodatkowo zachowasz dużo więcej wartości odżywczych i smaku w gotowanych produktach
• użyj wodę po gotowaniu – ta w której gotowałeś makaron, świetnie posłuży do zrobienia ciasta na pizzę, natomiast ta po warzywach, o ile nie zawiera soli, będzie doskonała dla roślin ogrodowych czy też balkonowych. Woda z gotowania ryżu to doskonała płukanka do włosów lub tonik.
• dokładnie wycieraj buty i nie chodź w nich po mieszkaniu – podłoga nie będzie się tak szybko brudzić i unikniesz jej ciągłego mycia.
• ponownie wykorzystaj wodę z prania wykorzystaj do spłukiwania toalety
• wodę z kąpieli czy mycia włosów ze względu na zawartość szamponu lub mydła będzie użyj do mycia podłogi

źródło: materiały prasowe
Efektywne korzystanie z zasobów wodnych, autorzy. licencja CC BY SA 3.0

🏡 Dom ekologiczny
audyt energetyczny, dom energooszczędny, dom inteligentny (smart home,) dom niskoenergetyczny, dom pasywny, domowe (naturalne) środki czystości, energooszczędne ogrzewania (oszczędzanie ciepła), energooszczędne oświetlenie, energooszczędne urządzenia, energooszczędna wentylacja, etykiety energetyczne, etykiety produktów, kuchnia Zero Waste, kosmetyki naturalne (ekologiczne), oszczędzanie energii elektrycznej (prądu), oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody, rośliny oczyszczające powietrze, segregacja odpadów, termomodernizacja budynku, zrównoważone budownictwo

Circular Economy Action Plan (CEAP)
Construction Products Regulation (CPR)

🏛️ Rządowe, ogólnopolskie programy proekologiczne:
Ciepłe Mieszkanie, Czyste powietrze, Mój Prąd, Moja Woda, Stop Smog, Ulga termomodernizacyjna
Dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD)
Net-Zero Industry Act

🛒 Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cyfrowy paszport produktu (Digital Product Passport, DPP), cykl życia produktu (Life Cycle Assesment, LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywa PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive), dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, garderoba kapsułowa (capsule gardrobe), greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), fast homeware, gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), lęk przed wypadnięciem z obiegu (Fear of missing out, FOMO), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, fleksitarianizm, foodsharing, freganizm, jadłodzielnia, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, lodówka społeczna, roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

🧠 Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl

🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie