Atol Bikini – największa katastrofa ekologiczna wywołana próbnym wybuchem jądrowym na świecie

Czas czytania: 5 minut

Kiedy: 1946-1958
Gdzie: Atol Bikini, archipelag Wysp Marshalla

Ostatnia aktualizacja:

Bikini to atol w archipelagu Wysp Marshalla w łańcuchu Ralik Chain. Ma powierzchnię około 6 km² i składa się z 36 wysepek, które otaczają lagunę o powierzchni 594 km². Pomiędzy latami 1946–1958 atol był miejscem przeprowadzenia przez Stany Zjednoczone 23 prób z bronią jądrową, w tym detonacji bomby wodorowej pod kryptonimem Castle Bravo. Ich siłę można dziś oszacować na ponad 42 megatony.

Bomba Castle Bravo

zdetonowana 1 marca 1954 roku okazała się najpotężniejszą bombą wodorową zdetonowaną przez Stany Zjednoczone. Siła eksplozji wyniosła 15 Mt (przewidywano 4-8 Mt), czyli 1000 razy silniej niż bomba zrzucona na Hiroszimę.

Wybuch bomby Castle Bravo doprowadził do największej nuklearnej katastrofy ekologicznej wywołanej próbnym wybuchem jądrowym na świecie.

Promieniotwórcze skażenie środowiska

Ponieważ z 15 Mt 10 Mt pochodziło z rozszczepienia, a tylko 5 z syntezy, po wybuchu Castle Bravo nastąpił ogromny opad radioaktywny, rozchodzący się w kierunku zamieszkanych wysp atolu. W połączeniu z niekorzystnym wiatrem i ogromną siłą eksplozji doszło do skażenia najbliższych wysp. Odległość na jaką wiatr poniósł promieniotwórcze pyły wynosiła od 500 do 600 km.

Ludzie nie mieli pojęcia o zagrożeniu, a skażeniu uległo wiele osób, które wyszły przed domy by obserwować niezwykłe zjawisko jakim była detonacja. Dzieci wybiegły na dwór łapiąc, a nawet połykając opadające białe płatki. Wkrótce potem skóra zaczęła je piec, robiła się czerwona, lub zaczęła odchodzić. Dzieci wymiotowały krwawą mazią i dostawały biegunki.

Amerykanie w cztery dni po eksplozji podjęli decyzję o natychmiastowej ewakuacji całego atolu. U wielu osób zaobserwowano objawy choroby popromiennej: wymioty, biegunki, poparzenia, utratę włosów, ślepotę atomową (uszkodzenia wzroku wywołane promieniowaniem). Do tej pory dokładnie nie wiadomo, ile osób zginęło lub odniosło poważne obrażenia.

Atol Bikini
Atol Bikini / Flickr / @ Peter Minton / CC BY 2.0
Atol Bikini
Atol Bikini / @ NASA / Public Domain

Początkowo sprawa katastrofy nuklearnej i promieniotwórczego opadu została przez amerykańskie media i władze wyciszona, wkrótce jednak na jaw wyszła sprawa kutra japońskiego Daigo Fukuryū Maru (Szczęśliwy Smok Nr 5). Gdy znajdował się on około 140-170 kilometrów od punktu zero, uderzył weń opad radioaktywny. Załoga zapadła na chorobę popromienną. Radiooperator, który był w tym czasie na pokładzie i krzyknął przerażony, że widzi coś większego od słońca, zmarł wkrótce potem.

Japońskie media i opinia publiczna ostro zareagowały na ten incydent. Radiooperatora nazwano pierwszą ofiarą bomby, a atol Bikini drugą Hiroshimą. Całej załodze nadano status ofiar eksplozji atomowej, a rząd zmusił władze amerykańskie do wypłacenia odszkodowań. Amerykanie zobowiązali się również zapłacić odszkodowania mieszkańcom Wysp Marshalla, oraz załodze lotniskowca USS Bairoko, na którym szesnastu członków doznało poparzeń poradiacyjnych, a także grupie naukowców, którzy obserwowali eksplozję z łodzi odległej o 60 km i wkrótce zapadli na chorobę popromienną.

Ofiary opadu wysiedlono i przeniesiono na niezamieszkany atol Utirik. W 1960 roku Amerykanie uznali teren za czysty i możliwy do zamieszkania. Mieszkańcy powrócili na atol Bikini. Potem w 1978 roku ponownie ich przesiedlono na wyspę Kili z uwagi na utrzymujące się skażenie gleby promieniotwórczym cezem, który wchłaniany przez palmy kokosowe stał się przyczyną chorób nowotworowych wśród mieszkańców wyspy, dla których orzech kokosowy stanowił podstawę diety. Skażenie pożywienia było także przyczyną większej umieralności wśród niemowląt.

Podjęto operację oczyszczania atolu, podczas której zebrano około 300 tys. m³ radioaktywnej gleby. Do tej pory organizacje ekologiczne nie mają dostępu do dokumentów zawierających dane z informacją dokąd przewieziono radioaktywna glebę.

Atol Bikini - największa katastrofa ekologiczna wywołana próbnym wybuchem jądrowym na świecie
Eksplozja Castle Bravo/ Public domain

Atol Bikini – 70 lat później

Niemal 70 latach od testów nuklearnych i katastrofy ekologicznej na atolu Bikini odradza się życie. Naukowcy są pod wrażeniem tego, jak flora i fauna atolu uporały się z tym wysoce niekorzystnym środowiskiem. Stephen Palumbi, amerykański naukowiec z Uniwersytetu Stanforda, utrzymuje, że dawny cel testów nuklearnych może kryć w sobie receptę na pokonanie raka.

Naukowców zadziwia stan zdrowia populacji morskiej fauny i flory. W lagunie pływają ławice ryb przemykających między splotami koralowca który ma ogromne rozmiary. Zamierzają zbadać w jaki sposób żywe organizmy są w stanie znieść wysoki poziom skażenia radioaktywnego.

dodatkowe informacje:
Bikini Atoll, bikiniatoll.com
Bikini Atoll, en.wikipedia.org

źródło: materiały prasowe
Bikini (atol), autorzy, licencja CC BY 4.0
To był raj. Amerykanie zamienili go w atomowy poligon
Amerykanie słono zapłacą za sprzątanie swojego Czarnobyla. Prace potrwają nawet do 2102 roku
Naukowcy odkryli pozostałości po wybuchu bomby atomowej w organizmach żyjących w Rowie Mariańskim

Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:

definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), ekobójstwo (ekocyd), ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby

degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw

ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)

zanieczyszczenie środowiska:
bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody

zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał

klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej

Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)

Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

Scroll to Top