Cyrkularność stała się bardzo często używanym pojęciem. Piszą i mówią o niej m.in. przedstawiciele instytucji publicznych w kraju i za granicą, stowarzyszenia działające na rzecz środowiska, a także firmy, które realizują założenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Czy medialna popularność cyrkularności idzie w parze z modą na jej skuteczne wdrażanie?
Jak osiągnąć cyrkularność do 2050 roku?
Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) to koncepcja, która wymaga szczególnej uwagi. Nie tylko ze względu na to, że jest relatywnie nowa, ale także z powodu wartości, które jest w stanie wnieść do życia gospodarczego, społecznego i ekologii. Ograniczone zasoby planety oraz kryzys klimatyczny, związany z nadmierną emisją m.in. dwutlenku węgla do atmosfery, wymagają od nas przejścia z modelu gospodarki linearnej na model cyrkularny. Efektem ma być zeroemisyjna, zrównoważona środowiskowo, wolna od odpadów gospodarka o obiegu zamkniętym.
W marcu 2022 roku Unia Europejska zaproponowała w ramach strategii Zielonego Ładu, aby zrównoważone, bardziej przyjazne dla środowiska produkty, stały się w krajach Wspólnoty swoistą normą (1). Chodzi m.in. o tekstylia, ale nie tylko. Docelowo w zgodzie z modelem cyrkularnym mają rozwijać się branża elektroniczna i ICT, motoryzacja, sektory tworzyw sztucznych i opakowań, budownictwo oraz wiele innych.
Rozporządzenie w tej sprawie określa wymagania, według których produkty mają być bardziej trwałe, niezawodne, nadawać się do ponownego użycia, modernizacji czy naprawy. Chodzi o to, aby były również łatwiejsze w utrzymaniu, renowacji i recyklingu, a także charakteryzowały się energooszczędnością i zasobooszczędnością (2).
Elektronika użytkowa i ICT w koncepcji cyrkularnej
Urządzenia elektryczne i elektroniczne generują w UE strumień odpadów, który każdego roku rośnie o około 2%. Równocześnie szacuje się, że w krajach Wspólnoty recyklingowi poddaje się jedynie około 40 % odpadów elektronicznych (3).
Obecnie instytucje unijne są w trakcie pracy nad przepisami dotyczącymi e-odpadów (4). W listopadzie 2022 roku UE przyjęła dyrektywę w sprawie uniwersalnej ładowarki, a w marcu 2023 Komisja Europejska zaproponowała nowe zasady promujące naprawę towarów.
Najważniejsze z punktu widzenia praktyk cyrkularnych jest wprowadzenie prawnej regulacji dotyczącej elektroniki i ICT. Określi ona wymogi i normy produkcji urządzeń trwałych, które można będzie łatwo naprawiać, modernizować, konserwować, ponownie wykorzystać i recyklingować. Mowa tu m.in. o laptopach, komputerach stacjonarnych, telefonach komórkowych czy tabletach.
FIXIT działa od lat zgodnie z zasadami cyrkularnymi, dostarczając usługi naprawy i refurbishingu sektorowi elektroniki użytkowej. Z mojej perspektywy branża ta jest priorytetowa nie tylko w kontekście wdrażania “prawa do naprawy”, ale i wprowadzania usprawnień na drodze do przetwarzania zużytego sprzętu elektronicznego
tłumaczy Mariusz Ryło, CEO FIXIT
Mniejsza emisja CO2, wzrost gospodarczy i nowe miejsca pracy
Wszystkie działania podejmowane w kierunku budowania gospodarki o obiegu zamkniętym mają swój wymierny cel środowiskowy, społeczny i ekonomiczny. W wielu opracowaniach podkreśla się, że GOZ do 2030 roku zapewni wzrost gospodarczy i nowe, zielone miejsca pracy dla 700 tys. osób na terenie całej Unii.
Projektowanie materiałów i produktów do użytku w obiegu zamkniętym ma także zwiększyć poziom innowacyjności i konkurencyjności w wielu sektorach gospodarki. Ty samym konsumenci otrzymają produkty, które podniosą jakość ich życia, pozwolą zaoszczędzić i wydatki na konsumpcję.
Cyrkularność to również mniejsza emisja CO2 do środowiska.
FIXIT, podążając konsekwentnie w kierunku GOZ, nie tylko działa zgodnie z zasadami zrównoważonego gospodarowania zasobami, w tym energią, ale również regularnie mierzy wpływ firmy na środowisko, w tym ilość gazów emitowanych do atmosfery. To niezwykle ważne, aby przedsiębiorstwa w kontekście przechodzenia na cyrkularność były świadome konsekwencji środowiskowych swoich działań.
wnioskuje Mariusz Ryło z FIXIT
W ramach projektowania praktyk cyrkularnych osiągnięto już w UE bardzo dużo. Kwestią otwartą pozostaje, jak wiele z tych praktyk udało się wdrożyć. Aby zwiększyć poziom realizacji zadań w ramach transformacji potrzebne są nie tylko działania promocyjne, edukacyjne czy wreszcie prawne, ale i żywe zainteresowanie biznesu nowym modelem gospodarczym.
źródło: materiały prasowe
(1) https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_2013
(2) Ibid.
(3) https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/society/20201208STO93325/e-waste-in-the-eu-facts-and-figures-infographic
(4) https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/circular-economy/
(5) https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/economy/20151201STO05603/circular-economy-definition-importance-and-benefits
Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna
ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging
Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne
Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, freganizm, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, Roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)
Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)
Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl
Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie
