Ekspozycja na kontakt z tworzywami sztucznymi skutkuje u morskich ptaków rozległym tworzeniem się tkanki bliznowatej w obrębie jamy brzusznej i przewodu pokarmowego, dowiedli australijscy naukowcy. Plastikoza, będąca patologicznym włóknieniem tkanek, może prowadzić do problemów z trawieniem pokarmu i wchłanianiem składników odżywczych, a w efekcie – skrócenia czasu przeżycia organizmu.
Obecność plastiku w przewodzie pokarmowym może ponadto prowadzić do niewydolności narządowej i chorób autoimmunologicznych. Nie wiadomo jeszcze, czy chorobę można leczyć i czy obserwacje poczynione u ptaków są adekwatne również w stosunku do innych gatunków.
Plastikoza to zwłóknienie wywołane przez plastik. Powtarzające się wystawienie na kontakt z plastikiem powoduje powstawanie rozległych obszarów tkanki bliznowatej w organach. Ponieważ plastik jest ostry, wykazuje tendencję do zaczepiania się i przecinania tkanek miękkich żołądka, a w zranionych miejscach powstają zbliznowacenia. Z czasem te powtarzające się uszkodzenia spowodowane plastikiem mogą prowadzić do powstawania rozległych obszarów tkanki bliznowatej i to zjawisko nazwaliśmy plastikozą.
wyjaśnia Hayley S. Charlton-Howard z Adrift Lab z Tasmanii w Australii
Badanie zostało przeprowadzone przez naukowców na 30 pisklętach burzyka białonogiego z wyspy Lord Howe w Australii. Do udokumentowania wszelkich dowodów zwłóknienia wywołanego w brzuchach ptaków przez tworzywa sztuczne użyto barwienia trichromem Massona. Markerem tworzenia się blizny był natomiast kolagen.
Okazało się, że obecność plastiku w przewodzie pokarmowym zwierząt była silnie związana z rozległym tworzeniem się tkanki bliznowatej i rozległymi zmianami, a nawet utratą struktury tkanki w obrębie błony śluzowej i podśluzowej. Dodatkowo naturalnie występujące w przewodzie pokarmowym niestrawne składniki, takie jak pumeks, nie spowodowały tworzenia się podobnych blizn. Wskazuje to na wyjątkowe właściwości patologiczne tworzyw sztucznych. Stanowi to też punkt wyjścia do badania wpływu na zdrowie innych gatunków, zwłaszcza że okazało się, że plastik, poza bliznowaceniem, powoduje bardzo poważne uszkodzenia gruczołów trawiennych w obrębie żołądka. Gruczoły te odpowiadają za produkcję soków trawiennych, które wspomagają trawienie i wchłanianie składników odżywczych w układzie pokarmowym. Gruczoły te wytwarzają także kwas chlorowodorowy, który zapobiega zakażeniom pasożytniczym w żołądku i rozkłada pokarm. Plastikoza może więc być bardzo szkodliwa dla zdrowia organizmu.
Na poziomie osobniczym uszkodzenia spowodowane przez plastik i plastikozę mogą ograniczać zdolność ptaka do utrzymania zdrowego układu pokarmowego i trawienia pokarmu. Chociaż nie prowadzi to od razu do zgonu, to szereg mniejszych czynników razem składa się na to, że osobnik ma znacznie obniżone szanse przeżycia, co przekłada się na liczebność populacji. Ptaki w zagrożonych populacjach powinny osiągać dojrzałość, aby móc się rozmnażać. Jednak wszystkie ptaki, które badaliśmy, były młode i nie przekroczyły 90 dni życia, więc nie miały jeszcze możliwości wydania na świat potomstwa. Jeśli te ptaki znikają z populacji, zanim to się stanie, to niestety prowadzi to w przyszłości do spadku liczebności populacji. Mamy więc skutki na poziomie osobniczym i populacyjnym.
wskazuje Hayley S. Charlton-Howard
Badania laboratoryjne wykazały, że narażenie na kontakt przewodu pokarmowego z tworzywami sztucznymi może powodować zapalenie tkanek. Podczas ustępowania stanu zapalnego kolagen jest odkładany przez fibroblasty, tworząc tkankę bliznowatą. Nadmierna tkanka bliznowata może się przerodzić w chorobę patologiczną, zwaną zwłóknieniem. Zwłóknienie może natomiast utrudniać funkcjonowanie narządów, przyczyniać się do ich niewydolności, a także jest objawem wielu przewlekłych chorób autoimmunologicznych. Niestety jak dotąd nie wiadomo, czy da się i ewentualnie jak walczyć z plastikozą.
Ponieważ dopiero ją opisaliśmy, nie mamy wystarczającej wiedzy na ten temat, a zagadnienie jest bardzo złożone. Nie wiemy, czy plastikozę da się wyleczyć. Nie wiemy, czy te ptaki są w stanie dożyć do dorosłości, bo badaliśmy młode. Być może ich tkanki mogą z czasem zregenerować się w sposób naturalny. Nie mieliśmy jeszcze możliwości monitorowania ptaków, aby to sprawdzić, dlatego nie mogę powiedzieć, czy jest to uleczalne. Tkanka bliznowata powstaje w naturalnym procesie gojenia, jest więc bardzo trudno znaleźć na nią lekarstwo. Niestety wielu rzeczy jeszcze nie wiemy.
podsumowuje badaczka
Wiadomo jednak, że problem wpływu plastikowych odpadów na organizmy żywe jest niebagatelny. Widać to wyraźnie na przykładzie mórz i oceanów. Rocznie z powodu plastikowych odpadów umiera około 100 mln zwierząt morskich, a do 2050 roku w morzach i oceanach będzie więcej plastiku niż ryb.
źródło: newseria.pl
⚠️ Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:
definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, stres cieplny, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, wieczne chemikalia, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby
degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, koszenie trawników, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw
ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)
zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia
zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał
klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej
Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)
Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie