Kryzys wodny zagraża dobrobytowi i pokojowi w społecznościach i krajach na całym świecie – wynika z raportu UNESCO. Tematem najnowszego dokumentu, zatytułowanego „Water for Prosperity and Peace”, jest analiza współzależności między wodą, dobrobytem i pokojem. Z kolei „Woda dla pokoju” to hasło tegorocznego Światowego Dnia Wody.
Z raportu wynika, że w 2022 roku 2,2 miliarda osób żyło bez dostępu do bezpiecznie zarządzanej wody pitnej, a 3,5 miliarda ludzi nie miało dostępu do odpowiednich usług sanitarnych.
Co więcej, około połowa populacji świata doświadcza poważnego niedoboru wody przynajmniej przez część roku, a jedna czwarta cierpi z powodu „ekstremalnie wysokiego” poziomu stresu wodnego, zużywając ponad 80% swojego rocznego odnawialnego zapasu słodkiej wody. (Pojęcie „stres wodny” opisuje sytuacje, w których zasoby wodne są niewystarczające lub gdy jakość wody nie spełnia podstawowych wymagań ludzi i środowiska.)
W raporcie podkreślono, że woda stanowi podstawę dobrobytu wpływając na zdrowie, edukację, zatrudnienie, bezpieczeństwo żywnościowe i energetyczne oraz ekosystemy podtrzymujące życie. To właśnie dzięki tym korzyściom woda prowadzi do dobrobytu, a sprawiedliwy podział tych korzyści promuje pokój.
Przypomniano też, że kryzysy związane z wodą są ściśle powiązane z wieloma globalnymi wyzwaniami, takimi jak m.in. konflikty zbrojne, pandemie, globalne ocieplenie, hiperinflacja, masowe migracje. W niemal wszystkich przypadkach najbardziej dotkliwe konsekwencje ponoszą najuboższe i najbardziej narażone grupy społeczne.
Jak podano, główną przyczyną zanieczyszczenia wody na całym świecie pozostaje rolnictwo. krajach o niższych dochodach, gdzie ponad 90% ścieków jest odprowadzanych bezpośrednio do środowiska, bez żadnego oczyszczania, każdego dnia ponad 1000 dzieci poniżej piątego roku życia umiera z powodu chorób spowodowanych zanieczyszczoną wodą pitną.
Raport wyjaśnia również złożone związki między wodą a konfliktami zbrojnymi, wskazując, że woda najczęściej była narzędziem, celem lub „ofiarą” działań wojennych, ale rzadko bezpośrednią przyczyną wojen.
Podkreślono też, że współpraca w zarządzaniu transgranicznymi rzekami, jeziorami i wodami podziemnymi może dawać korzyści np. w dzieleniu się kosztami, co z kolei przyczynia się do pokoju i dobrobytu na poziomie lokalnym, narodowym, regionalnym i globalnym.
Raport zwraca uwagę, że wraz z rosnącym dobrobytem zwiększa się dostęp do technologii, co wiąże się z korzyściami, ale też z zagrożeniami. Z jednej strony sztuczna inteligencja (AI) ma potencjał, aby pomóc w zwiększeniu wydajności systemów zaopatrzenia w wodę i urządzeń sanitarnych; jednak z drugiej – konieczne jest opracowywanie nowych planów bezpieczeństwa, aby chronić krytyczną infrastrukturę wodną przed ewentualnymi cyberatakami.
Przypomniano, że sztuczna inteligencja i powiązane z nią technologie wymagają dużych ilości wody do chłodzenia systemów komputerowych, nie wspominając o (często wodochłonnej) energii niezbędnej do samego zasilania sprzętu. Co ciekawe, oszacowano, że aby odpowiedzieć na 20-100 zapytań AI, potrzeba jednego litra wody.
Zaznaczono też, że dostępność wody od dawna jest uznawana za czynnik napędzający wzrost gospodarczy oraz że około 80% osób skrajnie ubogich żyje na obszarach wiejskich, a ich źródła utrzymania i bezpieczeństwo żywnościowe opierają się na zależnym od wody rolnictwie.
Raport przewiduje również, że zmiany klimatu zwiększą częstotliwość i intensywność susz i powodzi i że we wszystkich regionach wystąpią nieodwracalne szkody w ekosystemach słodkowodnych, zaś najpoważniejsze skutki będą odczuwalne w krajach najsłabiej rozwiniętych, na małych wyspach i w Arktyce i szczególnie dotkną społeczności tubylcze, drobnych producentów żywności i gospodarstwa domowe o niskich dochodach.
Publikacja ma stanowić nie tylko alarmujące wezwanie do działania w obliczu globalnych wyzwań związanych z wodą, ale również dawać nadzieję na przyszłość, w której zrównoważone zarządzanie wodą może stanowić podstawę dobrobytu i narzędzie do budowania pokoju, szczególnie w kontekście transgranicznym.
Raport na temat Wody na Świecie – koordynowany przez Program UNESCO Oceny Zasobów Wodnych (UNESCO World Water Assessment Programme), a firmowany przez UN Water, czyli agendę ONZ do spraw wody – jest prezentowany co roku 22 marca.
Dokument opiera się na danych dostarczanych przez kraje członkowskie. Zbiera aktualną wiedzę na temat stanu i sposobów gospodarowania zasobami wody, a także na temat dostępu do urządzeń sanitarnych na świecie. Zawiera też przykłady dobrych praktyk oraz sposobów rozwiązywania problemów związanych z wodą w skali lokalnej i regionalnej. Dzięki temu może stanowić źródło wiedzy oraz inspirację dla zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi – dla wszystkich instytucji podejmujących decyzje w tej dziedzinie.
Pełny tekst raportu jest dostępny pod adresem internetowym.
źródło: naukawpolsce.pl
⚠️ Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:
definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, stres cieplny, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, wieczne chemikalia, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby
degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, koszenie trawników, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw
ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)
zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia
zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał
klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej
Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)
Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie
