Burze w Polsce są coraz gwałtowniejsze

W ostatnich kilkunastu latach obserwujemy w Polsce trend niewielkiego, ale jednak, spadku aktywności burzowej. Jeśli już jednak do nich dojdzie, to zjawiska mogą przybierać ekstremalne natężenie – ocenia badacz groźnych zjawisk pogodowych Artur Surowiecki z Uniwersytetu Warszawskiego.

Jak tłumaczy doktorant z Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego oraz prezes stowarzyszenia Skywarn Polska (Polscy Łowcy Burz), wynika to głównie z procesu ocieplania się klimatu.

Między kołem podbiegunowym północnym a strefą klimatów podzwrotnikowych, czyli południem Europy, maleje gradient termiczny (czyli różnica temperatur mas powietrza). Konsekwencją jest spadek prędkości wiatru, czyli mniejsza dynamika przepływu powietrza w troposferze nad środkową częścią Europy, a więc także w Polsce. Silne i mocno rozbudowane układy burzowe potrzebują do rozwoju jednoczesnego występowania chwiejności atmosfery, jak i odpowiednio dużego zróżnicowania w kierunku i prędkości wiatru pomiędzy poszczególnymi poziomami troposfery. A skoro rzadziej dochodzi do połączenia się stanu równowagi chwiejnej atmosfery z dynamicznym przepływem mas powietrza, to rzadziej tworzą się silne burze.

wskazuje Artur Surowiecki

Kolejnymi czynnikami wpływającymi na rzadsze tworzenie się burz są: niedosyt wilgoci (w związku z występowaniem wyższej temperatury rośnie różnica pomiędzy temperaturą powietrza a temperaturą punktu rosy) oraz blokowanie konwekcji atmosferycznej (czyli unoszenia się ciepłych i wilgotnych porcji powietrza, z których rozwijają się chmury burzowe) poprzez inwersję temperatury w dolnej części atmosfery (gdy temperatura wraz z wysokością rośnie, a nie maleje, co jest normą).

W ocenie Surowieckiego tegoroczny sezon burzowy jak dotąd jest „dość spokojny” w porównaniu z poprzednimi latami. Generalnie względem ostatnich nawet kilkudziesięciu lat nie dzieje się dużo. Z jednej strony to dobrze, ale z drugiej strony to bardzo zastanawiające, dlaczego burz jest mniej niż to było zazwyczaj.

Jedną z możliwych przyczyn jest rekordowo ciepły rok na całej Ziemi.

Oczywiście na tempo globalnego wzrostu temperatury wpływa przede wszystkim działalność człowieka, jednak nie tylko. Na przykład przed rokiem doszło do gigantycznego wybuchu wulkanu na Pacyfiku, co spowodowało wyrzut do stratosfery ogromnej ilości pary wodnej, która pozostanie tam przez kilkanaście lat. Jako że para wodna jest gazem cieplarnianym, efekt nasilenia ocieplenia klimatu jest i będzie widoczny. Oprócz temperatury powietrza wyjątkowo wysoka jest też temperatura oceanów, np. Ocean Atlantycki jest w tym roku rekordowo ciepły.

mówi Surowiecki

Artur Surowiecki zajmuje się badaniem groźnych zjawisk atmosferycznych towarzyszącym burzom.

W tej chwili przedmiotem moich badań są mezoskalowe układy konwekcyjne, czy też superkomórki burzowe, które są przyczyną występowania groźnych zjawisk współtowarzyszących takich jak nawalne opady deszczu, opady dużego gradu, huraganowe porywy wiatru czy tornada. Zajmuję się badaniem tych zjawisk w Polsce i Europie, oceniając ich częstość występowania, trendy zmian w częstości oraz w stopniu nasilenia.

opisuje badacz

W badaniu burz najbardziej fascynuje go dynamika tych zjawisk.

Na przykład w ostatnich dniach widziałem, jak groźnie zapowiadająca się burza nagle przede mną osłabła i następnie zanikła, a zza chmur wyszło słońce. Próba wyjaśnienia przyczyn takiego zachowania się tych zjawisk jest dla mnie niezwykle interesująca.

podkreśla

Pytany o to, czy naukowcy więcej wiedzą niż nie wiedzą na temat burz, opowiada się raczej za drugą opcją.

Wciąż bardzo dużo nie wiemy na temat burz, skoro nawet nie potrafimy na 24 godziny do przodu zaprognozować dokładnego nasilenia i miejsca rozwoju systemów konwekcyjnych. Oczywiście musimy tu zaznaczyć, że są to zjawiska punktowe obejmujące niewielkie obszary i tak naprawdę wynik działania modelu numerycznego pogody mówi nam jedynie o prawdopodobieństwie np. miejsca, w którym rozwinie się potencjalna burza. Jeśli jednak model prognozuje układ burzowy o konkretnych cechach w jednym miejscu, a ostatecznie rozwija się on kilkadziesiąt kilometrów dalej i to jeszcze z innymi cechami, to jednak do doskonałości wciąż daleko. Nadzieję na poprawę tego stanu rzeczy dają nowe metody modelowania stanu atmosfery opierające się m.in. na wielowymiarowych sieciach neuronowych.

zauważa

Artur Surowiecki interesuje się burzami również w swoim wolnym czasie – jest współzałożycielem i prezesem Stowarzyszenia Skywarn Polska, znanego również jako Polscy Łowcy Burz.

Obecnie aktywnie działa u nas około 35 osób, natomiast mamy ogromną rzeszę obserwatorów, którzy na bieżąco raportują nam występowanie nietypowych zjawisk atmosferycznych czy zdarzeń meteorologicznych wartych uwagi.

podsumowuje badacz burz

źródło: naukawpolsce.pap.pl, Agnieszka Kliks-Pudlik

⛈️ Zmiany klimatu – dodatkowe informacje:
carbon offset, dekarbonizacja, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), depresja klimatyczna (ekolęk, lęk klimatyczny), fakty i mity klimatyczne, handel emisjami CO2, hipoteza pistoletu metanowego, naturalna zmienność klimatu, neutralność klimatyczna, neutralność węglowa, odnawialne źródła energii, rekompensata węglowa, sekwestracja CO2, ślad ekologiczny, ślad węglowy, ślad wodny, węglowy rezerwuar, zielona transformacja energetyczna, zielony rozwój, zrównoważony rozwój

🌡️ efekt cieplarniany, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie
dwutlenek węgla, freony (chlorofluorowęglowodory CFC), metan, ozon, podtlenek azotu

międzynarodowe organizacje, petycje, protokoły, umowy:
Europejski System Handlu Emisjami (EU ETS), Europejski Zielony Ład, funduszu Loss and Damage, Green Climate Fund, Konferencje Stron COP (Conferences of the Parties), Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change IPCC), Petycja Oregońska, Porozumienie Paryskie, Protokół z Kioto, Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (United Nations Framework Convention on Climate Change – UNFCCC, FCCC)

zagrożenia ekologiczne związane z zmianami klimatu:
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, El Niño, ekstremalne zjawiska, gatunki zagrożone wyginięciem, geoinżynieria klimatu, gwałtowne zmiany pogody, huragany, kwaśny deszcz, La Niña, miejska wyspa ciepła, migracje gatunków, migracja ludności, ocieplenie oceanu, odtlenienie oceanu, osuwiska i tsunami, otwarcie nowych szlaków handlowych, paliwa kopalne, podtopienia, powodzie, punkty krytyczne w ziemskim systemie klimatycznym, pustynnienie, redukcja morskiej pokrywy lodowej (zmniejszenie zasięgu i frekwencji lodu morskiego), sprzężenia zwrotne w ziemskim systemie klimatycznym, straty ekonomiczne, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, topnienie wiecznej zmarzliny, ubożenie (utrata) różnorodności biologicznej, wydłużony okres wegetacyjny roślin, wylesianie (deforestacja), wymieranie gatunków, wzrost poziomu mórz i oceanów, wzrost śmiertelności, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zmniejszony dopływ słodkiej wody, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie środowiska, zmiana (modyfikacja) cyrkulacji atmosferycznej, zmiana cyrkulacji termohalinowej (zaburzenie cyrkulacji oceanicznej), zwiększenie produkcji rolnej, zwiększenie powierzchni tundry w Arktyce, zwiększony zasięg występowania wektorów przenoszących zakaźne drobnoustroje (rozprzestrzenianie się chorób)

🧠 Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕

🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl

🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

Scroll to Top