Nawet o 6 stopni Celsjusza wzrosła temperatura wody w arktycznej rzece Fuglebekken na Svalbardzie na przestrzeni lat 2005-2022. Naukowcy z Instytutu Geofizyki PAN, którzy badali tę zmienność podkreślają, że aż tak dużych wzrostów się nie spodziewali.
Badania przeprowadził zespół hydro-klimatologów w składzie: mgr Marta Majerska (doktorantka), prof. Marzena Osuch i dr Tomasz Wawrzyniak, którzy od lat zajmują się obiegiem wody w zlewniach w okolicy Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na południo-zachodnim Spitsbergenie.
Wyniki ich ostatnich badań, opublikowane w czasopiśmie „Science of The Total Environment”, dowodzą, że reżim termiczny zlewni Fuglebekken jest wrażliwy na zachodzące zmiany klimatyczne.
Region Arktyki jest szczególnie narażony na skutki zmian klimatu, a obserwacja temperatury wody w strumieniach arktycznych dostarcza cennych informacji o zachodzących tam procesach.
podkreślają badacze
Wspomniany reżim termiczny to charakterystyczny, rytmiczny przebieg temperatury wody w rzece w ciągu roku, ustalony na podstawie wieloletnich obserwacji.
Reżim ten w przypadku badanych przez nas rzek Arktyki wykazuje dużą zmienność sezonową i wieloletnią. Na temperaturę wody w rzece wpływają czynniki meteorologiczne, hydrologiczne, a także rodzaj zasilania rzeki. Ponadto, warto pamiętać, że rzeki są tu aktywne tylko podczas stosunkowo krótkiego lata np. rzeka Fuglebekken jest zazwyczaj aktywna od czerwca do września.
tłumaczą badacze
Naukowcy przeanalizowali zmienność obserwowanych temperatur wody zebranych w ciągu okresów letnich w latach 2012-2022 i poddali je analizom dwoma metodami (m.in. z wykorzystaniem uczenia maszynowego). Badania opierały się o stały monitoring meteorologiczny prowadzony w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund oraz o wieloletnie badania hydrologiczne prowadzone przez badaczy w sezonie letnim.
Wyniki przeprowadzonych analiz wskazują, że z temperaturą wody w rzece Fuglebekken najbardziej powiązana jest temperatura gruntu i usłonecznienie, co nie było dla badaczy zaskoczeniem.
Jednak nie spodziewaliśmy się tak dużych wzrostów temperatury wody, które pod koniec czerwca wynosiły nawet +6,0°C dla okresu 2005-2022. Wcześniejsze roztopy śniegu i wyższa temperatura powietrza i gruntu, które prowadzą do wzrostu temperatury wody w strumieniach mają niewątpliwie ogromny wpływ na ekosystemy arktyczne.
podkreślają badacze
Otrzymane wyniki wykazały statystycznie istotny wzrost temperatury wody w ciągu całego sezonu letniego.
Zmiany te wynoszą od 0,5 do 3,5 °C na dekadę. Największy wzrost temperatury wody odnotowano w drugiej połowie czerwca, co wiąże się z wcześniejszymi roztopami śniegu. W drugiej połowie lipca i sierpnia, w okresie niżówki, wzrosty temperatury wody są powiązane z wyższą temperaturą powietrza i gruntu. We wrześniu zmiany temperatury wody są skorelowane nie tylko z wyższą temperaturą powietrza, ale również ze wzrostem opadów.
zauważają naukowcy
Dodają, że temperatury wody w rzece Fuglebekken i tak są stosunkowo wysokie jak na rzekę z obszaru Wysokiej Arktyki: maksymalne roczne temperatury wody wynosiły od 11,3 °C w 2012 do 17,8°C w 2020, a wartości te są wyższe niż obserwowana temperatura powietrza w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund.
W kolejnych badaniach naukowcy planują rozszerzenie przeprowadzonych analiz o dane z innych rzek z okolic Polskiej Stacji Polarnej Hornsund.
Naukowcy z Zakładu Hydrologii i Hydrodynamiki oraz Zakładu Badań Polarnych i Morskich IGF PAN przypominają, że temperatura wody w strumieniach odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu i utrzymaniu zdrowych ekosystemów – oddziałuje na wiele parametrów fizykochemicznych i biologicznych, określając tym samym rozmieszczenie i liczebność gatunków w siedliskach rzecznych, ale także poza nimi.
Z tego powodu, coraz lepsze rozpoznanie warunków hydro-klimatycznych Archipelagu Svalbard oraz ich ocena są jednymi z najważniejszych potrzeb badawczych w Arktyce.
Poprzez nasze pomiary, modelowanie i publikacje dostarczamy dowodów na zmiany klimatu oraz ich wpływ na funkcjonowanie zlewni rzecznych. Temperatura wody jest jednym z istotnych wskaźników tych zmian, dlatego badania w tym zakresie są kluczowe dla zrozumienia aktualnych i przyszłych zmian środowiska Arktyki.
podsumowują badacze z IGF PAN
źródło: naukawpolsce.pl, Agnieszka Kliks-Pudlik
⛈️ Zmiany klimatu – dodatkowe informacje:
carbon offset, dekarbonizacja, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), depresja klimatyczna (ekolęk, lęk klimatyczny), fakty i mity klimatyczne, handel emisjami CO2, hipoteza pistoletu metanowego, naturalna zmienność klimatu, neutralność klimatyczna, neutralność węglowa, odnawialne źródła energii, rekompensata węglowa, sekwestracja CO2, ślad ekologiczny, ślad węglowy, ślad wodny, węglowy rezerwuar, zielona transformacja energetyczna, zielony rozwój, zrównoważony rozwój
🌡️ efekt cieplarniany, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie
dwutlenek węgla, freony (chlorofluorowęglowodory CFC), metan, ozon, podtlenek azotu
międzynarodowe organizacje, petycje, protokoły, umowy:
Europejski System Handlu Emisjami (EU ETS), Europejski Zielony Ład, funduszu Loss and Damage, Green Climate Fund, Konferencje Stron COP (Conferences of the Parties), Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change IPCC), Petycja Oregońska, Porozumienie Paryskie, Protokół z Kioto, Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (United Nations Framework Convention on Climate Change – UNFCCC, FCCC)
zagrożenia ekologiczne związane z zmianami klimatu:
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, El Niño, ekstremalne zjawiska, gatunki zagrożone wyginięciem, geoinżynieria klimatu, gwałtowne zmiany pogody, huragany, kwaśny deszcz, La Niña, miejska wyspa ciepła, migracje gatunków, migracja ludności, ocieplenie oceanu, odtlenienie oceanu, osuwiska i tsunami, otwarcie nowych szlaków handlowych, paliwa kopalne, podtopienia, powodzie, punkty krytyczne w ziemskim systemie klimatycznym, pustynnienie, redukcja morskiej pokrywy lodowej (zmniejszenie zasięgu i frekwencji lodu morskiego), sprzężenia zwrotne w ziemskim systemie klimatycznym, straty ekonomiczne, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, topnienie wiecznej zmarzliny, ubożenie (utrata) różnorodności biologicznej, wydłużony okres wegetacyjny roślin, wylesianie (deforestacja), wymieranie gatunków, wzrost poziomu mórz i oceanów, wzrost śmiertelności, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zmniejszony dopływ słodkiej wody, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie środowiska, zmiana (modyfikacja) cyrkulacji atmosferycznej, zmiana cyrkulacji termohalinowej (zaburzenie cyrkulacji oceanicznej), zwiększenie produkcji rolnej, zwiększenie powierzchni tundry w Arktyce, zwiększony zasięg występowania wektorów przenoszących zakaźne drobnoustroje (rozprzestrzenianie się chorób)
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie
