Uwalnianie do środowiska naturalnego ocalonych przed śmiercią rysi to dobre rozwiązanie, wspierające lokalne populacje tych drapieżników – wskazują eksperci po analizach losów 66 rysi uwolnionych po rehabilitacji. Warunkiem jest profesjonalna rehabilitacja tych dzikich zwierząt.
Po stuleciach tępienia rysie eurazjatyckie zostały objęte ochroną w wielu europejskich krajach. Podobnie stało się w Polsce, gdzie drapieżniki te, będące wcześniej gatunkiem łownym, objęto ścisłą ochroną w 1995 roku, przychylając się do postulatów organizacji przyrodniczych i naukowców. Ochrona rysi w tak gęsto zaludnionym i pofragmentowanym przez drogi i zabudowę kontynencie jak Europa jest jednak ogromnym wyzwaniem. Badacze poszukują więc kolejnych sposobów odtwarzania populacji dzikich kotowatych. Ostatnie analizy pokazały, że pomocniczą metodą jest rehabilitacja i uwalnianie do środowiska naturalnego osieroconych rysi.
Zespół 40 badaczy z 18 krajów przeanalizował losy 320 osieroconych kociąt rysi odnalezionych w latach 1975-2022 w Europie, w tym dziesięciu pochodzących z Polski. Na tej podstawie powstały rekomendacje dotyczące postępowania w tego typu przypadkach. Wyniki badań ukazały się właśnie w czasopiśmie „PLOS ONE”.
Kocięta pozostają pod opieką matki około roku. W tym czasie samica karmi je wpierw mlekiem, a następnie podprowadza do upolowanych przez siebie ofiar, którymi są najczęściej dzikie ssaki kopytne, np. sarny.
Osierocone kocięta, pozbawione dostaw pokarmu, często zbliżają się do ludzkich siedzib, gdzie podjadają karmę wystawianą dla zwierząt domowych lub podejmują próby polowań na inwentarz. Niektóre z odnalezionych rysiątek znajdowały się w jeszcze bardziej dramatycznych okolicznościach, np. jednego uratowano od utonięcia, a kolejny zabłąkał się do kolejowego tunelu. Najczęściej odnajdowano je w październiku i listopadzie, gdy młode są w wieku 6-7 miesięcy, ale trafiały się także osobniki liczące zaledwie kilka dni. Większość osieroconych kociąt była wyczerpana i niedożywiona, część – ranna.
Największym zaskoczeniem dla badaczy było skrajnie odmienne podejście do osieroconych rysi w różnych europejskich krajach. Nie wszędzie bowiem podejmowano próby ich ratowania. W najgorszej sytuacji były młode rysie w Szwajcarii, gdzie 39 kociąt pozostawiono w lesie bez pomocy, a aż 37 zabito ze względu na niedostatek ośrodków rehabilitacji lub brak politycznej woli, by im pomagać. W innych krajach większość osieroconych rysi starano się ratować. Jednak ich zły stan zdrowia spowodował, że 66% padło. Te, które udało się wyleczyć i zrehabilitować, uwalniano z powrotem do środowiska naturalnego lub umieszczano w ogrodach zoologicznych i zwierzyńcach.
Naukowcy, wykorzystując różne metody, prześledzili losy 66 uwolnionych po rehabilitacji rysi. Dwie trzecie z nich przeżyło co najmniej rok, a dziesięć osobników rozmnożyło się przynajmniej raz. Jednym z najważniejszych czynników zwiększających sukces w powrocie do natury uwalnianych rysi była ich masa ciała, im ryś był cięższy, tym większe były jego szanse na przeżycie.
Badania te jednoznacznie pokazały, że warto podejmować próby ratowania osieroconych rysi. Aby takie działania miały szanse na powodzenie, potrzebne są jednak profesjonalne ośrodki rehabilitacji dzikich zwierząt mające warunki do ratowania i leczenia dużych drapieżników oraz stałą współpracę z osobami badającymi ten gatunek.
mówi współautor publikacji dr hab. Robert Mysłajek, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i wiceprezes Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”
W Polsce udane akcje ratowania osieroconych rysi prowadziło Stowarzyszenie dla Natury „Wilk” we współpracy z Fundacją Mysikrólik, która prowadzi ośrodek rehabilitacji dzikich zwierząt w Bielsku-Białej. Dzięki ich działaniom trzy osierocone rysie, dwa z Karpat i jeden z Roztocza, zostały przywrócone naturze.
Dzięki obrożom telemetrycznym, w które wyposażaliśmy rysie przed uwolnieniem, na bieżąco śledziliśmy ich losy i wiedzieliśmy, jak radzą sobie na wolności. Okazało się, że rysie bez żadnych problemów zdobywały pokarm i wyszukiwały bezpieczne, oddalone od siedzib ludzkich schronienia w lesie.
zwraca uwagę współautorka badań dr hab. Sabina Nowak – profesorka Uniwersytetu Warszawskiego i prezeska Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”
Przywracanie do środowiska naturalnego zrehabilitowanych rysi jest lepszą metodą od odławiania dzikich rysi i przesiedlaniu ich na nowe tereny, ponieważ nie uszczupla populacji źródłowych – podkreślają naukowcy.
Obecnie pogłębione badania nad możliwością wykorzystaniem w ochronie populacji dużych drapieżników osobników uratowanych z wypadków lub osieroconych, a następnie poddanych rehabilitacji, prowadzone są w ramach wspólnego projektu Wydziału Biologii UW i Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”, współfinansowanego przez MNiSW w ramach programu „Doktorat wdrożeniowy”.
źródło: naukawpolsce.pl
🌍 Ekologia, przyroda, środowisko – dodatkowe informacje:
agrocenoza, agroleśnictwo, atmosfera, biocenoza, biodegradacja, biofilia, biofobia, biologia, biom, bioróżnorodność, biosfera, biotop, błękitna planeta Ziemia, czwarta przyroda, drzewa, ekologia, ekoaktywizm, ekologizm, ekopolityka, ekosystem, ekozofia, eukarionty, ewolucja, fauna, fitocenoza, flora, gatunek, geosfera, habitat, hydrosfera, kalendarz ekologiczny, kalendarium wydarzeń ekologicznych, klimaks, koszenie trawników, krajobraz, las pierwotny, litosfera, łąka, mała retencja, martwe drewno, miedza, mikroorganizm, mokradło, natura, obszary siedliskowe, ochrona bierna, ochrona czynna, ochrona przyrody, ochrona środowiska, oczyszczanie ścieków, organizm, pastwisko, park ciemnego nieba, pedosfera, populacja, powłoka ziemska, prawa zwierząt, przyroda, reintrodukcja, renaturalizacja, rekultywacja, renaturyzacja, restytucja, retencja, rewilding (zdziczanie, zadziczanie), rewitalizacja, rolnictwo ekologiczne, rolnictwo ekstensywne, rolnictwo regeneratywne, sieć troficzna, siedlisko, sozoligia, stanowisko, starodrzew, struktura ekosystemu, sukcesja, środowisko: przyrodnicze (naturalne), antropogeniczne, sztuczne, zdegradowane, torfowisko, trzeci krajobraz, turystyka ekologiczna, woda, wszechświat, zadrzewienia śródpolne, zasoby naturalne, Ziemia, zoocenoza, życie
🌱 formy ochrony przyrody w Polsce:
Obszar Natura 2000, obszar chronionego krajobrazu, ochrona gatunkowa roślin zwierząt i grzybów, park krajobrazowy, park narodowy, pomnik przyrody, rezerwat przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo–krajobrazowe
ekologiczne idee:
filozofia Leave No Trace, kodeks (dekalog) podróżnika, głęboka ekologia, Hipoteza Gai, Wildlife Selfie Code
konwencje, traktaty, konferencje, święta:
Agenda 21
Dyrektywy ws. jakości powietrza (AAQD)
Rozporządzenie UE przeciwko wylesianiu European Union Deforestation Regulation (EUDR)
Konwencją Helsińską HELCOM (Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku)
Konwencja Jamajska (Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza)
Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk – Konwencja Berneńska
Konwencja Londyńska (Konwencja o zapobieganiu zanieczyszczeniu mórz przez zatapianie odpadów i innych substancji)
Konwencja MARPOL (Międzynarodowa Konwencja o Zapobieganiu Zanieczyszczaniu Morza Przez Statki)
Konwencją Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza (United Nations Convention on the Law of the Sea, UNCLOS)
Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt – Konwencja Bońska CMS
Konwencja o różnorodności biologicznej CBD
Konwencja Ramsarska
Konferencja i deklaracja Sztokholmska ONZ
Konwencja Waszyngtońska CITIES
Konwencja Wiedeńska w Sprawie Ochrony Warstwy Ozonowej
Konwencja w Sprawie Ochrony i Lista Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody IUCN
Nature Restoration Law
Porozumienie o ochronie populacji europejskich nietoperzy EUROBATS
Porozumienie o ochronie małych waleni Bałtyku Północno-Wschodniego Atlantyku Morza Irlandzkiego i Morza Północnego ASCOBANS
Porozumienie Paryskie
Protokół z Kioto
Protokół z Montrealu (Protokół Montrealski)
Ramowa dyrektywa wodna
Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu UNFCCC
Strategia Różnorodności Biologicznej w UE do 2030
Szczyt Ziemi 1992 (Earth Summit 1992)
Szczyt Ziemi 2002 (The World Summit on Sustainable Development)
Światowy Dzień Środowiska
Traktat o przestrzeni kosmicznej (Outer Space Treaty)
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie