Ekojazda (ecodriving) – podstawowe zasady jazdy ekonomicznej

Ekojazda to ekonomiczna i ekologiczna technika jazdy samochodem, a zarazem odpowiednia taktyka poruszania się na drodze, korzystna dla portfela i środowiska naturalnego. Jeżeli ecodriving jest mądrze stosowany, czyli kierowca planuje jazdę, odpowiednio wcześniej przewiduje manewry, to może poruszać się samochodem sprawnie, płynnie i w rezultacie oszczędzać paliwo.

Uwaga! Zanim przeczytasz poniższy artykuł
Pamiętaj, ze ekojazda to nie oszczędzanie paliwa na siłę, kosztem trwałości samochodu, bezpieczeństwa lub znacznego obniżenia prędkości jazdy. Celem powinno być oszczędzanie paliwa, przy jeździe z takimi samymi średnimi prędkościami jak dotąd, w sposób bardziej świadomy, kontrolowany, oraz bezpieczniejszy. 
Ekojazda to przede wszystkim świadoma jazda, a także umiejętność optymalnego wykorzystania jednostki napędowej. Technika ekojazdy polega na stosowaniu działań opartych o znajomość podstaw fizyki, oraz zasad działania silnika.

Rodzaje pojazdów w których można stosować zasady ekojazdy

Ecodriving można stosować w pojazdach napędzanych wszelkimi rodzajami silników: benzynowych, wysokoprężnych, napędzanych LPG, CNG, hybrydowych, oraz elektrycznych. Technika ekojazdy jest równie skuteczna zarówno w samochodach osobowych, jak i w autach dostawczych, autobusach, oraz pojazdach ciężarowych. We wszystkich rodzajach pojazdów główne zasady ekojazdy pozostają te same, różnią się jedynie szczegółami.

Ekologiczny styl jazdy pozwala zaoszczędzić nawet 1,5 litra benzyny lub oleju napędowego na każde przejechane 100 kilometrów.

W samochodach elektrycznych i hybrydowych energia w bateriach też musi być wytworzona. Nie jest więc tak, że możemy jeździć nieekonomicznie w przeświadczeniu, że skoro nie zużywamy paliwa i nie produkujemy spalin, to nie wpływa to niekorzystnie na środowisko. Marnowanie energii zawsze jest marnowaniem energii, bez względu na jej źródło. Poza względami ekologicznymi ekojazda samochodem elektrycznym pozwala przejechać więcej na jednym ładowaniu, co przekłada się na wygodę, niższe ksozty użytkowania auta, ale także pozwala planować dalsze podróże.

Jak oszczędzać paliwo – podstawowe zasady ekojazdy

Jak oszczędzać paliwo, czyli jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne i co ty możesz zrobić dla własnego portfela, Błękitnej Planety, ochrony środowiska naturalnego i przyrody.

Większość samochodów pokazuje, jakie spalanie ma samochód. Warto zatem obserwować to w trakcie podróży. To świetne narzędzie do nauki, jak być bardziej ekonomicznym kierowcą.

Zastanów się czy na pewno musisz jechać

Zanim użyjesz samochodu zastanów się, czy na pewno musisz z niego korzystać? Może warto przejść się pieszo, albo wsiąść na rower. Wiadomo, że nie zawsze się nie da, ale spacer do pobliskiego sklep będzie lepszy dla zdrowia, środowiska i własnego portfela.

Samochód pali najwięcej na pierwszych 2-3 kilometrach od uruchomienia zimnego silnika. W ciepłe dni jest to mniej zauważalne, niż w chłodne. Unikaj zatem korzystania z samochodu w sytuacjach, gdy w zupełności wystarczą własne nogi lub rower.

dodatkowe informacje:
W podróży – 15 ekoporad jak oszczędzać przyrodę i środowisko podczas przemieszczania się z miejsca na miejsce
Na wakacjach – Kodeks czyli dekalog podróżnika. 8 przykazań dla ekoturystów, 32 ekoporad dla tych którzy chcą poznawać świat, podróżować ekologicznie i etycznie

Zadbaj o stan techniczny samochodu

Ekonomiczna jazda zależy od stanu technicznego pojazdu. Większe spalanie wynika często z zaniedbań serwisowych, dlatego regularnie wykonuj przeglądy serwisowe. Silnik musi być sprawny i dobrze wyregulowany, a zawieszenie i hamulce nie mogą generować dodatkowych oporów toczenia.

Przynajmniej raz w roku odwiedź warsztat, żeby zweryfikować stan techniczny pojazdu, wymienić płyny eksploatacyjne, filtr powietrza, paliwa czy zużyte części. Regularna wymiana oleju też jest w tym względzie ważna, ponieważ trzeba przestrzegać interwałów zalecanych przez producenta samochodu.

Prawidłowa eksploatacja samochodu przekłada się na korzyści dla bezpieczeństwa, kieszeni, oraz środowiska naturalnego.

dodatkowe informacje:
Ekonomiczna eksploatacja samochodu

Sprawdź stan i ciśnienie opon

Stan i ciśnienie opon ma wpływ na spalanie. Jeśli są zużyte lub jest w nich zbyt niskie ciśnienie, to będzie się to odbijało nie tylko na bezpieczeństwie, ale również na spalaniu.

Pamiętaj, że ciśnienie powietrza w oponach samo z siebie nie rośnie, naturalny jest stopniowy spadek ciśnienia. Jeżeli zakładałeś letnie opony na początku maja, to możesz śmiało założyć, że trzeba je dopompować. Warto tego pilnować bo w ten sposób oszczędzamy nie tylko paliwo, ale i opony.

• napompuj opony do wartości zalecanych przez producenta samochodu – odpowiednie informacje znajdziesz na nalepce umieszczonej we wnęce drzwi kierowcy lub na klapce wlewu paliwa.
• pamiętaj żeby ciśnienie w oponach nie było ono niższe od zalecanego – wtedy pojazd spala więcej paliwa, niż jest to potrzebne. Wyższe ciśnienie powietrza to niższe opory toczenia – dzieje się tak dlatego, że miejsce styku opon z asfaltem jest niewielkie. Dzięki temu zmniejsza się spalanie.
• jadąc w dalszą trasę załadowanym autem podnieś ciśnienie – zgodnie z tabelką producenta samochodu umieszczoną na słupku albo na klapce wlewu paliwa. Pamiętaj że im bardziej załadowany samochód, tym więcej ciśnienia potrzebują nasze opony.
• wybieraj opony o niskim oporze toczenia – pomoże w tym tzw. unijna etykieta energetyczna, która towarzyszy każdej nowej oponie
• załóż opony w rozmiarze zalecanym przez producenta – żeby zmniejszyć zużycie paliwa załóż węższe opony, ale takie które dopuszcza producent

Uwaga! System kontroli ciśnienia powietrza w kołach nie wyręcza cię od jego manualnego sprawdzania, gdyż reaguje on dopiero na znaczący spadek ciśnienia, który jest równoznaczny z awarią.

Opróżnij bagażnik

Zanim ruszysz w drogę sprawdź zawartość bagażnika. Koniecznie pozbądź się tego, co nie jest niezbędne w podróży. Badania pokazują, że 25 kg dodatkowego bagażu to wzrost zużycia paliwa o 1%.

Zdejmij bagażnik dachowy

Na zużycie paliwa wpływa nie tylko styl jazdy kierowcy, ale także takie elementy, jak bagażnik dachowy czy przewożenie rowerów. Osłabiają one aerodynamikę pojazdu i w ten sposób powodują większe spalanie. Jeśli nie korzystasz z bagażnika dachowego lub na rowery zdemontuj go na okres jesienno-zimowy.

Co powoduje wzrost spalania paliwa:

• boks dachowy: 10-20%
• belki poprzeczne: 3-5%
• rowery na dachu auta: 40%
• rowery na bagażniku hakowym: 15%

Jeśli kupujesz bagażniki do przewożenia rowerów, zamiast belek i uchwytów dachowych rozważ inwestycję w hak holowniczy i platformę do transportu rowerów na haku. Taka metoda transportu rowerów jest wygodniejsza i generuje niższe opory aerodynamiczne. Dodatkowo bagażnik do wożenia rowerów na haku wykorzystasz bez problemu w kolejnych samochodach, podczas gdy bagażnik dachowy prawdopodobnie będzie z nowym autem niekompatybilny.

Tankuj do pełna, ale nie pod korek

Lepszy jest większy, jednorazowy wydatek, niż kilka mniejszych. Tankowanie wiele razy, za niewielkie kwoty to strata czasu i paliwa, niezbędnego na dojazd do stacji. Pojedyncza wizyta przy dystrybutorze nie zajmuje zbyt długo, ale jeśli zsumujemy łączny czas i koszt kilku krótszych wizyt, może się okazać, że w ciągu kilku miesięcy uda nam się realnie zaoszczędzić. Poza tym, dla samochodu lepiej jest, gdy jeździmy z pełnym bakiem. Niski poziom paliwa, w niektórych wypadkach może zmuszać pompę paliwową do bardziej wytężonej pracy. W baku może zgromadzić się wilgoć, a gdy regularnie suszymy zbiornik paliwa jazdą na rezerwie, zwiększamy szanse na zassanie zanieczyszczeń i osadów z dna baku.

Tankowanie pod tzw. korek to taktyka może i opłacalna w krótkim horyzoncie czasowym, bo chcemy uchronić się przed kolejnymi podwyżkami, ale jednak niezdrowa dla naszego auta. Może prowadzić do poważnych awarii związanych z układem paliwowym. Zgodnie z zaleceniami producentów tankować należy jedynie do momentu pierwszego odbicia pistoletu dystrybutora.

Warto wiedzieć, że choć po uruchomieniu silnika paliwo pobrane przez pompę nie jest tłoczony tylko do cylindrów. Trafia tam tylko niewielka dawka, a nadmiar paliwa jest kierowany z powrotem do baku. Po drodze chłodzi i smaruje elementy układu wtryskowego.

Jeśli zbiornik jest zatankowany po sam korek, to wówczas tworzy się duże podciśnienie, które może być szkodliwe dla układu paliwowego. Ponadto zbyt duża ilość paliwa może doprowadzić do uszkodzenia elementów układu odpowietrzenia zbiornika, który do silnika odprowadza opary paliwa. Może zostać również uszkodzony filtr węglowy, którego zadaniem jest pochłanianie oparów paliwa.

Nie jedź na rezerwie

Niektórzy kierowcy zanim zatankują samochód potrafią na rezerwie przejechać kilkadziesiąt kilometrów. Tymczasem zbyt mała ilość paliwa w baku jest szkodliwa dla wielu podzespołów pojazdu. Zbiornik na paliwo to główny element samochodu, w którym gromadzi się woda. Skąd się ona tam bierze? Otóż przestrzeń zbiornika wypełnia powietrze, które w wyniku zmian temperatury skrapla się i powstaje wilgoć. Blaszane ścianki nagrzewają się i schładzają nawet zimą. To idealne warunki, aby od wewnętrznej strony zbiornika pojawiła się wilgoć. Woda zawarta w paliwie może skutecznie unieruchomić samochód szczególnie zimą. Jeżeli wody w układzie paliwowym jest dużo, to już przy niewielkich przymrozkach mogą się w nim utworzyć się korki lodowe blokujące przepływ paliwa.

Nie otwieraj szyb

Chociaż jazda po wiejskich drogach z opuszczonymi szybami może być przyjemna, przy wyższych prędkościach ma to ogromny wpływ na emisję spalin. Wynika to z faktu, że aby pokonywać zwiększony opór powietrza spowodowany przez otwarte okna, samochód będzie zużywał więcej paliwa, a tym samym produkował więcej dwutlenku węgla.

Planuj trasę

Mądrze planuj trasę. Czasem trasa najszybsza jest jednocześnie trasą najdłuższą. Tymczasem krótszy dystans pokonany z mniejszą prędkością może na dłuższej trasie zmniejszyć koszt paliwa nawet o 20-30%. Zastanów się, czy kilkanaście minut różnicy w czasie dojazdu warte jest zużycia kilku, czasem kilkunastu dodatkowych litrów paliwa.

• jeśli jest taka możliwość planując trasę omijaj większe miasta, korzystaj z obwodnic
• rozważ podróż nocą, w godzinach wieczornych lub wczesnoporannych – unikniesz korków, jazda będzie bardziej płynna, temperatury powietrza niższe co pozwoli zniwelować korzystanie z klimatyzacji i zmniejszy spalanie
• unikaj podróży w okresach fal wyjazdów-powrotów – zmniejszysz ryzyko stania w korkach i marnotrawienia drogocennego paliwa
• korzystaj z aplikacji i map drogowych – o jakość ekologicznej jazdy pozwoli zadbać nam gps, który automatycznie optymalizuje trasę pod kątem unikania korków
• zorganizuj podróż tak, by podczas jednego przejazdu załatwić jak najwięcej spraw
• zapamiętaj swoją drogę – jeśli często jeździsz tymi samymi drogami, zwracaj uwagę na detale. Zapamiętuj, gdzie trzeba zwolnić, który pas hamuje, który przyspiesza. Unikaj hamownia i ciśnięcia pod górkę.

Nie rozgrzewaj silnika

Nie rozgrzewaj silnika nawet podczas najbardziej surowej zimy. Rozpocznij jazdę zaraz po przekręceniu kluczyka. Postój na włączonym silniku np. w celu odśnieżenia samochody, czy skrobania szyb, oznacza niepotrzebne zużycie paliwa, zanieczyszczenie środowiska spalinami i grozi mandatem. W drodze wyłącz klimatyzację czy podgrzewanie szyb.

Nowoczesne oleje tak dokładnie smarują silnik, że nie ma potrzeby rozgrzewania go na postoju. Silnik znacznie szybciej rozgrzewa się podczas jazdy, przez co, szybciej ograniczysz nadmierne zużycie paliwa, które w momencie rozruchu może być nawet o 50% wyższe niż standardowe. Pamiętaj też, że nierozgrzany silnik pracujący na postoju, na wolnych obrotach, szybciej się zużywa. 

Pomóż klimatyzacji

To klimatyzacja odpowiada za komfort kierowcy i ma największy wpływ na poziom spalania. Ile zatem kosztuje korzystanie z klimatyzacji?

Wszystko zależy, z jakim systemem mamy do czynienia, z jaką prędkością jedziemy i jaka jest temperatura na zewnątrz. Klimatyzacje w pełni manualne lub półautomatyczne z reguły działają mniej efektywnie i zużywają przez to więcej paliwa. Te całkowicie automatycznie są zazwyczaj bardziej oszczędne. Przyjmuje się, że klimatyzacja pobiera dodatkowo od 0,5 do 1 litra paliwa na 100 km. Największy apetyt na paliwo klimatyzacja ma podczas poruszania się z niewielką prędkością i na biegu jałowym.

• wsiadając do rozgrzanego pojazdu stojącego na słońcu, uchyl szyby i przejedź z uchylonymi szybami pierwsze kilkaset metrów, potem je zamknij – w ten sposób w najszybszy i najtańszy sposób usuniesz rozgrzane powietrze z wnętrza samochodu
• jeśli planujesz przejechać stosunkowo niewielki dystans w krótkim czasie, zrezygnuj z klimatyzacji i uchyl szyby – oszczędzisz nie tylko na paliwie, ale również własnym zdrowiu
• na drogach szybkiego ruchu korzystaj z klimatyzacji – zaburzenia aerodynamiki przy większych prędkościach sprawiają, że odsuwanie szyb przyczynia się w do zwiększenia spalenia paliwa. W takim przypadku warto postawić właśnie na klimatyzację, która będzie nas mniej kosztowała.

Pamiętaj o tym, że nieużywanie klimatyzacji przez dłuższy okres, może doprowadzić do kosztownej awarii sprężarki układu, dlatego warto jej używać co jakiś czas.

Klimatyzacja w samochodzie elektrycznym

Korzystanie z klimatyzacji wpływa na spalanie samochodu i podobnie jest w przypadku samochodów elektrycznych. W pojazdach spalinowych ciepło używane do ogrzewania kabiny jest ubocznym efektem działania silnika. W aucie elektrycznym to dodatkowe zużycie energii z akumulatorów powoduje ogrzanie wnętrza.

Dlatego w samochodzie elektrycznym odpowiednie warunki podróży zapewnisz sobie, korzystając z powyższych porad, bez uruchamiania sprężarki klimatyzacji lub nagrzewnicy. Z kolei zimą na krótkich dystansach lepiej jest włączyć tylko ogrzewanie fotela i kierownicy. Nie ma sensu zużywać energii na ogrzanie całego wnętrza, skoro i tak chwilę to trwa, a my za moment wysiadamy.

Jeśli masz garaż, to wjeżdżaj do niego, nawet na krótką chwilę. Nie chodzi tylko o kwestię ograniczenia wychłodzenia wnętrza, ale również baterii. Z uwagi na trwałość ogniw, może zachodzić konieczność dogrzania ich na postoju, przez co zmniejszy się zasięg samochodu.

Najkorzystniej jest podłączyć auto do gniazdka na czas postoju i zaplanować godzinę odjazdu. Dzięki temu korzystając z energii pochodzącej z sieci, możesz ogrzać wnętrze pojazd przed ruszeniem, a później podczas jazdy, jedynie podtrzymasz temperaturę za pomocą akumulatorów. Podobnie możesz zrobić latem – wychłodzić kabinę przed odjazdem, aby potem niepotrzebnie nie podwyższać zużycia energii.

Sięgaj wzrokiem daleko do przodu

Odpowiednia technika obserwacji drogi, czyli sięganie wzrokiem daleko do przodu, to najważniejsza zasada ecodrivingu.

Większość kierowców instynktownie koncentruje wzrok w odległości ok. 50-100 metrów przed pojazdem. Tymczasem aby jechać ekonomicznie, potrzebne jest sięganie wzrokiem dużo dalej do przodu. Dzięki temu wcześniej dostrzeżesz korki, czerwone światła, nadchodzących z boku pieszych i inne czynniki, które mogą wpłynąć na jazdę. Możesz właściwie dostosować styl jazdy do warunków, łatwiej przewidzisz manewry i unikniesz mocnego hamowania lub przyspieszania. Możesz wcześnie dokonać korekt i np. zmienić pas ruchu lub zredukować prędkość, aby umożliwić sobie dalsze poruszanie się w niezakłócony, a przy tym bezpieczny sposób.

• staraj się kontrolować sytuacje na drodze tak daleko jak to jest możliwe:
  • wcześnie dostosuj prędkość
  • utrzymaj pojazd w ruchu
  • unikaj całkowitych zatrzymań
  • unikaj przyspieszania pod górę
  • w terenie górzystym wykorzystaj grawitację i bezwładność samochodu – jeżeli jedziesz drogą wiodącą przez wzniesienia, zadbaj o to, żeby samochód, w momencie zjazdu miał prędkość, która przed kolejnym podjazdem zapewni mu jak największy rozpęd. W ten sposób zaoszczędzisz na pracy silnika i sprawisz, że jazda będzie jeszcze bardziej ekonomiczna.

Prowadź płynnie, mniej agresywnie

Oszczędna jazda wcale nie polega na powolnym poruszaniu się pojazdem lewym pasem ku rozpaczy innych kierowców. Płynna jazda zwłaszcza po mieście ma wpływ na to jak często tankujesz. Lepiej dojechać wolniej ale płynniej do kolejnych świateł, niż hamować na czerwonym w ostatniej chwili. Liczy się również płynna zmiana biegów i dostosowanie ich do obrotów silnika. Na autostradzie niekoniecznie trzeba osiągać maksymalną dozwoloną prędkość, z prędkością 110 km/h też dojedziemy na miejsce a oszczędzisz sporo paliwa. Skutkiem będzie płynniejsza, bardziej równomierna, a tym samym bardziej ekonomiczna jazda.

Większość samochodów zużywa najmniej paliwa przy jeździe z prędkością 80-90 km/h. Tempo 100-120 km/h jest kompromisem między zużyciem paliwa, a czasem dotarcia do celu. Powyżej tych wartości w baku otwiera się wir, który na dystansie 300 km potrafi wessać kilkadziesiąt złotych.

• podróżuj płynnie ze stałą prędkości – utrzymuj równomierną prędkość. Większość samochodów zużywa najmniej paliwa przy prędkości od 50 do 80 km/h. Im wyższa prędkość, tym większe zużycie paliwa.
• na autostradzie i drodze ekspresowej jedź wolniej – różnica w spalaniu pomiędzy jazdą z prędkością 140 km/h a 100 km/h może wynieść 2-3 l/100 km, a nawet więcej. Szczególnie wrażliwe na prędkość w kontekście spalania są auta z napędem hybrydowym, diesle na jazdę z wyższą, ale stabilną prędkością reagują nieco mniejszym wzrostem zużycia paliwa.
• staraj się jak najrzadziej gwałtownie hamować i przyspieszać – pamiętaj, że każde hamowanie jest bezpowrotną stratą energii, dlatego tak ważne jest unikanie gwałtownego hamowania. W ten sposób można zaoszczędzić od 10 do 30% paliwa. Oszczędność płynnie także z wolniejszego zużycia części – głównie hamulców, sprzęgła, koła dwumasowego w dieslach, skrzyni biegów i elementów zawieszenia.

Używaj tempomatu

Po rozpędzeniu samochodu, jeżeli pozwalają na to warunki ruchu drogowego, czyli płaskie odcinki dróg (autostrada, droga ekspresowa), włącz tempomat. Pozwala to na utrzymanie stałej prędkości jazdy, a tym samym niższe zużycie paliwa.

Podczas częstych podjazdów i spadków drogi wyłącz tempomat, bo korzystanie z tego urządzenia wpłynie na większe zużycie paliwa, gdyż programator prędkości będzie stale dążył do utrzymania zadanej wartości, nawet podczas stromych podjazdów i ograniczał ją w czasie jazdy w dół.

Jak najdłużej jedź na najwyższym możliwym biegu

Ekojazda to jazda z określoną prędkością na najwyższym możliwym biegu przy najniższych możliwych obrotach.

Najbardziej oszczędna jest jazda ze stałą prędkością na niskich obrotach. Im niższa prędkość obrotowa silnika, tym niższe zużycie paliwa. Zaraz po uruchomieniu silnika, szybko zmień przełożenia na wyższe, aż do osiągnięcia pożądanej prędkości. Jazda na wyższym biegu nie tylko obniża poziom hałasu i emisji szkodliwych substancji, ale także zużycie paliwa.

Większość współczesnych aut z silnikami spalinowymi i skrzyniami manualnymi jest wyposażona w system podpowiadający tzw. asystent kierowcy. Ma on na celu wskazać najbardziej efektywne przełożenie dla danego stylu jazdy, czyli podpowiadać kiedy zmienić bieg na wyższy, bądź niższy. Jeśli korzystasz z tych sugestii, to zauważysz, że zachęcają one do bardzo wczesnego włączania wysokich biegów.

Zarówno w samochodach z silnikami benzynowymi, jak i w autach z dieslami:

• pierwszy bieg powinien służyć tylko do ruszania z miejsca
• dwójkę wrzuć już po przejechaniu 10 metrów
• trójkę można wrzucić przy 30-50 km/h
• czwórkę przy 40-50 km/h
• na piątkę wystarczy już 50-60 km/h – w wielu samochodach piątka jest mocno wydłużona przez producentów, dlatego świetnie sprawdza się także w jeździe po mieście

W przypadku samochodów w automatyczną skrzynią biegów, aby zmienić bieg na wyższy i jechać na niższych obrotach należy na krótko zdjąć nogę z gazu.

W sytuacji, gdy nastąpi szarpanie lub zużycie paliwa chwilowo wzrośnie w stosunku do jazdy na niższym biegu, trzeba zredukować bieg, pamiętając przy tym by obroty silnika przy przyspieszeniu nie przekraczały odpowiednio 2000-2500 na minutę.

Pamiętaj! Nie dopuszczaj do takiego przeciążenia układu napędowego, żeby powstawały wyczuwalne wibracje i drgania. Jeżeli silnik na niskich obrotach pracuje pod zbyt wysokim obciążeniem, pracuje na granicy zduszenia, dygocze i wibruje, to wiąże się to z gwałtownym wzrostem obciążenia m.in. układu tłokowo-korbowego, ale też i układu przeniesienia napędu. Ekstremalnie niskoobrotowa jazda wpływa niekorzystnie na trwałość panewek. W niektórych silnikach na niskich obrotach wydajność pompy olejowej jest niewystarczająca, co przekłada się na słabe smarowanie, przez które silnik zużywa się szybciej. Problem polega na tym że w nowoczesnych autach bardzo trudno wyczuć, od jakiego momentu obroty są zbyt niskie do stabilnej pracy silnika. Charakterystyczne dygotanie jest w znacznym stopniu tłumione przez dwumasowe koło zamachowe i odbywa się to kosztem jego trwałości.

Warto w tym miejscu obalić jeden z mitów, którym posługują się przeciwnicy ecodrivingu. Przepełniony filtr cząsteczek stałych w samochodach z silnikiem diesla nie jest efektem jazdy na niskich obrotach, ale jazdy ze zbyt niską temperaturą silnika np. podczas krótkich podróży. Kilkudziesięcio minutowa jazd po autostradzie może zapobiec zablokowaniu filtra.

Przyspieszaj dynamicznie

Przy dynamicznym rozpędzaniu auta np. podczas wyprzedzania lub wjeżdżania na drogę ekspresową, czy autostradę, wciskaj pedał gazu do ¾ głębokości. Po osiągnięciu 2000-2500 obr/min natychmiast włącz wyższy bieg, po czym dalej energicznie przyspieszaj do momentu osiągnięcia żądanej prędkości.

Następnie jedź przy możliwie najniższych obrotach na możliwie najwyższym biegu. Dla ułatwienia monitorowania bieżącego zużycia paliwa przełącz wyświetlacz na aktualne zużycie paliwa i porównuj wartości przy różnej dynamice ruszania.

Wielu kierowców popełnia błąd polegający na przyspieszaniu z bardzo niskich obrotów, a taka jazda jest bardzo kosztowna. Komputer sterujący pracą silnika i tak otworzy maksymalnie zawory, w celu jak najszybszego rozpędzenia auta. W nowoczesnych dieslach dołączy się do tego turbosprężarka wyciskając z siebie i silnika siódme poty.

Pamiętaj, że każde wyraźne przyspieszanie powinno się poprzedzić redukcją biegu, co jest zdrowsze dla układu napędowego i skróci czas rozpędzania. Silnik pracuje najefektywniej i najbardziej ekonomicznie, gdy jest prawie maksymalnie obciążony. Właśnie temu służy mocne wciśnięcie pedału gazu. Dzięki temu maksymalnie skraca się okres najwyższego poziomu spalania, czyli momentu przyspieszania.

Uwaga! Zwróć uwagę na fakt, że wciskanie gazu do dechy jest postępowaniem niewłaściwym ze względów bezpieczeństwa. Całkowite wciśnięcie pedału gazu powoduje, że nie masz rezerwy przyspieszenia, która może okazać się potrzebna w przypadku zaistnienia zagrożenia na drodze.

Pomijaj pośrednie biegi gdy przyspieszasz

Przy energicznym przyspieszaniu możesz pominąć 3 bieg i z 2 włączyć 4, albo z 3 przejść na 5, jeśli racjonalna prędkość obrotowa silnika na to pozwala. Oczywiście pomijanie biegu pośredniego jest wskazane, gdy na wyższym biegu możesz jechać z prędkością, która została osiągnięta na biegu 2xniższym.

Pomijanie biegów pośrednich jest uzasadnione faktem, że każda zmiana biegów w górę powoduje większe zużycie paliwa. Pomijanie biegów pozwala na jego zaoszczędzenie a ponadto zmniejsza ilość czynności, które musi wykonać kierowca, co ma znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy.

Producenci samochodów nie widzą przeciwwskazań dla pomijania biegów. Tak działają też skrzynie automatyczne.

Hamuj silnikiem

Hamowanie silnikiem to spowolnienie auta poprzez puszczenie pedału gazu oraz stopniową redukcję biegów. Puszczenie gazu powoduje zamknięcie zaworu wlotu powietrza i tworzy efekt wciągania, jak w odkurzaczu. Ograniczenie przepływu powietrza do cylindrów wysysa energię i tworzy siłę hamującą, która zatrzymuje samochód. Hamowanie silnikiem działa tylko na wrzuconym biegu. Gdy auto jedzie na luzie, siła hamująca nie działa na układ kierowniczy, więc koła nadal kręcą się w tym samym tempie.

Obserwując sytuację na drodze staraj się przewidywać wydarzenia z wyprzedzeniem i reagować zawczasu. Jeśli widzisz, że będziesz musiał zwolnić lub się zatrzymać, najpierw zdejmijmy nogę z gazu. Następnie, gdy obroty zaczną spadać, redukuj biegi hamując silnikiem, oraz w miarę potrzeby wspomagaj się hamulcem.

Przy redukowaniu biegów możesz stosować zasadę pomijania biegów pośrednich. Czyli z 5 przełączyć się od razu na 3, z 4 na 2, pod warunkiem, że na biegu 2xniższym prędkość obrotowa nie przekroczy 3000-3500 obr./min. W tym czasie samochód jedzie nie powodując zużycia paliwa, jak również nie zużywając tarcz i klocków hamulcowych.

• hamuj w górach silnikiem – zwykłe samochody osobowe nie mają układów hamulcowych przystosowanych do ciągłej pracy pod dużym obciążeniem. Dlatego też podczas jazdy w górach można łatwo doprowadzić do przegrzania się płynu hamulcowego, a w konsekwencji do utraty siły hamowania. By jej zapobiec, należy hamować silnikiem.
• jeśli hamujesz silnikiem na śliskiej nawierzchni, przede wszystkim zimą, nieumiejętne posługiwanie się tą techniką może doprowadzić do wpadnięcia w poślizg. Może tak się stać, gdy zdecydujesz się na redukcję i źle dobierzesz przełożenie, co w konsekwencji spowoduje szarpnięcie i może doprowadzić do poślizgu. Żeby temu zapobiec, lepiej stopniowo redukuj bieg po biegu.
• w przypadku przekładni automatycznych często też jest możliwość hamowania silnikiem, jednak dotyczy to tylko skrzyń wyposażonych w tryb sekwencyjny i/lub manetki

Hamowanie silnikiem w samochodach elektrycznych

Hamowanie silnikiem odgrywa bardzo ważną rolę w samochodach elektrycznych i hybrydowych. Nie tylko oszczędza układ hamulcowy, ale także pozwala na odzyskiwanie energii z hamowania i podładowywanie baterii, co nazywamy rekuperacją. Dzięki hamowaniu silnik działa jak generator prądu, energia kinetyczna zamieniana jest na elektryczną, którą jest ładowany akumulator.

Sposób regulowania działania rekuperacji zależy od konkretnego modelu pojazdu. Niektóre dają możliwość ustawienia jej siły łopatkami za kierownicą, inne korzystają z radaru tempomatu. Najciekawszym rozwiązaniem jest jednak możliwość jazdy z wykorzystaniem tylko pedału gazu tzw. one pedal driving. Gdy dodajesz gazu, auto się rozpędza, ale podczas zmniejszenia nacisku, przestajesz przyspieszać, a pojazd zaczyna zwalniać. Po całkowitym zdjęciu nogi z gazu, nawet nie dotykając hamulca, możesz się zatrzymać . Poruszasz się więc, wyłącznie balansując prawym pedałem.

W ten sposób pokonasz dłuższe odcinki, a jeśli droga prowadzi w dół, możesz nawet nabrać prędkości, bez zużywania energii. Z kolei korzystając z rekuperacji przy większych stromiznach, doładujesz baterię, zyskując dodatkowe kilometry zasięgu. Pozwala to na spore oszczędności paliwa, ponadto zwiększa komfort i poprawia płynność jazdy.

Uwaga! Kiedy trzeba hamować, nie kalkuluj, tylko hamuj! Pamiętaj, że bezpieczeństwo jest ważniejsze, niż jazda ekonomiczna!

Nie jedź na luzie

Hamując silnikiem pamiętaj, żeby nie wrzucać luzu ani nie wciskać pedału sprzęgła. Jazda na jałowym biegu nie jest oszczędna, bo silnik cały czas spala paliwo, ale wręcz może być bardzo niebezpieczna w przypadku zaistnienia nagłych sytuacji. Pamiętaj też, że jazda na luzie i na biegu z wciśniętym sprzęgłem to w praktyce to samo.

Chęć wrzucenia na luz może być szczególnie silna przy zjeżdżaniu ze wzniesienia, ale tutaj również pojawiają się minusy. Długotrwałe użycie hamulców (np. w górach) sprawi, że bardzo szybko je przegrzejesz, a ich wydajność spadnie.

Wykorzystuj efekt zerowego zużycia paliwa

Prawie wszystkie współczesne jednostki napędowe charakteryzują się zerowym zużyciem paliwa w sytuacji, gdy pojazd toczy się siłą rozpędu, włączony jest bieg, a pedał gazu jest całkowicie zwolniony. Wynika to z faktu, że układ sterujący wtryskiem paliwa rozpoznaje, że silnik jest chwilowo napędzany przez obracające się koła i do podtrzymania jego pracy nie jest potrzebne paliwo. Odcina więc jego dopływ do cylindrów.

Należy wykorzystywać ten efekt jak najczęściej i możliwie jak najbardziej wydłużać odcinki przejechane siłą rozpędu, z puszczonym gazem i włączonym biegiem.

Najczęstsze momenty, w których warto skorzystać z efektu zerowego zużycia paliwa to:

• zapalenie się przed nami czerwonego światła
• pojawienie się przed nami korka
• zjeżdżanie ze stromego wzniesienia.

Pamiętaj jednak, że gdy obroty spadną poniżej około 1000 obr./min., silnik zacznie znów zużywać paliwo. Dlatego gdy nasz pojazd tocząc się siłą rozpędu stopniowo zwalnia, kolejno redukuj biegi gdy obroty spadają w okolice 1000 obr./min. W ten sposób podtrzymasz efekt zerowego zużycia paliwa.

Utrzymuj bezpieczny odstęp

Jednym z elementów ekojazdy jest też utrzymanie właściwego odstępu od poprzedzającego pojazdu. Przyjmij, że bezpieczna odległość między poruszającymi się samochodami to co najmniej 2-3 sekundy.

Bezpieczny odstęp pozwala również na bardziej płynną jazdę i autonomiczne podejmowanie decyzji na drodze. Jazda zderzak w zderzak ogranicza samodzielność i jest zależna od zachowania kierujące pojazdem poprzedzającym. Przyspieszasz wtedy i zwalniasz pod jego dyktando, co czyni jazdę bardziej nerwową i nieprzewidywalną.

Jak sprawdzić czy zachowujesz odpowiedni dystans od innego samochodu?
Wybierz dowolny punkt orientacyjny (np. znak drogowy, drzewo, budynek) i od momentu kiedy przejedzie obok niego samochód jadące z przodu, należy odliczyć w myślach: sto dwadzieścia jeden, sto dwadzieścia dwa. Trwa to właśnie 2 sekundy. W tym momencie prowadzony przez nas pojazd powinien znaleźć się na wysokości wybranego obiektu.

Gdy nie jedziesz wyłącz silnik

Jeżeli zatrzymujesz się na dłużej niż kilka minut np. na przejeździe kolejowym wyłącz silnik. Dzięki temu zaoszczędzisz paliwo i zmniejszysz emisję CO2.

Nie wyłączaj funkcji start-stop pojazdu. Jest ona dedykowana właśnie do redukcji zużycia paliwa i ma na celu zmniejszenie emisji spalin do środowiska. Szacuje się, że na każde 100 km start-stop może obniżyć spalanie od 10 do 15%.

Obecnie system start-stop w nowych samochodach to jeden z wymogów nakładanych przez Unię Europejską w ramach zaostrzania norm emisji spalin. Układ można dezaktywować. Odbywa się to przy pomocy przycisku umieszczonego na tunelu centralnym, konsoli po lewej stronie kolumny kierowniczej czy ukrytego w ekranie systemu multimedialnego.

System start-stop ma dość prostą zasadę działania. W sytuacji, w której samochód z uwagi na warunki ruchu zatrzymuje się (bo jedzie w korku lub zatrzymuje się przed czerwonym światłem), silnik w nim gaśnie. Ponowny rozruch następuje w przypadku, w którym chcesz ruszyć. W przypadku przekładni manualnej momentem tym jest naciśnięcie sprzęgła. W przypadku automatu puszczenie hamulca i dodanie gazu.

Warto pamiętać o tym, że w przypadku skrzyni manualnej zgaszenie jednostki następuje w przypadku, w którym kierowca wrzuci na luz i puści sprzęgło.

Warto pamiętać, że układ start-stop drastyczne zwiększa ilości rozruchów silnika, co wymusza zamontowanie w samochodzie większego akumulatora, wzmocnienie rozrusznika, czy alternator. Dodatkowo ciągłe gaszenie i zapalanie silnika może mieć wpływ na turbosprężarkę, która w czasie postoju może być rozgrzana, ale nie jest smarowana. Gaszenia i rozruchu może nie lubić też automatyczna skrzynia biegów. System start-stop oznacza również droższą wymianę alternatora i akumulatora.

Przydatne informacje

Stacja benzynowa

Warto pamiętać o tym, że w weekendy paliwo jest zawsze o kilka groszy droższe, jeśli jest taka możliwość – tankuj w tygodniu. Korzystaj z renomowanych stacji, gdzie możesz być pewien jakości paliwa. Takie stacje często mają programy lojalnościowe, w których zbiera się punkty. Można je potem wymienić na paliwo. No i korzystaj z promocji.

źródło: materiały prasowe
Eco driving w szkoleniu, na egzaminie w codziennej jeździe – Krzysztof Wójcik, Mariusz Sztil

🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕

🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl

🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

🚗 Transport ekologiczny – dodatkowe informacje:
bioetanol, biopaliwo, buspass, carbon offset, carpooling, carsharing, dekarbonizacja transportu, elektromobilność, mikromobilność, etykieta energetyczna dla opon samochodowych, ekojazda – ecodriving (podstawowe zasady jazdy ekonomicznej), ekonomiczna eksploatacja samochodu, hyperloop, inicjatywa ReFuelEU Aviation, inteligentne miasto, inteligentny parkingi, kilka prostych sposobów na oszczędzanie paliwa, kolei lewitująca (Maglev), MagRail, paliwa alternatywne, paliwa syntetyczne, paliwo HVO, parking P&R, Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure (AFIR), samochody autonomiczne, samochody elektryczne (BEV), samochody zero i niskoemisyjne, samochody z silnikiem diesla, smart mobility, smog, strefa Tempo 30, Strategia Wodorowa, strefa czystego transportu, strefa ograniczonego ruchu, strefa zakazu ruchu, ścieżka rowerowa, ślad węglowy (carbon footprint), transport lotniczy (powietrzny), transport publiczny, transport zbiorowy, turystyka ekologiczna, urządzenie transportu osobistego (UTO), wykluczenie komunikacyjne, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie środowiska, zielona kerozyna, zielony amoniak, zielony metanol, zielony wodór, zmiany klimatu, zrównoważone paliwa lotnicze (SAF)

🧠 Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne