Zrównoważone i ekologiczne święta

Święta to czas, w którym warto zrobić coś dobrego dla innych. Pamiętaj zatem, aby zadbać o środowisko, bo czyniąc tak dbasz nie tylko o nie, ale też o przyszłe pokolenia, którym zostawisz czystszą planetę.

Święta to czas, w którym warto zrobić coś dobrego dla innych. Pamiętaj zatem, aby zadbać o środowisko, bo czyniąc tak dbasz nie tylko o nie, ale też o przyszłe pokolenia, którym zostawisz czystszą planetę.

Jak sprawić żeby po świętach nie zaglądać do pustego portfela? Nie przyczyniać się do degradacji środowiska? Nie marnować energii elektrycznej i żywności? Jak poczuć, że zrobiliśmy wszystko, żeby były to wyjątkowe i zrównoważone święta w zgodzie, a nie na bakier z ekologią? Oto kilka prostych porad i sposobów na tradycyjne, ale oszczędne i jak najbardziej zrównoważone, naturalne świętowanie.

Stosuj zasadę 3R, 5R lub 8R

Na początku, dla przypomnienia, przed szałem świątecznych przygotowań i zakupów, zastosuj zasadę 3R, dzięki której nabędziesz proekologicznych nawyków, oraz zmniejszysz produkcję odpadów:

Nazwa zasada 3R wzięła się od trzech pierwszych liter angielskich słów: Reduce, Reuse i Recycle, które kolejno oznaczają: Unikanie, Używanie ponownie, Utylizowanie (Zasada 3U). Jest to metoda pozwalająca zmienić postawę konsumenta na bardziej odpowiedzialną w stosunku do środowiska naturalnego.

Zasada ta bywa coraz częściej rozszerzana do zasady 5R: Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Rot, a nawet 8R.

Kolejność zasad 3R. nie jest przypadkowa. Największe korzyści dla środowiska niesie ograniczanie nadmiernej konsumpcji, oraz wielokrotne użycie – czyli jak najpóźniejsze uznanie produktu za odpad. Ich racjonalne przetwarzanie pomaga ograniczyć obciążenia środowiska związane z pozyskaniem produktu z surowców pierwotnych i akumulacją śmieci.

Jak stosować zasadę 3R podczas świąt?

• unikaj zakupów rzeczy, które nie nadają się do ponownego wykorzystania bądź przerobienia na surowce wtórne
• nie bój się wielokrotnego użytku opakowań z pozoru jednorazowych
• szukaj alternatywnych zastosowań dla rzeczy już posiadanych

dodatkowe informacje:
Zasada 3R
Zasada 5R
Zasada 8R

Przygotuj listę i zaplanuj świąteczne zakupy

Przygotuj listę zakupów, przemyśl i zaplanuj czego tak naprawdę potrzebujesz w okresie świątecznym. Postaraj się kupować produkty zapakowane w jak najmniejszą ilość materiału lub w opakowaniach zbiorczych. Wybierz sklep który w ofercie posiada możliwość odmierzenia danej ilości produktu do własnych opakowań.

Pamiętaj o zabraniu ze sobą toreb wielokrotnego użytku, żeby nie korzystać z jednorazowych foliówek.

dodatkowe informacje:
Zrównoważone zakupy
Przedświąteczna atmosfera jest przez sprzedawców sztucznie kreowana

Wybieraj użyteczne i ekologiczne prezenty

W świątecznym okresie kupuje się czasem niezbyt przydatne produkty. Wystarczy jednak trochę powściągnąć zakupową gorączkę i pomyśleć.

Jednym z najbardziej radykalnych rozwiązań jest rezygnacja z prezentów. Wspólne podjęcie decyzji o tym, że pod choinką nie znajdziesz kolejnej pary skarpet czy kosmetyków dla części z nas może być najlepszym rozwiązaniem. Zamiast tego można zgodzić się na wspólne spędzenie czasu w sposób, który będzie satysfakcjonujący dla najbliższych. Jeśli jednak tradycja jest silniejsza, możesz, pozbawiając się otoczki tajemnicy, ustalić jakie są nasze potrzeby i zdecydować o kupnie jednego wspólnego, trafionego prezentu. Odczarowując magię prezentów warto też namówić najbliższych na podarunki z drugiej ręki.

Wybierz prezenty wyprodukowane z poszanowaniem środowiska naturalnego i wykonane z naturalnych materiałów. Prześledź drogę jaką musiały przebyć podczas transportu z kraju pochodzenia do sklepu. Pomyśl jaki ślad środowiskowy, ekologiczny, wodny czy węglowy mogą posiadać planowane prezenty. Najbardziej ekologiczne są rodzime i regionalne produkty. Zwróć również uwagę na certyfikaty i znaki ekologiczne, oraz żeby prezenty nie były nadmiernie zapakowane.

Grupą prezentów ekologicznych są produkty wytwarzane przez firmy wykazujące się szczególną troską o środowisko. Gama ich jest bardzo duża, od rzeczy pochodzące z recyklingu i upcyklingu, jak ekotorby, biżuteria, krawaty, aż po ubrania np. skarpety. Możesz skarpety kupić w sieciówce, czy osiedlowym sklepie, albo możesz zrobić trochę większy wysiłek i poszukać takich, które są z certyfikatem np. sprawiedliwego handlu (fairtrade), czy pochodzące z bawełny organicznej.

Warto też nie zapominać o prezentach pochodzących ze spółdzielni socjalnych, oraz innych organizacji pozarządowych, ekologicznych, które wytwarzają i sprzedają całą gamę produktów od przedmiotów użytkowych po sztukę.

Oprócz tego, że chcemy obdarować naszych bliskich czymś, co będzie sprawiało im radość, warto pamiętać o tym, żeby były to prezenty odpowiedzialne.

Mogą one mieć wymiar pozamaterialny, związany z obdarowywanie innych swoją uwagą i czasem. Możesz zacząć to obdarowywanie przed świętami, czyli spędzić wspólnie czas na przygotowaniu pierników, kartek, ozdób świątecznych, ale również na wspólnym wyjściu do kina, teatru czy na koncert. To także okazja do stworzenia przestrzeni dla najbliższych, żeby spróbowali czegoś nowego i oryginalnego np. w postaci kursu szycia, programowania, ścianki wspinaczkowej.

Przechodzimy tutaj z podejścia: kupujemy jak najwięcej do kupujemy coś, co będzie miało charakter niematerialny, ale będziemy przez to doświadczać emocji, wrażeń, spędzać wspólnie czas. Wydaje się, że w tych zabieganych czasach może mieć to większe znaczenie niż tradycyjny prezent.

Pamiętaj że najlepszy prezent to taki który się przyda, a konkrety sprawdzą się najlepiej, dlatego podaruj karnet na siłownię, bilet do teatru, kina czy na koncert. Zawsze możesz również przygotować konkretną listę życzeń i poprosić o jej spełnienie.

Możesz również pokusić się o to, by samemu zrobić prezenty. Nie jest to łatwe, bo wymaga dobrego pomysłu i poświęcenia czasu, ale na pewno przyniesie dużo satysfakcji jednej i drugiej stronie.

dodatkowe informacje:
Znaki i certyfikaty ekologiczne

Kupujesz przez Internet – sprawdź podstawowe zasady e-zakupów

Z roku na rok coraz więcej osób kupuje prezenty przez Internet. Jest to wygodne – nie trzeba stać w kolejce, zakupy można zrobić szybko bez wychodzenia z domu a wybór jest bardzo szeroki. Warto pamiętać o podstawowych zasadach świątecznych e- zakupów.

• uważnie czytaj i sprawdzaj oferty przedświąteczne – zawsze sprawdź, czy na stronie podane są dane przedsiębiorcy, zwłaszcza to, gdzie ma siedzibę. W przypadku sprzedawców poza UE dochodzenie roszczeń może być utrudnione.
• sprawdź opinie na niezależnych portalach – ponieważ zdarza się, że sklep usuwa niekorzystne komentarze z własnej strony. Zwróć uwagę na to kiedy przedsiębiorca powstał, ile otrzymał pozytywnych opinii i czego one dotyczą, oraz kiedy były dodane.
• towar zakupiony przez Internet możesz zwrócić bez podania przyczyny w ciągu 14 dni od momentu otrzymania – musisz tylko wypełnić i odesłać oświadczenie o odstąpieniu od umowy.
• sprzedawca ma obowiązek zwrócić ci wszystkie dokonane płatności – jeśli wybrałeś jednak droższy sposób dostawy, otrzymasz tylko kwotę zgodną z najtańszym zwykłym sposobem dostarczenia oferowanym przez sprzedającego
• ponosisz koszt zwrotu towaru – chyba że przedsiębiorca cię o tym nie poinformował lub zgodził się go ponieść
• zwracany towar nie powinien nosić śladów użytkowania – możesz go sprawdzić tak jak w sklepie stacjonarnym np. obejrzeć lub przymierzyć. Jeżeli takie ślady są, sprzedawca może obniżyć kwotę, którą ci wypłaci za zwrot.
• nie musisz sprawdzać przesyłki przy kurierze – może to jednak pomóc później w dochodzeniu roszczeń np. gdy okaże się, że uległa ona uszkodzeniu w czasie transportu
• nie wszystkie produkty kupione w sieci będziesz mógł oddać korzystając z prawa do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni – ograniczenia dotyczą np. artykułów posiadających krótki termin przydatności do użycia, towarów wyprodukowanych na specjalne zamówienie klienta, płyt z filmami, muzyką lub programami komputerowymi, których zapieczętowane opakowanie otworzyłeś po dostarczeniu. Nie będziesz mógł oddać również: biletów na koncerty czy wydarzenia sportowe.
• masz prawo do reklamacji – jeżeli produkt ma wadę, zwróć się do sprzedawcy jak najszybciej. Zgodnie z prawem reklamacja przysługuje ci w ciągu dwóch lat od daty wydania towaru

dodatkowe informacje:
prawakonsumenta.uokik.gov.pl

Odpowiednio zapakuj, rozpakuj prezenty

Zgodnie z tradycją, pod choinką powinny leżeć ładnie zapakowane prezenty. Wybierając na nie opakowanie też możesz pomóc planecie.

Zazwyczaj sięgasz po kolorowe papiery zadrukowane w różne wzorki. Nie rób tego! Najbardziej ekologiczny jest zwykły szary papier. Brak w jego składzie farb, powlekaczy, wybielaczy, nabłyszczaczy, oraz innych dodatków, a do tego jest o wiele tańszy. Możesz też zdecydować się na opakowywanie prezentów w gazety czy magazyny. Ozdobić je korzystając z wstążek, sznurków, gałązek czy wycinanek. Na pewno będą oryginalnie wyglądały pod choinką.

Rozpakowując prezenty pamiętaj, że świątecznych opakowań można użyć wielokrotnie. Postaraj się rozpakować prezent tak, żeby jak najwięcej jego elementów można było ponownie wykorzystać. Pamiętaj również o odpowiedniej segregacji śmieci i odpadów.

Posprzątaj dom wykorzystując ekologiczne środki czystości

W czasie świątecznych przygotowań i porządków postaraj się zastąpić szkodliwą dla nas i środowiska chemię naturalnymi środkami czystości. Zaopatrz się w składniki pozwalające stworzyć domowe środki czystości m.in: sodę, ocet, mydło, boraks, sodę kalcynowaną, naturalne olejki aromatyczne.

dodatkowe informacje:
Naturalne środki chemiczne

Nietrafione prezenty oddaj potrzebującym

Trzeba zrobić wszystko, żeby tuż po rozpakowaniu niepotrzebne prezenty nie trafiały na dno szafy, czy prosto do kosza. Coś co nie przypadło Ci do gustu może spodobać się komuś innemu. Niepotrzebne rzeczy możesz oddać potrzebującym, ubrania zmodyfikować czy też przerobić do własnego stylu. Jeśli nie trafisz z rozmiarem ubrania, to możesz się nim z kimś wymienić, lub wystawiać na internetowych portalach.

W czasie świątecznych porządków możesz odnaleźć rzeczy które są zbędne, już ich nie używasz, a są w takim stanie że ktoś inny mógł jeszcze z nich skorzystać. Zamiast je wyrzucić pomyśl komu można by je podarować. Sprawdź w Internecie, na lokalnych aukcjach, w domach dziecka i organizacjach charytatywnych, czy ktoś nie poszukuje czegoś co mamy do oddania. Pamiętaj jednak, żeby były to rzeczy nieuszkodzone, niezniszczone, czyste i zdatne do ponownego użycia.

dodatkowe informacje:
Rehome (znajdź nowy dom)

Wybierz żywą choinkę, wypożycz lub zrób własnoręcznie

Wybór odpowiedniego drzewka na świąteczną choinkę nie powinien budzić wątpliwości. Żywa choinka ulega biodegradacji i rozkłada się w 100%. Najlepiej żeby mogła pochwalić się certyfikatem FSC, czy PEFC. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że urosła zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej.

Po świętach żywą choinkę możesz zasadzić w ogrodzie jeśli była w donicy, albo oddać do specjalnego punktu gdzie zostanie przetworzona na kompost, albo inny przydatny surowiec drzewny.

Świąteczne drzewko możesz też wypożyczyć na wyznaczony okres. Na rynku pojawia się coraz więcej firm oferujących taką usługę. W okresie wypożyczenia pamiętaj żeby postępować z drzewkiem tak samo, jak w przypadku choinki zakupionej w donicy. Podlewaj drzewko, zadbaj żeby nie stało zbyt blisko źródła ciepła, nie ozdabiaj choinki sztucznym śniegiem, oraz nadmiarem ozdób, aby nie połamać gałęzi. Dzięki odpowiednim zabiegom wypożyczone drzewko bezpiecznie wróci do środowiska naturalnego i będzie mogło być znów wypożyczone w przyszłym roku.

Dobrym rozwiązaniem jest również własnoręczne wykonanie choinki z różnych dostępnych wokół ciebie materiałów.

Pamiętaj, że produkcja sztucznego drzewka wiąże się ze zużyciem ropy naftowej. Plastikowa choinka może zawierać np. szkodliwe ftalany, metale ciężkie (ołów) czy ropopochodny polichlorek winylu. Substancje występujące w PVC są uznane za rakotwórcze, toksyczne, mutagenne i zaburzające płodność.

dodatkowe informacje:
Ekologiczna choinka – jaką wybrać choinkę na Boże Narodzenie

Zamontuj energooszczędne oświetlenie

Któż nie lubi pięknie migocących na choince lampek. Szeroki ich wybór kusi by kupować ich coraz więcej i ozdabiać już nie tylko drzewka, ale także okna, balkony, całe ogrody. Najlepszym wyjściem będą energooszczędne lampki LED-owe.

Pamiętaj jednak, że nawet LEDowe oświetlenie zużywa prąd. Każda dodatkowa świetlna ozdoba będzie miała wpływ nie tylko na nasz rachunek za energię elektryczną, ale przede wszystkim na ślad węglowy, który zgodnie z duchem gospodarki obiegu zamkniętego powinniśmy minimalizować. Zastanów się zatem, czy na pewno musisz podświetlać wszystko dookoła. A jeśli już się na to decydujesz, to wyłączaj ozdobne oświetlenie, gdy nie ma cię w domu.

dodatkowe informacje:
Energooszczędne oświetlenie
Żarówka LED
Na co należy zwrócić uwagę przy zakupie lampek choinkowych

Wykonaj własnoręcznie ozdoby świąteczne

Pora na ekologiczne ozdoby choinkowe zrobione z możliwie jak największej ilości naturalnych materiałów. Jeżeli masz czas, chęci i zdolności, możesz w gronie rodzinnym, zrobić takie ozdoby. Wykorzystaj do tego np. materiały przeznaczone do recyklingu, suszone owoce, cukierki, pierniki, łupiny po pistacjach, szyszki, masę solną. Inspiracji szukaj w Internecie.

dodatkowe informacje:
10 pięknych ozdób świątecznych DIY
Śliczny bałwanek, którego zrobisz ze skarpetki. W 15 min bez szycia!
Jak zrobić aniołka? Oto 6 różnych metod na zrobienie go w domu
Przyjazne środowisku kalendarze adwentowe. Zrobisz je z rzeczy, które już masz w domu!
4 łatwe metody na zrobienie papierowych bombek na choinkę
6 pięknych dekoracji, które zrobisz z łupinek po pistacjach
Pomysły na mini choinki
Proste do zrobienia kartki świąteczne, które zachwycą każdego!

Nie kupuj żywego karpia

Prawda jest taka, że ryby które w okresie przedświątecznym często trzymane są w sklepach, a później w domach cierpią. Plastikowy basen z żywymi karpiami, z włożoną tam rurką doprowadzającą powietrze nic nie zmienia, tylko przedłuża agonię.

Nie ma argumentów za kupowaniem żywego karpia. Najwyższy czas zrozumieć, że noszenie żywych ryb w foliowych torebkach ze sklepów do domów, to nie jest powód do dumy, a fanaberia. To polska tradycja, którą najwyższy czas uśmiercić. Na szczęście z roku na rok zwiększa się świadomość konsumentów, a coraz więcej sieci handlowych i sklepów nie sprzedaje już żywych karpi.

Obecne prawo polskie chroni karpie i inne ryby, a przypadki ich niehumanitarnego traktowania mogą być zgłaszane m.in. na policję. Osoba, która znęca się nad karpiami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.

dodatkowe informacje:
Jak kupić dobrą rybę na święta

Kupuj ryby ze zrównoważonych połowów

Kupujący ryby zwróć uwagę skąd pochodzą. Łosoś norweski, zazwyczaj pochodzi z ferm na morzu, gdzie ryby faszerowane są antybiotykami. Antybiotyki nie tylko zatruwają ekosystemy morskie, ale i nasze organizmy.

dodatkowe informacje:
Przełowienie
Przyłów
Zrównoważone połowy (rybołówstwo)

Nie marnuj żywności, podziel się jej nadmiarem

Staraj się nie marnować żywności, bo do jej produkcji zużywa się wiele surowców i energii.

Każdego roku w Polsce 9 mln ton żywności ląduje w koszu, tym samym zajmujemy 5. miejsce pod względem marnowania jedzenia w Unii Europejskiej. Okazuje się, że w okresie świąt wyrzucamy jej nawet 2 razy więcej. Aby zmienić te złe statystyki, należy przede wszystkim rozsądnie zaplanować świąteczne zakupy.

Sprawdź co masz w lodówce, przeanalizuj ilu będziesz mieć gości, zaplanuj potrawy jakie chcesz przygotować na wigilijny stół. Przed zakupami zrób listę potrzebnych produktów, nie kupuj jej w nadmiarze. Pozostań odpornym na promocje i nie kupuj trzech zamiast dwóch produktów tylko dlatego, że jest taniej. Tym bardziej że często towary objęte promocją mają krótsze terminy, więc większe jest ryzyko ich zepsucia. Pamiętaj o odpowiednim sposobie przechowywania. Dzięki temu zmarnujesz i kupisz mniej.

Aby zminimalizować wyrzucanie jedzenia, możesz także przygotowywać mniejsze porcje. Dzięki temu masz szansę wraz z zaproszonymi gośćmi zjeść wszystko, co zostało przyrządzone.

Podczas posiłku nie nakładaj gościom porcji, tylko raczej korzystaj z półmisków i wazy. Potrawy, które już są na talerzach i zostaną niezjedzone, będą musiały zostać wyrzucone. To one tworzą tę górę zmarnowanego jedzenia. Jeżeli pozwolisz gościom zadecydować, ile będą jedli, to wtedy będzie można te potrawy wykorzystać później: zamrozić, zapasteryzować albo też użyć do przygotowania następnych kreatywnych potraw

Dobrym pomysłem jest także zaproponowanie gościom np. wigilii składkowej, polegającej na tym, że każdy przynosi coś od siebie.

Jeśli po świątecznych spotkaniach mimo wszystko zostanie nam jedzenie, można się nim podzielić z wychodzącymi gośćmi. Natomiast, kiedy mamy stanowczo za dużo jedzenia, możemy również skorzystać z jadłodzielni i oddać je osobom potrzebującym, które na co dzień nie mają go pod dostatkiem

Foodsharing, czyli dzielenie się jedzeniem, to idea, która ma na celu zminimalizować marnotrawstwo pożywienia, a także wesprzeć osoby uboższe, bezdomne i głodne. Zarówno jadłodzielnie, jak i lodówki społeczne działają już w wielu polskich miastach. Aplikacja np. Too Good To Go również powstała po to, by przeciwdziałać marnowaniu jedzenia.

dodatkowe informacje:
Przeciętna czteroosobowa rodzina wrzuca do śmieci żywność o wartości 2,5 tys. zł rocznie
Foodsharing
Marnowanie żywności

Zadbaj o prawidłową segregację śmieci i odpadów

Okres świąteczny to czas kiedy produkujemy największą ilość odpadów. Zadbaj zatem o ich prawidłową segregację. Zwróć uwagę, aby poszczególne odpady trafiły do odpowiednich pojemników na surowce wtórne.

Selektywna zbiórka i przekazywanie np. elektrośmieci w odpowiednie miejsca dla tzw. przeciętnego Kowalskiego może być trudne i niewygodne. Zdarza się też, że ktoś ze zwykłego lenistwa bagatelizuje wszelkie apele i po prostu wyrzuca zużyty sprzęt do kolorowych pojemników na papier, szkło i plastik czy też nawet do zwykłych śmieci, które trafiają na wysypisko.

Nie rób tego, naprawdę warto się pofatygować. Zajrzyj na stronę gminy w której mieszkasz i tam znajdź wszystkie odpowiedzi i rozwiązania. Każda gmina ma obowiązek zorganizowania selektywnej zbiórki odpadów poużytkowych dla swoich mieszkańców. W najgorszym wypadku trzeba będzie zanieść taki odpad do punktu. Obecnie jednak system zbiórki odpadów jest na tyle rozwinięty, że wiele sklepów które są obok nas, mają obowiązek przyjmowania i zbierania odpadów, które posiadają w ofercie sprzedażowej. Dotyczy to opakowań, baterii i również elektroniki. Sklepy wielkopowierzchniowe też są dobrym rozwiązaniem

dodatkowe informacje:
Segregacja odpadów

Nie strzelaj w sylwestra!

Nie bądź egoistą. Świat należy nie tylko do ludzi. Fajerwerki są groźne dla zdrowia i życia zwierząt. Najprostszą zasadą, która pomoże naszym zwierzakom przetrwać noc sylwestrową, jest powstrzymanie się od strzelania fajerwerkami.

Jeżeli już zdecydujesz się na odpalenie fajerwerków, zanim to zrobisz, postaraj się zaopiekować domowymi zwierzętami, oraz sprawdź czy w pobliżu nie ma zwierząt dzikich czy bezdomnych.

dodatkowe informacje:
Sztuczne ognie, petardy, fajerwerki

źródło: materiały prasowe

🛒 Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cyfrowy paszport produktu (Digital Product Passport, DPP), cykl życia produktu (Life Cycle Assesment, LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywa PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive), dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, garderoba kapsułowa (capsule gardrobe), greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), fast homeware, gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), lęk przed wypadnięciem z obiegu (Fear of missing out, FOMO), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, fleksitarianizm, foodsharing, freganizm, jadłodzielnia, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, lodówka społeczna, roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

🧠 Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕

🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl

🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie