Zagrożone zanieczyszczonym powietrzem są szczególnie dzieci, osoby o obniżonej odporności, przewlekle chore, oraz w podeszłym wieku.

Jak chronić siebie i dziecko przed zanieczyszczonym powietrzem

1. Sprawdzaj jakość powietrza

Sprawdzaj poziom zanieczyszczeń środowiska na interaktywnych mapach pogody, zanieczyszczenia środowiska, powietrza, wody, gleby, w Polsce i na świecie.

Można również zainstalować na telefon specjalne aplikacje pomagające monitorować jakość powietrza.

2. Staraj się oddychać przez nos

Nos to naturalny filtr powietrza. Zachęcaj dziecko, aby oddychało przez nos.

3. Częściej pij napoje

Część zanieczyszczeń przyklei się do wilgotnych ścianek gardła zamiast trafić do płuc.

4. Pozostań w domu gdy stężenie zanieczyszczeń powietrza jest szczególnie wysokie

Ogranicz wyjścia na zewnątrz do koniecznego minimum.

5. Wyjeżdżaj za miasto

Nawet która przerwa od wdychania zanieczyszczonego powietrza ma pozytywny wpływ na zdrowie.

6. Unikaj podróżowania samochodem w godzinach szczytu

Jadąc samochodem wybieraj mniej ruchliwe trasy, zamknij okna w samochodzie a wentylacje ustaw na obieg zamknięty. Używaj w samochodzie sprawnego filtru HEP.

7. Uprawiając aktywność fizyczną unikaj ruchliwych ulic

Poruszaj się jak najdalej od krawężnika, bo największe stężenie zanieczyszczeń jest bezpośrednio w pobliżu jezdni

8. Jeżeli okna mieszkania wychodzą na ulicę, w godzinach szczytu trzymaj je zamknięte

9. Urządź sypialnie, pokój dziecka w pomieszczeniu, którego okna nie wychodzą na ruchliwą ulicę

10. Zadbaj o odpowiednią dietę

Naukowcy coraz częściej informują, że przed skutkami wdychania szkodliwych substancji zawartych w smogu może nas uchronić odpowiednia dieta. Niektóre składniki, które znajdziemy w pożywieniu czynią organizm odporniejszym.

Kwasy omega-3 zmniejszają efekty działania zanieczyszczonego powietrza na organizm, zwłaszcza na układ krwionośny. Przyjmowanie kwasu omega-3 (w postaci 2 g oleju rybnego dziennie) zmniejsza HRV powiązany z PM2,5 o 54%, a także niweluje skutki stresu oksydacyjnego, czyli zaburzenia naturalnej w organizmie równowagi między wolnymi rodnikami a antyoksydantami. Kwasy omega-3 znajdują się, oprócz oleju rybnego, w orzechach, migdałach, maśle, oleju rzepakowym, nasionach lnu i pestkach dyni.

Takie same właściwości mają również witaminy B6 i B12. Źródłem witaminy B6 są: kasza gryczana, kurczak, indyk, papryka czerwona i ziemniaki, natomiast witamina B12 znajduje się w: mięsie, rybach, mleku, jajkach, wędlinach, serach.

Będące składnikiem smogu pyły zawieszone nasilają poziom stresu oksydacyjnego, powodując tym samym dysfunkcje układu autonomicznego, przyspieszony rozwój i destabilizację blaszki miażdżycowej, zwiększoną lepkość krwi, zwiększając nadciśnienie i zaburzenia rytmu serca. Suplementacja witaminy C i witaminy E może te objawy zminimalizować, oraz poprawić parametry związane z astmą u dzieci, które były narażone na działanie pyłu PM10. Witamina C zapobiega również uszkodzeniom DNA wynikającym z ekspozycji na pyły zawieszone. Źródłem witaminy C są: dzika róża, rokitnik, czarna porzeczka, natka pietruszki, czerwona papryka i brukselka, a witaminy E – nasiona słonecznika, pestki dyni, orzechy laskowe i migdały.

Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym witamina E i kurkumina, zawarta w kurkumie, zmniejszają stres oksydacyjny wywołany benzo(a)pirenem i powodowane przez niego uszkodzenia DNA, co może prowadzić do raka, zwłaszcza nowotwór płuc, a także zapalenia dróg oddechowych, alergii i do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Naukowcy dowodzą, że aby zapobiec tym chorobom, należy spożywać brokuły, w których zawarty sulforafan jest silnym przeciwutleniaczem , który pobudza detoksykujące enzymy do eliminowania szkodliwych substancji z organizmu.

Najwięcej sulforafanu jest w świeżych, surowych brokułach, niestety nie ma go w gotowanych zbyt długo warzywach, ponieważ procesy te niszczą myrozynazę, enzym niezbędny do wyprodukowania sulforafanu. Dlatego najlepiej sparzyć warzywa, by zachowały, choć w mniejszym stopniu, zdolność produkowania tego przeciwutleniacza. Oprócz brokułów jego źródłem (w stanie surowym, nie po gotowaniu) są także brukselka i kapusta.

11. Nie pal tytoniu w domu, nie odwiedzaj miejsc, gdzie pali się tytoń

Dym tytoniowy to również zanieczyszczenie powietrza.

12. Uprawiaj w domu rośliny doniczkowe które oczyszczają powietrze

Rośliny w wyniku fotosyntezy pobierają z powietrza dwutlenek węgla, oddając życiodajny tlen. Neutralizują też dwutlenek siarki i metale ciężkie – miedź, cynk, kadm, ołów. Wychwytują też cząsteczki pyłów i sadzy oraz substancje gazowe z powietrza. Z tego samego powodu zaleca się zastosowanie w przestrzeni miejskiej dużej ilości trawników, pnączy, ogrodów na dachach budynków.

Rośliny minimalizują nie tylko zanieczyszczenia powietrza na zewnątrz budynków, ale i zamkniętych pomieszczeniach

Lista roślin doniczkowych które najskuteczniej oczyszczających powietrze

13. Włącz urządzenie nawilżając i oczyszczające powietrze lub użyj tradycyjnych metody

Zanieczyszczone powietrze przedostaje się z zewnątrz do wnętrza pomieszczeń przez otwarte, nieszczelne okna, czy dach. W Krakowie w 2014 roku działacze z Krakowskiego Alarmu Smogowego przeprowadzili badania poziomu zanieczyszczenia powietrza w mieszkaniach. Dwa urządzenia mierzące obecność pyłów PM2,5 i PM10 umieszczono na zewnątrz budynków, a dwa w środku. Okazało się, że poziom szkodliwych substancji obecnych w mieszkaniach był czterokrotnie wyższy niż powinien, mimo szczelnie zamkniętych okien. Do tych zanieczyszczeń należy jeszcze dodać wszystkie toksyny produkowane przez detergenty, materiały budowlane, wykładziny.

Jakość powietrza w domach można poprawić za pomocą oczyszczaczy, które poradzą sobie z pyłami z zewnątrz, oraz domowymi drobnoustrojami (bakteriami i wirusami), pyłkami, grzybami, pleśnią, kurzem, roztoczami. Oczyszczacze zasysają zanieczyszczone powietrze, przepuszczają przez filtry i wydmuchują oczyszczone na zewnątrz.

Wyróżniamy trzy rodzaje filtrów w oczyszczaczach powietrza:

• wstępny – do usuwania sierści lub kurzu
• główny – radzący sobie z mniejszymi zanieczyszczeniami, takimi jak pyłki i zarodniki pleśni
• antyzapachowy – pozwalający pozbyć się nieprzyjemnych woni

Każdy oczyszczacz powietrza ma filtr główny, a filtry wstępny i antyzapachowy są dodatkową opcją.

Wyróżniamy następujące rodzaje oczyszczaczy powietrza:

• oczyszczacze z filtrem HEPA – potrafią one zatrzymywać cząsteczki o małej średnicy i mogą poradzić sobie z zanieczyszczeniami z zewnątrz (pyłami zawieszonymi PM2,5 i PM10)
• oczyszczacze z filtrem węglowym – sprawdzą się w usuwaniu zanieczyszczeń gazowych m.in. dwutlenku siarki i dwutlenku azotu. Usuwają również zapachy np. dymu tytoniowego, odpadów organicznych i zapachy pochodzenia chemicznego
• oczyszczacze wodne – oprócz oczyszczania nawilżają pomieszczenia
• oczyszczacze z lampą UV – trwale uszkadzają jądra komórkowe szkodliwych dla zdrowia mikroorganizmów, eliminując roztocza, bakterie i wirusy
• urządzenia plazmowe – które oczyszczają, nawilżają i jonizują powietrze. Oczyszczacze z jonizatorem mają możliwość uzupełniania niedoboru jonów ujemnych, zapewniając ich równowagę z jonami dodatnimi, pozytywnie wpływającą na funkcjonowanie organizmu.

Skuteczność oczyszczaczy powietrza w usuwaniu zanieczyszczeń w zależności od modelu sprzętu i rodzaju zastosowanego filtra wynosi od 85 do 99% . Oczyszczacze powietrza kosztują od tysiąca do kilku tysięcy złotych.

Uwaga! Oczyszczacze powietrza wystarczy podłączyć do źródła zasilania, jednak korzystając z nich trzeba pamiętać, żeby nie ustawiać ich w odległości mniejszej niż 15 cm od innych sprzętów elektrycznych ani w wilgotnych pomieszczeniach.
Oczyszczacz działa efektywniej, gdy w pomieszczeniu są zamknięte okna i drzwi, ale należy pamiętać, że urządzenie nie zastępuje wentylacji.

14. Stosuj maseczki antysmogowe

W maskach antysmogowych znajdują się specjalne filtry, mające chronić przed przedostawaniem się pyłu.

Jak wybrać odpowiednią maskę antysmogową?

• kupując produkt warto upewnić się, czy nie będzie przepuszczał pyłu PM2,5 zawierającego bardzo małe cząsteczki i dostającego się nie tylko do płuc, ale i do krwi
• wybór maski należy dokonać ze względu na rodzaj uprawianej aktywności fizycznej
• dobrym pomysłem, podczas spacerów czy biegu, będzie wybór maski z warstwą węgla aktywnego, która ochroni przed zanieczyszczeniami gazowymi
• według producentów maski chronią przed pyłem w 95%, według ekspertów w mniejszym stopniu
• maseczki kosztują od 100 do 300 zł – za zestaw 10 filtrów trzeba zapłacić  około 100 zł

Uwaga! Filtry należy wymieniać bezwzględnie co dwa tygodnie, a czasem przed upływem tego terminu. Zawsze gdy zmieni się ich barwa z białej na szarą.

Przydatne informacje

Ekoprognoza
Aktualna prognoza pogody na całym świecie. Interaktywne mapy zagrożeń podtopieniami terenów nadmorskich w związku ze zmianami klimatu. Prognoza zanieczyszczenia powietrza, wody, gleby, środowiska dla Polski, Europy i Świata. Alarmy smogowe, wyniki on-line pomiarów jakości powietrza dla polskich miast i województw.

Podstawowe informacje na temat smogu
Smog to nienaturalne zjawisko atmosferyczne, które polega na współwystępowaniu zanieczyszczeń powietrza, najczęściej spowodowanych działaniem ludzi, oraz innych niekorzystnych zjawisk atmosferycznych np. dużej wilgotności powietrza, wyżowej, bezwietrznej pogody.

Wpływ zanieczyszczonego powietrza na zdrowie kobiet w ciąży, dzieci i dorosłego człowieka
Zanieczyszczone powietrza wpływa na zdrowie człowieka powodując wiele dolegliwości układu oddechowego i krwionośnego. Szkodliwe substancje drażnią śluzówkę nosa, jamę ustną, krtań, oskrzela, płuca i w ten sposób może dojść do uszkodzenia tych narządów.

Jak się chronić przed smogiem i zanieczyszczonym powietrzem
Zagrożone zanieczyszczonym powietrzem są szczególnie dzieci, osoby o obniżonej odporności, przewlekle chore, oraz w podeszłym wieku. Zobacz 14 sprawdzonych sposobów na to jak chronić siebie i dziecko przed smogiem.

Wpływ terenów zielonych w mieści na zdrowie, samopoczucie i funkcjonowanie jego mieszkańców
Rośliny w mieście pomagają walczyć ze smogiem, zanieczyszczonym powietrzem, hałasem i zjawiskiem zwanym miejską wyspą ciepła. Zatrzymują wodę, zwiększają retencję, zapobiegają przesuszaniu gleby. Wprowadzają poczucie spokoju, wytchnienia, redukują stres.

Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze w domu
Rośliny w wyniku fotosyntezy pobierają z powietrza dwutlenek węgla, oddając życiodajny tlen. Neutralizują dwutlenek siarki i metale ciężkie. Wychwytują cząsteczki pyłów i sadzy oraz substancje gazowe z powietrza. Zobacz listę roślin doniczkowych które najskuteczniej oczyszczają powietrze w domu.

Jak chronić się przed alergią na pyłki roślin wiatropylnych, czyli pyłkowicą?
Z roku na rok rośnie liczba osób uczulonych na różne alergie, w tym pyłki roślin wiatropylnych. Zmiany klimatu oraz coraz łagodniejsze zimy sprawiają, że silne pylenie wydłuża się rozpoczynając już w lutym i jest znacznie cięższe dla alergików.