Katastrofy chemiczne i przemysłowe

Najbardziej poważne problemy dla środowiska i związane z tym katastrofy ekologiczne, jądrowe, chemiczne i przemysłowe, wycieki ropy naftowej i degradacja środowiska, rozpoczęły się z nastaniem epoki industrializacji. Pod koniec XVIII wieku doszło do intensywnego rozwoju przemysłu, motoryzacji, handlu oraz masowej produkcji towarów. Przekształcenie się manufaktur w coraz większe fabryki, wytwarzające coraz więcej zanieczyszczeń, nie obeszło się bez echa dla Ziemi.

Katastrofy przemysłowe są często o wiele bardziej tragiczne w bezpośrednich skutkach niż np. katastrofy jądrowe. W katastrofie elektrowni atomowej w Czarnobylu bezpośrednio w wyniku napromieniowania 237 osób zachorowało na chorobę popromienną, z czego zmarło 31 osób. W Bhopalu w Indiach wskutek wycieku trującego gazy do atmosfery naraz zmarło około 7 tys. osób. Użycie broni chemicznej Agent Orange w Wietnamie jest przykładem, w którym użyto po raz pierwszy określenia ekobójstwo.

Podstawowe informacje

Poważne awarie i katastrofy chemiczne występują zarówno podczas rozruch instalacji przemysłowych, w trakcie ich działania i eksploatacji, jak również już po wygaszeniu produkcji. Dodatkowo w przypadku katastrof chemicznych dochodzą wypadki związane z transportem niebezpiecznych i szkodliwych substancji czy materiałów. Chodzi o przesył rurociągami, oraz ich przewóz naziemnymi (transport samochodowy i kolejowy) i wodnymi środkami transportu. Skutki takich awarii zazwyczaj mają zasięg lokalny, ale mogą mieć również większy w razie wystąpienia katastrofy na obszarze zwartej zabudowy mieszkalnej, oraz w przypadku przedostania się niebezpiecznych substancji do cieków wodnych, transportujących zanieczyszczenia na duże odległości (tragedia wspólnego pastwiska).

Chronologiczny przegląd katastrof przemysłowych

Początek rewolucji przemysłowej

Kiedy: koniec XVIII
Gdzie: Europa, Świat

Rewolucja przemysłowa to proces zmian technologicznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych, który został zapoczątkowany w XVIII wieku w Anglii i Szkocji. Był związany z przejściem od gospodarki opartej na rolnictwie, oraz produkcji manufakturowej bądź rzemieślniczej, do opierającej się głównie na mechanicznej produkcji fabrycznej na dużą skalę (przemysłową).

dodatkowe informacje:
Początek rewolucji przemysłowej

Wielki Smród w Londynie

Kiedy: 1858
Gdzie: Londyn, Anglia

Wielki Smród (Great Stink) to katastrofa ekologiczna, która miała miejsce od czerwca do sierpnia 1858 roku. Jej bezpośrednią przyczyną były utrzymujące się przez długi czas wyjątkowo wysokie temperatury które doprowadziły do spadku poziomu wody w Tamizie i odsłonięcia zalegających w niej nieczystości pochodzących z nieefektywnego miejskiego systemu kanalizacyjnego. Ścieki zaczęły się pod wpływem gorąca rozkładać i wydzielać ostry, nieprzyjemny zapach.

dodatkowe informacje:
Wielki Smród w Londynie

II Woja Światowa – zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego bronią chemiczną i wrakami statków

Kiedy: 1939-1945
Gdzie: Europa, Świat

Podczas prowadzenia wojen kategoria taka jak katastrofa ekologiczna schodzi na dalszy plan. Posługując się przykładem Morza Bałtyckiego można zauważyć, jak wielkie szkody wyrządzono wskutek II wojny światowej również naturze. Po wkroczeniu wojsk alianckich i radzieckich na teren Niemiec odkryte zostały duże ilości broni chemicznej. Na mocy konferencji poczdamskiej znalezioną broń postanowiono zatopić w Morzu Bałtyckim.

dodatkowe informacje:
Zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego bronią chemiczną i wrakami statków
Pół miliona ton broni na dnie Bałtyku

Wielki Smog Londyński

Kiedy: 05.12.1952
Gdzie: Londyn, Anglia

Jedną z pierwszych katastrof ekologicznych wywołanych działalnością przemysłową człowieka był smog który ogarnął Londyn. W ciągu pierwszych ośmiu dni toksyczna mgła zabiła 4 tys. osób, a w ciągu następnych tygodni kolejne 8 tysięcy.

dodatkowe informacje:
Wielki Smog Londyński
66 lat temu Londyn spowiła „mgła”. Zmarło 12 tysięcy ludzi. Czy tragedia czegoś nas nauczyła?
Zabójcza mgła. Wielki smog londyński w 1952 r. zabił tysiące ludzi. Dziś mamy blokady wyżowe

Używanie tęczowych herbicydów jako broni chemicznej podczas wojny w Wietnamie

Kiedy: 1961-1971
Gdzie: Wietnam, Laos , Kambodża

Tęczowe herbicydy to grupa chemikaliów należących do herbicydów i defoliantów używanych jako broń chemiczna podczas działań wojennych przeprowadzonych przez Armię Stanów Zjednoczonych w celu zniszczenia roślinności dżungli, oraz pól uprawnych. Ich użycie w Wietnamie, a w szczególności środka Agent Orange zanieczyszczonego dioksynami, miało tragiczny wpływ na zdrowie ludzi wystawionych na ich działanie (deformacje płodu, zniekształcenia twarzy u dzieci, podatność na choroby nowotworowe, niedorozwój).

dodatkowe informacje:
Tęczowe herbicydy
Rainbow Herbicides
Agent Orange
Nowotwory, martwe płody, deformacje. Pokolenia naznaczone Agent Orange

Pożar rzeki Cuyahoga

Kiedy: 22.06.1969
Gdzie: Ohio, Stany Zjednoczone

Rzeka Cuyahoga to rzeka w Stanach Zjednoczonych, położona w północno-wschodnim Ohio, która przecina miasto Cleveland i wpływa do jeziora Erie. Gdy Cleveland stało się ważnym ośrodkiem produkcyjnym, rzeka została mocno dotknięta zanieczyszczeniami przemysłowymi i ropą naftową, do tego stopnia, że ​​zapaliła się co najmniej 13 razy. Najsłynniejszy pożar rzeki wybuchł 22 czerwca 1969 roku, przyczyniając się do powstania amerykańskiego ruchu ekologicznego. Od tego czasu rzeka była intensywnie oczyszczana dzięki wysiłkom władz miasta Cleveland i Agencji Ochrony Środowiska Ohio (OEPA). W 2019 roku stowarzyszenie ochrony rzeki American Rivers nazwało Cuyahogę Rzeką Roku na cześć 50 lat odrodzenia środowiska.

dodatkowe informacje:
Cuyahoga River
Cuyahoga River Fire
How a burning river helped create the clean water act
The Cuyahoga River Caught Fire at Least a Dozen Times, but No One Cared Until 1969

Katastrofa w Love Canal

Kiedy: lata 70.
Gdzie: Love Canal, stan Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Love Canal to dzielnica w Niagara Falls, w stanie Nowy Jork, niesławna ze względu na lokalizację wysypiska śmieci o powierzchni 0,28 km2 (0,11 ²), które stało się miejscem ogromnej katastrofy ekologicznej w latach 70. XX wieku. Dziesięciolecia wyrzucania toksycznych chemikaliów szkodziły zdrowiu setek mieszkańców. Teren był porządkowany w ciągu 21 lat w ramach operacji Superfund .

dodatkowe informacje:
Love Canal
Katastrofa w Love Canal

Pożar w rafinerii ropy naftowej w Czechowicach-Dziedzicach

Kiedy: 26.06.1971
Gdzie: Czechowice-Dziedzice, Polska

Była to największa katastrofa chemiczna w Polsce. Około godz. 19:50 piorun uderzył w kopułę zbiornika nr 1 rafinerii, który stanął w płomieniach. Mimo pożaru zbiornika nadal przetłaczano z niego ropę na oddział destylacji. O godz. 1:30 nastąpił wybuch płonącego zbiornika nr 1 i zaraz po tym zbiornika nr 4. Pożar objął dwa pozostałe zbiorniki, przepompownię i oddział produkcji olejów silnikowych. Nad ranem podjęto decyzję o ewakuacji okolicznych mieszkańców.

Pożar opanowano po około 60 godzinach. W wyniku katastrofy zginęło 37 osób, ponad 100 zostało ciężko poparzonych i odniosło inne obrażenia. Straty materialne były ogromne – oprócz wymienionych instalacji, oraz terenu, zniszczeniu uległo 30 wozów strażackich.

dodatkowe informacje:
Pożar w rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach

Wybuch dekstryn w Wielkopolskim Przedsiębiorstwie Przemysłu Ziemniaczanego 

Kiedy: 22.02.1972
Gdzie: Luboń (Polska)

Wybuch dekstryn to tragiczna w skutkach eksplozja i pożar budynku Oddziału Produkcji Dekstryn należącego do Wielkopolskiego Przedsiębiorstwa Przemysłu Ziemniaczanego w Luboniu. Zniszczeniu uległ czterokondygnacyjny budynek, pod gruzami którego zginęło 17 osób, a 10 zostało ciężko rannych.

dodatkowe informacje:
Wybuch dekstryny w Luboniu
Katastrofa w Wielkopolskim Przedsiębiorstwie Przemysłu Ziemniaczanego

Katastrofa we Flixborough

Kiedy: 01.06.1974
Gdzie: Nypro Ltd, Flixborough (Wielka Brytania)

Awaria w zakładach chemicznych Nypro Ltd., produkujących głównie kaprolaktam – surowiec do wytwarzania nylonu. Z pękniętego rurociągu uwolniło się około 80 ton ciekłego cykloheksanu, znajdującego się pod ciśnieniem 8 barów. Utworzona mieszanina par cykloheksanu i powietrza spowodowała eksplozję o sile równoważnej wybuchowi 30 ton TNT. W wyniku katastrofy śmierć poniosło 28 pracowników zakładu, 36 pracowników odniosło obrażenia, kilkaset osób poza terenem zakładu zostało dotkniętych różnymi skutkami wybuchu, w tym 53 osoby doznały ciężkich obrażeń ciała. Zakład został całkowicie zniszczony. Poza jego terenem w promieniu ok. 5 km, również wystąpiły znaczne zniszczenia.

dodatkowe informacje:
Flixborough disaster

Katastrofa przemysłowa w Seveso

Kiedy: 10.07.1974
Gdzie: Seveso, Włochy, Europa

W wyniku wybuchu w fabryce chemicznej w Seveso we Włoszech do środowiska dostał się związek z grupy dioksyn zwany odtąd trucizną z Seveso. Około 1,5 tys. ha gęsto zaludnionego obszaru zostało skażone, 700 mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku zatrucia, wiele zwierząt zginęło, wielki obszar zostały na wiele lat skażony i wyłączony z gospodarki rolnej.

dodatkowe informacje:
Katastrofa w Seveso

Katastrofa cysterny w Los Alfaques

Kiedy: 11.07.1978
Gdzie: Los Alfaques (Hiszpania)

Eksplozja na kempingu Los Alfaques w Alcanar to katastrofa z udziałem samochodu cysterny która wydarzyła się 11 lipca 1978 roku w Alcanar w Hiszpanii. W bezpośrednim sąsiedztwie kempingu Los Alfaques, na którym przebywało w tym czasie ponad 1 tys. turystów, uległ wypadkowi ciągnik siodłowy z cysterną wypełnioną 23 tonami ciekłego propylenu . W wyniku rozszczelnienia doszło do eksplozji, która przyczyniła się do śmierci 217 osób, oraz zranienia kolejnych 200.

dodatkowe informacje:
Eksplozja na kempingu Los Alfaques w Alcanar
Los Alfaques disaster
In photos: 40 years since the campsite tragedy of Los Alfaques

Wyciek toksycznego gazu izocyjanku metylu z fabryki w Bhopalu

Kiedy: 3.12.1984
Gdzie: Indie

W nocy z 2 na 3 grudnia z fabryki pestycydów firmy Union Carbide w indyjskim Bohpalu uwolniło się 40 ton trującego gazu izocjanku metylu. Toksyczny gaz zabił 1762 osoby, a do 1994 roku zmarło łącznie 6954 ludzi. Około 200 tys. osób zostało ciężko poszkodowanych, dotkniętych m.in. paraliżem, uszkodzeniami płuc, oczu, naczyń, serca, układu odpornościowego.

dodatkowe informacje:
Wyciek toksycznego gazu izocyjanku metylu z fabryki w Bhopalu
Gorzej niż w Czarnobylu

Katastrofa w San Juanico

Kiedy: 19.11.1984
Gdzie: San Juanico – Ixhuatepec (Meksyk)

To jedna z największych i najtragiczniejszych w skutkach eksplozji gazu na świecie. W magazynach w San Juanico – Ixhuatepec, na przedmieściach Meksyku, w 48 poziomych zbiornikach cylindrycznych, oraz wielkich zbiornikach (2400 i 1500 m3) sferycznych, magazynowano LPG (Liquid petroleum gas – ciekły gaz, który składa się z 80% butanu i 20% propanu). Przyczyną inicjującą katastrofę było pęknięcie nadziemnego 8-calowego rurociągu zasilającego. Snująca się w warstwie przyziemnej powietrza chmura gazu zapalając się od pochodni która spalała nadmiar gazu, spowodowała dalsze katastrofalne zdarzenia. Pod wpływem wysokiej temperatury powstały uszkodzenia zbiorników, oraz katastrofalne wybuchy: 15 spośród 48 zbiorników (każdy o masie własnej ok. 20 t) zmieniło się w pociski i przemieściło na odległość ponad 100 m, niektóre nawet 1000-1200 m, co powodowało zniszczenia poza terenem zakładu. Cztery wielkie (1500 m3) zbiorniki sferyczne przestały istnieć w wyniku wybuchu BLEVE (Boiling liquid expanding vapour explosion – eksplozja rozprężającej się pary wrzącej cieczy). Powstały kule ogniste (o średnicy 200-300 m, czas trwania – ok. 20 s), którym towarzyszyło silne promieniowanie termiczne, gwałtowna siła podmuchu, oraz odłamki i przemieszczające się na dużą odległość płonące krople gazu (deszcz ognia).

W wyniku katastrofy zginęło ok. 550 osób, ponad 2 tys. odniosło ciężkie poparzenia i inne urazy, 60 tys. mieszkańców zostało ewakuowanych. Straty materialne i środowiskowe powstałe w wyniku pożaru i wybuchu około 12 tys. m3 LPG były ogromne.

dodatkowe informacje:
San Juanico disaster

Wyciek substancji chemicznych w zakładach Sandoz

Kiedy: 01.11.1986
Gdzie: Basel-Landschaft (Szwajcaria)

W magazynach firmy Sandoz w których znajdowało się około 680 ton pestycydów wybuchł pożar. Zanieczyszczona woda użyta do gaszenia pożaru (5-20 ton), wraz z rtęcią, cynkiem, fosforoorganicznymi insektycydami, spłynęła systemem kanalizacyjnym do Renu. Chemikalia spowodowały masową śmierć fauny i flory w dolnym biegu rzeki, zabijając między innymi dużą część europejskiej populacji węgorza.

dodatkowe informacje:
Sandoz chemical spill

Eksplozja gazociągu pod Ufą

Kiedy: 04.06.1989
Gdzie: Ufa (Rosja)

Eksplozja rurociągu gazu ziemnego nastąpiła w chwili, gdy dwa pociągi osobowe, przewożące około 1200 pasażerów koleją transsyberyjską między Aszą a Ufą, mijały się w pobliżu rurociągu. W wyniku emisji gazu z rurociągu utworzyły się miejsca o znacznym jego stężeniu. Iskry kół przejeżdżających pociągów były źródłem zapłonu. Zginęło około 645 osób, a drugie tyle doznało obrażeń. Ustalono, że w 1985 roku koparka uszkodziła rurociąg, co z upływem kilku lat doprowadziło do znacznego rozszczelnienia rurociągu i ostatecznie katastrofy.

dodatkowe informacje:
Katastrofa kolejowa pod Ufą
Ufa train disaster

Wyciek cyjanku do rzeki Cisa

Kiedy: 31.01.2000
Gdzie: Baja Mare (Rumunia)

Po obfitych opadach topniejący śnieg uszkodził obwałowania osadników i zbiorników szlamów poflotacyjnych w kompleksie wydobywczo-produkcyjnym złota Aurul. Odpady zawierające duże ilości cyjanidów przedostały się do Cisy a następnie Dunaju, powodując poważną dewastację środowiska wodnego.

dodatkowe informacje:
2000 Baia Mare cyanide spill

Katastrofa w fabryce fajerwerków w Enschede

Kiedy: 13.05.2000
Gdzie: Enschede (Holandia)

W wyniku katastrofy zginęły 23 osoby, w tym 4 strażaków, ok. 950 osób zostało rannych, a 200 domów zostało zniszczonych. Pierwsza eksplozja miała siłę rzędu 0,8 tony trotylu, natomiast siła ostatniej mieściła się w przedziale 4–5 ton trotylu. Największy wybuch był odczuwalny w odległości nawet 30 kilometrów.

dodatkowe informacje:
Enschede fireworks disaster
Vuurwerkramp in Enschede

Eksplozja w fabryce AZF w Tuluzie

Kiedy: 21.09.2001
Gdzie: Tuluza (Francja)

Wybuch materiałów pirotechnicznych w zakładach chemicznych AZF w Tuluzie spowodował śmierć 29 osób i ciężko ranił 2,5 tys. osób. Około 600 budynków zostało zniszczonych lub uszkodzonych.

dodatkowe informacje:
Explosion de l’usine AZF de Toulouse
Toulouse chemical factory explosion

Eksplozja w rafinerii Texas City

Kiedy: 23.03.2005
Gdzie: Texas City (Stany Zjednoczone)

Katastrofa wydarzyła się w największej rafinerii ropy naftowej koncernu BP produkującej m.in. około 11 mln galonów benzyny dziennie (1 galon amer.= 3,785 l). Miała miejsce na wydziale izomeryzacji, wytwarzającym wysokooktanowe dodatki do benzyny bezołowiowej, objęła instalację separatora rafinatu, oraz instalację odparowania węglowodorów.

Instalacja separatora została zatrzymana planowo w dniu 21 lutego, w celu konserwacji. Po jej zakończeniu rozpoczęto przygotowania do rozruchu. Wykonano próby ciśnieniowe przy pomocy azotu, a następnie sprawdzono przyrządy kontrolno-pomiarowe. Jak się później okazało przed rozruchem nie sprawdzono przyrządów pomiarowych wieży odparowywacza, co było wymagane przez procedury. Podczas uruchomienia instalacji separatora wystąpiły nieprawidłowości, które spowodowały zakłócenia kontroli poziomów napełnienia. Ponadto w centralnej sterowni w wyniku roztargnienia popełniono błędy. Nastąpiło przekroczenie poziomów alarmowych, nadmierny wzrost temperatury, utrata kontroli nad parametrami procesowymi, co doprowadziło do gwałtownego parowania, wzrostu ciśnienia, wyrzutów rafinatu i w konsekwencji do eksplozji, oraz pożaru. Śmierć poniosło 15 osób, a liczba rannych wyniosła ponad 170. Instalacje separatora i odparowania węglowodorów zostały całkowicie zniszczone.

dodatkowe informacje:
Texas City Refinery explosion

Wykolejenie cystern LPG w Viareggio

Kiedy: 29.06.2009
Gdzie: Viareggio (Włochy)

W pociągu towarowym składającym się z cystern przewożących LPG, prawdopodobnie wskutek pęknięcia osi w jednym z wagonów, doszło do wykolejenia. Cysterny uderzyły w budynki stojące w pobliżu torów, dwie eksplodowały, powodując rozległy pożar. Zniszczonych zostało wiele zabudowań miejscowości Viareggio (Włochy), śmierć poniosły 22 osoby, a 33 zostały ranne.

dodatkowe informacje:
Viareggio train derailment

Eksplozja cysterny samochodowej w Sange

Kiedy: 02.07.2010
Gdzie: Sange (Demokratyczna Republika Konga)

W miejscowości Sange przewróciła się cysterna samochodowa przewożąca ok. 50 tys. litrów benzyny. W wyniku rozszczelnienia nastąpił wyciek benzyny. Duża liczba osób zamiast uciekać próbowała odzyskać wyciekające paliwo. Kilka minut później nastąpił zapłon i wybuch, a ogień zaczął się błyskawicznie rozprzestrzeniać. Liczba ofiar śmiertelnych wyniosła ponad 230 osób, liczba rannych 214.

dodatkowe informacje:
Eksplozja w Sange

Wyciek toksycznego szlamu do rzeki Marcal

Kiedy: 04.10.2010
Gdzie: Węgry

W dniu 4 października 2010 roku doszło na Węgrzech do największej katastrofy ekologicznej w historii tego kraju. W wyniku awarii do środowiska przedostało się ok 700 tys. m³ toksycznej substancji tzw. czerwonego szlamu o właściwościach silnie żrących, który był produktem ubocznym podczas produkcji aluminium.

dodatkowe informaceje:
Wyciek toksycznego szlamu do rzeki Marcal
Katastrofa w hucie aluminium w Ajce
Ajka alumina plant accident

Skażenie kadmem rzeki Longjiang w Chinach

Kiedy: 01.2012
Gdzie: Chiny

Skażenie kadmem jednego z dopływów rzeki Perłowej doprowadziło do najgorszej od dziesięcioleci katastrofy ekologicznej w kontynentalnych Chinach. Do rzeki Longjiang przedostało się ok. 20 ton związków kadmu – jednej z najbardziej toksycznych substancji. Lokalni urzędnicy Autonomicznego Regionu Guangxi, na terenie którego doszło do skażenia, zostali oskarżeni o brak nadzoru, a także ukrywanie katastrofy. Związki kadmu unosiły się na odcinku rzeki na długości ponad 100 km i zanim zostały zneutralizowane dotarły w pobliże miasta Liuzhou, w którym mieszka 3,5 mln osób.

dodatkowe informacje:
2012 Guangxi cadmium spill

Wyciek toksycznych chemikaliów do rzeki Rio Doce w Brazylii

Kiedy: 05.11.2015
Gdzie: Brazylia

5 listopada pękły tamy w dwóch zbiornikach przechowujących wypłukane odpady górnicze z trującymi związkami chemicznymi, jak metale ciężkie i arszenik. Na wioskę Mariana i miasteczko Bento Rodriguez w Brazylii runęła ściana toksycznego błota, która dotarła do koryta rzeki Rio Doce i popędziła z jej biegiem 850 km przez dwa stany, Minas Gerais i Espiritu Santo, aż do Oceanu Atlantyckiego.

dodatkowe informacje
Wyciek toksycznych chemikaliów do rzeki Rio Doce w Brazylii
Mariana dam disaster

Wyciek niebezpiecznej substancji z zakładów chemicznych Krymski Tytan w Armiansku

Kiedy: 09.2018
Gdzie: Krym

Na Krymie w zakładach chemicznych w Armiansku doszło do wycieku dwutlenku siarki który dostał się do atmosfery, a potem spadł w postaci kwaśnego deszczu. Dwutlenek siarki jest niezwykle niebezpieczny dla żywych organizmów. Jego opary powodują nudności, pieczenie w gardle, trudności z oddychaniem i uszkodzenie płuc. Kwaśny deszcz jest silnym kwasem, który rozpuszcza metalowe struktury i niszczy uprawy.

dodatkowe informacje:
Wyciek niebezpiecznej substancji z zakładów chemicznych Krymski Tytan w Armiansku

Pęknięcie tamy lokalnej kopalni żelaza w Brazylii

Kiedy: 25.01.2019
Gdzie: Brazylia

W południowo-zachodniej części brazylijskiego regionu Minas Gerais pękła tama lokalnej kopalni żelaza. Uwolniona została gigantyczna rzeka mułu która zabiła setki ludzi, oraz zniszczyła pobliskie budynki. Katastrofa miała miejsce trzy lata po tym, jak inna tama zawaliła się w kopalni w pobliżu miasta Mariana, zabijając 19 osób i powodując najgorszą katastrofę ekologiczną w Brazylii. Obie kopalnie należą do tej samej kompanii Samarco.

dodatkowe informacje:
Pęknięcie tamy lokalnej kopalni żelaza w Brazylii
Katastrofa tamy w Brumadinho
Brumadinho dam disaster

Wyciek toksycznego kwasu z nieczynnej kopalni pirytu miedziowego na Uralu

Kiedy: 07.2020
Gdzie: Rosja, Ural, Azja

Z nieczynnej kopalni miedzi w obwodzie swierdłowskim wyciekła olbrzymia ilość toksycznych odpadów. Zatrute zostały okoliczne rzeki i jeziora w pobliżu wioski Ljovicha.

dodatkowe informacje:
Katastrofa ekologiczna na Uralu. Toksyczne odpady z kopalni miedzi zatruły wody
Лёвиха

Eksplozja saletry amonowej w Bejrucie

Kiedy: 04.08.2020
Gdzie: Bejrut (Liban)

Eksplozja w Bejrucie to wybuch do którego doszło 4 sierpnia 2020 w porcie w Bejrucie. Eksplodowała składowana w magazynie portowym saletra amonowa skonfiskowana w 2014 roku z zatrzymanego w porcie statku. W wyniku eksplozji zniszczony został port i wiele budynków, zginęło 218 osób, a ponad 7,5 tys. odniosło obrażenia. Co najmniej 250–300 tys. ludzi w wyniku eksplozji straciło swoje domy. Niecały tydzień po wybuchu do dymisji podał się premier Libanu Hassan Diab wraz ze swym rządem, oświadczając przy tym, że powodem zaniedbań prowadzących do katastrofy była potężna korupcja.

dodatkowe informacje:
Eksplozja w Bejrucie (2020)

Pożar statku MS X-Press Pearl u wybrzeży Sri Lanki

Kiedy: 20.05.2021
Gdzie: Sri Lanka

20 maja 2021 roku X-Press Pearl zapalił się u wybrzeży Kolombo na Sri Lance. 2 czerwca, po 12 dniach pożaru statek zatonął. Incydent został uznany za najgorszą morską katastrofę ekologiczną w historii Sri Lanki.

dodatkowe informacje:
Sri Lanka. Od 12 dni pali się kontenerowiec. Może być przyczynkiem do najgorszej katastrofy ekologicznej
Sri Lanka. Tonie kontenerowiec, tony plastikowych granulek w wodzie. Wyciek ropy niewykluczony
Dramatyczne echa katastrofy statku towarowego
X-Press Pearl

Katastrofa ekologiczna na Odrze

Kiedy: 26.07.2022
Gdzie: rzeka Odra (Polska)

Śnięte ryby w Odrze pojawiły się 26 lipca 2022 roku w okolicy Jazu Lipki. Następnie w kilku miejscach Odry – na kanałach Kędzierzyńskim i Gliwickim na wysokości śluzy Nowa Wieś w Kędzierzynie-Koźlu. Wędkarze, aktywiści i Straż Rybacka wyłowili z rzeki kilkadziesiąt ton martwych ryb, zauważono także martwe bobry, ptaki i małże. Pojawiły się doniesienia o poparzeniach osób mających kontakt z wodą. Sytuacja została określona przez hydrologów jako bezpośrednie zagrożenie zarówno ekosystemu, jak zdrowia i życia ludzi. Byłą to jedna z największych katastrof ekologicznych dotyczących dorzecza Odry.

dodatkowe informacje:
Katastrofa ekologiczna na Odrze

Wykolejenie się pociąg z chemikaliami w Ohio

Kiedy: 3 luty 2023
Gdzie: Ohio, USA

Należący do Norfolk Southern Railroad pociąg wykoleił się 3 lutego wywołując pożar i chmurę toksycznego gazu nad miasteczkiem East Palestine w Ohio. Z pobliskich domów ewakuowano tysiąc mieszkańców. Z pięciu wagonów cystern spuszczono toksyczne chemikalia, które potem spalano na miejscu. Jednym z nich był chlorek winylu uznawany przez amerykańską agencję ochrony środowiska za wysoce łatwopalny i kancerogenny, który przy spalaniu rozkłada się na inne toksyczne materiały m.in. chlorowodór. Toksyczne chemikalia spłynęły do rzeki Ohio.

dodatkowe informacje:
W Ohio wykoleił się pociąg z chemikaliami. Część spłynęła do rzeki
Katastrofa “nowotworowego pociągu” w Ohio. Mieszkańcy boją się życia we własnych domach
2023 Ohio train derailment

Pożar statku towarowego Fremantle Highway

Kiedy: 25 lipca 2023
Gdzie: okolice wysp Wattowych, Hollandia

Pływający pod panamską banderą statek towarowy Fremantle Highway zmierzał z Niemiec do Singapuru. Pożar wybuchł w nocy u wybrzeży Holandii. Statek miał na pokładzie łącznie 3783 samochody, w tym 498 elektryków. W wyniku pożaru śmierć poniosła jedna osoba, a kilka zostało rannych. Śmigłowce ewakuowały 23 członków załogi. Po kilku dniach ogień został ugaszony a statek odholowany do Eemshaven. Wbrew wcześniejszym doniesieniom pożaru nie spowodowało zapalenie się samochodu elektrycznego.

Potencjalnie tonący statek stwarzał ogromne zagrożenie dla środowiska, ponieważ pożar jednostki wydarzył się w okolicach wysp na Morzu Wattowym, wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, z bogatą bioróżnorodnością ponad 10 tys. gatunków wodnych i lądowych.

dodatkowe informacje:
MV Fremantle Highway

źródło: materiały prasowe
Centralny instytut ochrony pracy, archiwum.ciop.pl

Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:

definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby

degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw

ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)

zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia

zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał

klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej

Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)

Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie