Wędrowne ptaki, roznosząc nasiona na duże odległości i nowe tereny, teoretycznie mogą pomóc roślinom zdobywać nowe zasięgi w sytuacji globalnego ocieplenia. A jednak zdecydowaną większość roślin z lasów Europy rozsiewają ptaki migrujące w cieplejsze regiony na południu – piszą w „Nature” członkowie międzynarodowego zespołu badawczego, w tym – z Polski.
Wędrowne ptaki, roznosząc nasiona na duże odległości i nowe tereny, teoretycznie mogą pomóc roślinom w radzeniu sobie z globalnym ociepleniem. Zjawisku temu przyjrzało się 18 badaczy z 13 instytucji europejskich.
W wyniku globalnego ocieplenia optymalne dla wielu gatunków warunki klimatyczne przesuwają się na chłodniejsze tereny, wymuszając tym samym redystrybucję życia na Ziemi. Mobilność pozwala wielu zwierzętom dotrzeć do obszarów o nowym, odpowiednim klimacie. Jednak rośliny nie mogą się poruszać, więc rozsiewanie ich nasion na duże odległości jest dla nich kluczem do zmiany rozmieszczenia i przystosowania się do zmian klimatycznych.
zaznacza jeden z autorów publikacji, dr Przemysław Kurek z Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Współczesne zmiany klimatyczne są tak szybkie, że wiele roślin wymaga znacznie większych odległości rozproszenia, niż te lokalne. Ptaki wędrowne mogą tu odegrać znaczącą rolę, ponieważ potrafią przenieść nasiona na dziesiątki kilometrów.
dodaje kierownik projektu, dr Juan Pedro González-Varo z Uniwersytetu w Kadyksie (Hiszpania)
Aby ocenić szanse roślin na „ucieczkę” przed ociepleniem – właśnie dzięki migrującym zwierzętom, naukowcy zbadali zespoły ptaków, które jedzą owoce, a następnie rozsiewają ich nasiona. Do badanych sieci interakcji włączone zostały informacje o okresie owocowania roślin i wzorcach migracji ptaków, aby scharakteryzować potencjał rozprzestrzeniania się nasion na duże odległości w kierunkach chłodniejszych lub cieplejszych. Badania przeprowadzono w 13 zbiorowiskach leśnych w całej Europie, a łącznie przebadano 949 interakcji między 46 gatunkami ptaków i 81 gatunkami roślin.
Autorzy badania odkryli, że tylko około jedna trzecia (35%) roślin z badanych miejsc jest roznoszona przez ptaki migrujące wiosną na północ. Zdecydowana większość (86%) roślin jest rozprzestrzeniana przez ptaki migrujące jesienią do cieplejszych obszarów. Badanie pokazuje także, że gatunki roślin o największym potencjale rozprzestrzeniania się w kierunku chłodniejszym należą do gatunków, które owocują, gdy ptaki migrują wiosną na północ.
Chociaż wszystkie ptaki wędrowne w Europie migrują w tym samym kierunku (z południa na północ wiosną – i z północy na południe jesienią), to badania wykazały, że ptaki o największym potencjale rozprzestrzeniania roślin europejskich na chłodniejsze szerokości geograficzne to gatunki zimujące w środkowej i południowej Europie lub w Afryce Północnej (na północ od Sahary). Są to: rudziki, kapturki, kosy i inne gatunki drozdów, które na kontynencie europejskim są na ogół bardzo pospolite i liczne. Niektóre z nich padają ofiarą intensywnych, zarówno legalnych jak i nielegalnych polowań w basenie Morza Śródziemnego. – Wierzymy, że nasze badania stanowią dla tych gatunków wartość dodaną, ponieważ ptaki te mogłyby pomóc europejskim roślinom w radzeniu sobie ze zmianami klimatu – dodaje dr González-Varo.
Ten ograniczony potencjał rozprzestrzeniania się na nowe obszary będzie miał konsekwencje dla składu przyszłych obszarów leśnych, ponieważ większość gatunków może sobie nie radzić z szybko rosnącymi temperaturami. Dlatego nasze badania mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia zmniejszania się bioróżnorodności z powodu zmian klimatu.
podsumowuje dr Kurek
źródło: naukawpolsce.pl
Globalne i lokalne zagrożenia ekologiczne
Dlaczego należy chronić Ziemię
Ziemia to błękitna perła w przestrzeni i cudowny, wrażliwy świat. Obecnie nasza żywa planeta znajduje się w krytycznym momencie ewolucji. Jeden z jej gatunków, MY czyli CZŁOWIEK, zagraża zakłóceniem i wyczerpaniem systemów podtrzymujących życie.
Antopocen – nowa epoka w historii Ziemi
Rozpoczęła się nowa epoka w historii Ziemi czyli Antropocen. Według naukowców jest ona zdominowana poprzez działania człowieka, a nie przez aktywność geologiczną.
Dziura ozonowa
Dziura ozonowa to zjawisko ubytku ozonu stratosferycznego nad niektórymi obszarami Ziemi.
Zanieczyszczenie środowiska
To obecność substancji niepożądanych w stanie ciekłym lub gazowym, w powietrzu, wodzie, glebie, występujących w stężeniu zmieniającym jego właściwości i mogących wywierać niekorzystny wpływ na zdrowie człowieka.
Zmiany klimatu
Zmiany klimatu obserwujemy, jako wzrost średniej temperatury na Ziemi, która powoduje m.in topnienie lodowców, podnoszenie się poziomu mórz, susze, powodzie, fale upałów, pożary, czy huragany.
Klęski i katastrofy ekologiczne
Następstwem każdej działalności gospodarczej człowieka są przekształcenia środowiska naturalnego. Jeżeli znaczne nasilenie wprowadzonych do środowiska niekorzystnych zmian prowadzi do stanu, że utraci ono zdolność regeneracji i samoregulacji, wówczas mamy do czynienia z katastrofą ekologiczną.
Największe katastrofy ekologiczne na świecie
Od zagłady całych cywilizacji, poprzez zanieczyszczenie środowiska, wypadki wież wiertniczych i tankowców, katastrofy przemysłowe i jądrowe. Historia rozwoju cywilizacji pokazuje, do czego może doprowadzić nasza megalomania i ignorancja w stosunku do otaczającego nas środowiska naturalnego.
