Miasta będą się ogrzewały coraz bardziej, ponieważ temperatura w metropoliach rośnie tam dużo szybciej, niż na terenach wiejskich czy naturalnych. Na szczęście istnieją sposoby, aby choć trochę ograniczyć skutki groźnych miejskich upałów.
Aż 62,3 st. C. – tyle wyniósł niedawno indeks cieplny w Rio de Janeiro. To rekord dekady. Wspomniany indeks oznacza temperaturę odczuwalną, w której bierze się pod uwagę także wilgotność. Faktyczna najwyższa temperatura wyniosła tymczasem 42 stopnie, ale i to niemało. Eksperci przewidują tymczasem, że coraz więcej miast będzie się borykało z upałami.
Podczas gdy fale gorąca są częścią naturalnej zmienności pogodowej, rekordowe temperatury odzwierciedlają jedne z najbardziej bezpośrednich skutków zmian klimatu. Wzrost stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze Ziemi zwiększa intensywność, czas trwania i częstość pojawiania się ekstremalnie wysokich temperatur.
mówi prof. Theodore Lim z Virginia Tech
Jednak miasta zachowują się szczególnie – zwykle nagrzewają się bardziej, niż inne tereny, np. wiejskie. Dzieje się tak ze względu na mniejszą ilość roślinności oraz więcej gromadzących ciepło materiałów i infrastruktury.
To nie wszystko – niektóre części miast potrafią się szczególnie mocno rozgrzewać. Temperatury w najgorętszych miejscach miast, gdzie jest mniej wegetacji i więcej gromadzących ciepło powierzchni, mogą być nawet o 15% wyższe niż w innych partiach miasta.
Dobra wiadomość jest taka, że istnieją metody, aby poprawiać komfort mieszkańców. Eksperci z University of New South Wales przedstawili pod koniec ubiegłego roku pięć relatywnie prostych sposobów, na jakie miasto można schłodzić.
Badacze wymieniają m.in. zmniejszenie generowanego przez ludzi ciepła – przez ograniczenie użycia klimatyzacji, samochodów czy aktywności przemysłowej. Na przykład użycie wentylatorów zużywa znacznie mniej energii, niż klimatyzacja, i w przeciwieństwie do niej nie podnosi temperatury na zewnątrz budynków.
Kolejny element układanki to tworzenie zielonych terenów. Jak większość metod, to nie jest panaceum, ale może pomóc, jeśli się odpowiednio to podejście wykorzysta.
Zapobieganie nagrzewaniu ma wiele niuansów. Samo zasadzenie drzew nie ochłodzi miast, kiedy mierzymy się z ociepleniem klimatu i związanych z tym ekstremalnych zjawisk. Przy tym większość drzew wywołuje chłodzący efekt dopiero, gdy odpowiednio urosną. Ich wpływ będzie więc średnio- i długofalowy. Jednak drzewa przynoszą wyraźne korzyści w postaci cienia, który zmniejsza ekspozycję na upał i pomaga znieść wysokie temperatury. Mają też pozytywny wpływ na samopoczucie ludzi i jakość powietrza.
wyjaśnia dr Negin Nazarian, ekspert w zakresie miejskiego klimatu
Obok drzew pomóc mogą zielone dachy i fasady, które redukują pochłanianie ciepła. Kolejna opcja to tworzenie tzw. niebieskiej infrastruktury. Chodzi o stawy i inne wodne zbiorniki czy strumienie. To zdaniem ekspertów potężna metoda na obniżenie lokalnej temperatury. Szczególnie korzystnie może działać łączenie terenów niebieskich z zielonymi, a także tzw. tunelami wietrznymi. W tym drugim przypadku ochłodzone nad zbiornikiem wodnym powietrze obniży temperaturę na swojej dalszej drodze. Takie rozwiązanie doskonale sprawdziło się np. na zachodzie Sydney.
Kluczowe jest też całościowe urbanistyczne planowanie. Uliczne kaniony zaprojektowane tak, aby tworzyły cień i zapewniały wentylację zmniejszają lokalną temperaturę powietrza i miejscowych powierzchni. Poprawiają więc komfort termiczny i stanowią jeden z kluczy do ochłodzenia naszych miast i przyniesienia ulgi ludziom.
Przy budowie natomiast warto wykorzystać odpowiednie materiały. Naukowcy podkreślają, że większość materiałów używanych w budownictwie absorbuje dużo ciepła, do tego nagrzewa się od promieni słonecznych i nie wchłania ochładzającej wody. Potrzebne są więc m.in. materiały, które oddają promieniowanie cieplne.
Mowa na przykład o jasnych farbach odpowiednich na dachy, czy nowoczesnych pokryciach chodników. Te zaawansowane, superochładzające materiały odbijają większość promieniowania w stronę nieba, obniżając ilość gromadzonego ciepła. Nie będą więc wpływać na termiczny komfort ludzi na ulicy.
zauważa prof. Nazarian
Niedawno naukowcy z z University of Hong Kong opisali nowy materiał, który może pomóc w chłodzeniu domów. Opracowana przez nich ceramika odbija 99,6 proc. padających na nią promieni słonecznych, a jednocześnie wyjątkowo sprawnie wypromieniowuje jakiekolwiek zgromadzone w niej ciepło. Badacze piszą, że sukces zawdzięczają w dużej mierze wysokiej zawartości tlenku aluminium i specjalnej, porowatej budowie.
Nasz eksperyment pokazał, że zastosowanie tej chłodzącej ceramiki na dachu domu spowodowało zmniejszenie o ponad 20% zużycia energii na chłodzenie wnętrza. Wynik ten potwierdza ogromny potencjał tego materiału w zmniejszaniu zależności ludzi od tradycyjnych, aktywnych metod chłodzenia. Ceramika ta oznacza sposób na uzyskanie trwałego zmniejszenia zużycia energii, emisji gazów cieplarnianych i ograniczenie powstawania miejskich wysp gorąca.
podsumowuje prof. Edwin Tso Chi-yan, twórca wynalazku
źródło: naukawpolsce.pl, Marek Matacz
⚠️ Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:
definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, stres cieplny, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, wieczne chemikalia, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby
degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, koszenie trawników, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw
ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)
zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia
zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał
klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej
Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)
Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie
