Transport lotniczy (powietrzny)

Transport lotniczy jest najnowocześniejszą i najbardziej dynamicznie rozwijającą się gałęzią transportu. Opiera się na skomplikowanych środkach lokomocji, nawigacji i obsługi naziemnej. Wymaga dużych nakładów kapitałowych i wysoko wykwalifikowanych kadr w zakresie organizacji i sterowania ruchem, a także obsłudze naziemnej lotnisk, samolotów oraz ruchu lotniskowego.

Transport powietrzny pozwala na bardzo szybkie dotarcie do wyznaczonego celu i jest jednym z najbezpieczniejszych środków transportu. Charakteryzuje się wyższą efektywnością ekonomiczną niż inne gałęzi transportu wynikającą z niższych kosztów inwestycyjnych (nie potrzebuje infrastruktury w postaci połączeń) oraz zmniejszających się kosztów produkcji i eksploatacji sprzętu lotniczego.

Transport lotniczy jest jedną z najgorszych dla środowiska metod transportu jeżeli chodzi o emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń do atmosfery. Staraj się podróżować bardziej świadomie i ekologicznie. Wybierając się nie dalej niż 500 km od domu, korzystaj z samolotu jako ostateczność.

Podstawowe informacje

W transporcie lotniczym można wyróżnić przewozy osobowe, osobowo-towarowe i towarowe. W zakresie przewozów towarowych można dodatkowo wyróżnić fracht lotniczy w ramach przesyłek liniowych i czarterowych.

Środkami transportu powietrznego są: samoloty, śmigłowce, szybowce, balony, sterowce.

Samoloty – to statki powietrzne, utrzymujące się w powietrzu dzięki wytwarzanej sile nośnej za pomocą nieruchomych w danych warunkach względem statku skrzydeł. Ciąg potrzebny do utrzymania prędkości w locie poziomym wytwarzany jest przez jeden lub więcej silników.

Najszerzej wykorzystywane samoloty można podzielić na:

• samoloty małe – przewożą do 30 pasażerów lub do 2 ton ładunku
• samoloty wąskokadłubowe – przewożą do 200 pasażerów lub 20 ton ładunku, dysponują zasięgiem do 6 000 km
• samoloty szerokokadłubowe – mieszczą od 200 do 800 pasażerów lub od 20 do 250 ton ładunku, dysponują zasięgiem do 15 000 km

Samoloty pasażerskie to duże maszyny, które podczas lotu zużywają ogromne ilości paliwa. Dla przewoźników ma to kluczowe znaczenie, poważnie wpływające na rentowność prowadzonego biznesu. Inżynierowie od wielu lat pracują nad doskonaleniem współczesnych silników odrzutowych i podnoszeniem ich efektywności, oraz redukowaniu zużycia paliwa.

Śmigłowce lub helikoptery – to statki powietrzne które wytwarzają siłę nośną dzięki ruchowi obrotowemu wirnika lub wirników napędzanych przez silnik. Wirnik zbudowany jest z odpowiednio profilowanych łopat osadzonych w głowicy.

Drony – drony to bezzałogowe statki powietrzne (Unmanned Aerial Vehicle UAV) nie wymagające do lotu załogi obecnej na pokładzie, oraz nie mające możliwości zabierania pasażerów. Pilotowane są zdalnie lub wykonują tzw. loty autonomiczne.
Drony dostarczają praktycznie nieograniczone możliwości, dzięki czemu można je wykorzystać w wielu branżach. Są stosowane tam, gdzie kiedyś używano helikopterów, przy czym bezzałogowe statki są bardziej ekonomiczne, zarówno w zakupie, jak i użytkowaniu.

Atutem dronów jest ich zwinność i mały rozmiar, dzięki czemu mogą pokonywać trudne trasy, z którymi nie radzą sobie inne, większe pojazdy latające. Obecnie plany na wykorzystania dronów np. jako środków transportu towarów mają liczne przedsiębiorstwa i koncerny.

Historia rozwoju transportu powietrznego

• Pierwsze próby stworzenia przewozów powietrznych opierały się na wykorzystaniu zarówno samolotów jak i sterowców. W 1910 roku powstało w Niemczech towarzystwo komunikacji lotniczej Deutsche Luftschiffahrt AG (DELAG), które do 1914 roku uruchomiło sieć połączeń sterowcowych pomiędzy większymi miastami Niemiec.
• Zmiany jakie zaszły w konstrukcji samolotów podczas I wojny światowej spowodowały, że można było je zastosować w transporcie powietrznym. Pierwsze połączenie lotnicze na świecie zostało zorganizowane 13 marca 1918 roku przez wojskowe władze austriackie na linii Wiedeń-Kraków-Lwów-Kijów-Płoskirów-Odessa.
• Na terenie Stanów Zjednoczonych pierwszy przewóz poczty samolotem wojskowym odbył się 15 maja 1918 roku na trasie Nowy Jork-Filadelfia-Waszyngton. Do 1927 roku stworzono sieć połączeń lotniczych pomiędzy wszystkimi głównymi miastami USA.
• Po zakończeniu działań wojennych w Europie przystąpiono do organizacji regularnych i stałych połączeń lotniczych. Sprzyjał temu dostęp do dużej ilości taniego sprzętu (zdemobilizowane samoloty wojskowe) oraz wyszkolonego personelu lotniczego (piloci i mechanicy). Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Holandia, Belgia i inne kraje rozpoczęły tworzenie przedsiębiorstw lotniczych, które przystąpiły do tworzenia linii lotniczych dla obsługi poczty, a następnie przewozu pasażerów.
• 5 lutego 1919 roku niemieckie towarzystwo lotnicze Luftreederei zainaugurowało pierwsze połączenie na trasie Berlin-Weimar-Lipsk. 8 lutego francuskie przedsiębiorstwo Farman rozpoczęło loty na pierwszej międzynarodowej trasie Paryż-Londyn.
• 4 kwietnia odbył się pierwszy po wojnie przelot pasażerski z wykorzystaniem sterowca LZ-120 Bodensee na trasie na trasie Rzym-Neapol. Również w 1919 roku angielski sterowiec R-39 po raz pierwszy wykonał przelot przez Atlantyk w obie strony.
• Rozwój konstrukcji samolotowy oraz problemy z eksploatacją sterowców spowodowały, że samolot zaczął dominować jako podstawowy środek transportu lotniczego. Wydłużyły się trasy przelotów, obsługiwano nie tylko połączenia o charakterze lokalnym pomiędzy większymi miastami, rozpoczął się popyta na dłuższe o charakterze międzynarodowym.
• W Lata 30. XX wieku samoloty pasażerskie stały się większe, wygodniejsze, szybsze i bezpieczniejsze. Wzrost zasięgu i udźwigu sprawił, że realne i opłacalne stały się połączenia międzykontynentalne. Sieć połączeń uległa zagęszczeniu, loty były wykonywane niezależnie od pory roku. Lotniska i samoloty zostały wyposażone w sprzęt umożliwiający wykonywanie lotów nocnych.
• Od 1931 roku całodobowe połączenia lotnicze zostały wprowadzone na terenie Stanów Zjednoczonych. Wiązało się to z koniecznością stworzenia posterunków meteorologicznych, systemu łączności samolotów z lotniskami a także zmiany systemu szkolenia załóg samolotów komunikacyjnych.
• Spektakularna katastrofa LZ 129 Hindenburg w 1937 roku spowodowała, że sterowce szkieletowe zostały całkowicie wycofanie z eksploatacji.
• II wojna światowa to okres gwałtownego rozwoju transportu powietrznego. Nowe konstrukcje lotnicze oraz rozwój nawigacji spowodował, że możliwe było stworzenie połączeń lotniczych nawet na najtrudniejszych oceanicznych i transkontynentalnych szlakach lotniczych obejmujących Atlantyk, Pacyfik, Afrykę, Azję i Australię.
• W 1945 roku powstała International Air Transport Association (IATA), która jest organizacją zrzeszającą przewoźników lotniczych. Podstawowym zadaniem IATA jest rozwijanie transportu lotniczego na świecie zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i ekonomii.
• Po zakończeniu II wojny światowej lotnictwo transportowe osiągnęło etap rozwoju technologicznego, który trwał do ery transportowych samolotów o napędzie odrzutowym.
• W latach 90. XX w. pojawiły się na rynku usług lotniczych międzynarodowe alianse strategiczne, które mają na celu budowania globalnego rynku usług lotniczych i współpracę przewoźników w obsłudze potrzeb przewozowych.
• W 2020 roku na świecie działało 2 000 linii lotniczych, które przewiozły 1 800 000 000 pasażerów i 57 500 000 ton ładunków.

Samoloty a zanieczyszczenie atmosfery

Jedną z najgorszych dla środowiska metod transportu są podróże lotnicze. Jeden przelot samolotu pasażerskiego przez Atlantyk pochłania 60 tys. litrów paliwa, czyli więcej niż przeciętny kierowca zużyje przez 50 lat.

Co roku samoloty pasażerskie wyrzucają z dysz silników odrzutowych około 140 ton dwutlenku węgla i 750 kilogramów tlenków azotu. Związki te niszczą ochronną warstwę ozonową, a smugi kondensacyjne zostawiane na niebie sprzyjają powstawaniu chmur, które niczym ekrany odbijają energię cieplną emitowaną z Ziemi i zatrzymują w atmosferze (efekt cieplarniany). Dwutlenek węgla emitowany na dużych wysokościach ma znacznie większy wpływ na zmiany klimatu niż ta sama jego ilość emitowana na poziomie ziemi.

Zanieczyszczenia, które dostają się do atmosfery na wysokości ok. 10 km, gdzie latają odrzutowce, pozostają w powietrzu sto razy dłużej niż emitowane przy powierzchni ziemi. Ocenia się, że samoloty pasażerskie zanieczyszczają atmosferę cztery razy bardziej niż kominy stojące na ziemi.

Co możesz zrobić dla środowiska w kwestii podróży lotniczych

Unikaj podroży lotniczych, jeśli nie są absolutnie konieczne, a przelot samolotem traktuj jako ostateczność jeśli wybierasz się nie dalej niż 500 km od domu.

Czasami jednak nie ma innej możliwości niż podróż samolotem, bo dystans jest zbyt długi, albo przeszkodę stanowi ukształtowanie terenu, lub inne środki transportu nie są dostępne. Ponieważ zużycie paliwa jest największe podczas startu i lądowania, staraj się wybierać lot bezpośredni.

Możesz również zmniejszyć swój ślad węglowy związany z lotem samolotem i zrekompensować naturze wyprodukowaną przez podróż samolotem ilość CO2. Możesz wpłacić kwotę wyliczona na podstawie ilości CO2 wyprodukowanego podczas lotu na konto organizacji ekologicznej, która zapobiega emisji dwutlenku węgla. wspierając organizacje sadzące drzewa. Organizacja przeznaczy ją na sadzenie lasów, albo zainwestuje w firmy produkujące odnawialne źródła energii. Tzw. carbon offset oferują nawet niektóre linie lotnicze.

źródło: materiały prasowe
Transport lotniczy, autorzy, licencja CC BY SA 3.0
W podróży – jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne

🚗 Transport ekologiczny – dodatkowe informacje:
bioetanol, biopaliwo, buspass, carbon offset, carpooling, carsharing, dekarbonizacja transportu, elektromobilność, mikromobilność, etykieta energetyczna dla opon samochodowych, ekojazda – ecodriving (podstawowe zasady jazdy ekonomicznej), ekonomiczna eksploatacja samochodu, hyperloop, inicjatywa ReFuelEU Aviation, inteligentne miasto, inteligentny parkingi, kilka prostych sposobów na oszczędzanie paliwa, kolei lewitująca (Maglev), MagRail, paliwa alternatywne, paliwa syntetyczne, paliwo HVO, parking P&R, Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure (AFIR), samochody autonomiczne, samochody elektryczne (BEV), samochody zero i niskoemisyjne, samochody z silnikiem diesla, smart mobility, smog, strefa Tempo 30, Strategia Wodorowa, strefa czystego transportu, strefa ograniczonego ruchu, strefa zakazu ruchu, ścieżka rowerowa, ślad węglowy (carbon footprint), transport lotniczy (powietrzny), transport publiczny, transport zbiorowy, turystyka ekologiczna, urządzenie transportu osobistego (UTO), wykluczenie komunikacyjne, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie środowiska, zielona kerozyna, zielony amoniak, zielony metanol, zielony wodór, zmiany klimatu, zrównoważone paliwa lotnicze (SAF)

🧠 Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕

🔔 Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl

🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie