Wykorzystanie paliw kopalnych

Źródło energii, źródło problemu.

Węgiel, ropa, gaz ziemny, to one napędziły rewolucję przemysłową, dając światło, ciepło, rozwój, ale też emisje i kryzys klimatyczny. Bez nich nie byłoby kolei, fabryk, samochodów, ale są też koszty. Spalanie paliw kopalnych to najważniejsze źródło emisji gazów cieplarnianych.

Od 1900 roku emisje te rosną niemal nieprzerwanie. Widać to na każdym wykresie klimatycznym. Linia idzie stromo w górę, jak temperatura Ziemi. Jeśli nie zmienimy kursu, klimat zrobi to za nas.

O co tu chodzi?

Paliwa kopalne to naturalne surowce energetyczne powstałe z materii organicznej sprzed milionów lat:

• węgiel kamienny i brunatny,
• ropa naftowa,
• gaz ziemny.

Ich wykorzystanie w elektrowniach, silnikach, piecach i fabrykach wytwarza energię, ale także ogromne ilości dwutlenku węgla (CO₂), głównego gazu odpowiedzialnego za ocieplenie klimatu. Nadal aż 80% światowej energii pochodzi z paliw kopalnych, a każdy procent, to więcej emisji, zanieczyszczeń i ryzyko przekroczenia granic planetarnych.

Najczęstsze pytania i odpowiedzi

Czy możemy z nich zrezygnować?
Tak, ale wymaga to zmian systemowych: transformacji energetyki, transportu, przemysłu i budownictwa. Kluczowa jest inwestycja w energię odnawialną.

Co z gospodarką i miejscami pracy?
Transformacja musi być sprawiedliwa, wspierająca pracowników i regiony zależne od węgla. To zmiana źródła energii, ale też szansa na nowy model rozwoju.

Czy energia odnawialna wystarczy?
Tak, ale pod warunkiem, że połączymy ją z efektywnością energetyczną, magazynowaniem energii i inteligentnymi sieciami.

Czy to się dzieje już teraz?
Tak. Coraz więcej krajów inwestuje w słońce, wiatr, wodór. Tempo zmian wciąż jest jednak zbyt wolne, by zatrzymać ocieplenie poniżej 1,5°C.

Fakty, które robią wrażenie

• Od 1850 roku ludzkość spaliła ponad 1,5 biliona baryłek ropy.
• 100 największych firm paliwowych odpowiada za ponad 70% globalnych emisji.
• Elektrownie węglowe emitują więcej CO₂ niż wszystkie samochody razem wzięte.
• Każdy 1 GWh energii z węgla to ok. 800-1000 ton CO₂. Z wiatru 0 ton.
• Polska ma jeden z najwyższych udziałów węgla w miksie energetycznym w Unii Europejskiej.

Obraz, który zapamiętasz

Planeta działa dziś jak kaflowy piec, w którym wciąż tli się ogień. To my dokładamy do niego kolejne łopaty węgla, ropy i gazu, podsycając żar, który rozchodzi się po całym domu. Ciepło się kumuluje, bo piec nie ma drzwiczek ani wyłącznika, a jego ściany – tak jak atmosfera Ziemi – zatrzymują energię niczym ceramiczne kafle. Raz nagrzane, oddają ciepło jeszcze długo po tym, gdy ogień dawno zgasł.

Tyle że ten ogień nie gaśnie i choć żar narasta, my wciąż dokładamy do pieca. Tymczasem mamy już inne źródła światła i ciepła. Możemy otworzyć okna na oścież i wpuścić do środka słońce i wiatr.

Co możesz zrobić już dziś?

• Ogranicz zużycie energii w domu – gaś światło, wyłącz tryb standby, obniż temperaturę grzania.
• Wybieraj energię z OZE, jeśli to możliwe np. u zielonego dostawcy.
• Korzystaj z transportu publicznego, roweru, samochodów elektrycznych.
• Unikaj wspierania firm i produktów opartych na tanim paliwie i nadmiernych emisjach.
• Mów o tym, wpływaj na decyzje społeczne i polityczne.

To nie tylko sprawa rządów i koncernów, lecz także wybory, których dokonujemy każdego dnia.

🧩Puzzle klimatyczne🧩

🧩 Budownictwo 🧩 Działalność człowieka 🧩 Emisje dwutlenku węgla (CO₂) 🧩 Emisje z wylesiania i zmiany użytkowania gruntów (LULUCF) 🧩
Konsumpcja 🧩 Przemysł 🧩 Puzzle klimatyczne 🧩 Puzzle Ziemi 🧩 Rolnictwo 🧩 Stężenie dwutlenku węgla CO₂ 🧩 Szara infrastruktura 🧩 Ślad człowieka 🧩 Transport 🧩 Urbanizacja 🧩 Wykorzystanie paliw kopalnych 🧩 Zegar klimatyczny 🧩

🧩🧩🧩🧩🧩🧩🧩🧩🧩🧩

Źródło:
IEA World Energy Outlook 2023
https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2023
IPCC AR6 Chapter 6: Energy Systems
https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg3/chapter/chapter-6
IMF Fossil Fuel Subsidies 2023
https://www.imf.org/en/Topics/climate-change/energy-subsidies
Carbon Majors – Emission database
https://climateaccountability.org/carbon-majors/
Our World in Data – Fossil Fuels Overview
https://ourworldindata.org/fossil-fuels
Materiały prasowe wlaczoszczedzanie.pl

📩 Zapisz się na newsletter
Chcesz być na bieżąco z ekologicznymi treściami? Dołącz do newslettera i otrzymuj artykuły, poradniki oraz darmowe materiały do pobrania prosto na swoją skrzynkę. Dzięki nim łatwiej wprowadzisz ekologiczne zmiany w swoim życiu.

☕ Wesprzyj portal
Każdy artykuł to godziny pracy i poszukiwania rzetelnych informacji. Jeśli cenisz to, co robię, możesz postawić mi wirtualną kawę albo zostać Patronem na Patronite. Twoja pomoc daje mi siłę, by rozwijać portal, a dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła.