Bio-Gąbka to biopreparat usuwający pozostałości leków – takich jak paracetamol czy ibuprofen – w oczyszczalniach ścieków. Nośnikiem odpowiedzialnych za to bakterii jest naturalna gąbka roślinna, która po czasie ulega biodegradacji. Autorkami rozwiązania są badaczki z UŚ.
Zespół badawczy opracowujący to rozwiązanie z Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego tworzą: dr Anna Dzionek, dr Agnieszka Nowak, dr hab. Danuta Wojcieszyńska, prof. UŚ, oraz dr hab. Urszula Guzik, prof. UŚ. Rozwiązanie, zgłoszone do ochrony patentowej, opracowano w ramach projektu finansowanego z NCBiR.
Bio-Gąbka to taka biologiczna szczepionka zdolna do degradacji paracetamolu i wybranych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (takich jak naproksen czy ibuprofen) oraz fenolu. Jej głównym zadaniem jest wspomaganie w tym zakresie miejskich i przydomowych oczyszczalni biologicznych. Nasz preparat jest w stanie usunąć zanieczyszczenia, zanim trafią one do środowiska i zaczną wywierać negatywny wpływ na organizmy żywe, w tym również na człowieka.
mówi dr Anna Dzionek.
Preparat bazuje na naturalnej gąbce roślinnej typu Luffa (Loofah), którą uzyskuje się z miąższu owocu zwanego gąbczakiem. Jest ogólnodostępna w sklepach i wykorzystywana m.in. do mycia i masażu ciała.
Na tej gąbce – o wymiarach około 2x1x1 cm – zostały unieruchomione (immobilizowane) szczepy bakterii, które rozkładają paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne do dwutlenku węgla i wody.
Opracowana przez nas mieszanka bakterii została specjalnie wyselekcjonowana właśnie pod kątem zdolności do pełnego rozkładu farmaceutyków. Bakterie wykorzystują te toksyczne związki jako źródło energii, czyli pożywienie, a tym samym eliminują je ze środowiska.
tłumaczy Anna Dzionek
Bakterie pracują około 4 tygodni, później ich wydajność spada. Z kolei gąbka ma żywotność około 3 miesięcy – po tym czasie ulega biodegradacji.
Jej naturalny rozkład jest dużą zaletą naszego rozwiązania, ponieważ nie trzeba później usuwać pozostałości po niej. Zresztą, bakterie też są bio, bo nie są wytwarzane w laboratorium na drodze modyfikacji genetycznej, ale zostały wyizolowane ze środowiska. Wprowadzając je do środowiska nie zakłócamy więc równowagi ekologicznej, bo przecież te bakterie stamtąd pochodzą.
podkreśla Anna Dzionek
Jak wskazały naukowczynie, sam koszt produkcji takiej Bio-Gąbki nie jest wysoki. Gąbka to łatwo dostępny materiał roślinny, a sam proces immobilizacji (włożenia bakterii do nośnika) też nie jest wymagający technologicznie.
Bio-Gąbka jest zdecydowanie tańszym rozwiązaniem niż np. metody fizykochemiczne, które dzisiaj są powszechnie używane i uważane za najlepsze w kwestii usuwania farmaceutyków w oczyszczalniach ścieków. Są one jednak mniej bezpieczne dla środowiska, ponieważ charakteryzują się małą specyficznością i mogą być przyczyną niekontrolowanych reakcji w środowisku.
wskazuje dr hab. Urszula Guzik, prof. UŚ
W założeniu Bio-Gąbka ma wspomagać osad czynny w oczyszczalniach biologicznych.
W biologicznych oczyszczalniach ścieków, owszem, istnieje bardzo złożony mikrobiom, ale niestety nie jest on wciąż dostosowany do skutecznego usuwania farmaceutyków. Nasz preparat może pomóc rozwiązać ten problem, przynajmniej w kwestii niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
ocenia Urszula Guzik
Dotychczasowe badania były prowadzone w warunkach laboratoryjnych. Teraz naukowczynie są w trakcie rozmów z zainteresowanymi oczyszczalniami ścieków, aby rozwiązanie przetestować w rzeczywistych warunkach.
W ocenie Urszuli Guzik rozwiązanie ma potencjał wdrożeniowy również ze względu na wdrażane unijne przepisy tzw. dyrektywy ściekowej. Nowe przepisy nakładają na oczyszczalnie ścieków obowiązek monitorowania i usuwania różnych farmaceutyków. Wśród nich jest wymieniony diklofenak, na który działa nasz biopreparat. Oczyszczalnie muszą się zacząć interesować tym tematem, ponieważ niebawem zobowiąże ich do tego prawo.
Rozwiązanie opracowano w ramach projektu pn. „Preparat stymulujący degradację niesteroidowych leków przeciwzapalnych w oparciu o immobilizowane na naturalnym nośniku szczepy bakterii”, finansowanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
źródło: naukawpolsce.pap.pl, Agnieszka Kliks-Pudlik
⚠️ Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:
definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, antropopresja, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekosystem sztuczny, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), homogenocen, kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, stres cieplny, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, wieczne chemikalia, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby
degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, koszenie trawników, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw
ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)
zanieczyszczenie środowiska:
azbest, beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia
zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał
klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej
Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)
Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough
🤝Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
☕ Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-) 💪☕
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres:
✉️ informacje@wlaczoszczedzanie.pl
🔍Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie