Transport powierzchniowy to ogólna nazwa transportu, w którego skład wchodzi transport lądowy i transport wodny. Transport lądowy można podzielić na kolejowy i drogowy.
Transport powierzchniowy odgrywa kluczową rolę w krajowym transporcie, dlatego państwa chętnie inwestują w rozwój infrastruktury. Transport wodny można podzielić na śródlądowy i morski (daleki i bliski). W obydwóch wypadkach przewóz dotyczy zarówno osób, zwierząt jak i ładunków.
Spis treści
Transport lądowy
Pod pojęciem transport lądowy mieszczą się wszystkie rodzaje transportu, które odbywają się na stałym podłożu, a więc na lądzie. Rozumie się przez to transport towarów na lądzie, po drogach i szynach, za pomocą samochodów ciężarowych, osobowych czy kolei.
Transport drogowy
Transport drogowy to jedna z gałęzi transportu, w której ładunki i pasażerowie przemieszczają się po drogach lądowych przy pomocy kołowych środków transportu. Gałąź ta posiada najbardziej rozbudowaną sieć dróg.
Do zalet transportu drogowego zalicza się m.in. możliwość dowiezienia ładunku lub pasażera bezpośrednio na miejsce przeznaczenia. Natomiast wady to m.in. energochłonność i szkodliwy wpływ na środowisko naturalne.
Podstawowy podział środków transportu obejmuje środki przeznaczone do przewozu osób oraz środki przeznaczone do przewozu ładunków Istnieją również rozwiązania pośrednie czyli pojazdy przystosowane do przewozu osób, jak i ładunków (samochody towarowo-osobowe).
Transport osób
Środki transportu do przewozu osób podzielić można na indywidualne środki transportu oraz środki transportu zbiorowego. Do pierwszej grupy można zaliczyć np. rowery, motorowery, motocykle oraz samochody osobowe.
Do drugiej natomiast autobusy (wszelkich rozmiarów od mikrobusów, po autobusy duże), autokary oraz trolejbusy.
Specyficzną funkcję w indywidualnych przewozach osób pełnią taksówki.
Innym ciekawym środkiem transportu wykorzystywanym do przewozu osób jest autobus torowy. Łączy on niektóre zalety transportu szynowego i transportu drogowego.
Na uwagę zasługuje również koncepcje transportu określane jako carsharing i carpooling. Mające one na celu zwiększenie ilości osób przemieszczających się jednocześnie w jednym środku transportu, co przyczynia się do ograniczenia efektu kongestii (tłoku, zatoru) na drogach, a tym samym do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.
Transport ładunków
Środki transportu do przewozu ładunków to samochody dostawcze, samochody ciężarowe, oraz ciągniki.
Transport kolejowy
Transport kolejowy to przemieszczenie towarów lub pasażerów przy użyciu pojazdów kolejowych w obrębie danej sieci kolejowej. Najszerzej rozpowszechniona w krajach rozwiniętych jest kolej na torze dwuszynowym (kolej konwencjonalna), zwykle o rozstawie 1435 mm, zwana też normalnotorową.
Transport wodny
Transport wodny oznacza w szczególności przewóz statkami, w celach zarobkowych, pasażerów i ładunków, przez wody morskie lub śródlądowe.
Do przewozu towarów używa się wyspecjalizowanych statków: masowców, drobnicowców, kontenerowców, tankowców, chemikaliowców i innych.
Przewozy pasażerskie stanowią znikomy odsetek ogólnego transportu ludzi, a to ze względu na długi czas podróży. Jedynie w niektórych regionach świata, na obszarach o silnie rozwiniętej linii brzegowej lub w państwach wyspiarskich, ważną rolę odgrywa komunikacja promowa.
