Jak wynika z Raportu Instytutu Jagiellońskiego, pod koniec 2019 roku w Polsce na składowiskach zalegało między 20 a 27 mln ton odpadów nadających się do przetworzenia w paliwo alternatywne RDF. Niestety na razie ten potencjał w dużej mierze pozostaje niewykorzystany. Paliwo to wpisuje się w Gospodarkę Obiegu Zamkniętego, ale też, jako uzupełnienie miksu energetycznego Polski, zbliża nas do osiągnięcia właśnie podniesionych celów klimatycznych wskazanych przez Komisję Europejską.
Ogłoszony niedawno plan Komisji Europejskiej, aby podnieść cele redukcji emisji gazów cieplarnianych zmusza wszystkie kraje Unii do rewizji swoich planów. Ważne wskazówki do tego, jak te cele osiągnąć w Polsce zawiera raport Instytutu Jagiellońskiego „Paliwa i motory wzrostu gospodarczego. Wpływ cen surowców i produkcji energii na Polskę.
wskazuje Jacek Ławrecki, Dyrektor ds. Komunikacji na Polskę i Kraje Bałtyckie w Fortum
Istotnym elementem raportu „Paliwa i motory wzrostu gospodarczego. Wpływ cen surowców i produkcji energii na Polskę” było omówienie roli paliwa alternatywnego RDF w miksie energetycznym Polski. Już jest ono w Polsce wykorzystywane, jednak nie na taką skalę, na jaką warto byłoby to robić. Korzyści z rozwoju energetyki wykorzystującej pochodzące z odpadów paliwa jest bowiem całkiem sporo.
Większość Polaków wie, że śmieci palić nie należy. Inna sprawa, że nie każdy się do tej zasady stosuje. Niewielu jednak wie, że przy zachowaniu odpowiednich warunków produkcyjnych z wysokokalorycznych odpadów nienadających się do dalszego recyklingu można wyprodukować paliwo zwane RDF-em, które z powodzeniem zastępuje tradycyjne paliwa kopalne. Tego typu rozwiązanie już stosują znane z wysokiej świadomości ekologicznej kraje Skandynawii czy Niemcy.
RDF może być stosowany zarówno w dużych obiektach spalania, jak i w obiektach o mniejszej mocy, w tym lokalnych ciepłowniach i elektrociepłowniach. Produkcja takiego paliwa odbywa się lokalnie, w oparciu o odpady pochodzące z okolicznych miast i wsi, a także zakładów przemysłowych. Ta lokalność to spora zaleta, bo pozwala w praktyce wdrożyć zasady Gospodarki Obiegu Zamkniętego w odniesieniu do społeczności z danego terenu, dostarczając jej energię oraz rozwiązując problem składowania odpadów.
Obecnie w przypadku RDF-u mamy do czynienia z ośmio- lub dziesięciokrotną nadpodażą. To sprawia, że paliwo to ma praktycznie zerową, a nawet ujemną cenę.
W średnim okresie, najbardziej prawdopodobna jest kontynuacja sytuacji obserwowanej obecnie, tj. zjawisko dopłat ze strony instalacji komunalnych za przyjęcie odpadów do ich termicznego przetworzenia. W dłuższym horyzoncie, m.in. po zagospodarowaniu nadpodaży odpadów nadających się do spalenia, można spodziewać się stopniowego wzrostu cen paliwa RDF do poziomu kosztów produkcji tego paliwa w wyspecjalizowanych instalacjach. Jednak nawet wtedy cena paliwa będzie konkurencyjna w stosunku do innych rozwiązań.
wyjaśnia Marek Lachowicz, główny analityk Instytutu Jagiellońskiego i współautor wspomnianego raportu
Raport Instytutu Jagiellońskiego wskazuje, że stosowanie RDF do pozyskiwania energii pozwala na znaczną redukcję emisji vs metody tradycyjne z wykorzystaniem paliw kopalnych. Dla przykładu wielopaliwowa elektrociepłownia wybudowana przez Fortum w Zabrzu o mocy 75 MWe oraz 140 MWt, zaopatrująca w ciepło ok. 70 tys. gospodarstw domowych, wykorzystuje m.in. RDF, tym samym zmniejszając emisje pyłu nawet jedenastokrotnie, a dwutlenku siarki nawet siedmiokrotnie w stosunku do tradycyjnych, tylko węglowych jednostek. Instalacje wykorzystujące RDF muszą spełnić dużo bardziej rygorystyczne pod kątem emisji wymogi, niż zakłady węglowe. Są zatem dużo bezpieczniejsze dla okolicznych mieszkańców.
RDF ma jeszcze jedną, niezaprzeczalną zaletę. To paliwo, którego jest pod dostatkiem. I jeszcze długo to się nie zmieni. Oczywiście pod warunkiem, że odpady te będą trafiały do selektywnej zbiórki, a nie na dzikie wysypiska, których w Polsce jest niemało. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego tylko w 2018 r. zidentyfikowano i zlikwidowano ponad 10 tys. dzikich wysypisk. Zdeponowane na nich odpady ważyły ok. 25 tys. ton. Ponadto służby porządkowe zinwentaryzowały dodatkowe 1607 punktów, gdzie ludzie porzucają swoje odpady.
Raport Instytutu Jagiellońskiego wskazuje także na to, że RDF w dokumentach unijnych wskazywany jest, jako jedno z preferowanych paliw przejściowych, w ramach budowy gospodarki cyrkularnej. Ta zakłada jak najbardziej efektywne wykorzystanie każdego produktu i wydłużenie cyklu jego życia, łącznie z ponownym wykorzystaniem go jako zasobu, tym samym ograniczając ilości odpadów do minimum. Koniec cyklu życia produktu nadającego się do przetworzenia na RDF oznacza bowiem ponowne jego wykorzystanie do wygenerowania energii.
Wagę Gospodarki Obiegu Zamkniętego docenia coraz więcej podmiotów. To dlatego w czerwcu 2020, z inicjatywy Fortum i pod egidą Pracodawców RP, zawiązała się koalicja „Włącz Czystą Energię dla Polski”, która nie tylko promuje pro-ekologiczne postawy dnia codziennego, ale przede wszystkim podkreśla, jak ważne jest to, aby także produkcja energii prowadzona była w sposób zrównoważony. RDF, jako paliwo idealnie się w takie podejście wpisuje.
źródło: materiały prasowe Fortum
