Bez lampek choinkowych trudno dziś wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia. Dekorujemy nimi choinkę, ale też rośliny ogrodowe, balkony, ulice oraz witryny sklepowe.
W okresie wzmożonych wydatków nie sposób zastanowić się, czy tego rodzaju świetlne dekoracje obciążają nasz budżet. Czy istnieje sposób, żeby cieszyć się pięknym oświetleniem i nie zwiększać drastycznie rachunku za prąd?
Lampki choinkowe mają już 135 lat. Po raz pierwszy udekorowano nimi choinkę 22 grudnia 1882 roku stojącą na Piątej Alei w Nowym Jorku. Wymyślił je kolega Thomasa Edisona, wiceprezes Electric Light Company, Edward Johnson. Jednak stały się popularne dopiero 41 lat później, kiedy na polecenie prezydenta Stanów Zjednoczonych Grovera Clevelanda, udekorowano nimi drzewko w Białym Domu.
Pierwsze lampki choinkowe na polskiej choince pojawiły się w domu na Śląsku na przełomie XIX i XX wieku. Masowa elektryfikacja i spadek cen prądu w okresie międzywojennym sprawiły, że takie dekoracje zagościły w wielu domach.
Ile prądu zużywają typowe lampki choinkowe?
W wielu domach nadal dekoruje się choinkę lampkami, które nasi rodzice pamiętają z dzieciństwa. Trudno nie mieć do nich sentymentu, skoro przywołują wiele rodzinnych wspomnień. Powinniśmy się jednak zastanowić, czy nie lepiej taką ozdobę schować na pamiątkę i kupić nową.
Typowy zestaw lampek choinkowych składa się ze 100 żarówek, a jego moc wynosi około 50 watów. Jednak taka ilość oświetlenia nie wystarczy, żeby ozdobić 2-metrowe drzewko w naszym domu. Zazwyczaj na choinkę potrzebujemy łańcucha z 300 żarówek, który zużywa około 150 watów.
Oczywiście do mocy lampek choinkowych musimy doliczyć tę, której potrzebują dekoracje na balkonie lub w ogrodzie. W takim przypadku możemy założyć, że średniej wielkości iluminacja świetlna będzie zużywać 350 watów. Licząc, jakie wygeneruje to koszty, musimy wziąć pod uwagę fakt, że takie ozdoby świecą się cały czas nawet przez kilkanaście godzin na dobę. Jeżeli założymy, że włączamy je od razu po przebudzeniu i wyłączamy przed pójściem spać, może to być nawet około 17 godzin.
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki i fakt, że takie ozdoby cieszą nasze oczy około miesiąca, rachunek za prąd może się zwiększyć nawet o 100 złotych. Jednak są rozwiązania, które pomogą nam zaoszczędzić pieniądze w tym świątecznym czasie.
Na co należy zwrócić uwagę przy zakupie lampek choinkowych
Wybierając lampki choinkowe, warto przemyśleć zakup ich energooszczędnej wersji. Tego typu dekoracje mogą zużyć nawet dziesięć razy mniej prądu, a oszczędność na pewno zauważymy w naszym portfelu.
1. Lampki choinkowe typu LED
Lampki choinkowe z diodami LED (light emitting diode) świecą światłem ciepłym, są trwałe i energooszczędne. Obecnie większość lampek na choinkę powstaje właśnie w tej technologii.
Zastosowanie technologii LED znacznie rozszerzyło walory dekoracyjne lampek. Takie lampki choinkowe mogą mieć różne kształty, które można dowolnie formować. Mogą też wyglądać jak klasyczne lampki choinkowe, ale zamiast żarówek będą w nich umieszczone diody LED. Do wyboru są modele święcące na jeden kolor albo na kilka, migające bądź emitujące stałe światło.
Lampki LED są energooszczędne bo zużywają 90% mniej prądu niż tradycyjne, ale są droższe od tradycyjnych lampek. Ceny lampek energooszczędnych jednak z roku na rok spadają, a wielu producentów zapewnia, że mogą one świecić nawet 10 tysięcy godzin.
Przy założeniu że lampki będą świecić przez 100 godzin, a ich moc wynosi np. 40 W, to zużyją one 4000 Wh czyli 4 kWh. Jeśli jedna kWh kosztuje np. 1 złotówkę, to rachunek za energię elektryczną wzrośnie o 4 zł.
2. Oznaczenie CE
Jedną z ważniejszych rzeczy jaką powinniśmy sprawdzić przy zakupie lampek choinkowych jest to czy na opakowaniu znajduje się oznaczenie CE.
Oznaczenie CE mówi o tym, że produkt został przebadany, przeszedł pozytywnie procedurę oceny zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej i jest bezpieczny w użytkowaniu. Oświetlenia bez tego oznaczenia nie powinniśmy w ogóle kupować.
zobacz: oznaczenie CE czyli wyrób zgodny z normami Unii Europejskiej
3. Współczynnik ochrony IP
Planując zakup lampek choinkowych do dekoracji wewnątrz, czy na zewnątrz budynku należy pamiętać żeby wybrać oświetlenie o odpowiedniej klasie szczelności.
Współczynnik ochrony IP (Index of Protection) składa się z dwóch cyfr. Pierwsza z nich oznacza poziom ochrony przed ciałami stałymi, druga to poziom ochrony przed cieczami.
Standardowo produkty oświetleniowe takie jak oprawy sufitowe, żarówki, taśmy LED, lampki choinkowe wewnętrzne mają oznaczenia IP20, dlatego można je stosować w suchych pomieszczeniach, wewnątrz budynków.
Produkty z oznaczeniem IP44 są przeznaczone do pomieszczeń, w których urządzenia elektryczne narażone są na podwyższoną wilgotność oraz zalanie wodą (kuchnia, łazienka). Są to produkty szczelne, wyposażone w uszczelki, które zapobiegają zamoczeniu i przedostawaniu się wody i zanieczyszczeń do wnętrza obudowy.
Oznaczenie IP65 dotyczy urządzeń i produktów, które mogą być stosowane na zewnątrz. Są całkowicie szczelne, chronione przed kurzem i strumieniami wody. Tak oznaczone oświetlenie choinkowe powinno być stosowane na zewnątrz do oświetlenia choinek, balustrad i dekoracji świątecznych.
Uwaga! Poza samymi lampkami, bezpieczne, szczelne i nie zagrażające ludziom i zwierzętom powinno być również połączenie ich z przedłużaczem, którym doprowadzamy prąd do oświetlenia. Powinien to być przedłużasz z oznaczeniem IP65. Połączenie wtyczki lampek i gniazda przedłużacza także powinno być zabezpieczone przed dostępem wody i wilgoci.
Jak zakładać lampki ma choinkę?
Przy dekorowaniu choinki należy pamiętać o prostej zasadzie zakładania lampek choinkowych.
Światełka zakładamy na nieubraną choinkę jako pierwsze. Najlepiej jest zacząć od góry i owijać sznur światełek wkoło choinki. Przed rozpoczęciem tej czynności dobrze jest włączyć światełka do sieci, żeby mieć pewność, że działają.
Zasady energooszczędnego użytkowania lampek choinkowych
O ile oświetlenie na choince w domu nie jest problematyczne bo możemy je włączać i wyłączać kiedy chcemy, o tyle o oświetleniu na zewnętrznym nie zawsze będziemy pamiętać. Najlepiej jeżeli jedno i drugie oświetlenie będzie się włączać i wyłączać automatycznie. Są na to dwa rozwiązania.
Sterownik zmierzchowy to tanie i proste urządzenie, które należy włączyć między gniazdkiem i światełkami. Należy pamiętać, żeby czujnik zmierzchu był umieszczony na zewnątrz budynku i mierzył natężenie światła. Kiedy zapadnie zmrok, sterownik załączy oświetlenie, a kiedy zrobi się jasno, zasilanie zostanie odłączone.
Programator czasowy (sterownik czasowy) to proste urządzenie do kupienia w każdym sklepie elektryczny, do którego podłączamy oświetlenie i programujemy godziny, w których ma się świecić. Programator włącza i wyłącza za nas światełka a my oszczędzamy czas i pieniądze.
Warunki bezpiecznego użytkowania lampek choinkowych
- wymiana przepalonych żarówek na takie same – jeżeli wymienimy żarówkę na inną, to może się okazać, że przewody zaczną się nadmiernie nagrzewać i mogą spowodować pożar. Informacja na temat rodzaju zastosowanych lampek w oświetleniu powinna się znajdować na opakowaniu produktu.
- zakładając lampki na choinkę sprawdźmy, czy są sprawne, czy przewody nie mają popękanej izolacji i czy obudowy żarówek nie są uszkodzone
- lampki choinkowe nie powinny mieć kontaktu z firanami i zasłonami – są to materiały łatwopalne
- nie należy zostawiać zapalonych lampek choinkowych na noc, kiedy kładziemy się spać lub kiedy wychodzimy z domu – może się zdarzyć, że świecące lampki będą się powoli nagrzewać i w pewnym momencie zaczną się palić. Jeśli zostawimy je bez kontroli, to możemy stracić dom lub nawet życie.
źródło: informacje prasowe, Energetyczne Centrum SA