Jałowiec jest typem rośliny wieloletniej. Jest to krzew z rodziny cyprysowatych, dorastający do wysokości około 2 metrów, ceniony ze względu na owoce, które są wykorzystywane w gastronomii. Naukowa nazwa jałowca to Juniperus communis, ale nazwą jałowiec określa się również grupę gatunków tego samego rodzaju. Krzew ten występuje w większości regionów z zimnym i umiarkowanym klimatem na półkuli północnej.
Spis treści
Charakterystyka jałowca
Jest to krzew o licznych gałęziach i wysokości około 2 metrów, choć odnotowano okazy do 10 metrów. Wart jednak wiedzieć, że istnieje możliwość umieszczenia jałowca na pniu, który zwykle ma od 50 do 150 cm. wysokości. Jałowiec szczepiony na pniu nie będzie rósł wzwyż, więc jest to dobry wybór, gdy nie ma dużo miejsca o ogrodzie.
Cechą charakterystyczną jałowca są duże, igiełkowate liście, które mają szarozielony kolor. Liście te są zgrupowane na gałęziach po trzy w okółku, w kształcie spirali.
Jałowiec jest jednym z tych krzewów zwanych dwupiennymi, czyli występują rośliny męskie i żeńskie. Oznacza to, że na tej samej roślinie nie występują obie płcie, ale że występuje zróżnicowanie płciowe między roślinami.
Kwiaty jałowca pojawiają się jesienią na roślinach żeńskich i wiosną na roślinach męskich. Owocami jałowca są szyszkojagody – a nie jagody jak wielu uważa – które zaczynają pojawiać się od trzeciego roku życia rośliny. To właśnie te szyszkojagody są wykorzystywane do spożycia. Owoce te są zielone, gdy są dojrzałe, a po wysuszeniu przybierają fioletowy, prawie czarny odcień.
Jak uprawiać jałowiec?
Krzewy te, oprócz zastosowania w gastronomii, a nawet w medycynie, są cenione jako rośliny ozdobne w ogrodach, dlatego ich uprawa rozprzestrzeniła się wśród osób, chcących posiadać przyciągającą wzrok i jednocześnie bardzo aromatyczną roślinę.
Najbardziej praktycznym sposobem rozmnażania jałowców jest rozmnażanie z sadzonek jałowca. Zimą należy to zrobić za pomocą sadzonek uzyskanych z gałęzi urodzonych w tym samym sezonie. Po uzyskaniu sadzonek można je przez kilka godzin moczyć w preparacie z hormonem ukorzeniającym. Następnie należy zasadzić je w podłożu z mieszanką perlitu i torfu. Sadzonki jałowca pospolitego powinny być trzymane w pomieszczeniach o temperaturze od 15 do 27°C z dobrym nasłonecznieniem. Jeśli chcesz rozmnożyć jałowiec latem należy to zrobić z sadzonek pobranych z gałęzi, które wyrosły latem. W tym przypadku nie jest konieczne chronienie ich przed zimnem.
Pielęgnacja wymagana przez jałowiec
Jałowce są bardzo odporne na mróz, ale należy zadbać o to, aby posadzić te krzewy tak, aby otrzymały dużo światła słonecznego. Jeśli to możliwe, najlepiej posadzić jałowce w takim miejscu w ogrodzie, gdzie będą miały dostęp do słońca przez cały dzień i gdzie ich rozległe korzenie nie muszą konkurować z innymi roślinami.
Korzenie jałowca silnie rozciągają się w całej glebie i bardzo skutecznie wykorzystują dostępne w niej minerały, dlatego nie ma konieczności ich nawożenia, choć zwykle zaleca się stosowanie nawozu organicznego co 2-3 lata.
Jałowiec bardzo dobrze znosi suszę, dlatego optymalne jest umiarkowane podlewanie. Na obszarach o regularnych opadach deszczu nawadnianie nie jest konieczne, a w okresie suszy wystarczy podlewanie co 15 lub 20 dni. Jałowiec należy od czasu do czasu przycinać, szczególnie w celu utrzymania jego wielkości i kształtu. Najlepiej przycinać krzewy wiosną i jesienią.
Zastosowanie i właściwości jałowca
Szyszkojagody jałowca stosowane są jako doskonała przyprawa do mięs, sosów i farszów. Do tego celu używa się wysuszonych owoców, gdyż w stanie dojrzałym są one wyjątkowo gorzkie. Jałowiec jest dostępny w postaci zmielonej jak inne przyprawy, ale niektórzy kucharze wolą go zmielić chwilę przed użyciem, ponieważ jego aromat jest wzmocniony.
Od setek lat szyszkojagody jałowca stosowane są do zwalczania dolegliwości. Krzew ten jest doskonałym środkiem moczopędnym, który pomaga stymulować pracę nerek i ułatwia oddawanie moczu. To, w połączeniu z jego właściwościami przeciwbólowymi, pomaga w takich chorobach jak reumatoidalne zapalenie stawów.
W przypadku nadciśnienia tętniczego napar z jałowca pomaga wyeliminować płyny, co przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi. Dodatkowo, stymuluje produkcję kwasu żołądkowego, co pomaga zaostrzyć apetyt i poprawić trawienie. Te zapobiegają również niestrawności i zgadze. Jałowiec jest także skutecznym środkiem wykrztuśnym, który pomaga w przeziębieniach.
Jałowiec – odmiany
Istnieje kilka odmian jałowca, o których dowiesz się poniżej. Sadzonki wielu z tych jałowców znajdziesz w sklepie: https://www.podkarpackiesady.pl/50-jalowce
Jałowiec chiński
Nazwa tej odmiany nawiązuje do jej pochodzenia w Chinach. Kiedy jest jeszcze młody, jest bardzo delikatną rośliną. Liście mają dwa podstawowe kształty. Młode mają kształt igły o długości od 5 do 10 mm, a dorosłe przypominają łuski o długości od 1 do 3 mm.
Jałowiec pospolity
Jest to dość wolno rosnąca roślina, która dorasta do wysokości od 1 do 2 metrów. Jeśli rośnie w dobrych warunkach, rozmiar może się zwiększyć. Jego liście są igiełkowate, krótkie i ostre. Rośliny męskie mają żółte kwiaty, mniejsze od żeńskich. Są one odpowiedzialne za produkcję pyłku. Żeńskie natomiast wydają owoce. Jałowiec pospolity kwitnie najczęściej w sierpniu i czerwcu.
Jałowiec nadbrzeżny
Ta odmiana jałowca pochodzi z Japonii. Są to krzewy o wysokości nie większej niż 30 cm, z czerwonawymi gałęziami, które mogą osiągnąć nawet 2 metry. Korona jest niebiesko-zielona z małymi listkami. Z reguły stosuje się je do osłaniania suchych miejsc w ogrodzie. Są idealne na nadmorskie podwórka i do zanieczyszczonych miast. Charakteryzują się wysoką odpornością na niskie temperatury. Rozwijają się w każdym rodzaju gleby, o ile jest ona dobrze zdrenowana. Są odporne na suszę i nie wymagają nawożenia. Jest to roślina, której nie należy przycinać, z wyjątkiem usunięcia uszkodzonej gałęzi.
Jałowiec płożący
Wielkość jałowca płożącego nie przekracza 50 cm wysokości, a liście są zielone lub niebieskawe, przypominające łuski. Ta odmiana jałowca rośnie wolno i może być sadzona pojedynczo, lub w grupach. Dobrze rozwija się w pełnym słońcu i jest bardzo odporna na upały i mróz. Nie wymaga specjalnej gleby, ale może z powodzeniem rozwijać się w glebach wilgotnych, kamienistych i wapiennych.
Jałowiec łuskowaty
Ta odmiana krzewu pochodzi z Azji i osiąga od 2 do 10 metrów wysokości. Jest szeroko stosowany jako roślina ozdobna. Ma niebieskawy kolor i duże liście.
Jałowiec wirginijski
Jest wolno rosnącą rośliną, która może osiągnąć od 5 do 20 metrów. Kora tych drzew ma czerwonawy kolor, a liście mają dwa kształty. Jedne są zawsze w parach od 5 do 10 cm, a inne mają od 2 do 4 mm.
Jałowiec kolczasty
Na ogół rośnie w rejonie śródziemnomorskim. Jest to roślina, która może dorastać nawet do 10 metrów wysokości i ma bardzo ulistnioną korę. Pień jest gruby o szarobrązowej barwie. Jego liście są ostre, sztywne i mają 2 białe linie oddzielone drugą bardziej zielonkawą. Jego kwiaty pojawiają się pod koniec zimy i na wiosnę. W drugim roku rozwoju rośliny jej owoce mają owalny kształt, początkowo są zielone, a następnie stają się czerwonawe.
źródło: materiał prasowy sponsorowany