Nieprzyjemny, uciążliwy zapach zwany często odorem wywołuje negatywne skutki, wpływa na komfort oraz zdrowie ludzi i zwierząt lub powoduje zniszczenie mienia, szkody materialne, utratę przyjemności normalnego użytkowania nieruchomości, bądź zakłócenie normalnego prowadzenia działalności gospodarczej.
Problem uciążliwości zapachowych dotyczy w szczególności obszarów przemysłowych, znajdujących się w bliskim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej, szkół oraz szpitali.
Spis treści
Czy musimy być narażeni na nieprzyjemne zapachy?
Problem emisji odorów istnieje niemal wszędzie, ale na skutek wdrożonych w niektórych krajach procedur w zakresie ich zwalczania, liczba skarg znacząco się różni. W Polsce nie ma dziś żadnej ustawy dotyczącej odorów i ich standaryzacji.
W 2016 roku Ministerstwo Środowiska opublikowało ”Kodeks Przeciwdziałania Uciążliwości Zapachowej”, ale jest to dokument ogólnikowy i nie zawiera norm, które przyczyniłyby się do poprawy jakości życia mieszkańców, w szczególności w okolicach zakładów przemysłowych, oczyszczalni ścieków czy innych obiektów komunalnych, a także w sąsiedztwie produkcji i hodowli zwierzęcej.
Stężenie odoru można zmierzyć
W niektórych krajach świata odór jest uznawany za zanieczyszczenie, jak np. siarkowodór, amoniak czy pył. Z tego powodu standardy odnoszące się do odoru są podobne do standardów dla innych wymienionych wyżej substancji.
Rozwiązania w zakresie regulacji odorów nie są jednak ujednolicone. Nawet w tym samym kraju poszczególne prowincje np .Kanady, czy Stanów Zjednoczonych, mają zróżnicowane podejścia do tej kwestii, począwszy od ustanowienia limitów na odór w jednostkach odorowych (OU/m sześć.) do wyznaczenia minimalnej odległości od obiektów będących potencjalnym źródłem emisji odorów.
Dobrym przykładem jest kanadyjska prowincja Ontario, gdzie na podstawie Aktu o Ochronie Środowiska (Reg.419/05-Zanieczyszczenie Powietrza – Lokalna Jakość Powietrza) odór jest uważany za zanieczyszczenie.
Jeżeli wywołuje on negatywne skutki, wpływa na komfort oraz zdrowie ludzi i zwierząt lub powoduje zniszczenie mienia, szkody materialne, utratę przyjemności normalnego użytkowania nieruchomości, bądź zakłócenie normalnego prowadzenia działalności gospodarczej – jest uważany za uciążliwy.
Jeżeli naruszony zostanie choćby jeden z wymienionych wyżej warunków, Ministerstwo Ochrony Środowiska i Zmiany Klimatu w Ontario (MOECC) może nakazać podejrzanemu o emisje zakładowi przeprowadzenie tzw. pomiarów odorowych w celu ustalenia faktycznego stężenia odorów w najbliższych punktach receptorowych np. mieszkaniach, parkach czy szpitalach.
W tym celu, zakład powinien zatrudnić niezależnego ‘odorowego’ konsultanta. Plan pomiarów, pomiary i analizy muszą być z kolei zatwierdzone przez Główny Inspektorat Ministerstwa. W wielu przypadkach przedstawiciel Regionalnego Ministerstwa jest obecny w trakcie pomiarów i analiz.
Wszystkie pomiary muszą odbywać się według Ontaryjskiego Testu Kodowego, a analizy również zgodnie z Ontaryjskim Testem Kodowym (Ontario Source Testing Code) przy uwzględnieniu normy EN13725:2003.
Oszacowanie stężenia zapachowego wykonywane jest na podstawie pomiarów u źródła, czyli pobranych na miejscu próbek odorowych, analiz olfaktometrycznych oraz modelowania, z którego obliczane jest stężenie dla czasu 10 minut.
Jeżeli stężenie zapachu przekracza 1 OU – Ministerstwo może wydać nakaz redukcji emisji zapachu. Jeżeli zakład nie wykona wyszczególnionych w nakazie zaleceń, Ministerstwo może w pierwszej kolejności nałożyć na niego karę, zaś w drastycznych przypadkach nawet nakazać zamknięcie obiektu.
Precyzja przede wszystkim
Przy wstępnym oszacowaniu wpływu odorów z danego obiektu ważne jest, aby zostały wzięte pod uwagę wszystkie źródła emisji zapachów, tj. punktowe, powierzchniowe, objętościowe oraz niezorganizowane.
W przypadku kontroli odorów – w sytuacji przekroczenia limitu – zakład musi w nakazanym terminie doprowadzić do ich redukcji poprzez: zmodyfikowanie procesu, instalację filtrów węglowych, instalację skruberów lub biofiltrów lub w drastycznych przypadkach zastosować nawet kilka powyższych metod jednocześnie.
Ministerstwo jest również organem, który sprawuje pieczę nad tym, aby zakład przedstawił dowody w postaci ponownych badan odorowych. Chodzi o sprawdzenie, czy po wprowadzeniu programu redukcji emisji odorów zakład spełnia ustanowiony limit 1 OU.
Na przykładzie Kanady można swobodnie stwierdzi, że ustalenie limitów poziomu odoru jest nie tylko możliwe, ale też bardzo pomocne. Odór można mierzyć i kontrolować w celu uzyskania takiego stanu, aby każda osoba zamieszkująca obszary położne w pobliżu źródła emisji odorów mogła prowadzić komfortowy tryb życia.
