Światowy Dzień Wiatru

Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej zachęca np. sceptyków energii wiatru do tego, by podczas wakacyjnych podróży odwiedzać miejsca, w których można obserwować działające wiatraki i samemu wyrabiać sobie zdanie na temat tej technologii. Pomocne będzie użycie miernika dźwięku, który posiada dziś już każdy smartfon, sprawdzenie emisji hałasu w pobliżu elektrowni, przekonanie się, jak długi cień rzuca łopata w zależności od pory dnia czy wreszcie, jak wiatrak oddziałuje na przyrodę czy na krajobraz.

Czym jest wiatr i co nam daje?

Wiatr to niemal poziomy ruch powietrza wywołany różnicami ciśnienia atmosferycznego i ukształtowaniem powierzchni danego obszaru. Im większa różnica ciśnienia atmosferycznego tym silniejszy wiatr.

Wiatr odgrywa ważną rolę w atmosferze, przenosząc ciepło, parę wodną, oraz zanieczyszczenia. Wiatry są składową ogólnej cyrkulacji atmosferycznej na kuli ziemskiej. Powodują powstanie prądów morskich i falowanie zbiorników wodnych.

Mieszanie wód jest niezbędne dla życia organizmów wodnych, bowiem wyrównuje się wówczas temperatura wody, przemieszczają się składniki odżywcze i tlen.

Wiatr to ruch powietrza. Powietrze to delikatna osłona ziemi, miejsce akumulacji życiodajnego dla nas tlenu. Towarzyszy nam przez całe życie. Pierwszy i ostatni oddech oznacza początek i koniec życia.

Powietrze (wiatr) jest jednym z żywiołów natury obok wody, ognia i ziemi. Wiatr jako żywioł potrafi być zarówno naszym sprzymierzeńcem, jak i wrogiem. Czasem przybiera postać orzeźwiającej bryzy, czasem niszczycielskiego huraganu czy sztormu, powodując zatapianie statków, zmywanie z powierzchni Ziemi miast, podmywanie brzegów, erozję skał, wędrowanie wydm i wiatrołomy.

Wiatr jest jednym z niezbędnych czynników, gwarantujących życie na Ziemi. Ptaki wykorzystują prądy morskie do odbywana dalekich podróży a szybujące ptaki drapieżne podczas polowania. Inne zwierzęta przemieszczają się po wodach na dryfujących z wiatrem kawałkach drewna. Wiatr przenosi pyłek, umożliwiając roślinom wydawanie nasion i owoców.

Wiatropylność jest skuteczna wtedy, gdy rośliny nie rozwinęły jeszcze liści, aby te nie przeszkadzały w przenoszeniu pyłku. Kwiaty wszystkich roślin wiatropylnych odbiegają wyglądem od znanych nam kolorowych i pachnących. Mają prostą budowę, są bezwonne, drobne i niepozorne. Wytwarzają za to bardzo dużo lekkiego pyłku, uwalnianego z wystających z kwiatów pylników. Znamiona słupków są duże i postrzępione, aby pyłek mógł trafić w swój cel.

Wiatr roznosi także diaspory (nasiona i owoce). Diaspory muszą być lekkie i mieć aparat lotny, na przykład skrzydełka jak klon, jesion czy lipa lub biały puch jak w przypadku mniszka pospolitego, kozibroda łąkowego i topól. Ilość wytwarzanych nasion podobnie jak pyłku jest ogromna.

Wykorzystanie siły wiatru przez człowieka

Ruch powietrza od prawieków był wykorzystywany jako źródło energii. Już przed naszą erą wiatr służył mieleniu zboża w młynach, pompowaniu wody i nawadnianiu pól uprawnych.

Pierwsze wzmianki o wykorzystaniu wiatru za pomocą wiatraków pochodzą z 1750 r. p.n.e. i znajdują się w kodeksie Hammurabiego. W Indiach ok r. 400 p.n.e. po raz pierwszy zastosowano wiatrak do transportowania wody. Pierwsze wiatraki, jakie pojawiły się w Polsce i innych państwach Europy były prostymi drewnianymi budowlami, a energia wiatru służyła głównie do mielenia ziarna na mąkę.

Niegdyś wiatry były jedynym napędem żaglowców. Dawni podróżnicy mogli odkrywać nowe lądy i mógł kwitnąć handel.

Wiatry są potrzebne do przewietrzania miast, w których naturalne ruchy powietrza są ograniczone.

Pozytywne i negatywne skutki elektrowni wiatrowych

Elektrownie wiatrowe choć przetwarzają energię wiatru na energię elektryczną, budzą kontrowersje. Badany jest ich wpływ na środowisko, zdrowie ludzi i świat zwierząt.

Elektrownie wiatrowe są obarczane winą za emisję niebezpiecznych infradźwięków, szkodzenie ptakom i nietoperzom, obniżanie wartości nieruchomości, niszczenie turystyki czy miejsc pracy.

Pozytywne aspekty elektrowni wiatrowych

• wiatr to energia odnawialna, która nigdy się nie wyczerpie
• jest to czysta energia, nie emituje dymów do atmosfery
• wiatr wieje za darmo
• kręcące się wiatraki nie szpecą krajobrazu tak, jak kominy zakładów przemysłowych i elektrowni
• wiatraki można stawiać w miejscach, gdzie nie dociera prąd sieciowy

Negatywne aspekty elektrowni wiatrowych

• wiatr jest zmienny a jego siła nieprzewidywalna
• farmy wiatrowe zajmują dużo miejsca i muszą być stawiane w pewnym oddaleniu od osad ludzkich
• turbiny są źródłem hałasu
• duże skupiska wiatraków zagrażają przelatującym ptakom i nietoperzom

W Polsce energetyka wiatrowa jest najszybciej rozwijającym się odnawialnym źródłem energii. Wykorzystanie wiatru jako źródła energii w znaczący sposób przyczynia się do poprawy czystości powietrza, co jest istotne ze względu na wynikające z członkostwa w UE zobowiązania ograniczenia emisji dwutlenku węgla do atmosfery.

Odnawialne źródła energii – dodatkowe informacje:
bateria ze stałym elektrolitem, biogaz, biomasa, biometan, biopaliwo, biowodór, efektywność energetyczna, energetyka prosumencka, energetyka jądrowa, energetyka rozproszona, energia cieplna oceanu, energia geotermalna, energia prądów morskich pływów i falowania, energia słoneczna, energia wiatru, energia wodna, fuzja termojądrowa, klastry energii, kryzys energetyczny, magazyny energii, offshore, perowskit, prosument, prosument lokatorski, prosument zbiorowy, REPowerEU, Small Modular Reactor (SMR), spółdzielnie energetyczne (wspólnoty energetyczne), system net-billingu, transformacja energetyczna, wodór, ubóstwo energetyczne, zielona energia, zrównoważona energetyka