Segregacja odpadów

Czas czytania: 11 minut

Ostatnia aktualizacja:

Zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami należy najpierw zapobiegać ich powstawaniu, a wytworzone ponownie wykorzystywać lub poddać recyklingowi. Składowanie odpadów jest najgorszą metodą ich zagospodarowania.

Podstawowa zasada segregacji odpadów jest taka, że oddzielamy cenne surowce od odpadów, które nie nadają się do powtórnego przetworzenia, a podział na frakcje pozwala uzyskać najbardziej pełnowartościowe surowce.

Segregacja odpadów

Jest jedną z metod ograniczenia ilości odpadów podlegających utylizacji (np. składowaniu) przez odzysk surowców nadających się do ponownego użytku lub przetworzenia i wykorzystania przy produkcji nowych materiałów (recykling).
Aby system był bardziej przejrzysty i niezawodny, poszczególnym rodzajom śmieci przypisano konkretne kolory. Znajdziemy je na pojemnikach, workach, które dostarcza nam gmina, lub zakład oczyszczania.

Segregowanie śmieci jest dobre dla nas, naszego portfela i środowiska. Znaczną część odpadów może zostać przerobiona, albo ponownie wykorzystana. Warto byśmy już na etapie wstępnej segregacji, w domu, przestrzegali zaleceń kolorystycznych. W ten sposób będzie trudniej o pomyłkę. W trosce o środowisko warto wysilić się i zapamiętać, co od czego oddzielamy.

Podstawowe informacje

Odpady są jednym z najważniejszych problemów środowiskowych. W Polsce obecnie wytwarza się 135 milionów ton odpadów rocznie. 124 miliony ton to odpady przemysłowe, a 11 milionów ton odpadów to odpady komunalne.

Średnio każdy Polak wytwarza około 300 kg odpadów komunalnych rocznie, zaś w Unii Europejskiej średnio 360-620 kg na osobę na rok.

Odpady można podzielić na:

  • odpady przemysłowe
  • odpady komunalne
  • odpady niebezpieczne

Odpady niebezpieczne mogą być składowane jedynie na specjalnych składowiskach lub na odpowiednio zabezpieczonych częściach składowisk komunalnych.

Segregacja odpadów komunalnych

Segregacja odpadów komunalnych (śmieci wytworzonych w domach) to zbieranie odpadów do specjalnie oznakowanych pojemników, z podziałem na rodzaj materiałów (surowców) z których zostały wyprodukowane.

Segregacja u źródła to selekcja odpadów prowadzona w miejscu naszych gospodarstw domowych.

Segregacja odpadów w gminach prowadzona jest jako segregacja workowa lub segregacja kontenerowa. Segregacja workowa polega na zbieraniu odpadów do specjalnie dostarczonych przez gminę worków plastikowych i wprowadzona jest głównie na osiedlach domów jednorodzinnych.

Segregacja kontenerowa dotyczy w większości osób mieszkających w blokach i kamienicach, gdzie ustawione są zestawy kontenerów.

Korzyści wynikające z segregacji odpadów

Segregacja odpadów i recykling pozwala na:

  • przetworzenie i wykorzystanie surowca wtórnego na nowe materiały
  • oszczędzanie miejsca na składowanie
  • ograniczenie ilości wprowadzonych szkodliwych trudno ulegających rozkładowi odpadów
  • ograniczenie zużycia surowca naturalnego
  • oszczędzanie zużycia energii
  • ograniczenia zanieczyszczeń do atmosfery
  • ograniczenie ilości odpadów i ścieków

Jak prawidłowo dzielić i segregować odpady

Żeby śmieci mogły zostać przeznaczone do powtórnego wykorzystania, należy je odpowiednio segregować już w naszych domach. W ten sposób odzyskujemy surowce potrzebne do wytworzenia nowych produktów, jednocześnie przyczyniając się do ochrony środowiska naturalnego, a także do zmniejszenia niepotrzebnego zużycia wody i energii.

Od 1 lipca 2017 roku obowiązują jednolite dla całego kraju zasady segregowania odpadów. Do tej pory były ustalane w poszczególnych samorządach, w zależności od tego, w której gminie mieszkaliśmy. Zmiany były konieczne, ponieważ zgodnie z unijnymi regulacjami Polska miała w 2020 roku uzyskiwać 50% poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła

Odpady są zbierane u źródła, czyli bezpośrednio w budynkach wielorodzinnych, domach jednorodzinnych czy miejscach, gdzie powstają. Według zmian mieszkańcy są nagradzani za dobrą segregację. Osoby, które stosują się do reguł i prawidłowo segregują odpady mają niższe opłaty za śmieci.

Niektóre gminy modyfikują zasady segregowania odpadów, dlatego zawsze warto się dowiedzieć, jak dokładnie to wygląda w danym miejscu zamieszkania

Żeby jak najlepiej oddzielić śmieci od cennych surowców (które można mądrze wykorzystać), dzielimy odpady na 5 frakcji.

Nie oznacza to że każdy z nas musi mieć w domu 5 koszy. Wystarczą 3: na odpady zmieszane, do segregacji (metale, tworzywa sztuczne, szkło), oraz pojemnik na odpady biodegradowalne. Na papier można mieć osobne miejsce w domu np. kosz wiklinowy, lub kartonowe pudełko. Po zapełnieniu koszy można je wynieść i dopiero ostatecznie posegregować przy altanie śmietnikowej.

Uwaga! Pamiętaj żeby nie myć odpadów, które trafiają do poszczególnych pojemników. To tylko niepotrzebna strata wody!

Ogólne zasady co gdzie wyrzucamy

Zgodnie za zasadami prawidłowej segregacji odpady należy wrzucać do odpowiednio oznaczonych pojemników. Żeby zatem jak najlepiej prawidłowo segregować odpady, zwracaj uwagę na opisy, kolory pojemników i poniższe wytyczne.

Papier (Segregacja odpadów)

PAPIER – niebieski worek, pojemnik

Uwaga! Zasady przed wyrzuceniem
Do niebieskiego pojemnika wrzucamy tylko suchy i niezatłuszczony papier. Nie wrzucamy ręczników papierowych i chusteczek higienicznych (nawet suchych i czystych), bo zawierają w swoim składzie żywice ułatwiające wsiąkanie np. wody, ale uniemożliwiające powtórne ich przetworzenie na pulpę papierową.

Wyrzucamy

  • czasopisma
  • gazety
  • kartki zadrukowane
  • katalogi
  • książki
  • opakowania z papieru
  • opakowania z kartonu
  • papier biurowy
  • papier pakowy
  • papier szkolny
  • prospekty
  • tektury (także falista)
  • torby papierowe
  • ulotki
  • worki papierowe
  • zeszyty

Nie wyrzucamy

  • chusteczki higieniczne
  • jednorazowe naczynia zabrudzone
  • kartony po mleku i napojach
  • kartony po pizzy zabrudzone
  • naczynia jednorazowe zabrudzone
  • odpady higieniczne
  • opakowania z papieru zabrudzone
  • papier lakowy
  • papier powlekany folią
  • papier zabrudzony lub zatłuszczony
  • paragony
  • pieluchy jednorazowe
  • podpaski
  • ręczniki papierowe
  • tapety
  • ubrania
Szkło (Segregacja odpadów)

SZKŁO – zielony worek, pojemnik

Uwaga! Zasady przed wyrzuceniem
Ogólna i podstawowa zasada jest taka, że do tego pojemnika wyrzucamy tylko szklane odpady opakowaniowe.
Nie trzeba myć słoików – nieumyte opakowania zostają oczyszczone podczas obróbki.
Nie trzeba usuwać etykiet, o ile wymaga to użycia wody – to po prostu jej marnowanie. Wyjątek stanowią etykiety z folii termokurczliwej (PVC) – to tworzywo nie nadaje się do recyklingu – zdejmij je z słoika i wyrzuć do odpadów zmieszanych.

Wyrzucamy odpady opakowaniowe

  • butelki po napojach
  • słoiki po żywności
  • szklane opakowania po kosmetykach

Nie wyrzucamy

  • ceramiki
  • doniczek
  • fajansu
  • kryształu
  • kubków
  • lamp telewizyjnych
  • luster
  • monitorów
  • opakowań po lekach
  • opakowań po olejach silnikowych
  • opakowań po rozpuszczalnikach
  • porcelany
  • reflektorów
  • strzykawek
  • szkła hartowanego
  • szkła okiennego
  • szkła okularowego
  • szkła zbrojonego
  • szkła żaroodpornego
  • świetlówek
  • talerzy
  • termometrów
  • zniczy z zawartością wosku
  • żarówek
Tworzywa sztuczne (plastik)

METALE I TWORZYWA SZTUCZNE – żółty worek, pojemnik

Uwaga! Zasady przed wyrzuceniem
Przed wyrzuceniem zgnieć plastikowe butelki, puszki i kartonowe, wielowarstwowe opakowania – zajmą mniej miejsca w koszu i transporcie. Zostaw je odkręcone – ułatwi to zgniecenie butelek przez prasę.

Wyrzucamy

  • aluminiowe puszki po napojach i sokach
  • butelki plastikowe
  • folię aluminiową
  • kapsle
  • kartony po mleku (opakowanie wielomateriałowe)
  • kartony po sokach (opakowanie wielomateriałowe)
  • metale kolorowe
  • nakrętki plastikowe
  • opakowania plastikowe po kosmetykach (np. szamponach, paście do zębów)
  • opakowania plastikowe po produktach spożywczych
  • opakowania plastikowe po środkach czystości
  • puszki po konserwach
  • reklamówki
  • torebki foliowe
  • torby plastikowe
  • worki foliowe
  • zabawki z tworzywa sztucznego – jeśli nie są wykonane z trwale połączonych kilku surowców.
  • zakrętki do słoików
  • zakrętki od butelek

Nie wyrzucamy

  • AGD
  • akumulatorów
  • baterii
  • części samochodowych
  • opakowań po farbach
  • opakowań po lakierach
  • opakowań po lekach
  • opakowań po olejach
  • RTV
  • zabawek plastikowych połączonych trwale z kilku surowców
  • zużytego sprzętu elektronicznego
  • zużytych artykułów medycznych

BIO (BIODEGRADOWALNE) – brązowy worek, pojemnik

Uwaga! Zasady przed wyrzuceniem
Do odpadów BIO nie wyrzucamy mięsa ani kości. Nie wyrzucamy również produktów określanych jako biodegradowalne lub kompostowalne. Wszystko to utrudnia lub wręcz uniemożliwia kompostowanie odpadów przez przemysłowe kompostownie.

Wyrzucamy

  • fusy po kawie, herbacie
  • gałęzie drzew i krzewów
  • korę drzew
  • kwiaty cięte, doniczkowe, zwiędłe
  • liście
  • nabiał
  • obierki
  • odpady kuchenne
  • owoce
  • resztki jedzenia
  • skorupki jaj
  • trawę
  • trociny
  • warzywa

Nie wyrzucamy

  • artykułów higienicznych (w tym kompostowalnych)
  • impregnowanego drewna
  • kamieni
  • kości zwierząt
  • leków
  • mięsa
  • odchodów zwierząt
  • olejów jadalnych
  • piasku
  • płyt wiórowych
  • płyt pilśniowych
  • popiołu z węgla drzewnego
  • produktów biodegradowalnych np. jednorazowych środków higienicznych
  • produktów kompostowalnych
  • ziemi np. z donic

ZMIESZANE – czarny worek, pojemnik

Uwaga! Zasady przed wyrzuceniem
Wrzucamy tutaj wszystko to co nie można wyrzucać do pozostałych pojemników, a co nie jest odpadem niebezpiecznym.

Wyrzucamy

  • artykuły higieniczne
  • ceramiki
  • chusteczki
  • folie zabrudzone i zatłuszczone
  • kości
  • lustra
  • mięso
  • papier zabrudzony i zatłuszczony
  • pieluchy
  • ręczniki papierowe
  • szklanki
  • szkło żaroodporne
  • talerze

Nie wyrzucamy

  • akumulatorów
  • baterii
  • chemikaliów
  • leków
  • mebli
  • odpadów budowlanych
  • odpadów wielkogabarytowych
  • odpadów rozbiórkowych
  • sprzętu AGD
  • sprzętu RTV

Nie wszystkie śmieci na śmietnik

Nie wszystkie śmieci możesz wrzucić do kolorowych kontenerów lub kosza na odpady zmieszane. Niektóre przedmioty, czy urządzenia zostały wyprodukowane z udziałem związków chemicznych lub substancji, które są wyjątkowo szkodliwe dla środowiska.

Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK)

Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) to miejsca, w których możesz oddać nieodpłatnie odpady problemowe, takie jak:

Najbliższy Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów (PSZOK) możesz znaleźć kontaktując się z Urzędem Gminy lub wyszukując go w wyszukiwarce internetowej.

Elektroodpady (elektrośmieci)

Elektroodpady (elektrośmieci)

Elektroodpady są niebezpieczne ponieważ mogą zawierać w swej budowie elementy, materiały i podzespoły z substancjami niebezpiecznymi, takimi jak: rtęć, ołów, freon, arsen, kadm, chrom, miedź, nikiel, rtęć. Dlatego też zużytego sprzętu elektrycznego, czy elektronicznego nie wolno umieszczać łącznie z innymi odpadami! Za pozostawienie sprzętu w miejscu do tego nieprzeznaczonym grozi kara grzywny do 5000 zł.

Elektroodpady oprócz pozostawienia ich w PSZOKu, możesz bezpłatnie oddać w sklepie (kupując nowy sprzęt tego samego rodzaju), lub w specjalnym punkcie zbiórki elektroodpadów ZSEE.

W przypadku gdy naprawa sprzętu w punkcie serwisowym jest niemożliwa lub nieopłacalna możesz również nieodpłatnie zostawić taki sprzęt. Pamiętaj jednak, że zarówno sprzedawca jak i prowadzący punkt serwisowy mają prawo odmówić przyjęcia zużytego sprzętu w przypadku, gdy stwarza on zagrożenie dla zdrowia lub życia przyjmujących

Informacje o punktach zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych możesz uzyskać: na stronie internetowej urzędu gminy, w siedzibie urzędu gminy – np. w gablotach informacyjnych, w punktach serwisowych oraz w punktach sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych

W niektórych miastach elektroodpady są odbierane bezpłatnie spod drzwi użytkownika sprzętu. Wystarczy telefon na odpowiednią infolinie, podanie danych osobowych oraz wybranie preferowanych godzin odbioru.

dodatkowe informacje:
baterie
elektroodpady (elektrośmieci)
freon CFC
świetlówki kompaktowe

Przeterminowane leki

Przeterminowane leki to także wyjątkowo niebezpieczne substancje, które powinny zostać wrzucone do specjalnego pojemnika w aptece. Można w nich również oddać stare termometry rtęciowe.

źródło: materiały prasowe
Segregacja odpadów, autorzy, licencja CC BY SA 3.0

Śmieci i odpady – dodatkowe informacje:
air-commerce, aluminium, baterie, cykl życia produktu, dzikie wysypiska, Dyrektywa Single Use Plastic (SUP), Dyrektywa opakowaniowa, ekoprojektowanie, elektroodpady (elektrośmieci), gospodarka odpadami, greenwashing, Hierarchia postępowania z odpadami (Waste hierarchy), End Plastic Pollution, kompost, kompostowanie, Less Waste, mikroplastik, opakowania ekologiczne, oznaczenie opakowań ze względu na skład chemiczny, overpacking (nadmier opakowania), Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), papier, Plastisfera (Plastisphere), Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), recykler, recykling odpadów, recyklomaty, Rot (Kompostuj), Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta (ROP), segregacja odpadów, selektywna zbiórka odpadów, spalarnie odpadów, Sprzątanie Świata (Clean up the World), system kaucyjny (depozytowy), szkło, tworzywa (polimery) biodegradowalne (zielone polimery), tworzywa sztuczne (plastik), świadomy konsument i odpowiedzialna konsumpcja, upcykling odpadów, utylizacja odpadów, Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wysypiska śmieci (składowiska odpadów), zakład termicznego przetwarzania odpadów, zanieczyszczenie środowiska, Zasada 3R, Zasada 5R, Zasada 8R, Zero Waste, znaki ekologiczne, znaki ekologiczne dla opakowań, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (ZSEE)

Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, freganizm, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, Roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie

Scroll to Top