Ekologiczne święta to tradycyjne potrawy wigilijne zamiast egzotycznych, dobra, świeża ryba ze zrównoważonych połowów, własnoręcznie zrobiona choinka, energooszczędna iluminacja, umiar w wydawaniu pieniędzy na prezenty, jak najmniejsza ilość zmarnowanego jedzenia i wytworzonych śmieci.
Jak sprawić zatem, żeby po świętach nie zaglądać do pustego portfela? Nie przyczyniać się do degradacji środowiska? Nie marnować energii elektrycznej i żywności? Jak poczuć, że zrobiliśmy wszystko, żeby były to wyjątkowe i zrównoważone święta w zgodzie, a nie na bakier z ekologią?
Oto kilka prostych porad i sposobów na tradycyjne, ale oszczędne i jak najbardziej naturalne świętowanie.
Stosuj zasadę 3R
Na początku, dla przypomnienia, przed szałem świątecznych przygotowań i zakupów, zastosuj Zasadę 3R, dzięki której nabędziesz proekologicznych nawyków, oraz zmniejszysz produkcję odpadów:
- reduce – unikaj
- reuse – używaj ponownie
- recycle – utylizuj
Jak stosować zasadę 3R podczas świąt?
- unikaj zakupów rzeczy, które nie nadają się do ponownego wykorzystania bądź przerobienia na surowce wtórne
- nie bój się wielokrotnego użytku opakowań z pozoru jednorazowych
- szukaj alternatywnych zastosowań dla rzeczy już posiadanych
Przygotuj listę i zaplanuj świąteczne zakupy
Przygotuj listę zakupów, przemyśl i zaplanuj czego tak naprawdę potrzebujesz w okresie świątecznym. Postaraj się kupować produkty zapakowane w jak najmniejszą ilość materiału lub w opakowaniach zbiorczych. Wybierz sklep który w ofercie posiada możliwość odmierzenia danej ilości produktu do własnych opakowań.
Pamiętaj o zabraniu ze sobą toreb wielokrotnego użytku, żeby nie korzystać z oferowanych przez sklep jednorazowych foliówek.
Wybierz mądre, użyteczne i ekologiczne prezenty pod choinkę
W świątecznym okresie kupuje się czasem niezbyt przydatne produkty. Wystarczy jednak trochę powściągnąć zakupową gorączkę i pomyśleć.
Wybierz prezenty wyprodukowane z poszanowaniem środowiska naturalnego i wykonane z naturalnych materiałów. Prześledź drogę, jaką musiały przebyć podczas transportu z kraju pochodzenia do sklepu. Najbardziej ekologiczne są rodzime, regionalne produkty. Zwróć również uwagę na certyfikaty i znaki ekologiczne, oraz żeby prezenty nie były nadmiernie zapakowane.
Pamiętaj że najlepszy prezent to taki który się przyda, a konkrety sprawdzą się najlepiej, dlatego podaruj karnet na siłownię, bilet do teatru, kina czy na koncert. Zawsze możesz również przygotować konkretną listę życzeń i poprosić o jej spełnienie.
Nie wyrzucaj niepotrzebnych rzeczy lecz podaruj innym
W czasie świątecznych porządków możesz odnaleźć rzeczy, które są zbędne, już ich nie używasz, a są w takim stanie że ktoś inny mógł jeszcze z nich skorzystać.
Zamiast je wyrzucić pomyśl o tych najbardziej potrzebujących, komu można by je podarować. Sprawdź w internecie, na lokalnych aukcjach, w domach dziecka i organizacjach charytatywnych, czy ktoś nie poszukuje czegoś, co mamy do oddania.
Pamiętaj jednak, żeby były to rzeczy nieuszkodzone, niezniszczone, czyste i zdatne do ponownego użycia.
Odpowiednio zapakuj i rozpakuj prezenty
Zgodnie z tradycją, pod choinką powinny leżeć ładnie zapakowane prezenty. Wybierając na nie opakowanie też można pomóc planecie.
Zazwyczaj sięgasz po kolorowe papiery zadrukowane w różne wzorki. Nie rób tego! Najbardziej ekologiczny jest zwykły szary papier. Brak w jego składzie farb, powlekaczy, wybielaczy, nabłyszczaczy oraz innych dodatków, a do tego jest o wiele tańszy.
Możesz też zdecydować się na opakowywanie prezentów w gazety czy magazyny. Ozdobić je korzystając z wstążek, sznurków, gałązek czy wycinanek. Na pewno będą oryginalnie wyglądały pod choinką.
Rozpakowując prezenty pamiętaj, że świątecznych opakowań można użyć wielokrotnie. Postaraj się rozpakować prezent tak, żeby jak najwięcej jego elementów można było ponownie wykorzystać. Pamiętaj również o odpowiedniej segregacji śmieci i odpadów.
Posprzątaj dom wykorzystując ekologiczne środki czystości
W czasie świątecznych przygotowań i porządków postaraj się zastąpić szkodliwą dla nas i środowiska chemię naturalnymi środkami czystości.
Zaopatrz się w składniki pozwalające stworzyć domowe środki czystości m.in: sodę, ocet, mydło, boraks, sodę kalcynowaną, naturalne olejki aromatyczne.
Wybierz żywą choinkę, wypożycz lub zrób własnoręcznie
Wybór odpowiedniego drzewka na świąteczną choinkę nie powinien budzić wątpliwości. Żywa choinka ulega biodegradacji i rozkłada się w 100%. Najlepiej, żeby mogła pochwalić się certyfikatem FSC lub PEFC. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że urosła zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej.
Po świętach żywą choinkę możesz zasadzić w ogrodzie, jeśli była w donicy, albo oddać ją do specjalnego punktu, gdzie zostanie przetworzona na kompost, albo inny przydatny surowiec drzewny.
Świąteczne drzewko możesz też wypożyczyć na wyznaczony okres. Na rynku pojawia się coraz więcej firm oferujących taką usługę. W okresie wypożyczenia pamiętaj żeby postępować z drzewkiem tak samo, jak w przypadku choinki zakupionej w donicy. Podlewaj drzewko, zadbaj żeby nie stało zbyt blisko źródła ciepła, nie ozdabiaj choinki sztucznym śniegiem, oraz nadmiarem ozdób, aby nie połamać gałęzi. Dzięki odpowiednim zabiegom wypożyczone drzewko bezpiecznie wróci do środowiska naturalnego i będzie mogło być znów wypożyczone w przyszłym roku.
Dobrym rozwiązaniem jest również własnoręczne wykonanie choinki z różnych, dostępnych wokół ciebie materiałów.
Pamiętaj, że produkcja sztucznego drzewka wiąże się ze zużyciem ropy naftowej. Plastikowa choinka może zawierać np. szkodliwe ftalany, metale ciężkie (ołów) czy ropopochodny polichlorek winylu. Substancje występujące w PVC są uznane za rakotwórcze, toksyczne, mutagenne i zaburzające płodność.
Zamontuj energooszczędne oświetlenie
Drzewko już stoi, trzeba je ubrać. Z roku na rok wybór oświetlenia jest coraz większy. Producenci prześcigają się w pomysłach i nowych wzorach lampek choinkowych. Najlepszym wyjściem będą energooszczędne lampki LED-owe.
Ważny jest również odpowiedni sposób zarządzania oświetleniem. O ile oświetlenie na choince w domu nie jest problematyczne bo możesz je włączać i wyłączać kiedy chcesz, o tyle o oświetleniu na zewnętrznym nie zawsze będziesz pamiętać. Najlepiej jeżeli jedno i drugie będzie się włączać i wyłączać automatycznie.
Wykonaj własnoręcznie ozdoby świateczne
Pora na ekologiczne ozdoby choinkowe zrobione z możliwie jak największej ilości naturalnych materiałów. Jeżeli masz czas, chęci i zdolności, możesz w gronie rodzinnym, zrobić takie ozdoby. Wykorzystaj do tego np. materiały przeznaczone do recyklingu, suszone owoce, cukierki, pierniki, łupiny po pistacjach, szyszki, masę solną. Inspiracji szukaj w internecie.
10 pięknych ozdób świątecznych DIY
Śliczny bałwanek, którego zrobisz ze skarpetki. W 15 min bez szycia!
Jak zrobić aniołka? Oto 6 różnych metod na zrobienie go w domu
Przyjazne środowisku kalendarze adwentowe. Zrobisz je z rzeczy, które już masz w domu!
4 łatwe metody na zrobienie papierowych bombek na choinkę
6 pięknych dekoracji, które zrobisz z łupinek po pistacjach
Pomysły na mini choinki
Proste do zrobienia kartki świąteczne, które zachwycą każdego!
Nie kupuj żywego karpia
Prawda jest taka, że ryby, które w okresie przedświątecznym często trzymane są w sklepach, a później w domach, cierpią. Plastikowy basen z żywymi karpiami, z włożoną tam rurką doprowadzającą powietrze, nic nie zmienia, tylko przedłuża agonię.
Nie ma argumentów za kupowaniem żywego karpia. Najwyższy czas zrozumieć, że noszenie żywych ryb w foliowych torebkach ze sklepów do domów, to nie jest powód do dumy, a fanaberia. To polska tradycja, którą najwyższy czas uśmiercić.
Na szczęście z roku na rok zwiększa się świadomość konsumentów, a coraz więcej sieci handlowych i sklepów nie sprzedaje już żywych karpi.
Obecne prawo polskie chroni karpie i inne ryby, a przypadki ich niehumanitarnego traktowania mogą być zgłaszane m.in. na policję. Osoba, która znęca się nad karpiami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.
Kupuj ryby ze zrównoważonych połowów
Kupujący ryby zwróć uwagę skąd pochodzą. Łosoś norweski, zazwyczaj pochodzi z ferm na morzu, gdzie ryby faszerowane są antybiotykami. Antybiotyki nie tylko zatruwają ekosystemy morskie, ale i nasze organizmy.
Nie marnuj żywności, podziel się jej nadmiarem
Staraj się nie marnować żywności, bo do jej produkcji zużywa się wiele surowców i energii.
Dzięki znajomości liczby osób które pojawią się na wigilijnej wieczerzy, możesz dokładnie zaplanować potrawy które pojawią się na stole. Przed zakupami zrób listę potrzebnych produktów, nie kupuj jej w nadmiarze i pamiętaj o odpowiednim sposobie przechowywania.
Nadmiar żywności które pozostało po świętach, a jest świeże i nadaje się do spożycia, przekaż potrzebującym.
Zadbaj o prawidłową segregację śmieci i odpadów
Okres świąteczny to czas kiedy produkujemy największą ilość odpadów. Zadbaj zatem o ich prawidłową segregację. Zwróć uwagę, aby poszczególne odpady trafiły do odpowiednich pojemników na surowce wtórne.
dodatkowe informacje:
Segregacja odpadów
Nie strzelaj w sylwestra!
Nie bądźmy egoistami. Świat należy nie tylko do ludzi. Fajerwerki są groźne dla zdrowia i życia zwierząt. Najprostszą zasadą, która pomoże naszym zwierzakom przetrwać noc sylwestrową, jest powstrzymanie się od strzelania fajerwerkami.
Jeżeli już zdecydujesz się na odpalenie fajerwerków, zanim to zrobisz, postaraj się zaopiekować domowymi zwierzętami, oraz sprawdź czy w pobliżu nie ma zwierząt dzikich czy bezdomnych.
dodatkowe informacje:
Sztuczne ognie, petardy, fajerwerki
