Z roku na rok rośnie liczba osób uczulonych na różne alergie, w tym pyłki roślin wiatropylnych. Zmiany klimatu oraz coraz łagodniejsze zimy sprawiają, że silne pylenie wydłuża się rozpoczynając już w lutym i jest znacznie cięższe dla alergików. Pyłkowica, czyli alergia na pyłki roślin wiatropylnych, może zaatakować w każdym wieku, dając się nam poważnie we znaki, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie pokonać przeciwnika.
Wiosna i lato to okres gdy przyroda budzi się do życia, zaczyna intensywna wegetacja roślin i związane z nią pylenie chwastów, traw, drzew i krzewów. Z zimowego letargu budzi się również ludzki organizm i chęć do zwiększenia aktywności fizycznej. Cieplejsze i słoneczne dni zachęcają nas do coraz dłuższych spacerów i odbudowywania kondycji fizycznej na łonie natury. Niestety nie wszystkim ten okres kojarzy się pozytywnie. Dla alergików to pora nasilonych objawów choroby, a kwitnące rośliny przyprawiają ich o kaszel, katar i ból głowy.
Jak pozbyć się objawów alergii, a przy tym dalej spędzać aktywnie czas na świeżym powietrzu? Jest na to kilka sposobów.
Spis treści
Pyłkowica – alergia na pyłki roślin wiatropylnych
Pyłkowica (łac. pollinosis) czyli uczulenie na pyłki roślin wiatropylnych stanowi jedną z najczęstszych chorób alergicznych. Występuje sezonowo i jest ściśle powiązana z okresami kwitnienia poszczególnych roślin. Rośliny wywołujące alergie niekoniecznie muszą rosnąć tuż za oknem. Pyłki roślin są wszędobylskie, unoszą się w powietrzu i są przenoszone przez wiatr na znaczne odległości (nawet do 200 km).
Dla alergików najtrudniejsze są pogodne, wietrzne dni, a znaczna ulgę przynosi przynosi deszcz, gdy alergeny zostają zmyte na ziemię.
Okres pylenia roślin zależy od strefy klimatycznej, warunków pogodowych i gatunków roślin. W związku z obserwowanymi zmianami klimatu czas trwania i intensywność pylenia mogą się różnić w kolejnych latach. Coraz łagodniejsze zimy sprawiają, że silne pylenia wydłuża się, rozpoczynając już w lutym i jest znacznie cięższe dla alergików.
W Polsce najczęściej uczulają pyłki traw (np. wiechlina łąkowa, kupkówka pospolita, kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa i żyto), chwastów (np. bylica pospolita, babka lancetowata) i drzew (np. brzoza, leszczyna, jesion, wierzba, dąb).
Kogo dotyczy pyłkowica
Według badań na pyłkowicę choruje od 10 do 25% populacji krajów wysokorozwiniętych. Uczulenie na pyłki daje o sobie znać zarówno dzieciom jak i osobom dorosłym, które wcześniej nie wykazywały żadnych objawów alergii. Symptomy pyłkowicy mogą się z czasem wyciszać lub nasilać, mogą też pojawić się reakcja na nowe alergeny.
Skłonność do uczulenia na pyłki roślin wiatropylnych może być również dziedziczna. Jeśli alergikiem jest jeden z rodziców, prawdopodobieństwo wystąpienia takiej przypadłości u dziecka wynosi 30-40%, a jeśli oboje rodziców nawet 80%.
Objawy uczulenia
Uczulenie na pyłki objawia się głównie wyciekiem wodnistej, lub gęstej śluzowej wydzieliny z nosa (tzw. katar sienny), napadami kichania, kaszlu, uczuciem duszności, zatkaniem nosa, świądem nosa, uszu, podniebienia lub gardła, upośledzeniem lub utratą węchu. Objawy ze strony oczu to świąd, łzawienie, przekrwienie, obrzęk spojówek, oraz powiek.
Alergia na pyłki może wywoływać uczucie ciągłego zmęczenia, niewyspanie. Czasami daje o sobie znać bólami głowy lub zatok. U wyjątkowo wrażliwych osób kontakt z pyłkami może wywołać swędzącą wysypkę, szczególnie na odkrytych częściach ciała.
Symptomy uczulenia utrzymują się od kilku do kilkunastu tygodni i mijają bez śladu, by pojawić się za rok o tej samej porze.
Badania umożliwiające rozpoznanie, na jakie pyłki roślin wiatropylnych chory jest uczulony, to punktowe testy skórne i oznaczenie stężenia swoistych przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko poszczególnym alergenom.
Okres pylenia roślin i lista winowajców
W Polsce pierwsze alergeny, które świadczą o tym, że zima dobiega już końca, to pyłki drzew wczesno kwitnących, czyli olchy, leszczyny i nieco później brzozy. Przyczyną alergii w marcu staje się wcześnie kwitnąca brzoza, jabłoń, brzoskwinia lub orzechy laskowe. Jest to też okres szczytowy pylenia leszczyny i olchy.
Alergie wziewne w kwietniu to przede wszystkim utrzymujące się kwitnienie olchy. Drażniące są również brzoza, topola, wierzba, jesion oraz buk. W maju występuje silne natężenie pyłków dębu i grabu. Zaczyna również pylić lipa oraz trawy, chwasty i zboża.
Koniec maja, czerwiec i lipiec to okres dalszego intensywnego pylenia traw, w tym również zbóż, zaś w sierpniu i we wrześniu powietrze wysycane jest pyłkami roślin złożonych, w tym bylicy.
Sposoby ochrony przed alergią na pyłki roślin wiatropylnych
Zmniejszenie ekspozycji na alergeny
Jednym z rozwiązań jest zmniejszenie ekspozycji na alergeny. Należy starać się nie planować w czasie pylenia uczulających nas roślin wycieczek tam, gdzie tego alergenu jest szczególnie dużo. Warto zatem zaznajomić się z kalendarzem pyleń i zyskać świadomość, co aktualnie na nas oddziałuje. Jako użyteczne narzędzie sprawdzą się tutaj serwisy pylenia dostępne w internecie i jako aplikacje na telefon. Dzięki nim w szybki sposób dowiemy się gdzie i kiedy następuje pylenie poszczególnych drzew, traw czy chwastów, co pomoże nam zaplanować wyjazdy.
Żeby unikać nadmiaru alergenów warto również:
- starać się nie wychodzić z domu w godzinach największego natężenia pyłków w powietrzu
- spacerować w czasie deszczu lub w przeciągu godziny po nim
- jak najczęściej przebywać w rejonach o niskim stężeniu pyłków: nad morzem lub w górach powyżej 1000 m n.p.m.
- umyć po powrocie do domu twarz i ręce, zdjąć i wyprać ubranie
- unikać suszenia ubrań na zewnątrz
Leczenie objawowe
Innym typem leczenia jest leczenie objawowe, stosowane gdy unikanie alergenów nie wchodzi w grę, a alergik ma objawy, z którymi chciałby się jak najszybciej rozstać. Należy wówczas przyjmować leki wskazane przez lekarza, oczyszczać nos sprejem z roztworem morskiej wody lub soli fizjologicznej, a oczy tzw. sztucznymi łzami lub kroplami nawilżającymi.
Jedni alergicy tych objawów mają mniej, inni więcej, są one mniej lub bardziej nasilone, dlatego muszą stosować kilka różnych leków przez okres pylenia danych alergenów.
Używanie maski przeciwpyłowej (filtrującej)
Niestety wyznaczenie miejsc, w których możemy bywać lub nie, unikanie spotkania z alergizującymi nas pyłkami jest niezwykle trudnie, bo alergeny pyłków roślin wiatropylnych są wszędobylskie.
Co zrobić gdy jest się alergikiem i nie wyobraża sobie życia bez długich spacerów po kwiecistej łące, czy grilla na zielonej trawce? Jak zrealizować trening fizyczny w lesie, bieg, czy jazdę na rowerze podczas suchych, słonecznych i wietrznych dni? W warunkach, które dla alergika oznaczają nabawienie się wszystkich objawów alergii?
Rozwiązaniem jest użycie wysokiej jakości, certyfikowanej maski przeciwpyłowej. Maska ochronna może stać się zbawienna dla alergika, bo zatrzymuje aż 99% pyłków alergenów. Mając alergie na pyłki roślin wiatropylnych zakładamy maskę i możemy spokojnie uprawiać aktywność fizyczną, a przy tym być skutecznie chronieni przed objawami alergii.
Sportowe maski przeciwpyłowe BROYX filtrują ponad 99% cząstek alergenów wziewnych, czyli takich, które dostają się do organizmu przez drogi oddechowe. Jest to potwierdzone badaniami przeprowadzonymi w niezależnym instytucie badawczym. Jednocześnie dzięki bardzo niskim oporom przepływu powietrza maski filtrujące BROYX zapewniają komfort oddychania nawet przy wzmożonym zapotrzebowaniu na tlen, czyli podczas wysiłku fizycznego. Dodatkowo dzięki odpowiedniej konstrukcji są wygodne w użytkowaniu, dobrze dopasowują się do twarzy i nie przesuwają podczas biegania, czy jazdy na rowerze.
mówi Jarek Gawroński, ekspert BROYX
Sportowa maska przeciwpyłowa BROYX 
Sportowa maska przeciwpyłowa BROYX
Skąd jednak my jako użytkownik mamy wiedzieć, że maska, którą zamierzamy kupić jest bezpieczna i będzie nas skutecznie chronić?
Tutaj z pomocą przychodzi prawo europejskie, a konkretnie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425, na mocy którego każda maska, która ma cokolwiek filtrować lub nas chronić musi posiadać europejski znak CE. Muszą to być litery CE oraz czterocyfrowy identyfikator jednostki notyfikowanej, która ten certyfikat wystawiła. W przypadku masek ochronnych nie ma możliwości deklaratywnego oznaczenia produktu symbolem CE bez uprzedniego zaliczenia drobiazgowych badań.
Pierwszymi sportowymi maskami filtrującymi, które uzyskały certyfikat CE są produkowane przez polską firmę maski BROYX. Każdy z modeli BROYX przez uzyskaniem certyfikatu, zgodnie z europejską normą EN149 musiał przejść 351 badań certyfikacyjnych (lista certyfikatów wydanych przez CIOP).
Podczas spaceru lub uprawiania aktywności fizycznej, oprócz maski przeciwpyłowej warto również zastosować okulary przeciwsłoneczne i nakrycie głowy, aby maksymalnie ograniczyć nasz kontakt z alergizującymi pyłkami.
Domowa profilaktyka
Dodatkowe rozwiązania pomagające pozbyć się uciążliwych objawów alergii:
- należy zrezygnować w domu z dywanów, zasłon, tapicerowanych mebli – które są siedliskiem kurzu, a tym samym roztoczy
- usunąć z mieszkania nośniki alergenów – rośliny doniczkowe, suszone kwiaty, sienniki
- unikać spania przy otwartych oknach – nocą powietrze ochładza się i opada w dół, przez co wzrasta w nim stężenie pyłków
- zadbać o stan powietrza w mieszkaniu – usprawnić wentylacje pomieszczeń, zainwestować w wysokiej jakości oczyszczacz powietrza wyposażony w nawilżacz i jonizator. Nowoczesne urządzenia skutecznie przechwytują wirusy, bakterie, pleśnie i alergeny.
- zamontować w samochodzie filtr antyalergiczny
- zamykać okna w czasie jazdy samochodem
- kąpać zwierzęta domowe – na których sierści znajdują się liczne pyłki
źródło: materiały prasowe producenta masek BROYX Alterson Polska Sp. z o.o. Broyx.pl
Przydatne informacje
Ekoprognoza
Aktualna prognoza pogody na całym świecie. Interaktywne mapy zagrożeń podtopieniami terenów nadmorskich w związku ze zmianami klimatu. Prognoza zanieczyszczenia powietrza, wody, gleby, środowiska dla Polski, Europy i Świata. Alarmy smogowe, wyniki on-line pomiarów jakości powietrza dla polskich miast i województw.
Podstawowe informacje na temat smogu
Smog to nienaturalne zjawisko atmosferyczne, które polega na współwystępowaniu zanieczyszczeń powietrza, najczęściej spowodowanych działaniem ludzi, oraz innych niekorzystnych zjawisk atmosferycznych np. dużej wilgotności powietrza, wyżowej, bezwietrznej pogody.
Wpływ zanieczyszczonego powietrza na zdrowie kobiet w ciąży, dzieci i dorosłego człowieka
Zanieczyszczone powietrza wpływa na zdrowie człowieka powodując wiele dolegliwości układu oddechowego i krwionośnego. Szkodliwe substancje drażnią śluzówkę nosa, jamę ustną, krtań, oskrzela, płuca i w ten sposób może dojść do uszkodzenia tych narządów.
Jak się chronić przed smogiem i zanieczyszczonym powietrzem
Zagrożone zanieczyszczonym powietrzem są szczególnie dzieci, osoby o obniżonej odporności, przewlekle chore, oraz w podeszłym wieku. Zobacz 14 sprawdzonych sposobów na to jak chronić siebie i dziecko przed smogiem.
Wpływ terenów zielonych w mieści na zdrowie, samopoczucie i funkcjonowanie jego mieszkańców
Rośliny w mieście pomagają walczyć ze smogiem, zanieczyszczonym powietrzem, hałasem i zjawiskiem zwanym miejską wyspą ciepła. Zatrzymują wodę, zwiększają retencję, zapobiegają przesuszaniu gleby. Wprowadzają poczucie spokoju, wytchnienia, redukują stres.
Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze w domu
Rośliny w wyniku fotosyntezy pobierają z powietrza dwutlenek węgla, oddając życiodajny tlen. Neutralizują dwutlenek siarki i metale ciężkie. Wychwytują cząsteczki pyłów i sadzy oraz substancje gazowe z powietrza. Zobacz listę roślin doniczkowych które najskuteczniej oczyszczają powietrze w domu.
Jak chronić się przed alergią na pyłki roślin wiatropylnych, czyli pyłkowicą?
Z roku na rok rośnie liczba osób uczulonych na różne alergie, w tym pyłki roślin wiatropylnych. Zmiany klimatu oraz coraz łagodniejsze zimy sprawiają, że silne pylenie wydłuża się rozpoczynając już w lutym i jest znacznie cięższe dla alergików.
