Dyrektywa Omnibus

Od 1 stycznia 2023 roku weszła w Polsce w życie Dyrektywa Omnibus, która nakłada na sklepy obowiązek informowania (obok obecnej ceny), o najniższej cenie produktu z ostatnich 30 dni. Dyrektywa ma na celu ukrócenie częstej praktyki w sklepach, czyli organizowanie fałszywych promocji. Klient ma bowiem możliwość szybkiego sprawdzenia, czy obecna, rzekomo obniżona, cena przedmiotu faktycznie jest niższa od regularnej.

Przy sprawdzaniu i porównywaniu cen warto być jednak uważnym, bo w niektórych sklepach informacja ta nie jest widoczna na pierwszy rzut oka. Obecnie dyrektywa nie precyzuje, w jaki sposób stara cena ma zostać pokazana, dlatego dopisywanie jej drobnym druczkiem jest zgodne z przepisami.

Dodatkowo serwisy marketplace’owe typu Allegro, Amazon czy Facebook (a konkretnie jego sprzedażowa platforma), będą musiały informować, czy sprzedający jest przedsiębiorcą, czy osobą prywatną. To ważne, bo w tym drugim przypadku nie mają zastosowania przepisy ochrony konsumentów, jak np. prawo odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni od daty otrzymania towaru.

Pojawia się jeszcze jedna ważna zmiana: sklepy internetowe nie będą już mogły ukrywać negatywnych opinii, a także zlecać publikacji fałszywych komentarzy.

Dyrektywa Omnibus to potoczna nazwa Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 27 listopada 2019 roku zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta. Polska, podobnie jak kilka innych państw, z wprowadzeniem regulacji zwlekała do 1 stycznia 2023 roku. W wielu krajach UE obowiązuje ona od połowy 2022 roku.

Uwarunkowania prawne

Dyrektywa Omnibus weszła w życie 7 stycznia 2020 roku. Państwa członkowskie zostały zobowiązane do przyjęcia przepisów niezbędnych do wykonania dyrektywy do 28 listopada 2021 roku. Implementowane przepisy zgodnie z treścią dyrektywy powinny być stosowane od 28 maja 2022 roku.

W Polsce, podobnie jak w kilku innych krajach członkowskich, nastąpiło opóźnienie wdrożenia przepisów dyrektywy. Proces legislacyjny rozpoczął się w lipcu 2021 roku, kiedy to na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, mający stanowić implementację dyrektywy Omnibus. Rok później, w lipcu 2022 roku projekt ustawy został skierowany do Sejmu. Po uchwalenie ustawy weszła ona w życie 1 stycznia 2023 roku.

Do chwili uchwalenia dyrektywy Omnibus powinności przedsiębiorców związane z komunikowaniem cen, wskazane w dyrektywie 98/6/WE (tzw. dyrektywa w sprawie podawania cen), ograniczały się do obowiązku podawania przez przedsiębiorcę:

• ceny sprzedaży produktu
• ceny za jednostkę miary – ceny za kilogram, litr lub dowolną jednostkę ilości powszechnie i zwyczajowo stosowaną w danym państwie członkowskim

Dyrektywą Omnibus dodano do dyrektywy 98/6/WE nowy art. 6a, który wprowadza dodatkowy obowiązek, mający na celu uregulowanie kwestii przejrzystości cen w przypadku obniżek i promocji. Zgodnie z treścią nowego art. 6a, w każdym ogłoszeniu o obniżce ceny podaje się wcześniejszą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy przez określony okres przed zastosowaniem obniżki ceny. Ust. 2 tego przepisu wyjaśnia, że wcześniejsza cena oznacza najniższą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy w okresie, który nie może być krótszy niż 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny.

Zgodnie z przepisami dodatkowe obowiązki informacyjne związane z obniżką cen muszą realizować zarówno przedsiębiorcy działający w środowisku tradycyjnym, jak i przedsiębiorcy prowadzący biznes online, a także przedsiębiorcy prowadzący telesprzedaż czy sprzedaż katalogową.

Podmioty pośredniczące w sprzedaży bądź agregatory cenowe także zostały zobowiązane do stosowania nowych przepisów, jeżeli pełnią one rolę faktycznego sprzedawcy bądź prowadzą sprzedaż w imieniu innego podmiotu gospodarczego.

Warto także podkreślić, że art. 6a ma zastosowanie również do przedsiębiorców mających siedzibę poza Unią Europejską, które kierują swoją sprzedaż do konsumentów w UE, w tym do podmiotów gospodarczych oferujących towary za pośrednictwem internetowych platform handlowych. Możliwość zastosowania dyrektywy w sprawie podawania cen do podmiotów gospodarczych spoza UE uregulowano w rozporządzeniu (WE) nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącym prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (Rzym II).

Uwaga! Warto podkreślić, że sklepy są zobowiązane dostosować do nowych przepisów związanych z Dyrektywą Omnibus, nie tylko swoje bieżące funkcjonowanie, ale także regulaminy sprzedaży, oraz pozostałe dokumenty dotyczące sprzedaży i funkcjonowania sklepu

Sposób ogłoszenia obniżki ceny zgodnie z Dyrektywą Omnibus

W wydanych przez Komisję Europejską wytycznych dotyczących wykładni i stosowania art. 6a dyrektywy 98/6/WE wskazano, że przepis ten ma zastosowanie do oświadczeń promocyjnych sprzedawcy, zgodnie z którymi obniżył on cenę za towar bądź towary.

Obniżka ceny zgodnie z Dyrektywą Omnibus może zostać ogłoszona:

• w ujęciu procentowym – np. 20% tanie
• w postaci konkretnej kwoty – np. 100 zł taniej
• poprzez podanie nowej (niższej) ceny wraz z podaniem poprzednio stosowanej (wyższej) ceny – np. teraz 100 zł, było 200 zł, 100zł / 200zł
• za pomocą innej techniki promocyjnej – np. dzisiaj taniej o kwotę VAT, dzisiaj promocja z okazji Black Friday
• poprzez przedstawianie aktualnej ceny jako ceny wyjściowej lub podobnej i podanie wyższej ceny jako nadchodzącej ceny normalnej

Art. 6a ma zastosowanie do ogłoszeń o obniżkach cen zarówno wtedy, gdy dotyczą one konkretnego towaru lub konkretnych towarów w ofercie sprzedawcy, jak i wtedy, gdy sprzedawca dokonuje ogólnego ogłoszenia o obniżce cen.

Ponadto art. 6a stosuje się niezależnie od tego, czy ogłoszenie o obniżce ceny wskazuje na mierzalną obniżkę ceny, czy też mamy do czynienia z niemierzalnymi ogłoszeniami o obniżce cen typu „wyprzedaż”, „oferta specjalna” czy „promocja z okazji Black Friday” (w przypadku których wiadomo, że występuje obniżka cenowa, ale nie wiadomo, o ile.

Działania promocyjne nie objęte Dyrektywą Omnibus

Dyrektywa Omnibus i związany z nią Art. 6a nie będzie mieć zastosowania:

• do takich zmian cen, które w ogóle nie są ogłaszane – jak to ma miejsce w przypadku standardowych zmian cenników czy katalogów cenowych
• do ogólnych oświadczeń marketingowych – takich jak „najlepsze/najniższe ceny”, które promują ofertę sprzedawcy poprzez porównanie jej z ofertami innych sprzedawców bez odwoływania się do obniżki cen lub stwarzania wrażenia, że została ona zastosowana. Takie oświadczenia nadal będą jednak podlegać ocenie z punktu widzenia dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.
• do stosowanych przez sprzedawców innych technik promowania przewagi cenowej, które nie są obniżkami cen – takich jak porównywanie cen i oferty wiązane (warunkowe) np. „zrób zakupy za kwotę X, a otrzymasz zniżkę na produkt Y”, „kup 3 w cenie 2”, „10% zniżki przy zakupach powyżej 250 zł”.
• do programów lojalnościowych dla klientów sprzedawcy – takich jak karty rabatowe lub kupony, które uprawniają konsumenta do zniżki cenowej na wszystkie produkty sprzedawcy lub na określony asortyment produktów w dłuższych nieprzerwanych okresach (np. 6 miesięcy, 1 rok) lub które umożliwiają gromadzenie punktów do wykorzystania podczas przyszłych zakupów.
• do faktycznych spersonalizowanych obniżek cen, które nie mają charakteru ogłoszenia o obniżce ceny – przykładem takich obniżek cen są obniżki wynikające z wcześniejszych zakupów dokonanych przez konsumenta u danego sprzedawcy, np. gdy konsument otrzymuje przy zakupie kupon „20% taniej”, ważny podczas kolejnych zakupów dokonanych do końca danego miesiąca. Inne przykłady faktycznych spersonalizowanych obniżek cen, które nie są objęte zakresem art. 6a, to obniżki przyznawane danemu konsumentowi przy szczególnych okazjach, takich jak przystąpienie do programu lojalnościowego, urodziny konsumenta, a także obniżki stosowane w momencie zakupu, które nie zostały „ogłoszone” z wyprzedzeniem.

Jak zastrzega Komisja Europejska, programy lojalnościowe i spersonalizowane oferty, podobnie jak ogólne oświadczenia marketingowe i oferty warunkowe, podlegają nadal ocenie na podstawie dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.

Przepisy związane z Dyrektywą Omnibus będą miały nadal zastosowanie w przypadku tzw. rzekomej personalizacji, mianowicie jeśli okaże się, że obniżka, pomimo tego że jest przedstawiana jako spersonalizowana, w rzeczywistości oferowana jest ogółowi konsumentów. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy sprzedawca udostępnia kupony lub kody rabatowe potencjalnie wszystkim lub większości konsumentów odwiedzających jego sklep, czy to stacjonarny czy internetowy, w określonych okresach (np. sprzedawca umieszcza na stronie www ogólnodostępną informację typu „dzisiaj 20% taniej przy użyciu kodu XYZ” lub „w ten weekend 20% zniżki na wszystko tylko dla uczestników programu lojalnościowego”). W takich przypadkach przedsiębiorca musi spełnić wymogi określone w art. 6a, tj. zapewnić, aby wcześniejsza cena wszystkich towarów objętych obniżką ceny była najniższą publicznie dostępną ceną w ciągu ostatnich 30 dni.

Zasady określenia „wcześniejszej ceny”

W ust. 2 art. 6a ustawodawca zdefiniował „wcześniejszą cenę”, określając ją jako najniższą cenę stosowaną przez podmiot gospodarczy w okresie, który nie może być krótszy niż 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny. Polska, podobnie jak większość państw członkowskich, zdecydowała się na przyjęcie 30-dniowego terminu wynikającego z dyrektywy.

Aby spełnić wymogi określone w art. 6a, podmiot gospodarczy ogłaszający obniżkę ceny musi podać najniższą cenę pobieraną za dany towar w okresie co najmniej ostatnich 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny. Taka najniższa cena obejmuje wszelkie poprzednie „obniżone” ceny w tym okresie.

Przykład
Jeżeli ogłoszenie o obniżce ceny brzmi „50% taniej”, a najniższa cena w ciągu 30 poprzednich dni wynosiła 100 zł, sprzedawca będzie musiał przedstawić 100 zł jako „wcześniejszą” cenę, od której oblicza się 50% obniżkę, pomimo faktu, że ostatnia cena sprzedaży towaru wynosiła 160 zł.

Jednocześnie art. 6a nie uniemożliwia sprzedawcy podania innych cen odniesienia przy ogłaszaniu obniżki ceny, pod warunkiem że takie dodatkowe ceny odniesienia są wyraźnie wyjaśnione, nie wprowadzają w błąd i nie odwracają uwagi konsumenta od podanej zgodnie z art. 6a „wcześniejszej” ceny.

Przykład
Sprzedawca, który stosuje obniżki cen częściej niż raz na 30 dni, może dodatkowo poinformować konsumenta o innych poprzednio stosowanych cenach w następujący sposób:

• 20% taniej od (data początkowa) do (data końcowa)
• 60 zł zamiast 100 zł
• nasza najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni
• nasza regularna cena, poza okresami promocyjnymi, w ciągu ostatnich 30 (lub 100 itp.) dni wynosiła 120 zł

W przypadku gdy podmiot gospodarczy sprzedaje towary za pośrednictwem różnych kanałów/punktów sprzedaży (np. różnych sklepów stacjonarnych lub internetowych) po różnych cenach i te różne kanały/punkty sprzedaży są przedmiotem ogólnego ogłoszenia o obniżce ceny, podmiot gospodarczy musi podać jako „wcześniejszą” cenę odpowiednich towarów w poszczególnych kanałach/punktach sprzedaży najniższą cenę stosowaną w każdym kanale/punkcie sprzedaży w ciągu co najmniej 30 ostatnich dni.

Wprowadzające w błąd ogłoszenia o obniżkach cen, które stwarzają wrażenie, że obniżka obowiązuje we wszystkich kanałach/punktach sprzedaży danego sprzedawcy, podczas gdy obniżką cen są w rzeczywistości objęte tylko niektóre kanały/punkty sprzedaży, będą podlegać ocenie pod kątem zgodności z przepisami dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych.

Opcje regulacyjne (wyjątki związane z Dyrektywą Omnibus)

W art. 6a ust. 3-5 przewidziano możliwość odstąpienia przez państwa członkowskie od zasady ogólnej dotyczącej obniżek cen w przypadku:

• towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności (łatwo psujące się towary) – w przypadku takich towarów przepisy krajowe mogą całkowicie wyłączać je z zakresu stosowania art. 6a lub mogą zezwalać sprzedawcy na podanie ostatniej ceny stosowanej bezpośrednio przed obniżką jako ceny „wcześniejszej”. Przykładami takich towarów są świeża żywność i napoje o krótkim terminie przydatności do spożycia. Z możliwości odstąpienia od zasady ogólnej dotyczącej obniżek cen państwa członkowskie nie mogą korzystać w odniesieniu do towarów, które nie są łatwo psującymi się towarami ze względu na swój skład fizyczny i właściwości, a jedynie tracą „przydatność” w sensie handlowym, takich jak odzież sezonowa (która mogła „wyjść z mody”).
• towarów znajdujących się w obrocie krócej niż 30 dni (towary nowo wprowadzone do obrotu) – wyjątek dotyczy towarów „nowo wprowadzonych do obrotu”, czyli takich, które przedsiębiorca sprzedawał przez okres krótszy niż 30 dni przed ogłoszeniem obniżki ceny. W przeciwieństwie do towarów ulegających szybkiemu zepsuciu lub mających krótki termin przydatności towary nowo wprowadzone do obrotu nie mogą zostać przez państwa członkowskie całkowicie wyłączone z zakresu zastosowania nowych przepisów. Może w stosunku do nich zostać jedynie wyznaczony konkretny okres na wskazanie wcześniejszej ceny, ewentualnie kraje członkowskie mogą przyjąć opcję polegającą na pozostawieniu przedsiębiorcy swobody w zakresie ustalenia okresu i podania go wraz z odpowiadającą mu „wcześniejszą” ceną.
• kolejnych obniżek ceny w okresie 30 dni – wyjątek który ma zastosowanie wówczas, gdy cena jest stopniowo, bez przerw, obniżana podczas tej samej kampanii sprzedażowej. W takim przypadku „wcześniejsza” cena jest najniższą ceną w okresie 30 dni przed zastosowaniem pierwszego ogłoszenia o obniżce ceny i pozostaje „wcześniejszą” ceną dla wszystkich kolejnych ogłoszeń o obniżce ceny w trakcie kampanii sprzedaży.

Przykład:
Najniższa cena towaru w ciągu ostatnich 30 dni przed rozpoczęciem kampanii sprzedaży wynosiła 100 zł. Sprzedawca podaje 100 zł jako swoją „wcześniejszą” cenę, kiedy ogłasza pierwszą obniżkę ceny (np. 10% taniej), a następnie może utrzymać tę samą „wcześniejszą” cenę również przy ogłaszaniu kolejnych obniżek o 20% i 30%. Sytuacja będzie już jednak inna, kiedy mamy do czynienia z kolejnymi kampaniami promocyjnymi w okresie 30 dni (np. „20% taniej w każdą niedzielę grudnia”), w ramach których cena jest podnoszona w przerywanych (krótkich) okresach (np. w pozostałe dni tygodnia). Wówczas zastosowanie znajduje zasada ogólna zawarta w art. 6a i przedsiębiorca ma obowiązek podania „wcześniejszej” ceny dla każdej kolejnej obniżki ceny, czyli ceny najniższej w okresie co najmniej ostatnich 30 dni, tj. obejmującej cenę obniżoną podczas poprzednich promocji.

Zasada uwidaczniania ogłoszeń o obniżkach cen

Sposób uwidaczniania ogłoszeń o obniżkach nie został zdefiniowany w przepisach. Wskazano w nich jedynie, że informacje mają być podawane konsumentowi w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości, oraz umożliwiający porównanie cen.

Sprzedawcy mogą zatem sami zdecydować:

• jaka ma być wielkość banerów czy metek z cenami
• o ich rozmieszczeniu w przestrzeni sklepowej czy na stronie www
• czy informacja o wcześniejszej cenie będzie uwidoczniona od razu po wejściu na stronę sklepu, czy też będzie dostępna dopiero po najechaniu kursorem na przycisk „sprawdź wcześniejszą cenę”

Pomocą dla przedsiębiorców w tym zakresie powinno okazać się planowane rozporządzenie Ministra właściwego do spraw gospodarki, który po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma – zgodnie z projektem ustawy implementującej Dyrektywę Omnibus – określić sposób uwidaczniania cen towarów i usług oraz informacji o obniżonej cenie, jak również wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów lub usług.

Kary związane z naruszeniem Dyrektywy Omnibus

Zgodnie z Dyrektywą Omnibus to państwa członkowskie są zobowiązane do ustanowienia skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar za naruszenia krajowych przepisów implementujących przepisy dyrektywy, oraz zapewnienia ich egzekwowania.

Na przedsiębiorcę, który nie będzie wykonywał nowych obowiązków w zakresie informowania o obniżkach cen towarów i usług, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć karę pieniężną do wysokości 20 tys. zł. Z kolei jeśli przedsiębiorca nie wykona nowych obowiązków co najmniej trzykrotnie w okresie 12 miesięcy, licząc od dnia, w którym stwierdzono naruszenie tych obowiązków po raz pierwszy, wojewódzki inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną do wysokości 40 tys. zł.

Pamiętać również należy, że szereg zachowań przedsiębiorcy w zakresie informowania o obniżkach cen będzie podlegać ocenie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który będzie mógł uznać daną praktykę za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, a w związku z tym ukarać przedsiębiorcę stosowną karą, wynoszącą do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary. Ponadto Prezes UOKiK może nałożyć na osobę zarządzającą przedsiębiorcą karę pieniężną w wysokości do 2 mln. zł, jeżeli osoba ta, w ramach sprawowania swojej funkcji w czasie trwania stwierdzonego naruszenia, umyślnie dopuściła przez swoje działanie lub zaniechanie do zaistnienia praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

UOKiK będzie mógł kontrolować przestrzeganie przepisów ustawy o prawach konsumenta z wykorzystaniem tożsamości utajnionej i prowadzić kontrole w siedzibach przedsiębiorców, którzy są podejrzani o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów po wcześniejszej zgodzie sądu i przy wsparciu policji.

źródło: materiały prasowe
Dyrektywa Omnibus – obowiązek informowania o cenach, parp.gov.pl
Zawiadomienie Komisji – Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania art. 6a dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Tekst mający znaczenie dla EOG), eur-lex.europa.eu

Świadomy konsument – dodatkowe informacje:
ekologiczne i zrównoważone święta, black friday, Clean label, cyber monday, cykl życia produktu (Life Cycle Assesment LCA), data przydatności do spożycia, data ważności, degrowth, domowe (naturalne) środki czystości, dyrektywa Cyfrowa, Dyrektywa Omnibus, dyrektywy PPWD (Packaging and Packaging Waste Directive). dyrektywa Towarowa, dyrektywa Single-Use Plastics, ekoprojekt, ekoprojektowanie (ecodesign), etykiety energetyczne, greenwashing (ekościema, ekomanipulacja, zielone kłamstwo), ekonomia subskrypcji, fast fashion (szybka, śmieciowa moda), gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ), kosmetyki naturalne (ekokosmetyki), marnowanie żywności, Nutri-Score (5-Colour Nutrition Label, 5-CNL) pięciokolorowa etykieta żywieniowa, olej palmowy, odpowiedzialna konsumpcja, pakiet odpadowy, Prawo Do Naprawy (#RightToRepair), produkt bio, produkt ekologiczny (eko), produkt naturalny, recykling, redesign, rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP), ekonomia współdzielenia (sharing economy), slow fashion, społeczna lodówka, strategia Od pola do stołu, system kaucyjny, transport ekologiczny, turystyka ekologiczna, upcykling, uwalnianie książek (bookcrosing), zdrowa żywność, zrównoważona moda, zrównoważone rybołówstwo, żywność alternatywna, żywność drukowana, żywność ekologiczna

ślad ekologiczny (ecological footprint), ślad środowiskowy (environmental footprint), ślad węglowy (carbon footprint), ślad wodny (water footprint)
air-commerce, downsizing, overpackaging

Jak każdego dnia dbać o środowisko naturalne:
na wakacjach, na zakupach, w podróży, ograniczenie zużycia papieru
oszczędzanie energii elektrycznej (oszczędzanie prądu): tryb czuwania Stand-by
energooszczędne oświetlenie: świetlówka kompaktowa (energooszczędna), żarówka LED
oszczędzanie gazu, oszczędzanie wody: perlator
energooszczędna wentylacja, energooszczędne ogrzewanie
energooszczędne urządzenia: czajnik elektryczny, komputer, lodówka i zamrażarka, odkurzacz, okap kuchenny, piekarnik, płyta grzejna, pojemnościowy podgrzewacz do wody, pralka, telewizor, zmywarka
segregacja odpadów
znaki i oznaczenia ekologiczne

Ekologiczny styl życia:
dieta planetarna, freganizm, Lifestyles of Health and Sustainability (LOHAS), Less Waste, Roślinne zamienniki mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, Repair Cafe, Slow fashion, Slow life, weganizm, wegetarianizm,
Zero Waste
zasada 3R, zasada 5R, zasada 8R: Rethink (Przemyśl swoją relację ze środowiskiem), Refuse (Odmawiaj), Reduce (Unikaj), Reuse (Użyj ponownie), Rehome (Znajdź nowy dom), Repair (Naprawiaj), Recycle (Utylizuj, Recyklinguj, Oddaj do odzysku), Rot (kompostuj)

Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne

Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.

Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)

Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie