Hałas to zanieczyszczenie współczesnego świata. Jego negatywne skutki mogą być szczególnie odczuwalne dla mieszkańców dużych miast. Aby odpowiednio zaplanować działania naprawcze w wielu metropoliach, sporządza się opracowanie, zwane strategiczną mapą hałasu. Co przedstawiają takiego rodzaju dokumenty i jakie jest ich zastosowanie?
Hałas, czyli zmora współczesnego człowieka
W dzisiejszych czasach wiele czynników wpływa na pogarszające się zdrowie społeczeństwa. Jednym z nich jest niebezpieczny dla zdrowia hałas. W dużych miastach towarzyszy nam każdego dnia i niestety trudno wyeliminować go na stałe. Potrafi być bardzo uciążliwy i zakłócać upragniony spokój, a nawet powodować poważne choroby. W organizmie człowieka eksponowanego na nadmiar tego rodzaju dźwięków i ich długoterminowe oddziaływanie, mogą pojawiać się negatywne skutki, takie jak:
- osłabienie lub uszkodzenie słuchu
- zmiany układu nerwowego i psychiki np. stres, zmęczenie i senność, rozdrażnienie czy spadek koncentracji
- uszkodzenia narządów wewnętrznych np. choroba niedokrwienna serca
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku
Zgodnie z zapisami Ustawy Prawo ochrony środowiska dopuszczalne poziomy hałasu określa Minister właściwy do spraw klimatu, w porozumieniu z Ministrem właściwym do spraw zdrowia. Zostały one określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. (Dz.U. 2014 poz. 112).
Dopuszczalne poziomy hałasu zróżnicowano w zależności od:
- rodzajów wskaźników (wskaźniki długookresowe lub wskaźniki do bieżącej kontroli),
- rodzajów obiektu lub działalności będącej źródłem hałasu (drogi, linie kolejowe, lotniska, przemysł),
- okresów, do których odnoszą się poziomy hałasu (pora dzienna lub nocna),
- rodzajów terenów podlegających ochronie akustycznej (strefa śródmiejska, tereny mieszkaniowo-usługowe, tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, tereny szpitali, tereny domów opieki społecznej, tereny związane z pobytem dzieci).
Gminy podczas tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, w świetle obowiązujących przepisów, są zobowiązane do zapewnienia warunków, które pozwolą na utrzymanie równowagi przyrodniczej oraz racjonalną gospodarkę zasobami środowiska. Ważnym aspektem na etapie opracowywania MPZP jest również uwzględnianie potrzeb z zakresu ochrony przed hałasem i wibracjami. Na tym etapie uwzględniane są ograniczenia wynikające m. in. ze strategicznych map hałasu oraz wyznaczenia obszarów cichych w aglomeracji oraz poza aglomeracją.
mówi Grzegorz Szyliński z firmy LEMITOR Ochrona Środowiska, który zajmuje się m.in. pomiarami hałasu w przestrzeni miejskiej
W jakim celu powstaje strategiczna mapa hałasu?
Prezydenci miast o liczbie mieszkańców większej niż 100 tys. są zobligowani do sporządzenia strategicznych map hałasu. Obowiązek ten jest nałożony na nich Ustawą Prawo ochrony środowiska (art. 118 ust.3), która uwzględnia zapisy Dyrektywy 202/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. Strategiczne mapy hałasu opracowuje się w celu całościowej oceny narażenia ludzi na hałas z różnych źródeł na danym obszarze, albo do sporządzania ogólnych prognoz dla danego obszaru. Dodatkowo Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek udostępniania tego rodzaj map w celu informowania społeczeństwa.
Strategiczna mapa hałasu ukazuje klimat akustyczny danego terenu. Opracowanie to pozwala ocenić narażenia na hałas, który na danym terenie pochodzi z różnych źródeł. Jest także podstawą do przygotowania wstępnych prognoz akustycznych dla takiego obszaru.
tłumaczy Grzegorz Szyliński z firmy LEMITOR Ochrona Środowiska
Jakie informacje można znaleźć w strategicznych mapach hałasu?
Szczegółowy zakres danych, który musi zostać ujęty na strategicznych mapach hałasu, jest określony Rozporządzeniem Ministra i Klimatu Środowiska z dnia 1 lipca 2021 roku (dz.U. 2021 poz. 1325 z późn. zm.). Mapy składają się z dwóch części – opisowej i graficznej.
Część opisowa map akustycznych obejmuje informacje takie jak:
- charakterystyka terenu, dla którego została sporządzana mapa
- identyfikacja i charakterystyka źródeł hałasu (hałas drogowy, hałas szynowy, hałas lotniczy, hałas przemysłowy)
- przedstawienie wyników pomiarów hałasu wykonanych lub pozyskanych na potrzeby sporządzenia map
- wykaz terenów, na których występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu
- wykaz danych liczbowych dotyczących ludności narażonej na hałas
- propozycja działań, w zakresie ochrony przed hałasem, planowanych w ciągu 5 lat oraz w ciągu 6-10 lat licząc od roku następującego po roku sporządzenia mapy
- streszczenie części opisowej sporządzone w języku niespecjalistycznym
Natomiast część graficzna zawiera m.in. mapy:
- terenów objętych ochroną akustyczną,
- prezentujące zasięgi oddziaływania hałasu,
- terenów, na których występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu,
- przedstawiające rezultaty działań planowanych do realizacji w ciągu 5 lat.
Strategiczna mapa hałasu wskazuje obszary szczególnie narażone na hałas oraz takie, które wymagają podjęcia działań w celu jego ograniczenia. Da się z niej także odczytać, gdzie znajdują się tereny ciszy i spokoju. Dzięki temu, że jest ogólnodostępna, można z niej skorzystać np. podczas wyboru miejsca na budowę domu.
źródło: materiały prasowe
Zagrożenia ekologiczne – dodatkowe informacje:
definicje, teorie, hipotezy, zjawiska:
antropocen, bezpieczeństwo ekologiczne, biologiczny potencjał Ziemi do regeneracji (biocapacity), bioremediacja, ekobójstwo (ekocyd), ekomodernizm, ekoterroryzm, globalne zagrożenia ekologiczne, granice planetarne, hipoteza wypadających nitów (rivet popping), kapitalocen, katastrofy i klęski ekologiczne, katastrofy ekologiczne na świecie, klęski żywiołowe, masowe wymieranie, monokultura, komodyfikacja żywności (utowarowanie), plantacjocen, plastikoza, plastisfera (plastisphere), przeludnienie, syndrom przesuwającego sią punktu odniesienia, szóste masowe wymieranie (szósta katastrofa), tragedia wspólnego pastwiska, utrata bioróżnorodności, Wielkie przyspieszenie, zielony anarchizm, zjawisko przedniej szyby
degradacja środowiska:
akwakultura, betonoza (betonowanie miast), choroby odzwierzęce, górnictwo morskie, hodowla zwierząt, melioracja, monokultura, niszczenie siedlisk, przełownie, przemysł wydobywczy, przyłów, rolnictwo, spadek liczebności owadów, turystyka masowa, wylesianie (deforestacja), wypalanie traw
ozon i ozonosfera (warstwa ozonowa):
dziura ozonowa, freon (CFC)
zanieczyszczenie środowiska:
beton, bisfenol A (BPA), eutrofizacja, farmaceutyki, handel emisjami zanieczyszczeń, kwaśny deszcz, mikroplastik, martwe strefy, nanoplastik, neonikotynoidy, niedopałki papierosów, odpady niebezpieczne, pestycydy, polichlorowane bifenyle (PCB), przemysł tekstylny (włókienniczy). sieci widma, sinice, składowiska odpadów (wysypiska śmieci), smog, sól drogowa, sztuczne ognie (fajerwerki, petardy), tworzywa sztuczne (plastik), Wielka Pacyficzna Plama Śmieci, wycieki ropy naftowej, zakwaszenie wód (rzek, jezior, mórz i oceanów), zanieczyszczenie gleby, zanieczyszczenie hałasem, zanieczyszczenie powietrza, zanieczyszczenie światłem, zanieczyszczenie wody, związki per- i polyfluoroalkilowe (PFAS) – wieczne chemikalia
zmiany klimatu (kryzys klimatyczny):
blaknięcie (bielenie) raf koralowych, denializm klimatyczny (zaprzeczanie globalnemu ociepleniu), efekt cieplarniany, ekstremalne zjawiska, gazy cieplarniane, globalne ocieplenie, kryzys wodny, miejska wyspa ciepła (MWC), migracje gatunków, nawałnice, ocieplenie oceanu, wzrost poziomu mórz i oceanów, podtopienie, powódź, pożar lasu, przyducha, pustynnienie, susza, topnienie lodowców i lądolodów, topnienie lodu morskiego, trąba powietrzna, upał
klęski i katastrofy ekologiczne:
katastrofy jądrowe (nuklearne), katastrofy przemysłowe, największe katastrofy ekologiczne na świecie, największe katastrofy ekologiczne w Polsce, wycieki ropy naftowej
Czerwona księga gatunków zagrożonych, Czerwona Lista IUCN (The IUCN Red List):
gatunek wymarły (extinct EX), gatunek wymarły na wolności (extinct in the wild EW), gatunek krytycznie zagrożony (critically endangered CR), gatunek zagrożony (endangered EN), gatunek narażony gatunek wysokiego ryzyka (vulnerable VU), gatunek bliski zagrożenia (near threatened NT), gatunek najmniejszej troski (least concern LC)
Polska czerwona księga roślin, Polska czerwona księga zwierząt
gatunek inwazyjny (inwazyjny gatunek obcy IGO)
Poruszający i inspirujący do działania apel Davida Attenborough
Wiedza ekologiczna – dodatkowe informacje:
aforyzmy ekologiczne, biblioteka ekologa, biblioteka młodego ekologa, ekoprognoza, encyklopedia ekologiczna, hasła ekologiczne, hasztagi (hashtagi) ekologiczne, kalendarium wydarzeń ekologicznych, kalendarz ekologiczny, klęski i katastrofy ekologiczne, największe katastrofy ekologiczne na świecie, międzynarodowe organizacje ekologiczne, podcasty ekologiczne, poradniki ekologiczne, (nie) tęgie głowy czy też (nie) najtęższe umysły, znaki i oznaczenia ekologiczne
Dziękuję, że przeczytałaś/eś powyższe informacje do końca. Jeśli cenisz sobie zamieszczane przez portal treści zapraszam do wsparcia serwisu poprzez Patronite.
Możesz również wypić ze mną wirtualną kawę! Dorzucasz się w ten sposób do kosztów prowadzenia portalu, a co ważniejsze, dajesz mi sygnał do dalszego działania. Nad każdym artykułem pracuję zwykle do późna, więc dobra, mocna kawa wcale nie jest taka zła ;-)
Zapisz się na Newsletter i otrzymuj email z ekowiadomościami. Dodatkowo dostaniesz dostęp do specjalnego działu na stronie portalu, gdzie pojawiają się darmowe materiały do pobrania i wykorzystania. Poradniki i przewodniki, praktyczne zestawienia, podsumowania, wzory, karty prac, checklisty i ściągi. Wszystko czego potrzebujesz do skutecznej i zielonej rewolucji w twoim życiu. Zapisz się do Newslettera i zacznij zmieniać świat na lepsze.
Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat? Skontaktuj się pisząc maila na adres: informacje@wlaczoszczedzanie.pl
Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej portalu Włącz oszczędzanie
